• Bez usprawnienia pracy urzędów wojewódzkich trudno będzie przyspieszyć procedurę wydawania pozwoleń na pracę dla cudzoziemców.
• Konfederacja Lewiatan proponuje m.in. ujednolicić sposób składania dokumentów, ograniczyć ich liczbę, zrezygnować z żądania informacji, które i tak są w posiadaniu urzędów, czy uzgodnić sposób umieszczania odcisku stempla w paszporcie cudzoziemca.

– Odmienne sposoby postępowania przez poszczególne urzędy wojewódzkie często opóźniają wydawanie decyzji o pozwolenie na pracę dla cudzoziemców i prowadzą do różnych skutków prawnych, w tym przypadku przyznania lub nie prawa do legalnego pobytu. Analizując statystyki urzędów wojewódzkich widać wyraźne różnice między nimi, np. w Łódzkim Urzędzie Wojewódzkim było tylko 3,76% odmów udzielenia zezwolenia na pracę, podczas gdy w Urzędzie Mazowieckim odsetek ten osiągnął 32,66% (dane za 2021) – mówi Monika Fedorczuk, ekspertka Konfederacji Lewiatan.

Jak usprawnić pracę urzędów wojewódzkich przy wydawaniu pozwoleń na pracę dla cudzoziemców?

1. Ujednolicić sposób składania dokumentów w sprawie zezwolenia na pracę i zezwolenia na pobyt i pracę
W niektórych urzędach wojewódzkich dopuszczalne jest wyłącznie składanie wniosków w postaci papierowej, w innych on-line z obowiązkiem dodatkowej wysyłki dokumentów.

2. Uzgodnić sposób umieszczania odcisku stempla w paszporcie cudzoziemca
Urzędy w różny sposób traktują umieszczenie odcisku stempla w paszporcie cudzoziemca. W zamyśle ustawodawcy odcisk stempla miał być wbijany do paszportu cudzoziemca po złożeniu przez niego wniosku o zezwolenie na pobyt. Ustawodawca nie wskazywał (poza złożeniem wniosków) dodatkowych warunków uzyskania odcisku stempla w paszporcie, tymczasem urzędy wojewódzkie stosują rożne praktyki.

3. Ograniczyć liczbę koniecznych dokumentów
Jednym z największych problemów procedury legalizacji pracy cudzoziemców jest żądanie przedstawienia nadmiernej liczby dokumentów koniecznych dla wydania jednolitego zezwolenia na pobyt i pracę czy też zezwolenia na wykonywanie pracy.

4. Zrezygnować z żądania informacji, które już są w posiadaniu urzędów

5. Przygotować wzory dokumentów koniecznych i przydatnych podczas składania wniosku
Przykładem może być brak jednego standardu pełnomocnictwa do reprezentowania cudzoziemca przed urzędem wojewódzkim w sprawach dotyczących legalizacji pobytu i prac. W urzędach funkcjonują różne wzory z innym zakresem pełnomocnictwa.

6. Ujednolicić sposób interpretowania załączników i pouczeń do tych załączników

7. Wyeliminować opóźnienia w realizacji procedur legalizacji pobytu i pracy cudzoziemców, wynikające z niezgodnego z przepisami działania urzędów wojewódzkich
Urzędy pozostawiają obcokrajowców bez dokumentów potwierdzających ich legalny pobyt w Polsce (w przypadku braku stempla) i bez dokumentu niezbędnego do przekraczania granic (biometryczna karta pobytu), ograniczając ich wolność przemieszczania się między Polską i innymi krajami, w tym krajem ich pochodzenia.

8. Nie pobierać opłat skarbowych za potwierdzenie zgodności kopii z oryginałem w wysokości 5 zł za stronę

Konfederacja Lewiatan

• Przedsiębiorcy apelują, aby opóźnić wejście w życie najbardziej kontrowersyjnych zmian podatkowych zawartych w Polskim Ładzie, poprzez wydłużenie vacatio legis do 1 stycznia 2023 roku.
• Część przepisów nie będzie mogła być wdrożona od przyszłego roku chociażby z powodu nieprzygotowanych systemów informatycznych.

