Zbigniew Maciąg, Autor w serwisie Konfederacja Lewiatan

W ciągu ostatnich 4 lat utrwaliła się gorsza sytuacja kobiet na rynku pracy w porównaniu z mężczyznami. Kobiety są mniej aktywne zawodowo, mniej zarabiają i często dotyka je dezaktywizacja.

kobiety równość płac

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Główną tego przyczyną są obowiązki rodzinne, stanowiące 32% wszystkich przyczyn bierności zawodowej kobiet, które dla mężczyzn stanowią tylko 3% – wynika z raportu „Kobiety, rynek pracy i równość płac” przygotowanego przez Stowarzyszenie Kongres Kobiet.

Z badań przeprowadzonych dla Stowarzyszenia Kongres Kobiet płynie wniosek, że brakuje świadomości i wiedzy o równości praw. Aż 78% pracujących nie spotkało się z pojęciem luki płacowej i aż w 70% firm nigdy nie było mowy na temat nierówności płac. Podobnie co czwarta osoba (26%) nie ma wiedzy na temat poziomu zarobków w firmie. Brak systematycznych danych dotyczących skorygowanej luki płacowej i innych aspektów sytuacji kobiet na rynku pracy oraz pogłębionych analiz w podziale na płeć utrudniają zwiększenie wiedzy na temat równości szans na rynku pracy.

zapis konferencji

Dyskryminacja istotną przyczyną nierówności

Zdecydowana większość respondentów zgodziła się, że nierówności płac kobiet i mężczyzn nie należy wiązać z mniejszym zaangażowaniem w pracę z uwagi na posiadanie dzieci (76% odpowiedzi). Jednocześnie jednak aż 1/5 mężczyzn ma odmienne zdanie. Mężczyźni znacznie rzadziej dostrzegają dyskryminację i częściej są przekonani o braku różnicy między szansami obu płci. Aż 67% ankietowanych kobiet zgodziło się, że w Polsce na tych samych stanowiskach i z tymi samymi obowiązkami kobiety zarabiają mniej od mężczyzn, podczas gdy uważa tak tylko 39% ankietowanych mężczyzn. Blokuje to wprowadzanie polityk prorównościowych.

– Kobiety w Polsce zarabiają mniej niż mężczyźni. Im wyższe stanowisko, tym większa różnica w wynagrodzeniach. Aby zlikwidować dyskryminacje płacową kobiet potrzebne są regulacje, które nałożą określone obowiązki na pracodawców – mówi Henryka Bochniarz, przewodnicząca Rady Głównej Konfederacji Lewiatan.

– W naszym kraju mamy do czynienia z dość dużą luką płacową, która może sprzyjać niskiej aktywności zawodowej kobiet. Kongres Kobiet i Lewiatan już w 2021 roku opracowali projekt ustawy o równości płac kobiet i mężczyzn. Jego celem jest wprowadzenie mechanizmu badania równości płac kobiet i mężczyzn oraz podjęcie konkretnych działań na rzecz ograniczenia luki płacowej – mówi prof. Jacek Męcina, doradca zarządu Konfederacji Lewiatan.

Konieczne są nowe ustawy wprowadzające „twarde” narzędzia realizacji praw prorównościowych. Równocześnie należy wzmocnić „miękkie” działania na rzecz zmiany stereotypów dotyczących roli kobiet w społeczeństwie i zwiększenia wiedzy na temat równości. Kluczowe znaczenie mają rozwiązania wprowadzane w ramach realizacji dyrektywy dotyczącej łączenia obowiązków praca–dom, tak aby zarówno kobiety, jak i mężczyźni mieli wybór, decydując się na rodzicielstwo i karierę zawodową.

Kobiety mniej aktywne na rynku pracy

Utrwala się gorsza pozycja kobiet na rynku pracy w porównaniu z pozycją mężczyzn. Ich sytuację cechuje mniejsza aktywność zawodowa, a niska stopa bezrobocia nie wynika z wysokiego zatrudnienia – odzwierciedla większą bierność zawodową. Nadal obserwujemy także koncentrację zatrudnienia na niższych stanowiskach i w niskopłatnych branżach. Utrwala się również dystans dzielący Polskę od liderów (Szwecja, Dania) w Unii Europejskiej w zakresie równości szans na rynku pracy.

Pomimo wzrostu zatrudnienia kobiet i mężczyzn w okresie 2019–2022 utrzymuje się wyraźna różnica w ich aktywności zawodowej. Współczynnik aktywności zawodowej kobiet w wieku produkcyjnym (18–59/64) wzrósł w tym czasie z 72,1% do 76%, a mężczyzn z 80% do 83,5% (I kw. 2019–I kw. 2022).

