Konfederacja Lewiatan przekazuje 20 kluczowych postulatów przygotowanych przez Radę ds. EdTech Lewiatana dotyczących edukacji, szkolnictwa wyższego oraz wsparcia rozwoju sektora edukacji technologicznej w Polsce.
KL/26/ML/2024
Pobierz pismo do ministrów
Konfederacja Lewiatan i Związek Pracodawców Aptecznych PharmaNET przesyłają pismo związane z wątpliwościami proceduralnymi, jakie powstały wokół Krajowego Zjazdu Aptekarzy w dniach 26-28 stycznia br. wraz z opinią prawną prof. Chmaja.
KL/48/14/KO/2024
Pobierz pismo
Jak pisaliśmy we wcześniejszych numerach BH, w czerwcu zeszłego roku Komisja Europejska opublikowała komunikat dotyczący konieczności rozpoczęcia dyskusji na temat stworzenia europejskiej strategii bezpieczeństwa gospodarczego. W strategii określono sposoby na minimalizację zidentyfikowanych zagrożeń w ramach podejścia opartego na trzech elementach (3xP – promote, protect, partnerships):
Po miesiącach prac Komisja Europejska w styczniu zaproponowała nowe inicjatywy, które mają stać się częścią europejskiej strategii bezpieczeństwa gospodarczego. Stanowią one pakiet pięciu propozycji, które zakładają poniższe cele:
Inwestycje zagraniczne przynoszą korzyści europejskiej gospodarce, jednak jak pokazały ostatnie lata niektóre z nich mogą również stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa UE. Z tego względu w 2019 r. wprowadzono system monitorowania bezpośrednich inwestycji zagranicznych pod kątem potencjalnych zagrożeń. Przez ostatnie lata KE zweryfikowała ponad 1200 transakcji, które zostały zgłoszone przez państwa członkowskie i na podstawie tej analizy zaproponowała rewizję obecnego mechanizmu.
Propozycje zmian mają na celu zapewnienie, że wszystkie państwa członkowskie będą stosowały mechanizm, a także dokonają harmonizacji przepisów krajowych. Zakładają również ustanowienie minimalnego zakresu sektorowego, w przypadku którego wszystkie państwa członkowskie będą zobowiązane do monitorowania transakcji oraz rozszerzenie unijnego monitorowania na inwestycje dokonywane przez inwestorów z UE, którzy są ostatecznie kontrolowani przez osoby fizyczne lub przedsiębiorstwa z państwa trzeciego.
Kiedy przedsiębiorstwa z UE inwestują w zaawansowane technologie w krajach trzecich, istnieje ryzyko, że mogą one je wykorzystać w celu zwiększenia swoich zdolności wojskowych i wywiadowczych zagrażając tym samym bezpieczeństwu UE. Obecnie jednak w UE nie prowadzi się systematycznego monitorowania ani kontroli inwestycji wypływających z UE do krajów trzecich. I dlatego też Komisja zapowiedziała rozpoczęcie procesu gromadzenia informacji na temat potencjalnych zagrożeń związanych z inwestycjami wychodzącymi. Zebrane we współpracy z interesariuszami informacje będą stanowiły podstawę do wypracowania adekwatnej polityki na poziomie UE.
W obliczu obecnych napięć geopolitycznych niezwykle istotne jest zapewnienie skuteczniejszej koordynacji kontroli eksportu produktów podwójnego zastosowania. W tym celu KE zaproponowała wprowadzenie jednolitych unijnych przepisów kontroli takich produktów w sytuacji, gdy kontrole takie nie zostały wprowadzone w ramach wielostronnych reżimów.
KE dokonała przeglądu obecnych unijnych programów finansowania i przeanalizowała, czy wsparcie to jest odpowiednie w kontekście technologii potencjalnie podwójnego zastosowania. Na podstawie przeprowadzonej analizy rozpoczęła konsultacje publiczne, które mają pomóc dobrać kierunek dalszych działań w zakresie wsparcia badań naukowych i rozwoju z wykorzystaniem tych technologii.
