W styczniu rusza prezydencja Polski w Radzie UE. Zgodnie z oficjalną stroną, prezydencja skupi się na bezpieczeństwie lekowym, cyfrowej transformacji opieki zdrowotnej, zdrowiu psychicznym dzieci i młodzieży oraz promowaniu zdrowia i profilaktyki chorób. W naszej ocenie priorytety są dobrze określone i odpowiadają oczekiwaniom zarówno pacjentów, biznesu, jak i instytucji unijnych.
polska prezydencja w Radzie UEUnia Europejskazdrowie
Z punktu widzenia przemysłu istotna jest zapowiedź nowego Komisarza ds. Zdrowia. Olivér Várhelyi wskazał na początku grudnia, że zamierza zaprezentować projekt aktu legislacyjnego o lekach krytycznych w czasie 100 pierwszych dni nowej Komisji Europejskiej. Komisarz podkreślił, że trzeba stworzyć warunki do produkcji w UE, a także, że rynek powinien być odpowiednio atrakcyjny dla biznesu. Komisarz proponuje stworzyć wspólny system zakupów. Uzupełnieniem tego tematu będzie domknięcie reformy unijnego pakietu farmaceutycznego. Także ministrowie zdrowia państw członkowskich UE podkreślają, że liczą na to, że polska prezydencja w Radzie UE zakończy w pierwszej połowie 2025 r. prace nad pakietem legislacyjnym.
Z punktu widzenia cyfrowej transformacji opieki zdrowotnej kluczowe będą zagadnienia cyberbezpieczeństwa wyrobów medycznych, wdrażanie EU AI Act i rozporządzenia tworzącego europejską przestrzeń danych dotyczących zdrowia (EHDS), która ma być filarem Europejskiej Unii Zdrowotnej. EHDS pozwoli pacjentom kontrolować ich dane zdrowotne i wspomoże przepływ danych na potrzeby świadczeń zdrowotnych. Dodatkowo pozwoli wykorzystać potencjał danych zdrowotnych na potrzeby badań naukowych, innowacji i tworzenia polityk zdrowotnych. Państwa członkowskie podkreślają potrzebę wykorzystania tych rozwiązań do wzmocnienia Europejskiej Unii Zdrowotnej, która jeśli wykorzysta swój potencjał może wpłynąć pozytywnie na konkurencyjność Unii Europejskiej.
Jako przedstawiciele przedsiębiorców z nadzieją czekamy na rozpoczęcie prac polskiej prezydencji, podobnie jak przedstawiciele państw członkowskich i Komisji Europejskiej. Pracy jest dużo, ale dobrze zakreślone priorytety mogą ułatwić rozwój Europejskiej Unii Zdrowotnej i wzmocnienie unijnego przemysłu.
Kacper Olejniczak, dyrektor Departamentu Ochrony Zdrowia i Sektora Life Sciences, Konfederacja Lewiatan
Artykuł dla grudniowego wydania Brussels Headlines – newslettera europejskiego Konfederacji Lewiatan
29 listopada 2024
Europejski biznes przedstawił 10 postulatów dla polskiej prezydencji w Radzie UE
Europa musi pilnie wzmocnić swoją gospodarkę i rozwiązać problem rosnącej luki konkurencyjnej, jeżeli chce pozostać ostoją pokoju, dobrobytu i stabilności – napisali w Deklaracji Warszawskiej, prezydenci i dyrektorzy generalni 40 europejskich federacji biznesowych, którzy spotkali się w Warszawie. Przedstawili też 10 postulatów dla polskiej prezydencji w UE.
BusinessEuropeCoPresDeklaracja Warszawskapolska prezydencja w Radzie UE
Konferencja Prezydentów BusinessEurope (Council of Presidents, CoPres) obradowała dzisiaj w Warszawie na zaproszenie jej polskiego członka, Konfederacji Lewiatan. Miało to miejsce zaledwie na miesiąc przed rozpoczęciem polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej.
Uczestnicy spotkania podtrzymali swoje silne poparcie dla Ukrainy, jej mieszkańców i ich europejskich ambicji. Unia Europejska musi wspomagać Ukrainę poprzez zapewnienie, że pomoc humanitarna będzie nadal przekazywana, infrastruktura oraz firmy nadal będą funkcjonować a wysiłki na rzecz odbudowy przyspieszą.