Niski poziom aktywności zawodowej kobiet kontrastuje z utrzymującym się wysokim poziomem ich wykształcenia. Polki są dobrze wykształcone nie tylko w porównaniu do mężczyzn, ale też kobiet w krajach UE-27. Różnica wykształcenia między płciami jest w Polsce wyjątkowo duża w porównaniu do innych krajów. Zajmujemy drugie miejsce po Łotwie pod względem dysproporcji poziomu wykształcenia kobiet w stosunku do mężczyzn. Oznacza to niewykorzystany potencjał kobiet zarówno w ujęciu ilościowym, jak i jakościowym. Wiedza, umiejętności i kreatywność kobiet nabyte podczas studiów pozostają w dużej mierze poza rynkiem pracy. W Polsce na 100 absolwentów przypada aż 187 absolwentek. Jest to znacznie powyżej średniej w Unii Europejskiej, wynoszącej 34,2.

Zawody kobiece mają mniejszy prestiż i są gorzej opłacane

Zawody tzw. kobiece mają mniejszy prestiż i możliwości awansu, są też gorzej opłacane. Są jednak różnice między opiniami ze względu na płeć – badanie wskazuje, że duża część mężczyzn nie zawsze zdaje sobie sprawę z tych ograniczeń. Ze stwierdzeniem, że zawody tzw. kobiece (w których pracuje najwięcej kobiet) mają mniejszy prestiż niż zawody tradycyjnie, męskie zgadza się 40% badanych, w tym ponad połowa (52%) kobiet, ale tylko ok. 30% mężczyzn (54% się nie zgadza).

Różnice w ocenie dyskryminacji w miejscu pracy ujawniają też opinie o możliwości awansu – 69% kobiet i 41% mężczyzn zgadza się ze stwierdzeniem, że mężczyznom łatwiej jest uzyskać awans niż kobietom. Co trzecia osoba nie zgadza się z tym stwierdzeniem. 53% osób, w tym 60% kobiet oraz 47% mężczyzn, zgadza się, że na kierowniczych stanowiskach zasiadają głównie mężczyźni. 38% badanych nie zgadza się z tym stwierdzeniem (32% kobiet i 44% mężczyzn).

Z opinią, że stanowiska, na jakich najczęściej pracują kobiety (np. pielęgniarki, nauczycielki), są słabiej opłacane niż stanowiska, na których częściej pracują mężczyźni (np. budowlańcy, inżynierowie), zgadza się 63% ankietowanych, w tym aż 74% kobiet oraz 54% mężczyzn, natomiast nie zgadza się prawie 1/3 mężczyzn.

Pandemia pogorszyła sytuację kobiet na rynku pracy głównie z uwagi na wzrost ilości wykonywanej pracy opiekuńczej. Ograniczenia w działalności szkół i przedszkoli zwiększyły zaangażowanie rodziców i były czynnikiem utrudniającym pracę zdalną i godzenie tych ról.

Kobiety deklarowały większe obciążenie obowiązkami, mężczyźni zaś częściej wskazywali na trudność w oddzieleniu czasu pracy od czasu prywatnego (odpowiednio M 32% i K 27%). Dane te sugerują występowanie stereotypów rodzajowych. Łączenie roli zawodowej i opiekuńczej okazało się większym wysiłkiem dla mężczyzn, którzy na co dzień w znacznie mniejszym stopniu są w takiej sytuacji.

22 marca br. odbyła się konferencja, na której Stowarzyszenie Kongres Kobiet zaprezentowało raport „Kobiety, rynek pracy i równość płac”

Konfederacja Lewiatan

Powrót

W marcu br. wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury kształtuje się na poziomie wyższym lub zbliżonym do prezentowanego w lutym br. Wskaźnik ten we wszystkich obszarach znajduje się jednak poniżej średniej długookresowej - podał GUS.

firmy koniunktura marzec 2023

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan

Doświadczamy bardzo ciekawego zjawiska w odniesieniu do nastrojów polskich przedsiębiorców. Do niedawna nastroje były bardzo minorowe, a twarde dane pokazywały wzrosty w różnych branżach. Teraz nastroje wśród przedsiębiorców poprawiają się i to w większości branż, a twarde dane pokazują spadki. To prawdopodobnie oczekiwanie niższej inflacji poprawia nasze nastroje. Dotychczas inflacja była jedną z głównych przyczyn największych zmartwień pracodawców. Nie zmienia to jednak faktu, że w gospodarce nadal przeważają w większości pesymiści.