Sektor badań naukowych i innowacji może być podatny na zagrożenia, a jego osiągnięcia mogą być wykorzystywane do celów wojskowych. Dlatego też KE przedstawiła wniosek dotyczący zalecenia Rady, którego celem jest zapewnienie wsparcia państwom członkowskim i całemu sektorowi badań naukowych i innowacji w zakresie ograniczenia zagrożeń dla bezpieczeństwa badań naukowych oraz międzynarodowej współpracy.
Europejski biznes czekał na rozpoczęcie debaty o bezpieczeństwie ekonomicznym, a zwłaszcza na propozycje konkretnych działań i dlatego cieszy prezentacja nowych inicjatyw, które miałyby zwiększyć konkurencyjność i jednocześnie chronić europejski biznes. Należy jednak podkreślić, że kluczowe jest znalezienie właściwej równowagi między ochroną swoich interesów w zakresie bezpieczeństwa a utrzymaniem środowiska sprzyjającego handlowi i inwestycjom na jednolitym rynku oraz na rynkach trzecich.
W obszarach takich jak kontrola eksportu opowiadamy się za większą koordynacją na poziomie europejskim tak, aby uniknąć dalszej fragmentacji rynku i zapewnić firmom pewność prawa. Każda inicjatywa dotycząca inwestycji zagranicznych musi być dokładnie oceniona, dobrze ukierunkowana i wykorzystywana tylko w ostateczności, gdy poważne obawy dotyczące bezpieczeństwa zostaną skutecznie udowodnione.
Z zadowoleniem przyjmujemy również stopniowe podejście do monitorowania inwestycji wychodzących. Identyfikowanie problemów, ocena ryzyka i skuteczniejsze wykorzystanie istniejącego zestawu narzędzi UE przed rozważeniem nowych instrumentów jest właściwym kierunkiem działań. Gromadzenie danych może być dobrym punktem wyjścia, ale należy podkreślić, że nie powinno ono prowadzić do dodatkowych obciążeń dla przedsiębiorstw.
Biznes musi zostać włączony w debatę na temat działań mających wpływ na środowisko inwestycyjne i konkurencyjność Europy.
Luana Żak, zastępczyni Dyrektorki Przedstawicielstwa Lewiatana w Brukseli
Tekst dla Brussels Headlines – europejskiego newslettera Konfederacji Lewiatan
Wczoraj w Pałacu Prezydenckim nie odbyła się uroczystość powołania członków rządu w skład Rady Dialogu Społecznego. Kancelaria Prezydenta winą za to obarczyła rząd.
– Dialog społeczny nie potrzebuje, zwłaszcza dziś, fasadowych uroczystości wręczania nominacji i wygłaszania pustych formułek. Dlatego uważam, że nie zaszkodzi mu brak kolejnej uroczystości w Pałacu Prezydenckim. Partnerzy społeczni potrzebują przedstawicieli strony rządowej, aby rozpocząć normalny system konsultacji – podkreśla prof. Jacek Męcina.
Nie trzeba przypominać, że w ostatnich latach dialog został sprowadzony do fasadowego modelu deklaracji rządu, za którymi nie szły rzeczywiste konsultacje, a przykładów ich pomijania można przywołać bardzo wiele. Najbardziej spektakularną porażką dialogu społecznego były prace nad Polskim Ładem, ale przywołać można dziesiątki innych inicjatyw ustawodawczych, które pomijając konsultacje procedowane były jako inicjatywy poselskie. Dla przykładu partnerzy społeczni nieustannie apelowali o zmiany prawa, które stworzą realne szanse na środki KPO, tak potrzebne naszym firmom i pracownikom. Rząd Prawa i Sprawiedliwości, mimo wielu deklaracji, nie szanował zasad dialogu społecznego. Mimo cyklicznych spotkań w RDS, narastało w organizacjach pracodawców i pracowników przekonanie, że dialog przestał być mechanizmem wpływu partnerów społecznych na kształt polityk publicznych. Nawet NSZZ Solidarność, który mógł liczyć na szczególne względy poprzedniego rządu, wielokrotnie podnosił problemy z rzeczywistymi konsultacjami i łamaniem zasad dialogu.
