Po wprowadzeniu, ponad dwa lata temu, podatku cukrowego nastąpił skokowy wzrost cen napojów, nawet o kilkadziesiąt procent. Pogorszyła się kondycja producentów napojów, którzy ponieśli dodatkowe koszty związane z obliczaniem i zapłaceniem nowej daniny.
Wysłuchaj komentarza eksperta:
Przedsiębiorcy wciąż zmagają się z nieprecyzyjnymi przepisami występując licznie o interpretacje indywidualne – uważa Konfederacja Lewiatan.
– Podatek cukrowy został wprowadzony w momencie rozpędzającej się inflacji, w najgorszym możliwym momencie dla przedsiębiorców, którzy dotknięci zostali kryzysem związanym z pandemią COVID-19 i ogromnym wzrostem kosztów produkcji i zatrudnienia. Wymusił konieczność poniesienia dodatkowych kosztów związanych z obliczaniem, zadeklarowaniem i zapłaceniem daniny. Wypełnienie tych obowiązków było dodatkowo utrudnione ze względu na bardzo nieczytelne i niejasne przepisy, których interpretacji krótko po wejściu ich w życie, nie chciało się podjąć ani Ministerstwo Zdrowia, ani Ministerstwo Finansów. Przedsiębiorcy wciąż zmagają się z nieprecyzyjnością tych przepisów występując licznie o interpretacje indywidualne, do których wydawania po pół roku od wejścia w życie przepisów zobowiązany został dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej – mówi Przemysław Pruszyński, doradca podatkowy, dyrektor departamentu podatkowego Konfederacji Lewiatan.
To pokazuje jedynie, że wprowadzanie danin sektorowych, dedykowanych konkretnym branżom i podmiotom, nie przynosi zakładanych efektów, a jedynie pogarsza warunki prowadzenia działalności gospodarczej i jakość systemu podatkowego.
Podatek cukrowy jest opłatą ponoszoną przez przedsiębiorców, którzy sprzedają napoje do punktów sprzedaży detalicznej, prowadzą sprzedaż napojów słodzonych jako producent, albo nabywają napoje w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia lub w ramach importu napojów spoza Unii Europejskiej.
Stawka podatku jest sumą dwóch wartości stałej i zmiennej. Opłata stała wynosi 50 groszy od litra napoju, jeżeli w jego składzie znajduje się do 5 g cukru w przeliczeniu na 100 ml napoju lub jakakolwiek ilość innej substancji słodzącej, natomiast opłata zmienna to 5 groszy za każdy gram cukru powyżej 5 gram w 100 ml napoju. Napoje z dodatkiem kofeiny lub tauryny objęte są dodatkową opłatą w wysokości 0,10 zł w przeliczeniu na litr napoju. Maksymalna stawka opłaty to 1,2 zł na jeden litr.
Podatek cukrowy został wprowadzony ustawą o prozdrowotnych wyborach konsumentów. Uzasadnieniem dla jego wprowadzenia była walka z otyłością i kształtowanie zdrowego trybu życia. Już na etapie konsultacji społecznych argument Ministerstwa Zdrowia, sprowadzający się do tego, że wprowadzenie nowego podatku to najlepszy sposób na walkę z otyłością nie był przekonywujący. Tym bardziej, że opłatą objęte zostały także napoje, które nie zawierają cukru, a jedynie niskokaloryczne substancje słodzące. Nawet zastąpienie cukru inną substancją słodzącą, nie pozwoliło na uniknięcie zapłaty daniny. Nie przedstawiono kompleksowej propozycji, programu, w jaki sposób wpływać na świadomość obywateli o potrzebie prowadzenia zdrowego trybu życia. W jaki sposób zachęcać ich do aktywności fizycznej, jak promować zdrową żywność. Zdecydowano się na rozwiązanie najbardziej radykalne, nieskuteczne z punktu widzenia przeciwdziałania otyłości, za to dające istotne korzyści budżetowi państwa w postaci dodatkowych 1,5 mld zł. Takim sposobem działania ustawodawca może opodatkować wszystko, także ciastka, batoniki, owoce, które dalej będą spożywane przez społeczeństwo i jedynym efektem będzie drenaż kieszeni obywateli.
Konfederacja Lewiatan
Pobierz raport "28 podatków, danin i opłat wprowadzonych w ostatnich latach"