Niezmiennie najsłabsze nastroje dominują w budownictwie. To oczywiście konsekwencja wysokich stóp procentowych, zatrzymania inwestycji oraz spadku popytu na kredyty. Budownictwo będzie przez najbliższe miesiące pod największą presją, ponieważ nie zapowiada się, żeby koniunktura w tej branży się odwróciła.

Poprawiły się również nastroje Polek i Polaków. Nadal jednak bardzo źle postrzegamy to, co się wydarzyło w gospodarce przez ostatnie 12 miesięcy, ale też wyraźnie lepiej patrzymy w przyszłość. Analogiczna sytuacja ma miejsce gdy podsumowujemy sytuację własnego gospodarstwa domowego.

Nadal wyraźnie lepiej oceniamy nasze oczekiwania co do wysokości przyszłej inflacji. To już drugi miesiąc z rzędu, kiedy prognozy Polek i Polaków dotyczące przyszłej inflacji są na relatywnie niskim poziomie. To dobry sygnał. Dalszą poprawę nastrojów przyniesie nam zapewne marzec, choć pewną niewiadomą jest rekordowy odczyt inflacji w lutym.

Konfederacja Lewiatan

Powrót

Sprzedaż detaliczna w cenach stałych w lutym 2023 r. była niższa niż przed rokiem o 5%. W porównaniu ze styczniem br. spadła o 3,6% - podał GUS.

luty 2023 sprzedaż detaliczna

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan

W lutym br. odnotowaliśmy kolejny minus w sprzedaży detalicznej. Realnie kupiliśmy produktów, których wartość jest niższa niż przed rokiem o 5%. W ciągu miesiąca spadek już nie jest tak spektakularny jak w styczniu, ale nadal – 3,6% wygląda niepokojąco.

Największy spadek sprzedaży mamy w przypadku paliw. To częściowo wynik wysokiej bazy sprzed roku – panika na rynku paliw. Wysoka baza, szczególnie w odniesieniu do podstawowych produktów – pierwszej potrzeby, to też efekt wyraźnego spadku sprzedaży w kategorii żywność. Przed rokiem, w ramach pomocy humanitarnej, Polacy ruszyli do sklepów, kupując właśnie w pierwszej kolejności żywność. Teraz ten wzmożony popyt widać w danych.

Wysoka baza nie odpowiada jednak wyłącznie za spadek sprzedaży detalicznej. Kupujemy mniej i nadal będziemy kupować mniej. Tegoroczne dane makro powoli potwierdzają ujemną dynamikę PKB w I kwartale.

Konfederacja Lewiatan

Powrót

W lutym br. przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw w porównaniu z lutym 2022 r. było wyższe o 0,8%. W stosunku do poprzedniego miesiąca zmniejszyło się o 0,1%. Przeciętne wynagrodzenie zaś w lutym br. w porównaniu z lutym 2022 r. było wyższe o 13,6% - podał GUS.

marzec 2023 wynagrodzenia zatrudnienie

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan

Wynagrodzenia nominalnie nadal wzrastają powyżej 10%. Realnie jednak wartość naszych zarobków spada. Taką sytuację obserwujemy prawdopodobnie po raz ostatni w tym roku. Od marca wynagrodzenia powinny realnie przewyższać wzrost cen.

Tak wysoki wzrost płac, przy wyraźnie zmniejszonym popycie to nadal prawdopodobnie wynik presji płacowej. Blisko ¾ firm, według danych NBP, odczuwa presję płacową. Z tych 75% blisko 35% uważa, że presja płacowa nasila się z kwartału na kwartał. Oczywiście to dane średnie. Nie w każdej branży presja płacowa występuje tak samo silnie i nie w każdej odczuwalny jest jej wzrost. Największy problem mają nadal przedsiębiorcy, gdzie albo występuje ciągle wzmożony popyt na usługi albo brakuje rąk do pracy.

Zatrudnienie obniżyło się w relacji miesięcznej. W ciągu roku nadal notujemy niewielki wzrost. Na rynku pracy nadal nie wróżymy wielkiej recesji, choć ten miesięczny spadek jest sygnałem, że na rynek pracy wkracza spowolnienie. Miesięczny spadek nie wynika bowiem z sezonowości zatrudnienia.