– Dziś w obliczu tak wielu problemów w sferze politycznej, organizacje pracodawców i związki zawodowe chcą powrotu do normalnego systemu konsultacji i dialogu ze stroną rządową. Jest przed nami wiele wyzwań, i mimo, że wydarzenia polityczne przykuwają uwagę opinii publicznej, to gospodarka i spójność społeczna zdecydują o przyszłości Polski. Dialog społeczny musi stać się mechanizmem nowoczesnego zarządzania publicznego i to o tym chcemy rozmawiać z powołanymi przez Prezydenta RP przedstawicielami strony rządowej. Chcę wierzyć, że przewodniczenie przez rząd RDS to nowy rozdział w dialogu społecznym – dodaje prof. Jacek Męcina.
Konfederacja Lewiatan
68% firm jest przekonanych, że rząd będzie bronił ich praw. 29% jest przeciwnego zdania, a 3% nie wypowiedziało się na ten temat. Najbardziej wierzą w działania rządu małe firmy (70%) i średnie (66%). Najmniej optymistycznie to oceniają firmy duże 54%. Warto podkreślić, że aż 44% dużych firm stwierdziło, że rząd i obecna koalicja nie będą skutecznie bronić praw pracodawców. W przypadku firm średnich i małych ten odsetek wynosił odpowiednio 28% i 23%.
66% przedsiębiorstw opowiada się za szybkimi zmianami we władzach spółek skarbu państwa. 27% nie widzi takiej konieczności, a 7% nie ma zdania w tej sprawie. Za szybkimi zmianami optują głównie małe (68%) i duże firmy (64%).
55% pracodawców pozytywnie ocenia działania rządu w związku z przejmowaniem kontroli nad mediami publicznymi. Innego zdania jest 39% firm.
63% firm uznało, że wprowadzenie zmian w Trybunale Konstytucyjnym jest konieczne bez względu na konsekwencje polityczne dla rządu. 31% było odmiennego zdania.
Cykliczne badanie nastrojów przedsiębiorców „Indeks Biznesu” przeprowadził w styczniu br., na reprezentatywnej próbie przedsiębiorców, CBM Indicator na zlecenie Konfederacji Lewiatan.
Konfederacja Lewiatan
81% firm jest przekonana, że w związku z tym będzie musiała podnieść wynagrodzenia, także pracownikom zarabiającym powyżej płacy minimalnej. Tylko 22% przedsiębiorców twierdzi, że podwyżka płacy minimalnej nie wpłynie na zwiększenie presji pracowników na wzrost wynagrodzeń, a 4% nie ma zdania w tej sprawie. O rosnącej presji pracowników na podwyżki przekonane są najbardziej małe firmy (76%). W przypadku średnich przedsiębiorstw odsetek ten wynosi 71%, a dużych 68%.
Zdecydowana większość menedżerów firm (81%) zgadza się, że w związku ze wzrostem płacy minimalnej będą musieli podnieść wynagrodzenia, także tym pracownikom zarabiającym powyżej płacy minimalnej. Przeciwnego zdania jest tylko 16% firm. 3% nie ma zdania w tym temacie. O konieczności podwyżek sygnalizuje 82% małych firm, 79% średnich i 72% dużych.
Większość przedsiębiorców (86%) wie, że w tym roku nastąpią dwie znaczące podwyżki płacy minimalnej. Zdaje sobie z tego sprawę aż 94% menedżerów dużych firm, 89% średnich i 84% małych.
Cykliczne badanie nastrojów przedsiębiorców „Indeks Biznesu” przeprowadził w styczniu br., na reprezentatywnej próbie przedsiębiorców, CBM Indicator na zlecenie Konfederacji Lewiatan.