BusinessEurope przedstawiło również 10 postulatów, które powinny zostać zrealizowane przez instytucje Unii Europejskiej podczas polskiej prezydencji. Zostały one zaprezentowane w czasie spotkania z Andrzejem Domańskim, ministrem finansów i dotyczą m.in. bezpieczeństwa i obronności, energii i klimatu, jednolitego rynku, innowacji i cyfryzacji czy inwestycji.
Prezydenci federacji spotkali się również z prezydentem RP Andrzejem Dudą, jak również mieli szansę wymienić poglądy z Saulim Niinistö, byłym prezydentem Finlandii i specjalnym doradcą przewodniczącej Komisji Europejskiej.
– Aby nadal być ostoją pokoju, dobrobytu i stabilności Europa musi działać zdecydowanie w celu wzmocnienia gospodarki i zlikwidowania powiększającej się luki konkurencyjnej między nami, a naszymi największymi konkurentami. Polska prezydencja w Radzie UE, której rozpoczęcie zbiegnie się z nową kadencją Komisji Europejskiej, stwarza wspaniałą okazję do „zrestartowania” unijnej polityki, co pozwoli dać zastrzyk energii inwestycjom i rozwojowi. Bezpieczeństwo będzie głównym tematem nadchodzącej prezydencji. Mocno dziś podkreślamy, że silna i konkurencyjna gospodarka jest podstawą europejskiego bezpieczeństwa – powiedział Fredrik Persson, prezydent BusinessEurope.
– Mocno namawiamy Unię Europejską, aby podczas tej prezydencji skupiła się na dziesięciu priorytetach. Obejmują one zdefiniowanie ambitnej strategii Jednolitego Rynku do połowy 2025 r. oraz zaproponowanie nowego porozumienia w sprawie czystego przemysłu, które byłoby dostatecznie ambitne w kwestiach zmniejszenia obciążeń regulacyjnych dla przedsiębiorstw, przyspieszenia procedur wydawania pozwoleń, obniżenia kosztów energii oraz rozwiązania problemu niedoboru siły roboczej i umiejętności. W kontekście aktualnej sytuacji geopolitycznej dywersyfikacja handlu jest kwestią o znaczeniu krytycznym – dodał.
– Jesteśmy zaszczyceni mogąc gościć w Warszawie liderów najważniejszych federacji biznesowych z całej Europy. Dziś potwierdziliśmy wsparcie dla Ukrainy i jej mieszkańców. Od czasu inwazji Rosji, UE zmobilizowała prawie 122 mld euro na pomoc finansową, humanitarną i wojskową dla Ukrainy. Nadzwyczajne wsparcie UE na rzecz utrzymania funkcjonowania ukraińskiej infrastruktury i przedsiębiorstw musi być kontynuowane. Odporna gospodarka UE jest podstawą do zapewnienia, że to wsparcie będzie mogło trwać tak długo, jak to tylko będzie konieczne – powiedział Maciej Witucki, prezydent Konfederacji Lewiatan.
BusinessEurope to Konfederacja Europejskiego Biznesu – stowarzyszenie przedsiębiorców i pracodawców z siedzibą w Brukseli założone w 1958 r. Jest rzecznikiem wzrostu i konkurencyjności na poziomie europejskim, reprezentującym interesy firm z całego kontynentu i angażującym się w kwestie, które najbardziej wpływają na ich rozwój. Jako uznany partner społeczny, wypowiada się w imieniu przedsiębiorstw każdej wielkości w 36 krajach europejskich, których krajowe federacje biznesowe są bezpośrednimi członkami BusinessEurope. Konfederacja Lewiatan jest jedyną organizacją w Polsce należącą do tego grona, a Maciej Witucki zajmuje obecnie stanowisko wiceprezydenta BusinessEurope. Więcej informacji na stronie: www.businesseurope.eu
Konfederacja Lewiatan odgrywa kluczową rolę w reprezentowaniu interesów polskiego biznesu. Dzięki swojemu przedstawicielstwu w Brukseli i regularnej współpracy z instytucjami unijnymi oraz federacjami biznesowymi z innych krajów, Lewiatan od ponad 20 lat monitoruje i wpływa przez działania lobbingowe na unijną politykę gospodarczą, wspierając tworzenie korzystnych warunków dla polskich przedsiębiorstw na jednolitym rynku.
