• Najważniejszym celem przygotowanego przez Komisję Europejską aktu o rynku cyfrowym (Digital Markets Act – DMA) powinno być zagwarantowanie sprawiedliwej konkurencji na rynku usług cyfrowych – uważa Konfederacja Lewiatan.
• Pracodawcy przestrzegają jednak przed pokusą przeregulowania usług cyfrowych i zwiększeniem obciążeń dla firm.

Digital Markets Act, ma wyrównywać szanse na rynku między firmami korzystającymi z dominującej pozycji a mniejszymi graczami.

– Zgadzamy się, że potrzebne są ramy regulacyjne, które doprecyzują obowiązki platform cyfrowych, zapewnią uczciwą konkurencję, będą zachęcały klientów biznesowych do szerszego wykorzystywania internetu z korzyścią dla całej gospodarki. Dostrzegamy potrzebę zwiększenia skuteczności egzekwowania zasad regulujących wspólny rynek. Ale przestrzegamy przed pokusą przeregulowania usług cyfrowych i zwiększeniem obciążeń dla przedsiębiorstw – mówi dr Aleksandra Musielak, ekspertka Konfederacji Lewiatan.

Część przedsiębiorców działających na rynku cyfrowym sceptycznie odnosi się do pomysłu skoncentrowania się w regulacjach na bardzo dużych platformach internetowych (VLOP) lub platformach „gatekeepers”, (tzw. strażnikach dostępu). Platformy cyfrowe stworzyły małym i średnim przedsiębiorstwom bezprecedensowe możliwości zdobywania klientów, obniżając bariery wejścia, zwiększając zasięg i umożliwiając im ekspansję poza rynki krajowe.

Jednocześnie, inni przedsiębiorcy, którzy odczuwają negatywne skutki działań platform o dominującej pozycji zdecydowanie popierają projekt regulacji przygotowany przez Komisję Europejską.

Zdaniem Lewiatana, wyznaczanie platform „gatekeepers” powinno być określane indywidualnie w odniesieniu do konkretnych działań na danych rynkach. Kryteria przedstawione w DMA dotyczące identyfikacji takich platform według liczby użytkowników i przychodów są bardzo arbitralne.

– Ważne jest, aby była jasno określona relacja pomiędzy obowiązkami i ograniczeniami nakładanymi na „gatekeepers” w ramach DMA, a zasadami prawa ochrony konkurencji i konsumentów, któremu podlegały dotychczas firmy działające na rynku unijnym. Konieczne jest również zapewnienie skutecznego egzekwowania nowych przepisów wobec firm spoza UE, pochodzących szczególnie z krajów o słabo ugruntowanym respektowaniu prawa gospodarczego – dodaje Aleksandra Musielak.

Stanowisko Konfederacji Lewiatan w sprawie DMA

Konfederacja Lewiatan

Apelujemy do rządu o podjęcie rozmów z przedstawicielami przedsiębiorców i pilne ustalenie planu odmrażania gospodarki. Proponujemy powołanie specjalnego zespołu z udziałem przedsiębiorców i epidemiologów, który jak najszybciej przygotuje wytyczne rozmrażania branż bezpośrednio lub pośrednio dotkniętych lockdownem – napisała Konfederacja Lewiatan w liście skierowanym do premiera Mateusza Morawieckiego.

Jesteśmy przekonani, że możemy znaleźć takie rozwiązanie, które pozwoli uchronić firmy i stworzone przez nie miejsca pracy, a jednocześnie nie powiększać znacząco zagrożenia epidemiologicznego, nawet jeśli wymagać to będzie jeszcze większego wysiłku niż dotychczas.

W obecnej sytuacji potrzebujemy nadzwyczajnych rozwiązań, które ograniczą skutki pandemii, a równocześnie pozwolą na szybki powrót na ścieżkę wzrostu gospodarczego. Mamy świadomość, że budżetu nie stać na pełne pokrywanie strat gospodarki przez kolejne miesiące a nawet kwartały, w których przyjdzie nam żyć w cieniu pandemii. Dlatego najlepszym rozwiązaniem byłoby znalezienie polskiej drogi walki ze skutkami pandemii Covid-19, która umożliwi luzowanie obostrzeń w sposób odpowiedzialny, dający szanse na rozpoczęcie działalności na mniejszą skalę i przy dodatkowych obostrzeniach, w miarę zmniejszania liczby zakażeń.

