Wiele osób, które pracują w branżach, które będą wygaszane, np. w górnictwie, znajdzie zatrudnienie w zielonej gospodarce. Spadnie liczba chorób zawodowych i wypadków związanych z wydobyciem i przetwarzaniem paliw stałych. Poprawi się stan zdrowia psychicznego pracowników, ponieważ będzie dużo ofert zatrudnienia w zielonym sektorze – wynika z raportu „Pozytywny wpływ zielonej transformacji na zdrowie”, który przygotowała Konfederacja Lewiatan.
Pandemia COVID-19 wyhamowała niektóre działania w UE dotyczące inwestycji w zieloną gospodarkę. Jednak w związku z Planem Odbudowy po pandemii oraz przyspieszeniem transformacji po rosyjskiej agresji w Ukrainie można się spodziewać intensywnego wzrostu zatrudnienia w wielu branżach.
– Zielona transformacja spowoduje, że w najbliższych latach powstanie wiele nowych miejsc pracy. Niektóre zawody zostaną zastąpione innymi, część będzie zdefiniowana na nowo poprzez zmianę otaczającej rzeczywistości. Zielone miejsca pracy pojawią się w ekoprzemyśle, ale także w zrównoważonym rolnictwie czy turystyce – mówi Roksana Kozłowska, ekspertka Konfederacji Lewiatan, koordynatorka Rady ds. Zielonej Transformacji.
Według Komisji Europejskiej tylko w zakresie gospodarowania odpadami UE mogłaby stworzyć ponad 400 tys. nowych miejsc pracy. Branża budowlana zwiększyłaby zatrudnienie o 400 tys. pracowników dzięki poprawie efektywności energetycznej budynków. Bardziej ekologiczny przemysł chemiczny mógłby dać w najbliższych latach więcej miejsc pracy niż ma obecnie.
Duże zmiany nastąpią w energetyce, gdzie wzrośnie zapotrzebowanie m.in: na pracowników zajmujących się wymianą infrastruktury energetycznej, projektantów i producentów elementów morskich lub lądowych farm wiatrowych, instalatorów farm wiatrowych, serwisantów, pracowników realizujących rozbudowę i dostosowanie portów przesyłowych, doradców w zakresie fotowoltaiki, monterów instalacji, specjalistów od rekultywacji terenów pokopalnianych, czy ds. naprawy i obsługi osobowych samochodów elektrycznych.
Programy kształcenia „zielonych umiejętności” powinny uwzględniać też rozwijanie tzw. kompetencji miękkich, takich jak świadomość i szacunek dla środowiska, chęć uczenia się o zrównoważonym rozwoju czy umiejętności pracy zespołowej nad poszukiwaniem rozwiązywań ograniczających ślad węglowy danej firmy czy organizacji.
Zielona transformacja przyczyni się też do poprawy stanu zdrowia psychicznego obywateli wskutek minimalizowania lęku związanego z kryzysem klimatycznym i środowiskowym. Społeczeństwo będzie mniej narażone na szkodliwe zanieczyszczenia powietrza, wód, gleb, chemikalia, pestycydy, cząstki mikroplastiku, tworzyw sztucznych i wszelkich innych substancji dostających się do organizmu i prowadzących w nim do stanów patologicznych. Poprawa stanu zdrowia psychicznego nastąpi również w wyniku zmniejszenia lęku związanego z kryzysem energetycznym, zależnością od importu paliw kopalnych i niestabilnej sytuacji na rynku energii, łagodzona przez świadomość inwestycji w odnawialne źródła energii i budowy niskoemisyjnej, zrównoważonej i odpornej na kryzysy gospodarki UE.
Autorzy raportu przygotowali również rekomendacje dla przedsiębiorców, którzy będą uczestniczyć w zielonej transformacji. Wskazują w nich na:
– Aktywne korzystanie przez firmy z unijnych funduszy przy realizacji celów zielonej gospodarki,
– Każdorazowe przeprowadzanie rzetelnej oceny oddziaływania na zdrowie wszystkich decyzji strategicznych czy inwestycji,
– Wykluczenie inwestycji powiązanych bezpośrednio lub pośrednio z wysokoemisyjną, zanieczyszczającą gospodarką węglową,
– Regularne konsultacje ze specjalistami zdrowia publicznego w zakresie określenia potencjalnych skutków zdrowotnych konkretnych decyzji strategicznych,
– Zapewnianie stabilnego zatrudnienia pracownikom oraz dbałość o ich dobrostan psychofizyczny,
– Korzystanie z dobrych praktyk i wymiany doświadczeń pomiędzy przedsiębiorcami w UE,
– Wcześniejsze przygotowanie się do nowych regulacji w celu spełnienia ambitnych norm i założeń Europejskiego Zielonego Ładu.
Raport „Pozytywny wpływ zielonej transformacji na zdrowie”
Konfederacja Lewiatan