29 listopada 2024
Deklaracja Warszawska. Wzmocnienie naszej gospodarki jest niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa
Europa musi pilnie wzmocnić swoją gospodarkę i rozwiązać problem rosnącej luki konkurencyjnej, jeżeli chce pozostać ostoją pokoju, dobrobytu i stabilności w świecie szarganym rosnącymi napięciami geopolitycznymi. To przekaz Konferencji Prezydentów BusinessEurope i federacji zrzeszonych, którzy zgromadzili się w Warszawie na zaproszenie Konfederacji Lewiatan.
10 postulatówBusinessEuropeCoPresDeklaracja Warszawskapolska prezydencja w Radzie UE
Europa musi pilnie wzmocnić swoją gospodarkę i rozwiązać problem rosnącej luki konkurencyjnej, jeżeli chce pozostać ostoją pokoju, dobrobytu i stabilności w świecie szarganym rosnącymi napięciami geopolitycznymi. Objęcie przez Polskę prezydencji w Radzie Unii Europejskiej zbiegnie się z rozpoczęciem kolejnej kadencji Komisji Europejskiej. To okazja do przeprowadzenia „restartu” polityki UE i dostosowania jej do zmieniającej się gospodarczej i politycznej rzeczywistości. Pozwoli to również skupić się na kwestiach poruszonych w raportach Draghiego i Letty w celu zwiększenia inwestycji i przyspieszenia rozwoju.
Oto przekaz Konferencji Prezydentów BusinessEurope i federacji zrzeszonych, którzy zgromadzili się w Warszawie na zaproszenie Konfederacji Lewiatan na miesiąc przed rozpoczęciem się polskiej prezydencji.
BusinessEurope podtrzymuje swoje silne poparcie dla Ukrainy, jej mieszkańców i ich europejskich ambicji. Unia Europejska musi wspomagać Ukrainę poprzez zapewnienie, że pomoc humanitarna będzie nadal przekazywana, infrastruktura oraz firmy nadal będą funkcjonować a wysiłki na rzecz odbudowy przyspieszą. Posiadanie silnej gospodarki to podstawa dla możliwości zapewnienia, że wsparcie będzie udzielane tak długo, jak to konieczne.
BusinessEurope przedstawia listę 10 postulatów, które powinny zostać zrealizowane przez instytucje Unii Europejskiej podczas polskiej prezydencji
Bezpieczeństwo i Obronność
należy pomóc w stworzeniu warunków dla bezpieczeństwa, gotowości kryzysowej i zwiększenia zdolności produkcyjnych w europejskim przemyśle obronnym, tak aby mógł on zaspokoić ukraińskie i europejskie potrzeby. Oznacza to również rozwiązanie kwestii rozdrobnienia jednolitego rynku obronnego, zapewnienie, że zasady zrównoważonego finansowania wspierają finansowanie tego ważnego sektora i charakteryzują się niezbędną elastycznością w zakresie instrumentów finansowych UE.
Nowy Czysty Ład Przemysłowy
Należy zapewnić, aby nowy Czysty Ład Przemysłowy zawierał wszystkie elementy niezbędne, aby umożliwić europejskiemu przemysłowi konkurencyjność i osiągnięcie założeń Zielonego Ładu, w tym ambitne środki mające na celu zmniejszenie obciążeń regulacyjnych, które ograniczają małe, średnie i duże przedsiębiorstwa na naszym jednolitym rynku. Należy również przyspieszyć procedury związane z wydawaniem pozwoleń, obniżeniem kosztów energii, wspieraniem innowacji i nowych modeli biznesowych, rozwiązaniem problemu niedoboru wykwalifikowanej siły roboczej oraz dywersyfikacją europejskich rynków eksportowych i importowych.
Energia i klimat
Należy wykazać większe starania mające na celu zmniejszenie luki w konkurencyjności emisji dwutlenku węgla i kosztów energii, takie jak rozszerzenie zakresu branż uważanych za zagrożone inwestycjami i ucieczką emisji, opracowanie zaleceń dotyczących zmniejszenia narażenia odbiorców przemysłowych na wysokie i zmiane cen energii i rosnące koszty infrastruktury energetycznej, przyspieszenie prac nad krytycznymi parametrami CBAM (np. utworzenie systemu wsparcia eksportu zgodnego z WTO). W przypadku, gdyby CBAM okazał się nieskuteczny w zapobieganiu ucieczkom emisji, istotną kwestią będzie ponowne rozważenie wycofania bezpłatnych uprawnień odpowiednio wcześnie, aby zapewnić skuteczną ochronę.