Konfederacja Lewiatan

Powrót

W lutym br. produkcja sprzedana przemysłu była niższa o 1,2% w porównaniu z lutym 2022 roku, natomiast w porównaniu ze styczniem br. wzrosła o 0,4% - podał GUS.

luty 2023 przemysł spadki

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan

Było oczywiście kwestią czasu, kiedy przemysł zanotuje ujemny wynik. Stało się to zgodnie z naszymi oczekiwaniami w lutym. W relacji rocznej produkcja przemysłowa skurczyła się o 1,2%. Na tak kiepski wynik złożyło się w głównej mierze słabe przetwórstwo przemysłowe. Większość branż energochłonnych notuje spadki sięgające 20%. Jeszcze przed miesiącem liczba branż na minusie była znacznie niższa. Ten problem będzie się potęgował z miesiąca na miesiąc. Z jednej strony mamy nadal wysokie, niezamrożone ceny energii, z drugiej strony popyt zachodnich partnerów słabnie – co też widać w dynamice eksportu.

To jak bardzo zależny jest nasz przemysł od wydarzeń w strefie euro widać w korelacji z danymi o handlu zagranicznym. Na wyraźnym plusie w lutym była produkcja samochodów, maszyn oraz urządzeń elektrycznych. Dokładnie te kategorie produktów na początku bieżącego roku stanowiły o sile naszego eksportu.

Najbliższe miesiące będą swego rodzaju sprawdzianem dla przemysłu. W naszej ocenie polski przedsiębiorca zdołał wytworzyć przez ostatnie dwa lata wystarczającą poduszkę bezpieczeństwa, żeby przetrwać okres zmniejszonego popytu. Z drugiej strony ratunkiem mogą być dopłaty dla branż energochłonnych wynikające z ustawy o zasadach realizacji programów wsparcia przedsiębiorców w związku z sytuacją na rynku energii w latach 2022-2024.

Konfederacja Lewiatan

Powrót

- Najważniejszym wyzwaniem w tym roku będzie spowodowanie, aby unijne pieniądze z perspektywy finansowej 2021-2027 trafiły do gospodarki, firm, samorządów. Sukcesem będzie też złożenie wniosku do Komisji Europejskiej o płatność z Krajowego Planu Odbudowy – powiedziała Małgorzata Jarosińska - Jedynak, sekretarz stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej na spotkaniu władz i członków Konfederacji Lewiatan w Józefowie.

lewiatan spotkanie władz wyzwania

– Mam satysfakcję, że udało się zakończyć negocjacje z KE do końca 2022 roku – podkreśliła minister Jarosińska – Jedynak. Z polityki spójności mamy więc do dyspozycji 76 mld euro.

Obecnie Polska korzysta jeszcze z środków z perspektywy finansowej 2014 2020, wydaje też pieniądze Polskiego Funduszu Rozwoju w ramach przedpłat związanych z KPO, ( jak otrzymamy środki to odciążymy budżet państwa). Za chwilę pojawią się pieniądze z nowej perspektywy finansowej. Przy ich wydawaniu trzeba pamiętać o wyzwaniach popandemicznych, inflacji, cenach energii, wojnie w Ukrainie.

Minister Jarosińska – Jedynak mówiła również o pieniądzach z których mogą korzystać przedsiębiorcy – firmy mikro, małe, średnie, ale także duże. Premiowane będą nowe projekty dotyczące wzrostu innowacyjności, cyfryzacji, czy ochrony klimatu.

Uczestniczący w spotkaniu władz i członków Lewiatana Janusz Cieszyński, sekretarz stanu, pełnomocnik rządu ds. cyberbezpieczeństwa podsumował m.in. dotychczasową naszą pomoc dla Ukrainy.

– W ciągu trzech tygodni po wybuchu wojny zaczęliśmy przyznawać numery PESEL dla Ukraińców. Po raz pierwszy administracja we współpracy z wolontariuszami zrealizowała skomplikowany projekt. W branży IT jest duża konkurencja o fachowców, Ale mimo to udało nam się ściągnąć wielu znakomitych, specjalistów do pracy dla państwa. Z tego się cieszymy. Pomagając Ukrainie pokazaliśmy, dzięki współpracy z firmami, że możemy szybko i profesjonalnie zrobić np. innowacyjne kontenerowe data center dla Ukrainy – stwierdził.

Minister Cieszyński mówił też, że Polska ma największą liczbę w Europie absolwentów kierunków ICT. Ponad 60 proc. studentów informatyki nie kończy uczelni obroną dyplomu magistra, bo wcześniej znajduje zatrudnienie w biznesie.

– Mamy świetnie rozwinięty rynek IT, kompetentne kadry. Można mieszkać w Polsce i pracować dla firm w Europie lub USA. Nasz kraj jest dobrym miejscem do życia dla informatyków i to jest nasza przewaga. Mało realne jest, aby takie osoby uciekały z naszego kraju w poszukiwaniu pracy – dodał.