Konfederacja Lewiatan
Lista ta jest każdego miesiąca uzupełniana o kolejne opinie na życzenie PE, opinie rozpoznawcze na życzenie Prezydencji w Radzie UE lub opinie z inicjatywy własnej członków zaakceptowane przez Prezydium EKES. Kolejne sekcje w kolejnych BH. Z pewnością każdy znajdzie coś dla niego istotnego albo interesującego.
Sekcja Jednolitego Rynku, Produkcji i Konsumpcji (INT) zajmuje się różnorodnymi obszarami polityki związanymi z przemysłem, konkurencją, małymi i średnimi przedsiębiorstwami (MŚP), przedsiębiorstwami gospodarki społecznej oraz gospodarką cyfrową i społeczeństwem cyfrowym. Ponadto, omawia i przyjmuje opinie na temat badań i innowacji, ochrony konsumentów, nowych tendencji gospodarczych, takich jak gospodarka o obiegu zamkniętym (sekcja jest zaangażowana w platformę zainteresowanych stron gospodarki o obiegu zamkniętym), oraz ogólnie polityki dotyczącej jednolitego rynku.
Nowe prace sekcji INT:
Sekcja ds. Unii Gospodarczej i Walutowej oraz Spójności Gospodarczej i Społecznej (ECO) jest jedną z sześciu sekcji EKES-u. Jej głównym zadaniem jest sporządzanie i przedkładanie do przyjęcia przez Zgromadzenie Plenarne EKES-u opinii:
– w dziedzinie unii gospodarczej i walutowej (UGW). Sekcja ECO debatuje nad koordynacją polityki gospodarczej i budżetowej w ramach europejskiego semestru, inicjatywami na rzecz pogłębienia i uzupełnienia struktury UGW w następstwie kryzysu gospodarczego oraz innymi kwestiami dotyczącymi zarządzania gospodarczego związanymi z zapewnieniem stabilności, wzrostu i zatrudnienia,
– w zakres kompetencji Sekcji ECO wchodzą kwestie dotyczące budżetu UE (wieloletnich ram finansowych), w tym środków własnych i zagadnień statystycznych,
– sekcja ECO zajmuje się kwestiami związanymi ze sprawiedliwym i skutecznym systemem podatkowym, w tym strategiami przeciwdziałania praniu pieniędzy.
Dyskutuje również nad kwestiami dotyczącymi stabilności, funkcjonowania i integracji rynków finansowych i kapitałowych. Do kompetencji Sekcji ECO należy też polityka spójności oraz polityka regionalna i miejska, których celem jest zmniejszenie dysproporcji gospodarczych, społecznych i terytorialnych w UE oraz wspieranie wzrostu gospodarczego i zatrudnienia.
Nowe prace sekcji ECO:
Lech Pilawski, doradca Prezydenta Konfederacji Lewiatan, członek EKES
Tekst dla Brussels Headlines – europejskiego newslettera Konfederacji Lewiatan
Wraz z wejściem w życie nowych przepisów, zauważalny jest stały wzrost liczby ojców, którzy korzystają z przyznanych im uprawnień rodzicielskich. W 2022 roku było to 3700 ojców, co stanowiło 1% wszystkich uprawnionych. Jednakże, dane ZUS za okres styczeń – październik 2023 świadczą o znacznym wzroście tego wskaźnika, osiągając już ponad 12 000 ojców. Zgodnie z informacjami GUS, w tym samym okresie w Polsce urodziło się 232 000 dzieci. Dzięki nowym regulacjom, odsetek ojców korzystających z urlopu rodzicielskiego wzrósł z 1% do ponad 5%.
Dyrektywa spowodowała, że ojciec zaczął być traktowany jako pełnoprawny rodzic. Wraz ze zmianą Kodeksu pracy ojcowie zdobyli indywidualne prawo do korzystania z urlopu rodzicielskiego, niezależnie od matki. Dodatkowo, uzyskali prawo do 9 nietransferowalnych tygodni tego urlopu. Warto zaznaczyć, że niewykorzystane przez ojca tygodnie przepadają, nie mogą zostać przekazane matce dziecka.