Jednolity Rynek
Należy zdefiniować ambitną strategię Jednolitego Rynku w celu zlikwidowania istniejących przeszkód w wolnym ruchu towarów, usług, osób i kapitału do połowy 2025 roku, oraz jednocześnie zintensyfikować egzekwowanie obowiązujących przepisów, aby osiągnąć szybki wzrost handlu i wydajności wewnątrz UE. Właściwe funkcjonowanie strefy Schengen jest kluczowe dla zagwarantowania swobodnego ruchu na naszym Jednolitym Rynku. Zniesienie kontroli na wewnętrznych granicach lądowych między Bułgarią, Rumunią i innymi krajami Schengen powinno stać się faktem, gdy tylko zostaną spełnione warunki.
Nie ilość, a jakość regulacji
Należy ustanowić ogólny cel redukcji obciążenia regulacyjnego, spełnić obietnice dotyczące zmniejszenia wymogów sprawozdawczych dla firm o co najmniej 25%, przeprowadzić przegląd wszystkich aktów delegowanych i wykonawczych wynikających z przepisów przyjętych w poprzednim cyklu i zapewnić, że ułatwiają one przestrzeganie przepisów i prowadzą do najmniej uciążliwych rozwiązań. Należy systematycznie przeprowadzać ocenę jakości wpływu (włączając w to kontrole konkurencyjności i testy MŚP) wszelkich nowych przepisów na wszystkich etapach procesu legislacyjnego, biorąc pod uwagę skumulowane skutki regulacji, a także implikacje dla konkretnych sytuacji terytorialnych państw członkowskich.
Otwarty i bezpieczny handel międzynarodowy
Należy zdefiniować ambitną strategię dywersyfikacji międzynarodowego handlu i inwestycji, która pozwoli korzystać z szerokiej gamy narzędzi (np. umów handlowych, krytycznych uzgodnień dotyczących surowców, umów o wzajemnym uznawaniu) przy jednoczesnym kontynuowaniu trwających prac nad zawarciem i ratyfikacją umów z Mercosur i Meksykiem. Należy starać się o pozytywne kontakty ze Stanami Zjednoczonymi. Pozwoli to zredukować koszty biznesu i znaleźć trwałe rozwiązania konfliktów handlowych. Należy współpracować z Chinami, jednocześnie wykazując się jednością i eliminując nierówności w stosunkach. Nowy cykl polityczny w Unii Europejskiej i Wielkiej Brytanii to możliwość wzmocnienia współpracy i uproszczenia przepływów handlowych i inwestycyjnych.
Polityka społeczna
Należy skupić się na rozwiązaniu problemów niedoboru siły roboczej i niedopasowania umiejętności, należy zwiększyć mobilność pracowników, jak również usprawnić wolny przepływ wiedzy na Jednolitym Rynku. Należy również zapewnić odpowiednią przestrzeń partnerom społecznym, tak aby dialog społeczny mógł odegrać swoją rolę, pomagając w znalezieniu rozwiązań dla wyzwań europejskiego rynku pracy. Należy odejść od głównie regulacyjnego podejścia do polityki społecznej na rzecz partnerstwa gospodarczego i społecznego oraz skuteczniej przestrzegać zasady subsydiarności.
Innowacja i cyfryzacja
Należy wesprzeć badania skupiające się na kwestiach biznesowych, innowacje i skuteczną komercjalizację innowacyjnych produktów, usług i metod pracy w Europie Unia Europejska musi również wspierać cyfryzację, skupiając się na wprowadzaniu szerokich zasad cyfrowych, które staną się niezbędnymi wytycznymi we wczesnej fazie implementacji i rozwoju. Należy wykorzystać akty delegowane i wykonawcze w celu ułatwienia wdrożenia nowych przepisów, w tym ustawy o sztucznej inteligencji (np. w sprawie wymogów dotyczących sztucznej inteligencji wysokiego ryzyka, zakazanych praktyk i dalszych kwestii dotyczących definicji sztucznej inteligencji).
