• Wsparcie udzielone przedsiębiorcom w drugiej połowie roku, skierowane do branż, które wciąż odczuwają negatywne skutki epidemii Covid-19, jest niewystarczające i nie do końca dobrze adresowane – uważa Konfederacja Lewiatan.
• Wiele firm nie skorzystało z pomocy z powodu kontrowersyjnego katalogu numerów PKD, które uprawniają do różnych form wsparcia.
• Pracodawcy proponują, aby warunkiem udzielenia pomocy nie był numer PKD, lecz znaczący spadek przychodów firmy.

Powszechna pomoc udzielona przedsiębiorcom w pierwszej połowie roku, w ramach tzw. tarczy antykryzysowej oraz tarczy finansowej PFR, umożliwiła kontynuowanie prowadzonej działalności i utrzymanie miejsc pracy. Wsparcie udzielane firmom w drugiej połowie roku miało zostać skierowane tylko do branż, które wciąż odczuwają negatywne skutki epidemii. Założenie to jest słuszne, ale przyjęte zasady udzielania pomocy już błędne.

Dlaczego kryterium PKD nie działa?

– Kierowanie się biurokratycznym kryterium PKD oznacza pozostawienie wielu firm faktycznie dotkniętych kryzysem bez wsparcia. Co istotne, numer PKD może w praktyce w niewielkim stopniu odzwierciedlać sytuację firm o charakterze wielobranżowym. Wskazanie kodu przeważającej działalności ma często charakter deklaratywny – przedsiębiorca musi po prostu wskazać jakiś jeden kod spośród wielu dotyczących jego działalności. Problem dobrze obrazuje następujący przykład z handlu. Wiele przedsiębiorstw prowadzących działalność w galeriach, np. na zasadach franczyzy, nie zostanie objętych pomocą, chociaż bez wątpienia ich punkty sprzedaży zostały zamknięte. Bez pomocy pozostały polskie firmy produkujące i sprzedające głównie w centrach handlowych np. odzież, bieliznę czy obuwie – mówi Grzegorz Baczewski, dyrektor generalny Konfederacji Lewiatan.

Jakie zasady przyznawania pomocy się sprawdzą?

– Dlatego proponujemy, aby zrezygnować z numeru PKD jako kryterium przyznania pomocy. O wsparciu powinien decydować znaczący spadek przychodów firmy w okresie dłuższym niż jeden miesiąc. Wysokość pomocy powinna być natomiast uzależniona od skali tego spadku – dodaje Robert Lisicki, dyrektor departamentu pracy Konfederacji Lewiatan.

Pomocy nie otrzyma wiele małych przedsiębiorstw usługowych czy produkcyjnych, które pracują głównie na rzecz zamkniętych z powodu lockdownu sklepów w centrach handlowych, hoteli, restauracji, klubów fitness. 90% firm branży targowej, które uzyskują przychody głównie z działań na rzecz targów, też nie może liczyć na wsparcie z tarczy 6.0 czy tarczy finansowej PFR 2.0. Branża apeluje więc o rozszerzenie pomocy na inne przedsiębiorstwa, bez których nie ma możliwości zorganizowania żadnej imprezy targowej oraz wprowadzenie jasnych kryteriów wsparcia.

Jak zatem firmy oceniają pomoc rządu?

Z badania, które dla Konfederacji Lewiatan zrealizował w grudniu br. Indicator, wynika, że 69% przedsiębiorców negatywnie ocenia pomoc rządu w czasie pandemii. Jednak wśród firm dużych 62% ocenia pomoc pozytywnie.

Konfederacja Lewiatan

• Gospodarka i firmy potrzebują nadzwyczajnych rozwiązań gospodarczych i społecznych, które ograniczą skutki pandemii, a równocześnie pozwolą gospodarce na transformację i szybki powrót na ścieżkę rozwoju po pandemii.
• Zarząd i Rada Główna Konfederacji Lewiatan apelują o prace nad paktem społecznym między rządem i partnerami społecznymi, który pozwoli na ratowanie firm, efektywne wykorzystanie Krajowego Planu Odbudowy oraz naprawę finansów publicznych.

Zdaniem Konfederacji Lewiatan kluczowe są działania w trzech obszarach:
– ratowanie firm, którym na skutek pandemii grozi upadłość, ale mają szanse przetrwania i rozwoju;
– wykorzystanie Krajowego Panu Odbudowy jako najważniejszego instrumentu przekształcenia gospodarki zgodnie z unijnym programem zielonego ładu i cyfryzacji, wspieranego przez unijne fundusze;
– przygotowanie programu odbudowy finansów publicznych, by powrócić do racjonalnej równowagi.

Wszystkie te kwestie wymagają porozumienia rządu i partnerów społecznych, a najlepszą płaszczyzną do jego wypracowania jest Rada Dialogu Społecznego. Jednocześnie utrzymanie obecnego poziomu życia i stworzenie szans na dalszą poprawę i rozwój społeczny wymaga przede wszystkim inwestycji w gospodarkę, utrzymanie miejsc pracy i zdolności do generowania dochodu narodowego. To oznacza więcej odpowiedzialności po stronie rządu i zdolność do kompromisów po stronie partnerów społecznych – przedsiębiorców i związków zawodowych.