Z wirusem, mimo rozpoczętych szczepień, jeszcze długo będziemy żyli. Dlatego musimy stopniowo, w reżimie sanitarnym, zacząć znosić obostrzenia w handlu, usługach, hotelarstwie czy gastronomii. Nawet gdyby ceną za to miało być czasowe ograniczanie naszych swobód, jak ma to miejsce w wielu krajach Europy lub też warunkowanie dostępu do niektórych usług dla osób zaszczepionych, posiadających odporność lub zweryfikowanych negatywnym wynikiem testu. Przedsiębiorcy z wielu branż są skłonni uruchamiać swoje biznesy nawet przy założeniu 30% obłożenia, np. w hotelach czy restauracjach, o ile skala działalności będzie mogła być zwiększana w miarę ustępowania pandemii. Są też gotowi na stosowanie dodatkowych reżimów sanitarnych i zasad bezpieczeństwa.

Nie możemy dłużej tolerować obecnej sytuacji, w której znalazła się nasza gospodarka i przedsiębiorstwa, zwłaszcza te z branż najbardziej dotkniętych obostrzeniami. Brak rozmów i informacji o czynnikach wpływających na podejmowanie decyzji o obostrzeniach, niemożność zaplanowania budżetu firmy nawet na kilka tygodni do przodu, niespójność stosowanych restrykcji wywołują falę niezadowolenia społecznego, akty nieposłuszeństwa oraz zapowiedzi pozwów zbiorowych wobec skarbu państwa, ale też sprzyjają rozwijaniu się szarej strefy.

Wraz z obostrzeniami pojawiają się sposoby ich obchodzenia, które powodują, że kontrolowanie rozwoju pandemii staje się coraz trudniejsze. Zamiast oficjalnych pobytów w hotelach z zachowaniem reżimów sanitarnych Polacy masowo korzystają z kwater prywatnych, bez zachowania jakichkolwiek zasad bezpieczeństwa. Zamiast otwartych restauracji, w których pilnuje się ruchu gości, dezynfekcji i odległości między stołami pojawiają się „specjalne miejsca”, w których spotykają się przypadkowe osoby. Nie podlega dyskusji, że bezpieczniejsze dla zdrowia Polaków może być stopniowe i kontrolowane, odpowiedzialne otwieranie części biznesów dotąd objętych obostrzeniami.

W obliczu zbliżającej się trzeciej fali pandemii, apelujemy o szybkie podjęcie rozmów dotyczących wypracowania na najbliższe miesiące najważniejszych zasad obowiązujących w życiu i pracy, które przy zachowaniu reżimu sanitarnego pozwolą stopniowo uruchamiać gospodarkę. W wielu krajach, np. Niemczech, Czechach znowu szybko rośnie liczba zachorowań i zgonów. Nie ma powodu, aby uważać, że u nas będzie inaczej. Czeka nas trudny okres, w którym nadal powinna obowiązywać reguła: maseczka, dystans, dezynfekcja.

Jeśli wygra poczucie odpowiedzialności za nasze firmy i miejsca pracy, mamy szansę kolejny raz uniknąć kryzysu i podejmując wspólny wysiłek powrócić na ścieżkę szybkiego rozwoju.

Konfederacja Lewiatan

14 stycznia odbyła się konferencja online zorganizowana przez Business and Science Poland poświęcona realizacji Krajowych Planów Odbudowy (KPO), w której udział brali Kinga Grafa, Dyrektor biura Konfederacji Lewiatan w Brukseli oraz Adam Dorywalski, ekspert Konfederacji Lewiatan ds. UE w biurze w Brukseli. Wśród rozmówców byli Jacek Truszczyński z Komisji Europejskiej oraz Magdalena Załęska ze Stałego Przedstawicielstwa RP przy UE.

17 września Komisja Europejska (KE) opublikowała komunikat określający wytyczne dotyczące przygotowywania KPO w ramach Funduszu Odbudowy, w którym zachęca rządy krajowe do przedkładania KE wstępnych projektów. Dla Komisji najważniejsze są trzy kwestie: czy zaproponowane projekty przyczyniają się do skutecznego rozwiązywania problemów określonych w rekomendacjach dla poszczególnych krajów w ramach Semestru Europejskiego (jest to tzw. zarządzanie gospodarcze na poziomie UE wprowadzone po kryzysach z 2008 i 2010 r.), czy zawierają środki, które skutecznie przyczynią się do zielonej i cyfrowej transformacji oraz czy przyczynią się do wzmocnienia wzrostu, tworzenia miejsc pracy oraz odporności gospodarczej i społecznej państw członkowskich. Każdy KPO będzie musiał być przynajmniej w 37% przeznaczony na projekty dotyczące klimatu i w 20% na cyfryzację.