Inwestycje
Należy zwrócić uwagę na ustalenia z nieformalnego posiedzenia szefów państw i rządów z 8 listopada w sprawie unii oszczędności i inwestycji oraz działać na rzecz rozwoju rynków kapitałowych w Europie w kontekście ukończenia projektów unii bankowej i unii rynków kapitałowych. To z jednej strony poprawi dostęp do finansowania dla europejskich przedsiębiorstw, z drugiej zaś zmodernizuje wieloletnie ramy finansowe. Pozwoli to zapewnić, że unijny budżet będzie w stanie sprostać zwiększonym potrzebom inwestycyjnym związanym z poprawą konkurencyjności, transformacją ekologiczną i cyfrową, wsparciem udzielanym Ukrainie, naszym własnym bezpieczeństwem, reagowaniem na sytuacje kryzysowe i przyszłym rozszerzeniem Unii Europejskiej, bez zwiększania kosztów dla przedsiębiorstw.
Rozszerzenie
Należy pomóc w przygotowaniu krajów kandydujących do przestrzegania dorobku prawnego UE w ramach podejścia do przystąpienia opierającego się na wartościach. Jednocześnie należy dokonać niezbędnych dostosowań w Unii Europejskiej w celu zapewnienia, że rozszerzenie prowadzić będzie do poprawy europejskiej konkurencyjności, wyższego wzrostu i większego dobrobytu.
BusinessEurope to Konfederacja Europejskiego Biznesu – stowarzyszenie przedsiębiorców i pracodawców z siedzibą w Brukseli założone w 1958 r. Jest rzecznikiem wzrostu i konkurencyjności na poziomie europejskim, reprezentującym interesy firm z całego kontynentu i angażującym się w kwestie, które najbardziej wpływają na ich rozwój. Jako uznany partner społeczny, wypowiada się w imieniu przedsiębiorstw każdej wielkości w 36 krajach europejskich, których krajowe federacje biznesowe są bezpośrednimi członkami BusinessEurope. Konfederacja Lewiatan jest jedyną organizacją w Polsce należącą do tego grona, a Maciej Witucki zajmuje obecnie stanowisko wiceprezydenta BusinessEurope. Więcej informacji na stronie: www.businesseurope.eu
Konfederacja Lewiatan odgrywa kluczową rolę w reprezentowaniu interesów polskiego biznesu. Dzięki swojemu przedstawicielstwu w Brukseli i regularnej współpracy z instytucjami unijnymi oraz federacjami biznesowymi z innych krajów, Lewiatan od ponad 20 lat monitoruje i wpływa przez działania lobbingowe na unijną politykę gospodarczą, wspierając tworzenie korzystnych warunków dla polskich przedsiębiorstw na jednolitym rynku.
21 listopada 2024
Warszawa gospodarzem Konferencji Prezydentów BusinessEurope – przygotowania do polskiej prezydencji w Radzie UE
29 listopada br. w Warszawie odbędzie się Konferencja Prezydentów (Council of Presidents, CoPres), organizowana przez BusinessEurope we współpracy z Konfederacją Lewiatan. W wydarzeniu wezmą udział prezydenci i dyrektorzy generalni 40 europejskich federacji biznesowych.
biznesBusinessEuropeCoPrespolska prezydencja w Radzie UE
Szefowie organizacji pracodawców z całej Europy będą rozmawiać o najważniejszych wyzwaniach gospodarczych stojących przed firmami oraz zastanawiać się nad działaniami zwiększającymi konkurencyjność europejskich firm. CoPres będzie też okazją do dyskusji na temat priorytetów biznesu na nadchodzącą polską prezydencję w Radzie Unii Europejskiej.
Z uczestnikami konferencji spotka się Andrzej Domański, minister finansów, aby przedstawić priorytety polskiego przewodnictwa. Na jego ręce zostanie przekazana Deklaracja warszawska, czyli najważniejsze postulaty europejskiego biznesu dla prezydencji.
Jednym z kluczowych tematów spotkania będzie wsparcie i odbudowa Ukrainy. Temu zagadnieniu będzie poświęcona specjalna sesja z udziałem Pawła Kowala, pełnomocnika Rządu RP ds. Odbudowy Ukrainyoraz przewodniczącego Sejmowej Komisji Spraw Zagranicznych.
Uczestnicy spotkania będą również rozmawiać o wzmocnieniu gotowości cywilnej i wojskowej Europy z Sauli Niinistö, byłym prezydentem Finlandii i specjalnym doradcą przewodniczącej Komisji Europejskiej, który niedawno przygotował na ten temat raport. Stan przygotowań do prezydencji przedstawi Magdalena Sobkowiak-Czarnecka, podsekretarz stanu w pionie ds. Unii Europejskiej.
Przedstawiciele federacji pracodawców spotkają się w Pałacu Prezydenckim z prezydentem RP Andrzejem Dudą.