– Potrzebujemy prawdziwego Polskiego Ładu, prawdziwej reformy podatkowej. Tymczasem żaden z siedmiu projektów ustaw, które trafiły do Sejmu nie spełnia warunków dobrego stanowienia prawa. Teraz nie mamy już czasu, aby poprawić kontrowersyjne przepisy w Senacie, a później w Sejmie. Zmiany w podatkach, w zaproponowanym kształcie, nie powinny wejść w życie od 1 stycznia przyszłego roku. Przerażają Polaków, w tym przedsiębiorców, spowodują bałagan, nawet jeśli zawierają wiele dobrych rozwiązań. Dlatego proponujemy, żeby wybrać z Polskiego Ładu 6-7 dobrych przepisów, np. zwiększenie kwoty wolnej od podatku, podniesienie progu podatkowego czy rozszerzenie estońskiego CIT i wprowadzić je w życie od przyszłego roku. Natomiast w przypadku innych, kontrowersyjnych przepisów wydłużyć vacatio legis do stycznia 2023 roku i dać sobie czas na ich poprawienie poprzez szerokie konsultacje społeczne – powiedział Maciej Witucki, prezydent Konfederacji Lewiatan, w czasie wspólnego posiedzenia senackich zespołów ds. Małych i Średnich Przedsiębiorstw oraz Zrównoważonego Rozwoju, których tematem był „Polski Ład – chaos w podatkach i niepewność w emeryturach”.

W trakcie dyskusji podkreślano, że uchwalenie zmian podatkowych zawartych w Polskim ładzie spowoduje niezliczone problemy ze stosowaniem nowych przepisów. Przez kolejne miesiące albo lata będą one przedmiotem objaśnień wydawanych przez resort finansów oraz sporów z organami podatkowymi i sądami administracyjnymi. Realnie firmy będą miały tylko miesiąc na zapoznanie się i wdrożenie mnóstwa zmian, wymagających poniesienia kosztów związanych z dostosowaniem systemów księgowych, rozliczeniowych i sprawozdawczych.

Konfederacja Lewiatan

We wrześniu br. ceny towarów i usług konsumpcyjnych wzrosły o 5,9 proc. a w porównaniu z poprzednim miesiącem o 0,7 proc. – podał GUS.

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan
Szybki szacunek inflacji GUS sprzed dwóch tygodni nie sprawdził się. Inflacja jest jednak wyższa o 0,1 pkt. proc. We wrześniu wzrost cen wyniósł 5,9%. Przy utrzymaniu tempa wzrostu cen towarów na giełdach światowych już w październiku możemy przekroczyć granicę 6%.

We wrześniu ceny usług wzrosły o 6,6% r/r, a żywności o 4,2%, w tym za mięso drobiowe trzeba zapłacić o 17,5% więcej niż przed rokiem.To co w tej chwili ciąży jednak najbardziej w przypadku koszyka inflacyjnego to wzrost cen użytkowania mieszkania i transportu. W ciągu ostatniego roku ceny nośników energii (gazu, energii elektrycznej, opału i energii cieplnej) wzrosły o 7,3%. Jest to jednocześnie kategoria produktów, które zaważyły także na rewizji danych w górę. Dwa tygodnie temu GUS szacował, że wzrost cen pobieranych za użytkowanie mieszkania wyniesie 7,2%. Nie ma co liczyć, że poprawią sytuację zapowiadane przez rząd rekompensaty za wzrost cen energii elektrycznej. Wzrost kosztów energii rozumianej szeroko będzie dotykał stronę podażową rynku, a przez to pośrednio również konsumentów.

Jeszcze gorzej wygląda sytuacja w transporcie, który przypomnijmy odpowiada za blisko 1/10 całego koszyka inflacyjnego. W ciągu roku koszty transportu wzrosły o 18,5%, głównie za sprawą cen paliw, które poszybowały prawie o 30%.

Rada Polityki Pieniężnej zbyt delikatnie podwyższyła stopy procentowe, żeby skutecznie wpłynąć na obniżenie inflacji. Narracja prezesa NBP Adama Glapińskiego o tym, że inflacja jest powodowana tylko przez czynniki zewnętrzne jest nie do końca prawdziwa. Potwierdzenie tej tezy znajdziemy zapewne w poniedziałkowym odczycie inflacji bazowej za wrzesień. Ceny po wyłączeniu z koszyka żywności i energii elektrycznej, czyli kategorii w tej chwili silnie uzależnionych od rynków zewnętrznych, przekroczą prawdopodobnie 4,2%.
Konfederacja Lewiatan

W sierpniu 2021 r. w rachunku bieżącym bilansu płatniczego odnotowano ujemne salda obrotów towarowych (6,5 mld zł), dochodów pierwotnych (9,8 mld zł) oraz dodatnie saldo usług (8,2 mld zł) i dochodów wtórnych (0,4 mld zł) – podał dzisiaj NBP.

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan
Okres dodatniego bilansu płatniczego dobiega powoli końca. W sierpniu saldo rachunku bieżącego było ujemne i wyniosło 7,7 mld zł. To najgorszy wynik od czerwca 2015 r. Jednocześnie zdecydowanie większy spadek niż spodziewali się ekonomiści. Za ostatnie 12 miesięcy saldo spadło do poziomu 4,9 mld zł. Ogólny wynik poprawia wciąż dodatnie saldo usług, które w końcówce wakacji wyniosło ponad 8,2 mld zł.