„Jako Konfederacja Lewiatan jesteśmy aktywnym uczestnikiem przygotowywania KPO. Firmy chcą wpisać się w zieloną i cyfrową transformację i jak najlepiej skorzystać z funduszy w ramach WRF i RRF. Mamy nadzieję, że polski plan odbudowy dostarczy prawdziwego impulsu rozwojowego.” – mówi Kinga Grafa, Dyrektor biura Konfederacji Lewiatan w Brukseli.

„Państwa członkowskie mają czas do końca kwietnia, aby przedstawić już oficjalne KPO Komisji Europejskiej, która będzie je recenzować. Następnie KPO muszą zostać zatwierdzone przez Radę UE. Państwa członkowskie sporządzając KPO powinny przeprowadzić liczne konsultacje ze środowiskami biznesowymi oraz samorządami.” – dodaje Adam Dorywalski, ekspert Konfederacji Lewiatan ds. UE w biurze w Brukseli.

Konfederacja Lewiatan

• Brak odważnych decyzji w polityce gospodarczej i społecznej, wypracowanych w dialogu społecznym, oznaczać może wzrost fiskalizmu, czyli zwiększenie obciążeń podatkowych i ubezpieczeniowych.
• Nadzieją może być dialog społeczny, który umożliwi podjęcie reform potrzebnych dla ratowania gospodarki przed recesją, państwa przed kryzysem finansów publicznych, a społeczeństwa przed problemami społecznymi.

Komentarz prof. Jacka Męciny, doradcy zarządu Konfederacji Lewiatan
Pesymistyczny scenariusz rozwoju pandemii, w warunkach polaryzacji nastrojów społecznych, bez mechanizmów dialogu społecznego oznacza, w obliczu wyzwań gospodarczych i społecznych realne zagrożenie znacznym wzrostem bezrobocia w perspektywie roku, a nawet 2 lat. Ten realistyczny scenariusz oznacza poważne turbulencje w sferze politycznej i trudności z utrzymaniem bezpieczeństwa zdrowotnego i ekonomicznego społeczeństwa. Co robić, aby uniknąć takiego scenariusza? Jak zdefiniować priorytety polityki społeczno – gospodarczej ?

Nadzieją może być odwołanie się do dobrych wzorców nowoczesnego zarządzania publicznego, które wykorzystywać będzie mechanizmy dialogu społecznego dla podjęcia odważnych decyzji i reform potrzebnych dla ratowania gospodarki przed recesją. Z taką nadzieją przyjmuję propozycję wicepremiera Jarosława Gowina, aby z jednej strony rozpocząć z ekspertami i biznesem debatę o nowej polityce przemysłowej, która nakreśli nową strategię rozwoju gospodarczego Polski, a z drugiej deklarację podjęcia prac w Radzie Dialogu Społecznego nad umową społeczną, która w wypracowanym kompromisie rządu z pracodawcami i związkami zawodowymi zapewni warunki realizacji strategii rozwojowej.

Prace podjęte w Radzie Dialogu Społecznego zarysowały obszary negocjacji. Ale aby efektem mogło być porozumienie, potrzebne jest przyjęcie odpowiednich założeń kierunków porozumienia i zdolności do kompromisu każdej ze stron.

Po pierwsze, w sferze polityki Polska potrzebuje stabilności i wzmocnienia współpracy na forum UE, która oferuje realne programy wsparcia polityki gospodarczej i polityki społecznej państwom członkowskim, a mądre wykorzystanie tych środków jest największą szansą na uniknięcie recesji.

Po drugie, zdrowie publiczne stać się musi absolutnym priorytetem polityki publicznej, a zwiększenie nakładów na zdrowie i pozyskiwanie zasobów związanych z budowaniem bezpieczeństwa zdrowotnego to jedyna sfera, która zasługuje nawet na wzrost danin publicznych.