– Polska potrzebuje śmiałego i mądrego programu gospodarczego, który pozwoli rozwijać się w takim tempie, żeby spłacać zadłużenie i budować trwałe podstawy wzrostu. Musimy mądrze i racjonalnie wykorzystać znaczące środki finansowe płynące z UE do zbudowania gospodarczych przewag na dziesięciolecia, bo to szansa na jakościowy i technologiczny przełom w naszej gospodarce. Tylko taki kształt paktu społecznego, który zagwarantuje rozwój może być korzystny dla wszystkich stron dialogu społecznego, a dla kraju i obywateli oznaczać będzie szybki powrót do normalności we wszystkich jej wymiarach – podkreśla prof. Jacek Męcina.

Konfederacja Lewiatan

W nawiązaniu do przedstawionych przez Radę UE opcji regulacyjnych i pytań odnoszących się do kluczowych przepisów projektu rozporządzenia w sprawie poszanowania życia prywatnego oraz ochrony danych osobowych w łączności elektronicznej i uchylającego dyrektywę 2002/58/WE (dalej: projekt rozporządzenia ePrivacy), Konfederacja Lewiatan proponuje:

Konfederacja Lewiatan

Pobierz pełną treść

Majowe dane o koniunkturze konsumenckiej wskazują na lekką poprawę nastrojów konsumentów indywidualnych we wszystkich analizowanych przez GUS obszarach.

Komentarz dr Sonii Buchholtz, ekspertki Konfederacji Lewiatan
Badanie prowadzone w okresie 4-13 maja (II faza odmrażania) wskazuje, że wprawdzie nadal dominują pesymiści (saldo odpowiedzi na minusie: -30.1), jednak znaczący odsetek respondentów notuje poprawę (wzrost poziomu wskaźnika o 6,3 pkt proc.) w porównaniu do pierwszej połowy kwietnia. Co ważne, odbicie dotyczy zarówno wskaźnika bieżącego, jak i wyprzedzającego (badającego oczekiwania na przyszłość). Wskaźnik wyprzedzający wyniósł w maju -37,3 i stanowiło to poprawę salda o 10,4 pkt. proc. na przestrzeni miesiąca.

 

Respondenci systematycznie oceniają sytuację indywidualną jako lepszą niż ogólnogospodarczą. To druga w przeważającej opinii ma się pogarszać. W tym świetle typowe jest powstrzymanie się od dokonywania ważnych zakupów – co należy podkreślić, daje to jednak podstawy do realizacji samospełniającej przepowiedni pogłębiającej się recesji.

Wyraźnie spada odsetek osób, które odczuwają duże (9,8% pracujących) lub wyraźne (24,4%) obawy o utratę pracy (odpowiednio 19% oraz 29% w czerwcu) – mimo że wzrost bezrobocia jest w świetle wskazań ankietowanych konsumentów niemal pewny (saldo 73,2). To zaburzenie postrzegania byłoby zgodne z naszą prognozą – z uwagi na okresy wypowiedzeń oraz warunki brzegowe związane z udzielanym wsparciem publicznym fala bezrobocia prawdopodobnie nadejdzie jesienią. Z tego względu widzimy relatywną poprawę w odniesieniu do finansów gospodarstw domowych, natomiast poczucie zagrożenia jest nadal wysokie: duże deklaruje 29,3% ankietowanych, średnie – 42,6%.

Niezwykle dobrym sygnałem jest poprawiająca się ocena epidemiologiczna dla zdrowia osobistego i społeczeństwa. Warto podkreślić, że aby skutecznie zachęcić konsumentów do spędzania czasu tak jak kiedyś (zbiorowo i towarzysko) i wydawania pieniędzy, potrzeba ogólnego przekonania, że już jesteśmy bezpieczni. Od tego przekonania zależeć będzie powrót turystyki, zwłaszcza miejskiej, uczestnictwa w sporcie, rekreacji i kulturze oraz powrót sektora gastronomicznego – naturalnie dla tych gospodarstw domowych, w których sytuacja finansowa nie uległa znacznemu pogorszeniu.

Dlatego też postępy w zakresie szczepionki na COVID-19 mają znacznie większy wpływ niż wyłącznie medyczny. Dają konsumentom wiarę w powrót do rzeczywistości przedkoronawirusowej. W przeciwnym razie będziemy korzystać tylko z tych usług, których zastąpienie usługą domową może być niesatysfakcjonujące – stąd kolejki do fryzjerów. O tym, że bardzo chcemy tego powrotu do normalności, powinno świadczyć zainteresowanie usługami kosmetycznymi, które nie mają charakteru usług pierwszej potrzeby.