Konferencja odbywa się dwa razy w roku, zawsze w kraju, który obejmuje prezydencję w Radzie Unii Europejskiej. Spotkanie w Warszawie jest szczególnie ważne w kontekście nadchodzącej polskiej prezydencji, która rozpocznie się w styczniu 2025 r. i będzie pierwszą prezydencją w nowym cyklu instytucjonalnym.
– Polskie firmy muszą być bardziej aktywne w Brukseli, gdzie podejmowane są decyzje mające bezpośredni wpływ na naszą gospodarkę. To skuteczny sposób wpływania na regulacje kształtujące rynek, na którym funkcjonujemy. To szczególnie istotne w kontekście zbliżającej się polskiej prezydencji, która ma skupiać się na kwestiach bezpieczeństwa w wielu obszarach – podkreśla Małgorzata Mroczkowska-Horne, dyrektor generalna Konfederacji Lewiatan.
Konfederacja Lewiatan jest jedyną organizacją w Polsce należącą do BusinessEurope, a Maciej Witucki, prezydent Lewiatana, zajmuje obecnie stanowisko wiceprezydenta BusinessEurope. Lewiatan od ponad 20 lat ma stałe biuro w Brukseli, które odgrywa kluczową rolę w utrzymywaniu relacji z instytucjami Unii Europejskiej oraz europejskimi federacjami biznesowymi. Dzięki obecności w sercu unijnych decyzji, Lewiatan skutecznie monitoruje procesy legislacyjne i reprezentuje interesy polskiego biznesu, aktywnie wpływając na kształtowanie polityki gospodarczej na poziomie europejskim. Biuro w Brukseli jest również platformą budowania koalicji z innymi organizacjami, co wzmacnia pozycję polskich przedsiębiorstw na jednolitym rynku.
– Lobbing to istotny element procesu legislacyjnego w Unii Europejskiej. Dzięki niemu możemy lepiej zrozumieć potrzeby różnych interesariuszy i skuteczniej współtworzyć prawo, które odpowiada na gospodarcze i społeczne wyzwania Europy. Kluczem do sukcesu jest tworzenie koalicji, dlatego tak ważna jest nasza obecność w BusinessEurope, czyli najważniejszej organizacji reprezentującej biznes europejski – mówi Kinga Grafa, zastępczyni dyrektor generalnej Konfederacji Lewiatan ds. europejskich i szefowa Przedstawicielstwa KL w Brukseli.
Zbliżająca się Konferencja Prezydentów ma charakter zamknięty i zgromadzi liderów biznesu z całej Europy. Konfederacja Lewiatan jest współorganizatorem tego wydarzenia.
Poprzedni CoPres w Polsce miał miejsce w 2011 r. Tegoroczna edycja to kolejna okazja do podkreślenia znaczenia Polski w procesie kształtowania polityki europejskiej oraz promowania interesów rodzimych przedsiębiorstw na forum międzynarodowym.
Patronat medialny nad CoPres objęło TVP Info.
BusinessEurope to Konfederacja Europejskiego Biznesu – stowarzyszenie przedsiębiorców i pracodawców z siedzibą w Brukseli założone w 1958 r. Jest rzecznikiem wzrostu i konkurencyjności na poziomie europejskim, reprezentującym interesy firm z całego kontynentu i angażującym się w kwestie, które najbardziej wpływają na ich rozwój. Jako uznany partner społeczny, wypowiada się w imieniu przedsiębiorstw każdej wielkości w 36 krajach europejskich, których krajowe federacje biznesowe są bezpośrednimi członkami BusinessEurope. Konfederacja Lewiatan jest jedyną organizacją w Polsce należącą do tego grona, a Maciej Witucki zajmuje obecnie stanowisko wiceprezydenta BusinessEurope. Więcej informacji na stronie: www.businesseurope.eu
Konfederacja Lewiatan odgrywa kluczową rolę w reprezentowaniu interesów polskiego biznesu. Dzięki swojemu biuru w Brukseli i regularnej współpracy z instytucjami unijnymi oraz federacjami biznesowymi z innych krajów, Lewiatan od ponad 20 lat monitoruje i wpływa przez działania lobbingowe na unijną politykę gospodarczą, wspierając tworzenie korzystnych warunków dla polskich przedsiębiorstw na jednolitym rynku.