Po trzecie, dialog społeczny może stać się elementem włączenia wielkich grup społecznych pracodawców i pracowników w proces porządkowania sfery finansów publicznych, ograniczania deficytu budżetowego, nawet kosztem modyfikowania programów społecznych. Dialog służyć też musi mądremu porządkowaniu zaniedbanych sfer polityki gospodarczej i społecznej, w tym radykalnych zmian w polityce energetycznej, czy szerzej klimatycznej. Ważna jest też reforma systemu emerytalnego, zmiany w zasadach opodatkowania pracy, ograniczenie obciążeń podatkowych firm w okresie kryzysu, wspieranie inwestycji.

Trudnym zadaniem będzie wypracowanie zasad lepszego gospodarowania pracą, z jednej strony realizującej postulat związkowy troski o jakość pracy i wynagrodzeń, z drugiej zaś większej elastyczności, której potrzebują firmy. Wyzwaniem są wreszcie inwestycje w jakość usług publicznych, w tym w zdrowie, naukę i edukację, których rola powinna rosnąć i być traktowana jak forma inwestycji w przyszłość. Jak zrealizować te postulaty i to w warunkach pełzającego kryzysu finansów publicznych? Już wiadomo, że trudno będzie zaakceptować biznesowi wszelkie pomysły na wzrost podatków, czy kosztów pracy.

Kluczowa będzie gotowość rządu do odważnego zarysowania przestrzeni dla kompromisu i zrozumienia przez wszystkie strony, że brak otwartości na dialog i wzajemne ustępstwa oznaczać będzie tylko kłopoty dla polityków, gospodarki i pracowników. Jeśli wygra poczucie odpowiedzialności za nasze firmy i miejsca pracy, mamy szanse kolejny raz uniknąć kryzysu, jak w 2008 roku i godząc się na trudne rozwiązania zapewnić szanse na szybki powrót na ścieżkę rozwoju i doganiania średniej unijnej w perspektywie kolejnych 10 lat.

Konfederacja Lewiatan

• Z powodu pandemii Covid-19 polski rynek vendingu, czyli automatów, w których można kupić napoje i przekąski, znalazł się w bardzo trudnej sytuacji.
• Wiele firm ponosi duże straty finansowe i rozważa możliwość zamknięcia prowadzonej działalności.
• Konfederacja Lewiatan apeluje o wsparcie dla branży poprzez rozszerzenie rozwiązań pomocowych w ramach tarcz antykryzysowych.

Obecnie w branży vendingowej funkcjonuje około 400 małych i średnich przedsiębiorstw, które zatrudniają od 5 do 100 pracowników. Od początku ubiegłego roku systematyczne pogarsza się ich kondycja finansowa. Coraz więcej firm nie radzi sobie z regulowaniem na bieżąco zobowiązań wobec kontrahentów. Szacuje się, że w branży vendingowej pracuje około 20 000 osób. Wiele z tych etatów jest realnie zagrożonych.

– Przyczyną kłopotów jest wprowadzenie w szkołach i na uczelniach wyższych nauczania zdalnego, powszechne stosowanie pracy zdalnej w biurach czy instytucjach, a także zamknięcie obiektów sportowych. Dlatego apelujemy o objęcie branży vendingowej wsparciem finansowym na równi z innymi przedsiębiorcami, którzy zostali pozbawieni możliwości zarobkowania – mówi Kacper Olejniczak, ekspert Konfederacji Lewiatan.

W ramach tarcz antykryzysowych pomoc otrzymały branże, które też sprzedają żywność i napoje w ściśle określonych lokalizacjach m.in. takich jak: szkoły, przedszkola, uczelnie, biura, urzędy, obiekty sportowe. Chodzi np. o ruchome placówki gastronomiczne, sprzedaż detaliczną żywności na straganach i targowiskach, czy przygotowywanie i dostarczanie żywności dla odbiorców zewnętrznych (catering). Branża vendingowa takiego wsparcia dotychczas nie otrzymała.

Konfederacja Lewiatan

Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii, rozpoczęło prace nad przygotowanie, pakietu rozwiązań legislacyjnych, które mają wpłynąć na poprawę warunków prowadzenia działalności gospodarczej. Zwróciło się z prośbą o zgłoszenie propozycji zmian w prawie, które Państwa zdaniem przyczynią się do poprawy sytuacji firm, uproszczą lub usprawnią prowadzenie działalności gospodarczej. Dadzą impuls dla rozwoju i pobudzą inwestycje.