Wielu ojców błędnie sądzi, że mają prawo jedynie do tych 9 tygodni urlopu rodzicielskiego. Zgodnie z obowiązującymi przepisami Kodeksu pracy, urlop rodzicielski trwa 41 tygodni, z których każdy z rodziców ma prawo do 9 nietransferowalnych tygodni. Pozostałe tygodnie mogą być podzielone między rodzicami według ich uznania, z jednym warunkiem: urlop rodzicielski może być podzielony maksymalnie na 5 części.
Badanie CBOS dotyczące preferowanych modeli rodziny wyraźnie wskazuje, że najpopularniejszym modelem jest związek oparty na partnerstwie między kobietą a mężczyzną. W grudniu 2020 roku 58% Polaków i Polek poparło model, gdzie oboje partnerów pracuje i wspólnie angażuje się w obowiązki domowe oraz opiekę nad dziećmi. Niemniej jednak, pomimo tego wyraźnego poparcia dla modelu partnerskiego, w praktyce podział obowiązków wygląda inaczej. Badania Polskiego Instytutu Ekonomicznego nad rodzinami z dziećmi do 9. roku życia pokazują, że nawet gdy obydwoje rodzice pracują na pełny etat, w 68% przypadków to kobieta jest głównie odpowiedzialna za opiekę nad dziećmi.
Podejście do podziału obowiązków opiekuńczych zależy też od pokolenia. Młodsi mężczyźni i kobiety są bardziej skłonni do równego podziału urlopu rodzicielskiego. W przeciwieństwie do starszego pokolenia, które pamięta czasy, gdy jedynym dostępnym urlopem był krótszy urlop macierzyński po urodzeniu dziecka.
Pracodawcy muszą uwzględniać podejście nowego pokolenia pracowników do równości w rodzicielstwie. Ojcowie z tej grupy pragną być bardziej zaangażowani w życie swoich dzieci, podczas gdy matki dążą do równoczesnej realizacji w sferze zawodowej. Ponadto, pracownicy oczekują aktywnego udziału pracodawcy w kształtowaniu nowej rzeczywistości i motywowania ojców do korzystania z uprawnień rodzicielskich, angażowania się w obowiązki wychowawcze. Przedsiębiorcy więc mają ważną rolę do odegrania w zwiększeniu popularności nowych uprawnień rodzicielskich wśród pracowników. Mimo pięciokrotnego wzrostu odsetka ojców korzystających z urlopu rodzicielskiego, wciąż dużo pozostaje do zrobienia, gdyż wskaźnik ten wciąż nie odzwierciedla faktycznej równości rodzicielskiej.
Nadia Kurtieva, ekspertka Lewiatana
Tekst dla Brussels Headlines – europejskiego newslettera Konfederacji Lewiatan
Komisja Europejska ma świadomość tego, że zmieniający się krajobraz geopolityczny oraz wojny na Ukrainie i Bliskim Wschodzie wpływają na funkcjonowanie europejskich przedsiębiorstw, w tym na MŚP. Dlatego pilnie musimy ożywić konkurencyjność UE, która pozostaje w tyle za USA, m. in. pod względem produktywności pracy, jak również wydatków na badania i rozwój. Niestety, w ramach rewizji wieloletnich ram finansowych mówi się m. in. o cięciach w programie Horyzont Europa. Ostatnia prognoza gospodarcza KE wskazuje, że unijna gospodarka zwalnia, ale nie wchodzi w recesję i wykazuje oznaki odporności. Perspektywy długoterminowe pozostają jednak trudne. Wpływ konfliktu na Bliskim Wschodzie na ceny energii jest na razie umiarkowany, ale sytuacja może się zmienić, jeśli konflikt będzie eskalował.