Ogólny słaby wynik bilansu płatniczego jest efektem pogłębienia deficytu handlowego. Miesiąc wcześniej saldo wymiany handlowej wynosiło -3,4 mld zł, w sierpniu odnotowaliśmy jego spadek o 86% do – 6,4 mld zł. Zdecydowanie więcej importowaliśmy paliw i surowców. Ma to swoje uzasadnienie w ciągle rosnących cenach tych produktów, z drugiej strony jest to działanie związane z uzupełnianiem zapasów.

Nie bez znaczenia dla ujemnego salda obrotów są także kłopoty branży motoryzacyjnej i zatrzymanie produkcji w części fabryk koncernu VW czy Toyota.

Wydaje się, że to nie koniec dalszego pogłębiania się nadwyżki importu nad eksportem. Szczególnie w przypadku kłopotów z produkcją i znaczną redukcją zapasów. Efekt ten widoczny był już w odczycie wrześniowego wskaźnika PMI dla polskiego przemysłu.

Konfederacja Lewiatan

• Wprowadzenie do polskiego porządku prawnego instytucji listu ochronnego, który pomoże zapobiegać nadużywaniu zabezpieczenia roszczeń w sprawach z zakresu własności intelektualnej – proponuje Konfederacja Lewiatan.
• Zjawisko nadużywania zabezpieczenia roszczeń występuje szczególnie w przypadku sporów w branży farmaceutycznej.

Postępowanie dotyczące udzielenia zabezpieczenia w procedurze cywilnej odbywa się bez udziału stron. W typowej sytuacji sąd rozpoznaje wniosek o udzielenie zabezpieczenia wyłącznie w oparciu o twierdzenia strony zainteresowanej jego uzyskaniem. Znane są przypadki otrzymywania zabezpieczeń w sprawach z zakresu własności intelektualnej na podstawie jednostronnych wniosków, często zmanipulowanych lub opartych na przemilczeniu istotnych okoliczności. Skutki tego są szczególnie dotkliwe, gdy w oparciu o nierzetelnie przedstawiony stan faktyczny dochodzi do udzielenia zabezpieczenia polegającego na zakazie prowadzenia obrotu towarem na czas postępowania. Wtedy uprawniony osiąga swój cel w postaci opóźnienia lub zablokowania konkurencji już przez samo uzyskanie zabezpieczenia, bez względu na ostateczny wynik sprawy.

– Rolą listu ochronnego jest przedstawienie przez potencjalnego obowiązanego okoliczności dotyczących spodziewanego wniosku o zabezpieczenie roszczeń, aby umożliwić sądowi uwzględnienie stanowiska drugiej strony sporu, bez konieczności aktywnego włączania go do postępowania zabezpieczającego. Złożenie listu ochronnego zmniejsza ryzyko wydania nieuzasadnionego i powodującego szkody zabezpieczenia oraz przyspiesza postępowanie zabezpieczające – wyjaśnia Elżbieta Dziuba, ekspertka Konfederacji Lewiatan.

Zjawisko nadużywania zabezpieczenia roszczeń jest szczególnie istotne w przypadku sporów w sektorze farmaceutycznym. Obecnie producent leku generycznego, który padł ofiarą bezzasadnego wniosku o udzielenie zabezpieczenia, musi oczekiwać wiele tygodni, a nawet miesięcy, na wstrzymanie wykonania zabezpieczenia lub jego uchylenie przez sąd odwoławczy. Przez cały ten okres uprawniony nie ma konkurencji, ze szkodą dla obowiązanego, pacjentów i systemu ochrony zdrowia. Szkody ponoszą także pacjenci, pozbawieni dostępu do tańszej terapii, oraz płatnik publiczny, zmuszony do wydawania większych kwot na pokrycie kosztów droższych, bo pozbawionych konkurencji, terapii lekowych. Wielu takich sytuacji można byłoby uniknąć, gdyby sąd mógł zapoznać się, przed rozpoznaniem wniosku, ze stanowiskiem obowiązanego.

Instytucja listu ochronnego jest dobrze znana w innych europejskich systemach prawnych, np. w Niemczech, Holandii, Belgii, Szwajcarii i Hiszpanii. Pomimo braku ustawowej regulacji, pisma ochronne występują w praktyce również w Polsce. Podejście sędziów do nich jest jednak ewidentnie zróżnicowane – od akceptacji poprzez włączanie do akt sprawy, po ich zwrot.

– Proponujemy wprowadzenie ograniczonego czasu obowiązywania listu ochronnego – 6 miesięcy, z możliwością jednokrotnego przedłużenia o kolejne 6 miesięcy, a także stworzenie centralnego repozytorium listów ochronnych w wersji elektronicznej, z którego mogłyby korzystać wszystkie sądy, aby szybko i jednoznacznie ustalić czy dany podmiot taki list złożył – dodaje Elżbieta Dziuba.