Minister zwrócił również uwagę, że wśród 15 największych firm technologicznych na świecie są tylko dwie europejskie. To pokazuje, że coś trzeba zmienić w europejskich regulacjach dotyczących tej branży.

Gość spotkania pracodawców Ewa Flaszyńska, dyrektorka departamentu rynku pracy w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej powiedziała, że uchwalenie ustawy o zatrudnieniu cudzoziemców zostało wpisane jako kamień milowy KPO. Projekt ustawy jest w tej chwili w uzgodnieniach rządowych, trafił do Komitetu ds. europejskich a wkrótce zajmie się nim Komitet Stały.

– Najważniejszym naszym celem jest usprawnienie zatrudniania cudzoziemców, uelastycznienie przepisów. Obecnie cały ten proces zajmuje 39 dni. Chcemy zlikwidować test rynku pracy, wprowadzić elektronizację wszystkich procedur – powiedziała Ewa Flaszyńska.

Z kolei Marcin Stanecki, dyrektor prawa pracy w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej przekonywał, że uchwalone niedawno przepisy o pracy zdalnej są wyrazem kompromisu.

– Pracujemy nad tym jak w jednoznaczny sposób je interpretować. Zdajemy sobie sprawę, że nowe regulacje krytykują pracodawcy za to, że są za bardzo propracownicze, ale niezadowoleni są też związkowcy, bo uważają, że sprzyjają przedsiębiorcom – dodał.

Konfederacja Lewiatan

Powrót

W styczniu 2023 r. wartość eksportu towarów wyniosła 125,9 mld zł, co oznacza wzrost o 14,3% w stosunku do analogicznego miesiąca 2022 r. Wartość importu towarów w porównaniu do stycznia 2022 r. zwiększyła się o 7,1 mld zł, tj. o 6,3% i osiągnęła 120,2 mld zł – podał NBP.

eksport import styczeń 2023

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan

Po szaleńczych wzrostach w ubiegłym roku, kiedy na przestrzeni 12 miesięcy dynamiki eksportu i importu przekraczały nawet 30%, styczeń przyniósł zauważalne wyhamowanie. Import w ciągu roku, w styczniu wzrósł o 6,3% a eksport o 14,3%. To już kolejny miesiąc z rzędu, kiedy przedsiębiorcy eksportują w szybszym tempie niż importują. W styczniu ta różnica przełożyła się również na jeden ważny aspekt. Bilans handlu zagranicznego powrócił do dodatnich wyników. Nominalnie wysłaliśmy towarów i usług za ponad 5,7 mld zł więcej niż pojawiło się w naszym kraju. To najlepszy wynik od końcówki 2020 r.

Nasz eksport w styczniu ciągnęła branża automotive i to we wszystkich jej kategoriach – samochodów osobowych, dostawczych, autobusów i części zamiennych. W imporcie widać również to samo co w danych o produkcji przemysłowej, gdzie zwalnia wyraźnie tempo przywozu produktów do których obróbki jest potrzebna duża ilość energii.

Zauważalne spowolnienie tempa wzrostu importu może być jednak sygnałem przepowiadającym, że nasi najwięksi partnerzy handlowi za zachodnią granicą będą wchodzili w stan istotnego hamowania gospodarczego. To zły sygnał również dla naszego przemysłu.

Konfederacja Lewiatan

Powrót

Ryzyko, że Polska całkowicie utraci środki z Krajowego Planu Odbudowy rośnie z każdym miesiącem. Do końca 2023 roku musimy złożyć pierwszy wniosek o płatność. W przeciwnym razie pieniądze przepadną w całości.

kamienie milowe KPO pieniądze

Dla przedsiębiorców równie realnym ryzykiem, jak utrata pieniędzy, jest też to, że rząd sfinansuje z nich słabe projekty i źle przeprowadzone reformy.

Samo przygotowanie wniosku o płatność – przynajmniej formalnie – nie jest problemem. Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej twierdzi, że w 2023 roku złoży 3 lub 4 wnioski, i że te wnioski – na kwotę 8-10 mld euro – są już w zasadzie gotowe. Problemem pozostają warunki, jakie Polska musi spełnić, żeby Komisja Europejska zgodziła się takie wnioski rozpatrzyć, czyli kamienie milowe związane z zapewnieniem bezstronności sędziów.

