– Dostrzegamy potrzebę zapewnienia wysokiego standardu przy tworzeniu prawa. Przejrzystość oraz przewidywalność procesu legislacyjnego mają bezpośrednie przełożenie na jakość i skuteczność samego prawa. Prawo dobre, czyli stabilne, zrozumiałe i takie, które służy rozwiązywaniu realnych, a nie pozornych problemów przy pomocy proporcjonalnych środków, sprzyja prowadzeniu działalności gospodarczej – mówi dr Aleksandra Musielak, dyrektorka departamentu rynku cyfrowego Konfederacji Lewiatan.

Jednak choć zwiększenie poziomu zaufania przedsiębiorców do działalności prawodawczej wymaga przede wszystkim odwrócenia negatywnych trendów z ostatnich lat, to nie należy zapominać także o wprowadzaniu pozornie drobnych usprawnień. Niewielkie uciążliwości rozpatrywane pojedynczo mogą nie sprawiać wrażenia istotnych. Dopiero gdy spojrzy się na całość procesu legislacyjnego, to wyraźnie widać, że ich suma przyczynia się do znaczącego obniżenia transparentności i efektywności działań prawodawców.

– Na jakość prac legislacyjnych duży wpływ ma efektywność dialogu społecznego. Współpraca z interesariuszami w ramach procesu legislacyjnego i prowadzonych konsultacji społecznych jest bardzo silnie uzależniona od osobistego zaangażowania osób decyzyjnych oraz pracowników merytorycznych i operacyjnych. W podobnych procesach legislacyjnych, zarówno w przypadku aktów prawnych procedowanych na poziomie Polski, jak i w procesach legislacyjnych na poziomie UE – obserwujemy w przypadku ważnych resortów bardzo zróżnicowane postawy dotyczące transparentności, dostępu do dokumentów, otwartości na dyskusję z interesariuszami itp. W tym porównaniu bardzo pozytywnie wyróżnia się otwartość na współpracę Ministerstwa Rozwoju i Technologii. W przypadku innych instytucji współpraca i transparentność procesów są bardzo ograniczone – dodaje dr Aleksandra Musielak.

 Lepsze prawo – propozycje Lewiatana

– wprowadzenie obowiązku przeprowadzania przez rząd przeglądu i analizy skutków  zmian prawnych wpływających na prowadzenie działalności gospodarczej.

 – obowiązkowe konsultowanie z zainteresowanymi podmiotami wszystkich projektów aktów prawnych dotyczących podatków  z zachowaniem ustawowego 30-dniowego terminu na przedstawienie uwag.

 – stosowanie obowiązkowego, co najmniej 6-miesięcznego, okresu vacatio legis dla uchwalanych przepisów podatkowych.

 – powołanie rady eksperckiej monitorującej sposób korzystania z przepisów prawa podatkowego. W szczególności zwracanie uwagi czy przepisy stosowane są zgodnie z intencją ustawodawcy, czy organy podatkowe nie dokonują wykładni rozszerzającej na niekorzyść podatników.

 – wcześniejsze informowanie o planowanym kierowaniu do konsultacji publicznych projektów aktów prawnych.

 – zapewnienie stronie społecznej szerszego dostępu do procesu tworzenia prawa.

 – uruchomienie jednego systemu zawierającego informacje na temat wszystkich prac legislacyjnych.

 – zgodnie z zasadą lepszego stanowienia prawa, nowe przepisy powinny być tworzone tylko wtedy, gdy to konieczne.

 – uzasadnienie projektu powinno stanowić integralną część aktu prawnego i być aktualizowane do końca procesu.

 – opracowanie legislacyjnego protokołu kryzysowego, który określałby m.in. zasady współpracy z partnerami społecznymi w sytuacjach nagłych.

 – uruchomienie krajowego portalu gromadzącego i udostępniającego informacje o unijnych inicjatywach legislacyjnych.

 Postulaty Konfederacji Lewiatan dotyczące podwyższenia jakości prac legislacyjnych znajdziesz w załączniku.

 Konfederacja Lewiatan