Konfederacja Lewiatan podkreśla, że wprowadzenie listu ochronnego nie wpłynie na pogorszenie pozycji prawnej powodów (uprawnionych). Złożenie listu nie będzie również opóźniać rozpoznania wniosku o zabezpieczenie. Uprawniony otrzyma odpis listu ochronnego przed rozpoznaniem wniosku, tak, aby zachować zasadę równości stron i kontradyktoryjności postępowania.

Konfederacja Lewiatan

• Rozpoczynają się prace nad nowelizacją ustawy o cudzoziemcach. Od przyjętych w niej rozwiązań zależy, czy uporamy się z deficytem pracowników na naszym rynku pracy.
• Konfederacja Lewiatan proponuje m.in. wprowadzenie zmian dotyczących zezwolenia na pracę, szybką ścieżkę obsługi pracodawców, poprawienie jednolitego zezwolenia na pobyt i pracę wydawanego przez urzędy wojewódzkie czy korekty w zakresie oświadczenia o powierzeniu pracy cudzoziemcowi.

– Zmiany w ustawie o cudzoziemcach są potrzebne polskiej gospodarce, która z uwagi na trendy demograficzne boryka się z niedostatkiem pracowników. Z taką sytuacją będziemy mieli do czynienia przez kolejne lata. To od polityki migracyjnej zależy, czy Polska będzie krajem przyciągającym najbardziej wartościowych pracowników, czyli tzw. „talenty”, czy będzie skazana na porażkę w wyścigu o najlepszych pracowników. Rozwiązania, jakie będą przyjęte w ramach nowej ustawy, wpłyną na funkcjonowanie przedsiębiorstw – mówi Monika Fedorczuk, ekspertka Konfederacji Lewiatan.

Propozycje Konfederacji Lewiatan:
1. Szybsza ścieżka obsługi tych pracodawców, w przypadku których nie ma wątpliwości, że przestrzegają prawa pracy i przepisów związanych z zatrudnieniem cudzoziemców (tzw. „fast track”)
Czechy, Dania, Irlandia i Niemcy od 2020 roku, wdrożyły przepisy prawne przyśpieszające procedury imigracyjne, co jest związane z długoterminową polityką migracyjną tych państw.

2. Zmiany dotyczące zezwolenia na pracę, m.in.:
– określenie zakresu zadań i wysokości wynagrodzenia miesięcznego w ogłoszeniu o pracę tylko w przypadku, gdy jest wymagane
– ustalenie w ustawie zamkniętej listy dokumentów wystarczających do wydania pozwolenia (unikanie wielokrotnego wzywania celem przedłożenia dokumentów poświadczających te same zdarzenia/ fakty),
– weryfikacja kompetencji zawodowych cudzoziemca przez pracodawcę w trakcie rekrutacji. Obecnie urząd wojewódzki w czasie postępowania wzywa cudzoziemca o przedstawienie dyplomu, certyfikatu mających potwierdzić posiadane przez niego kwalifikacje.
– w przypadku pracowników wysokowykwalifikowanych – określenie jasnych, łatwo weryfikowalnych, kryteriów wydawania pozwolenia (np. poziom i kierunek wykształcenia, oferowane wynagrodzenie).

3. Zmiany w jednolitym zezwoleniu na pobyt i pracę wydawanym przez urzędy wojewódzkie
– wydłużenie okresu obowiązywania tego zezwolenia do 4-5 lat
– umożliwienie w okresie zatrudnienia przeniesienie cudzoziemca na stanowisko równorzędne lub wyższe po 3 miesiącach pracy z zachowaniem zasady, że jego warunki pracy nie mogą być gorsze niż określone w ogłoszeniu
– wyłącznie elektronicznie procesowanie aplikacji (zarówno złożenie, jak i procedowanie), także korespondencja z cudzoziemcem i pracodawcą wyłącznie w formie elektronicznej.

4. Zmiany w zakresie oświadczenia o powierzeniu pracy cudzoziemcowi (ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy)
Wprowadzenie długoterminowego pozwolenia na pracę, które może być uzyskane na podstawie uproszczonej procedury podobnej do tej, która dotyczy oświadczenia pracodawcy o zatrudnieniu cudzoziemca albo:
– wydłużenie możliwości świadczenia pracy z możliwością dalszego przedłużania bez restrykcyjnych ograniczeń,
– rozszerzenie możliwości korzystania z oświadczenia przez obywateli większej liczby państw (np. Albania, Czarnogóra, Serbia, Bośnia) oraz przez cudzoziemców podejmujących prace w zawodach deficytowych na rynku pracy.

Konfederacja Lewiatan