W związku z powyższym prosimy o przesłanie propozycji takich rozwiązań, z podziałem na następujące obszary.

1. Nadmierna restrykcyjność obowiązków sprawozdawczych
Wskaż i opisz regulacje (ustawy, rozporządzenia, załączniki lub konkretne przepisy, definicje), w ramach których np.:

• zasadne jest zmniejszenie zakresu lub częstotliwości przedkładanych przez przedsiębiorców danych, informacji lub sprawozda
• zasadne jest uchylenie dublujących się obowiązków sprawozdawczych
• zasadne jest uchylenie obowiązków, które wynikają z przepisów nieprzystających do obecnych uwarunkowań, w tym w szczególności wywodzących się z uchylonych lub zasadniczo zmienionych aktów prawnych.

2. Brak szczególnych ułatwień dla Mikro-, Małych i Średnich Przedsiębiorców (MŚP)
Wskaż i opisz regulacje (ustawy, rozporządzenia, załączniki lub konkretne przepisy, definicje), w przypadku których np.:

• celowe jest wyłączenie MŚP spod zakresu podmiotowego regulacji (np.: przedsiębiorcy poniżej określonego progu zatrudnienia lub obrotu nie muszą przestrzegać obowiązków wynikających z danej regulacji) (całkowite zwolnienie)
• wskazane jest wyłączenie MŚP z określonych wymogów regulacyjnych (np. ostrzeżenia przedsiębiorców zamiast zastosowania sankcji w przypadku braku dostosowania do regulacji) (częściowe zwolnienie)
• przedsiębiorca z sektora MŚP, w zależności od wielkości, powinien mieć dłuższy okres czasu na dostosowanie się do zmian w porównaniu do dużych firm (wydłużony okres przejściowy)
• możliwe powinno być dobrowolne wprowadzenie rozwiązań przez MŚP – firmy poniżej określonego progu mogą dobrowolnie zastosować wymogi regulacyjne
• zakres stosowania regulacji powinien zostać ograniczony jedynie do MŚP.

3. Nieprecyzyjność przepisów
Wskaż i opisz regulacje (ustawy, rozporządzenia, załączniki lub konkretne przepisy, definicje), które np.:

• są szczególnie trudne w odbiorze dla przedsiębiorców,
• nie wskazują wprost adresatów regulacji lub nakładanych obowiązków,
• nie pozwalają zidentyfikować zakresu swobody działania przedsiębiorcy,
• nie wskazują wprost, które z przepisów mają charakter bezwzględnie obowiązujący (obligatoryjny), a które dobrowolny (fakultatywny),
• pozostają w sprzeczności z innymi przepisami,
• pozostawiają nadmierne pole do  swobodnej interpretacji lub nadużyć szkodzących uczciwej konkurencji,
• wymagają scalenia z kilku źródeł do jednego aktu prawnego, z uwagi na rozproszenie przepisów dotyczących tego samego zagadnienia.

4. Brak dostosowania przepisów do rozwoju technologicznego i wsparcia innowacji
Wskaż i opisz regulacje (ustawy, rozporządzenia, załączniki lub konkretne przepisy, definicje), które np.:

• generują bariery dla stosowania nowoczesnych technologii
• uległy (lub w bliskim horyzoncie czasowym ulegną) dezaktualizacji z uwagi na postęp techniczno-technologiczny w danej branży
• nakazują stosowanie określonych technologii, w sytuacji gdy dostępne są alternatywne technologie
• zakazują stosowania wybranych technologii, które z upływem czasu przestały być uznawane za szkodliwe lub nieefektywne
• umożliwiają stosowanie technologii, które z upływem czasu zostały uznane za szkodliwe lub nieefektywne
• faworyzują danego producenta, dostawcę lub usługodawcę, utrudniając uczciwą konkurencję.

Możesz również zgłosić brak uregulowań prawnych danego obszaru, który Twoim zdaniem powinien zostać ujęty w ustawie lub rozporządzeniu.

5. Inny obszar
Wskaż propozycje, które nie mieszczą się w powyższych kategoriach.

Propozycje prosimy przesłać na adres ppruszynski@konfederacjalewiatan.pl w terminie do 15 lutego 2021 r.

Konfederacja Lewiatan