17 listopada 2024
Spotkanie Lewiatana z największymi francuskimi organizacjami pracodawców
Konfederacja Lewiatan wzmacnia współpracę międzynarodową z zagranicznym biznesem. W piątek 15 listopada 2024 r. nasi przedstawiciele spotkali się z trzema największymi organizacjami przedsiębiorców z Francji: Mouvement des Entreprises de France (MEDEF), Association française des entreprises privées (AFEP) i France Industrie (FI). Spotkanie było okazją do wymiany doświadczeń oraz planów na okres polskiej prezydencji w Radzie UE.
biznesFrancjalegislacjapolska prezydencja w Radzie UE
Wizyta przedstawicieli francuskiego biznesu w Polsce pozwoliła na prezentację działań Konfederacji Lewiatan, jako jedynej organizacji z Polski należącej do BusinessEurope – europejskiego stowarzyszenia przedsiębiorców i pracodawców.
– W świetle nowego cyklu instytucjonalnego oraz przyszłej prezydencji Polski w Radzie UE, współpraca europejskich organizacji zrzeszonych w ramach BusinessEurope pozostanie jedną z kluczowych – podkreśliła w trakcie spotkania Małgorzata Mroczkowska-Horne, dyrektor generalna Konfederacji Lewiatan.
Dyskusję zdominowały kwestie związane z bieżącą legislacją UE, szczególnie w obszarze cyfryzacji, energii, klimatu i finansów, a także jej wpływem na europejskich przedsiębiorców. W wielu tematach Polska prezydencja będzie musiała osiągnąć kompromis, a głos europejskiego biznesu będzie stanowił istotną wartość dodaną. Dlatego wspólnie uznano, że przedsiębiorcy powinni zwrócić szczególną uwagę na konsultacje publiczne prowadzone przez Komisję Europejską. Aktywne uczestnictwo i przekazywanie opinii na temat nowych inicjatyw zwiększa bowiem szanse na uwzględnienie perspektywy biznesu w pracach nad aktami prawnymi w UE. Jest to istotne zwłaszcza teraz, gdy rozpoczynają się dyskusje nad kształtem Clean Industrial Deal, w świetle raportów Enrico Letty i Mario Draghiego.
W spotkaniu z MEDEF, AFEP i FI Konfederację Lewiatan reprezentowali: dyrektor generalna Małgorzata Mroczkowska-Horne, Andrzej Rudka, doradca zarządu, Mariusz Zielonka, główny ekonomista, Andrzej Trela, dyrektor Departamentu Relacji Kluczowych, Jakub Safjański, dyrektor Departamentu Energii i Zmian Klimatu, Adrian Zwoliński, dyrektor Departamentu Rynku Finansowego i Prawa Korporacyjnego, Aleksandra Musielak, dyrektorka Departamentu Rynku Cyfrowego, Eliza Turkiewicz, ekspertka Departamentu Rynku Cyfrowego, Anna Słomińska-Wernik, ekspertka Departamentu Podatkowego i Ewelina Augustyniak, ekspertka ds. UE.
MEDEF jest wiodącą organizacją przedsiębiorców we Francji, liczącą ponad 190 tysięcy firm członkowskich, w tym 119 organizacji terytorialnych we Francji kontynentalnej i w departamentach zamorskich, 99 federacji zawodowych zrzeszających wszystkie sektory biznesu (przemysł, usługi, budownictwo, handel itp.) oraz 14 organizacji stowarzyszonych i partnerów. Reprezentują one 10,2 miliona pracowników, czyli ponad jedną trzecią wszystkich francuskich pracowników.
AFEP zrzesza duże prywatne firmy działające we Francji. Stowarzyszenie, z siedzibą w Paryżu i Brukseli, ma na celu wspieranie przyjaznego dla biznesu środowiska i przekazywanie stanowisk swoich firm członkowskich francuskim władzom publicznym, instytucjom europejskim i organizacjom międzynarodowym. AFEP ma 118 członków i reprezentuje jedną trzecią 60 największych europejskich firm, które zatrudniają 8 milionów osób.
France Industrie reprezentuje francuski przemysł wytwórczy. Skupia 82 członków, w tym 31 federacji sektorów przemysłowych i 51 dużych firm działających we wszystkich sektorach przemysłu. France Industrie jest punktem odniesienia dla władz publicznych we wszystkich kwestiach przekrojowych związanych z przemysłem: konkurencyjnością, zatrudnieniem czy transformacją ekologiczną.