Pozorowana naprawa sądownictwa

Każda kolejna próba nowelizacji przepisów ustaw dotyczących sądownictwa kończy się fiaskiem, bo każda jest działaniem pozorowanym i żadna nie była podjęta w dobrej wierze. Ostatnia nowelizacja ustawy o Sądzie Najwyższym przyjęta przez Sejm w styczniu 2023 zawiera niekonstytucyjne rozwiązania i nie gwarantuje bezstronności sędziom w wymiarze uzgodnionym przez KE i Polskę (np. nie zmienia przepisu, zgodnie z którym kwestionowanie statusu sędziego jest deliktem dyscyplinarnym).

Do tego zwraca uwagę nieudolne przygotowanie ostatniej nowelizacji: Prezydent, z którym nikt o nowelizacji nie rozmawiał, odsyła ustawę, która według PiS ma w końcu odblokować KPO i została „co do przecinka uzgodniona z KE” w trybie prewencyjnym, do Trybunału Konstytucyjnego.

TK, pogrążony w chaosie i sporach kompetencyjnych, może być niezdolny do jakiejkolwiek decyzji w sprawie wniosku prezydenta. Wszystko zatem wskazuje, że ustawa w najbliższym czasie nie wejdzie w życie i tym samym rząd – nawet jeśli bardzo dobrze by to wyglądało przed wyborami – swoich wniosków płatniczych nie złoży.

Pieniądze mogą trafić do „swoich”

– Gdyby nie destrukcyjna polityka koalicji rządzącej i niezrozumiała próba ochrony kompletnie nieudanej – co nawet przyznaje już premier – reformy sądownictwa, moglibyśmy korzystać z pieniędzy KPO (czyli składać wnioski o płatność) co najmniej od lipca 2021 roku. Moglibyśmy też dostać zaliczkę, dzięki czemu koszty inwestycji wpisanych do KPO nie obciążałyby w takiej mierze budżetu. Dziś możemy otrzymać wyłącznie refundacje, czyli najpierw musimy wydać swoje, krajowe pieniądze. W obecnej sytuacji budżetowej, to dodatkowa cena, którą trzeba dopisać do wydłużającego się rachunku za reformę sądów przeprowadzoną przez koalicję rządzącą. Dla przedsiębiorców równie realnym ryzykiem, jak to że pieniądze przepadną, jest ryzyko, że zostaną wydane na słabo przygotowane reformy, przypadkowe inwestycje lub złej jakości projekty wybierane bez konkursu – mówi Marzena Chmielewska, zastępczyni dyrektora generalnego Konfederacji Lewiatan.

Nie wiemy, co jest w tych zapowiadanych przez rząd wnioskach, jakie reformy są w nich wykazane jako zrealizowane, jakie kamienie milowe zostały osiągnięte. Mamy wybiórcze informacje o planowanych naborach, widzimy w Sejmie kolejne projekty, które są jednocześnie kamieniami milowymi KPO ( ustawa 10H), pojawiają się też rozporządzenia dotyczące udzielania wsparcia w ramach inwestycji KPO (np. wsparcie dla firm z branży HORECA, w związku z pandemią COVID –bardzo po czasie), ale co rząd uznaje już za „zrobione”, na jakiej podstawie twierdzi, że reforma jest zrealizowana i przedstawia ją we wniosku płatność i jak wygląda harmonogram wdrażania – tego nie wiemy.

Komitet Monitorujący nie pracuje

To oznacza, że pieniądze są wydawane bez kontroli społecznej, na którą Polska z KE się umówiły. Jednym z warunków podstawowych uzgodnionym z KE, jest powołanie Komitetu Monitorującego KPO z uprawnieniami zapisanymi w ustawie, do których należy:

analizowanie sposobu realizacji inwestycji
przegląd realizacji KPO i poszczególnych reform i inwestycji z punktu widzenia postępów w osiąganiu wskaźników i kamieni milowych
analizowanie zasad wyboru przedsięwzięć, równego dostępu do informacji oraz równego traktowania podmiotów

– Komitet został co prawda powołany – Konfederacja Lewiatan jest od grudnia 2022 roku jego członkiem, ale ani razu się nie spotkał. Pomimo naszych nalegań, MFiPR nie widzi potrzeby zwołania posiedzenia. Wygląda na to że, rząd chciałby złożyć wnioski płatnicze i dopiero potem zwołać KM, żeby przedstawić nam co przesłał do KE. Nam taki Komitet, który nie daje żadnego wpływu na to co się w KPO dzieje i nie pozwala na realizację wynegocjowanych wspólnie kompetencji, nie jest potrzebny – dodaje Marzena Chmielewska.

Nie da się monitorować KPO bez działającego Komitetu. Dlatego kamień milowy dotyczący Komitetu Monitorującego, dopóki on nie działa, również uważamy za niespełniony.