Konfederacja Lewiatan

• Od połowy marca br. firmy szkoleniowe i doradcze, poza usługami świadczonymi w formie zdalnej, praktycznie zaprzestały działalności.
• Konfederacja Lewiatan popiera apel Polskiej Izby Firm Szkoleniowych o przyjęcie dla branży usług rozwojowych rekomendacji, które umożliwią realizację stacjonarnych szkoleń i doradztwa z poszanowaniem rygorów sanitarnych i zasad bezpieczeństwa.

W apelu skierowanym do Jadwigi Emilewicz, wicepremier, minister rozwoju, Polska Izba Firm Szkoleniowych, podkreśla, że branża wypracowała rekomendacje dotyczące warunków i wymogów pozwalających na realizację działalności szkoleniowej w tradycyjnej formie, z uwzględnieniem pewnych rygorów, ograniczeń i środków bezpieczeństwa.

Z badania przeprowadzonego pod koniec marca wynika, że w najbliższych trzech miesiącach 84% firm szkoleniowych obawiało się anulowania zamówień, 82% spodziewało się utrudnionych kontaktów biznesowych i pozyskiwania klientów, 42% kłopotów z wypłatą wynagrodzeń, a ponad 33% było przekonanych, że dojdzie do redukcji zatrudnienia.

– Działalność firm szkoleniowych nie została ograniczona wprost w związku z pandemią COVID-19, ale wprowadzone rygory dotyczące dystansu społecznego, reżimu sanitarnego oraz zakazy obowiązujące w branżach współpracujących sprawiły, że od połowy marca br. mamy do czynienia niemal z całkowitym zastojem w tym sektorze. Ma to negatywne, często nieodwracalne skutki ekonomiczne – mówi Małgorzata Lelińska, wicedyrektorka departamentu funduszy europejskich Konfederacji Lewiatan.

Wiele firm zaprzestało prowadzenia działalności, a średni poziom sprzedaży nie przekracza obecnie 20% wolumenu realizowanego w normalnych warunkach. Takie wartości sprzedaży możliwe są dzięki świadczeniu części usług szkoleniowych w formie zdalnej. Dalsze zwiększanie sprzedaży w oparciu o taką formę działalności ma ograniczenia merytoryczne (nie każdy rodzaj usługi rozwojowej można zrealizować zdalnie), ale także finansowe – przekształcenie oferty wymaga ogromnych inwestycji, na które firmy teraz nie stać.

Zakontraktowane warunki usług rozwojowych dofinansowywanych ze środków UE nie mogą być w pełni zachowane – zarówno w zakresie usługi podstawowej, jak i usług ściśle z nią związanych (np. catering, usługi hotelowe).

W przypadku usług świadczonych komercyjnie: klienci instytucjonalni najczęściej całkowicie odstępują od zamówienia lub nie wyrażają zgody na zmiany warunków kontraktu, a klienci indywidualni w zdecydowanej większości rezygnują z usługi.

Praktycznie zablokowane zostało korzystanie z bazy szkoleniowej – większość firm nie dysponuje własną bazą, ale wynajmuje lokale. Tymczasem placówki oświatowe, hotele, ośrodki szkoleniowo-wypoczynkowe, centra szkoleniowe zostały zamknięte.

Brak wyraźnych rekomendacji dotyczących prowadzenia działalności szkoleniowej i doradczej powoduje także, że firmy same nie chcą podejmować ryzyka, ale także spotykają się z dość powszechnymi odmowami udziału w szkoleniach trenerów.

– Konieczny jest impuls wspierający powrót do świadczenia usług w formach stacjonarnych. Bez konkretnych warunków zapewniających bezpieczeństwo usługodawcom i usługobiorcom, taki stan niepewności będzie się przedłużał ze szkodą zarówno dla branży, jak i odbiorców jej usług. Obecnie najistotniejsze wydaje się zagrożenie realizacji programów rozwojowych, zarówno dofinansowywanych ze środków publicznych (w tym funduszy europejskich), jak i komercyjnych, wynikających z potrzeb rynku pracy oraz wyzwań związanych m.in.: ze zmianami w sposobie prowadzenia działalności gospodarczej w warunkach post-covidowych – dodaje Małgorzata Lelińska.

Konfederacja Lewiatan

Przedsiębiorco, jeżeli korzystasz z wielu instrumentów wsparcia, np. mikropożyczki udzielanej przez powiatowe urzędy pracy, zwolnienia z podatku od nieruchomości oraz ulg w zakresie należności z tytułu najmu, sprawdź zasady kumulacji. Przed złożeniem wniosku o pomoc, sprawdź które instrumenty kumulują się ze sobą.

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów właśnie opublikował Zasady kumulacji pomocy z poszczególnych sekcji komunikatu Komisji – w kontekście pomocy przewidzianej w tarczach antykryzysowych.

Konfederacja Lewiatan

ZASADY KUMULACJI POMOCY Z POSZCZEGÓLNYCH SEKCJI KOMUNIKATU KOMISJI