Komisja określiła 3 główne priorytety, aby uniknąć recesji i pobudzić wzrost gospodarczy w Unii Europejskiej:
Dla Komisji Europejskiej jest obecnie kluczowe, aby nie stracić społecznego poparcia dla Zielonego Ładu. Oznaki niezadowolenia już są widoczne, przede wszystkim w związku z niepewną sytuacją gospodarczą i polityczną. Dlatego Komisja coraz chętniej mówi o potrzebie intensyfikacji dialogu z przemysłem, ponieważ „bez przemysłu nie możemy osiągnąć naszych celów, a przemysł potrzebuje pomocy”. W tym kontekście, widać większą przychylność Komisji, przynajmniej w deklaracjach, dla kluczowego postulatu biznesu o potrzebie zmniejszenia obciążeń regulacyjnych, m. in. 25% redukcji obowiązków raportowania. Równocześnie przyjmowana jest jednak na poziomie unijnym legislacja, która te obciążenia znacznie zwiększa, jak np. PPWR, CSRD, czy CS3RD, co nie napawa optymizmem.
W zakresie relacji międzynarodowych, Komisja liczy na reformę Światowej Organizacji Handlu, jak również poszerzenie „kręgu przyjaciół i partnerów handlowych”, unikając ponownego wpadnięcia w pułapkę nadmiernej zależności. Relacje UE z innymi państwami nie powinno ograniczać się tylko do umów o wolnym handlu. Dobrym przykładem jest Rada Handlu i Technologii UE-Indie (Trade and Technology Council – TTC). TTC ma się przyczynić do zwiększenia bilansu handlowego między UE a Indiami, który w 2022 r. osiągnął historyczną wielkość, z obrotami o wartości 120 miliardów euro oraz wymianą dóbr cyfrowych i usług o wartości 17 miliardów. Co więcej, porozumienie z Indiami ma przyczynić się do bliższej współpracy w zakresie: strategicznych technologii, zarządzania cyfrowego i łączności cyfrowej (m. in. projekty badawczo-rozwojowe z zakresu technologii kwantowych i superkomputerów, AI); technologie energetyki zielonej i czystej (zarządzanie odpadami i przetwarzanie ich na wodór; recyklingu baterii do pojazdów elektrycznych); handlu, inwestycji (odporne łańcuchy wartości, dostęp do rynków, procedury oceny inwestycji zagranicznych). Podobnych inicjatyw powinno być w najbliższych latach coraz więcej.
Kinga Grafa, zastępczyni Dyrektora Generalnego Konfederacji Lewiatan ds. Europejskich
Tekst dla Brussels Headlines – europejskiego newslettera Konfederacji Lewiatan
Sojusz będzie tworzył przemysłowy element Europejskiej Unii Zdrowotnej. Wspomoże Komisję Europejską poprzez przygotowywanie zaleceń i porad na temat sposobów rozwiązania problemu utrzymujących się od dawna niedoborów leków. Podstawą jego działalności będzie unijna lista leków krytycznych przedstawiona przez EMA w grudniu 2023 r.
Konfederacja Lewiatan od dawna działa na rzecz wzmocnienia produkcji leków w Polsce i UE, dlatego przystępujemy do Sojuszu i będziemy dalej realizować nasz cel jakim jest zapewnienie bezpieczeństwa lekowego Polski i UE.
Do Sojuszu mogą przystąpić wszystkie organizacje działające w ramach ekosystemu leków krytycznych – produkcja, transport, dystrybucja, ochrona zdrowia, wsparcie finansowe, reprezentacje pacjentów, obszar regulacyjny. Forma działalności również jest dowolna, mogą to być przedsiębiorstwa, organizacje branżowe, instytucje publiczne, władze lokalne, organizacje pozarządowe. Dlatego gorąco zachęcamy do włączania się w prace Sojuszu na rzecz Leków Krytycznych.
Działając wspólnie uda się wzmocnić inicjatywy finansowe, prawne i organizacyjne dla zwiększenia bezpieczeństwa lekowego UE. Więcej informacji można znaleźć tutaj.
Kacper Olejniczak, dyrektor Departamentu Ochrony Zdrowia i Sektora Life Sciences w Konfederacji Lewiatan
Tekst dla Brussels Headlines – europejskiego newslettera Konfederacji Lewiatan