Konfederacja Lewiatan

Powrót

Niemal 17% osób rozważa wyjazd w poszukiwaniu pracy w ciągu najbliższego roku. 93% planujących wyjazd odczuwa skutki pogorszenia sytuacji gospodarczej w kraju – wynika z raportu „Migracje zarobkowe Polaków” przygotowanego przez Gi Group na podstawie badań SW Research.

emigracja Polacy raport

Rośnie odsetek osób niezdecydowanych. Zwiększył się o niemal 10 pkt proc. w stosunku do lipca 2022 r. i jest najwyższy od 2015 roku. 42% zainteresowanych emigracją to mieszkańcy wsi, 29% to pracownicy produkcyjni/fizyczni. 29% osób ma między 18 a 24 lata.

Komentarz Roberta Lisickiego, dyrektora departamentu pracy Konfederacji Lewiatan

Odsetek osób rozważających emigrację budzi niepokój. Migracja może mieć różny charakter – stały bądź tymczasowy, ale diagnoza przyczyn takiego stanu powinna być uwzględniana w polityce rozwoju naszego kraju. Utrzymanie kapitału ludzkiego ma bowiem kluczowe dla nas znaczenie. Dane dotyczące gotowości Polaków do migracji należy odczytywać w kontekście prognoz demograficznych, struktury wiekowej naszego społeczeństwa, odczuwalnych już wyzwań przedsiębiorców na krajowym rynku pracy. Według rządowej Strategii Demograficznej 2040, w projekcji w wariancie średnim, liczba ludności Polski może spaść o 39,1% z 37,9 mln w roku 2019 do 23 mln w roku 2100.

Prognozy wskazują również na potencjalnie znaczący spadek liczby ludności w wieku produkcyjnym, która zgodnie z szacunkami z 2019 roku może zmniejszyć się z 22,8 mln w roku 2019 do 10,8 mln w roku 2100, czyli o 52,3%. Przeprowadzone badanie potwierdza duży udział w grupie osób wyrażających gotowość do emigracji, osób młodych do 34 roku życia, osób z wykształceniem zawodowym, średnim czy wyższym, czyli często tych z umiejętnościami i inicjatywą. Jednocześnie migracja zarobkowa za granicę dotknie w szczególności obszary wiejskie i mniejsze miasta (71,2%), co może wpłynąć na dalszy wzrost dysproporcji w rozwoju poszczególnych regionów Polski.

Odpowiedzi na pytanie dlaczego wciąż wiele osób rozważa wyjazd za granicę należy poszukiwać szczególnie w warunkach życia i sytuacji gospodarczej. Na to składa się w szczególności dostępność i jakość usług publicznych, takich jak opieka medyczna, placówki opiekuńcze, edukacja, wsparcie w opiece nad osobami starszymi i z niepełnosprawnościami, a także możliwość zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych. Nie możemy pomijać aspektu przewidywalności uwarunkowań prawnych i gospodarczych.

Jakość i dostęp do usług publicznych jest przedmiotem dyskusji od wielu lat, bez zasadniczych zmian. Kwestia poczucia pewności prawa czy warunków prowadzenia działalności gospodarczej ulega osłabieniu – poczucie pogarszającej się sytuacji gospodarczej potwierdza większość osób rozważających wyjazd za granicę. Wśród kluczowych przyczyn migracji wciąż wskazywane są wyższe zarobki (76,3%) oraz wyższy standard życia (61%). Pojawia się jednocześnie kwestia większego poszanowania dla wolności (28%) czy bezpieczniejszego położenia geograficznego (13,6%). Umiejętność zabiegania o utrzymanie kapitału ludzkiego jest jednym z kluczowych elementów przyczyniających się do atrakcyjności i rozwoju państwa.

Konfederacja Lewiatan

Pobierz raport Emigracje zarobkowe Polaków 2023

Powrót

Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w lutym 2023 r. w porównaniu z analogicznym miesiącem ub. roku wzrosły o 18,4%. W stosunku do poprzedniego miesiąca wzrost wyniósł 1,2% - podał GUS.

inflacja. luty 2023

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan

Inflacja w lutym, zgodnie z oczekiwaniami, podskoczyła do 18,4% w skali roku. Psychologiczna bariera 20% nie została osiągnięta i już najpewniej nie zostanie. Mimo wszystko lutowy wynik to najwyższy, roczny wzrost cen od 1997 r. Wszystko wskazuje na to, że szczyt mamy za sobą, ale nie ma powodów do zadowolenia. W marcu inflacja będzie niższa, ale ceny nadal będą rosły, nie tak gwałtownie jak przez ostatni rok, ale Polki i Polacy będą odczuwać to w swoich portfelach i na kontach.

Zdecydowana większość produktów spożywczych drożeje w skali roku znacznie szybciej niż średnia inflacja. Wzrosty przekraczające 20%, czy nawet 30% dotyczą mąki, pieczywa, mięsa, nabiału, warzyw i ryżu. Ciężko sobie wyobrazić bardziej podstawowe produkty potrzebne nam do egzystencji.

Na czele wzrostów cen od kilku miesięcy jest jednak inna kategoria produktów – nośniki energii, gaz czy energia elektryczna. Cena tej ostatniej wzrosła od grudnia o 22,3%.

GUS, jak co roku zmienia także swój koszyk. Na podstawie naszych wydatków z 2022 r. ustala nowe wagi (istotności) kategorii produktów. W 2022 r. wydawaliśmy na żywność i energię znacznie więcej, z kolei istotnie mniej na alkohol i tytoń. Spowodowało to, że GUS zmienił dane za styczeń tego roku. W styczniu 2023 r. ceny wzrastały wolniej, o 16,6% a nie jak wcześniej podano o 17,2%.

Konfederacja Lewiatan

Autor: Zbigniew Maciąg

Gorsza pozycja kobiet na rynku pracy [+MP3]

W ciągu ostatnich 4 lat utrwaliła się gorsza sytuacja kobiet na rynku pracy w porównaniu z mężczyznami. Kobiety są mniej aktywne zawodowo, mniej zarabiają i często dotyka je dezaktywizacja.

Dyskryminacja istotną przyczyną nierówności

Kobiety mniej aktywne na rynku pracy

Zawody kobiece mają mniejszy prestiż i są gorzej opłacane

Trochę lepsze nastroje przedsiębiorców, ale nadal przeważają pesymiści

W marcu br. wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury kształtuje się na poziomie wyższym lub zbliżonym do prezentowanego w lutym br. Wskaźnik ten we wszystkich obszarach znajduje się jednak poniżej średniej długookresowej - podał GUS.

Polacy kupują coraz mniej [+MP3]

Sprzedaż detaliczna w cenach stałych w lutym 2023 r. była niższa niż przed rokiem o 5%. W porównaniu ze styczniem br. spadła o 3,6% - podał GUS.

Płace rosną, ale realna wartość zarobków spada [+MP3]

W lutym br. przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw w porównaniu z lutym 2022 r. było wyższe o 0,8%. W stosunku do poprzedniego miesiąca zmniejszyło się o 0,1%. Przeciętne wynagrodzenie zaś w lutym br. w porównaniu z lutym 2022 r. było wyższe o 13,6% - podał GUS.

Przemysł na minusie [+MP3]

W lutym br. produkcja sprzedana przemysłu była niższa o 1,2% w porównaniu z lutym 2022 roku, natomiast w porównaniu ze styczniem br. wzrosła o 0,4% - podał GUS.

Spotkanie władz i członków Lewiatana. Wyzwania związane z funduszami europejskimi, cyfryzacją i rynkiem pracy

Eksport rośnie szybciej niż import

W styczniu 2023 r. wartość eksportu towarów wyniosła 125,9 mld zł, co oznacza wzrost o 14,3% w stosunku do analogicznego miesiąca 2022 r. Wartość importu towarów w porównaniu do stycznia 2022 r. zwiększyła się o 7,1 mld zł, tj. o 6,3% i osiągnęła 120,2 mld zł – podał NBP.

Coraz większe ryzyko utraty pieniędzy z KPO

Ryzyko, że Polska całkowicie utraci środki z Krajowego Planu Odbudowy rośnie z każdym miesiącem. Do końca 2023 roku musimy złożyć pierwszy wniosek o płatność. W przeciwnym razie pieniądze przepadną w całości.

Pozorowana naprawa sądownictwa

Pieniądze mogą trafić do „swoich”

Komitet Monitorujący nie pracuje

17% Polaków rozważa emigrację zarobkową

Niemal 17% osób rozważa wyjazd w poszukiwaniu pracy w ciągu najbliższego roku. 93% planujących wyjazd odczuwa skutki pogorszenia sytuacji gospodarczej w kraju – wynika z raportu „Migracje zarobkowe Polaków” przygotowanego przez Gi Group na podstawie badań SW Research.

Rekordowa inflacja. Od marca powinna spadać [+MP3]

Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w lutym 2023 r. w porównaniu z analogicznym miesiącem ub. roku wzrosły o 18,4%. W stosunku do poprzedniego miesiąca wzrost wyniósł 1,2% - podał GUS.