16 listopada 2024
Test MŚP – szansa na lepszą legislację dla biznesu?
Małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) to 99% wszystkich firm w UE i motor rozwoju europejskiej gospodarki. Mimo to wciąż zmagają się z nadmiernymi obciążeniami regulacyjnymi, które hamują ich rozwój. Raport „SME Test Benchmark 2024” przygotowany przez europejskie organizacje biznesu pokazuje, że narzędzia wspierające MŚP w procesie legislacyjnym są coraz lepsze, ale ich stosowanie wymaga większej konsekwencji i zaangażowania politycznego.
legislacjaMŚPraportUE
BusinessEurope, Eurochambres i SMEunited ponownie podjęły się oceny stosowania tzw. testu MŚP przez Komisję Europejską w odniesieniu do nowych wniosków ustawodawczych – tym razem organizacje biznesu dokonały analizy projektów legislacyjnych opublikowanych w drugiej połowie unijnego cyklu instytucjonalnego (2019–2024). Najnowszy raport „SME Test Benchmark 2024” zawiera ważne wnioski na temat tego, jak instrument ten jest stosowany w praktyce.
Czym jest test MŚP?
Zmniejszenie obciążeń regulacyjnych i administracyjnych dla przedsiębiorstw oraz lepszy proces stanowienia prawa, w szczególności dla MŚP, pozostają wysoko na liście priorytetów politycznych Komisji Europejskiej na nową kadencję. Warto jednak zauważyć, że narzędzia lepszego stanowienia prawa już istnieją i w ostatniej kadencji zostały dodatkowo rozszerzone o nowe mechanizmy dedykowane MŚP, takie jak np. pakiet pomocy gospodarczej. Test MŚP pozostaje jednak wciąż kluczowym elementem procesu stanowienia prawa i w nowej kadencji powinien on być lepiej wykorzystywany przez KE.
Test MŚP jest stosowaną w wielu krajach (np. Wielkiej Brytanii, Danii, czy Szwecji) pogłębioną analizą wpływu projektowanych i istniejących regulacji na sektor małych i średnich przedsiębiorstw. Jego celem jest oszacowanie kosztów i korzyści nowych przepisów i tym samym przygotowanie propozycji, które wyeliminują bądź zminimalizują ich negatywne skutki dla MŚP. Komisja Europejska wprowadziła stosowanie testu jako obowiązkowy element każdej oceny skutków regulacji już w 2009 r., jednak w praktyce nie był on szeroko wykorzystywany.
Jak test MŚP był stosowany w ostatnich latach?
W omawianym raporcie dokonano analizy ocen skutków regulacji (Impact Assessment), które stanowią zasadniczy element unijnego programu lepszego stanowienia prawa Komisji Europejskiej i które sporządza się w odniesieniu do inicjatyw, w przypadku których spodziewane są znaczące skutki gospodarcze, społeczne i środowiskowe.
Organizacje biznesu dokonały więc analizy 23 ocen skutków regulacji, która wskazała, że choć uwzględnianie wpływu legislacji na MŚP jest coraz powszechniejsze, wciąż pozostają obszary, które wymagają poprawy tak, by proces legislacyjny był bardziej przyjazny przedsiębiorstwom.
Jednym z pozytywnych trendów jest fakt, że aż 22 z 23 ocen IA uwzględniło wpływ regulacji na MŚP. W większości przypadków konsultacje publiczne umożliwiały respondentom identyfikację jako MŚP, co pozwoliło na bardziej precyzyjne uwzględnienie ich potrzeb w procesie analizy. Ponadto w wielu przypadkach opinie przedsiębiorstw zostały wyraźnie uwzględnione w raportach, co oznacza poprawę w stosunku do poprzednich lat. Mimo to prezentacja wyników wciąż pozostawia wiele do życzenia – aż siedem IA nie zawierało dedykowanych rozdziałów dotyczących testu MŚP, co utrudniało przejrzystą ocenę wpływu regulacji na różne grupy firm.
Problemem pozostaje także długość i dostępność konsultacji publicznych. Choć standardowy okres konsultacji powinien wynosić 12 tygodni, tylko 17 z 23 przypadków spełniało ten wymóg. Dodatkowo ponad połowa konsultacji pokrywała się z okresem wakacyjnym, co znacząco ograniczało możliwość udziału przedsiębiorców.
Brak spójnego rozróżnienia MŚP na mikro, małe i średnie firmy również stanowi problem – różnice w ich potrzebach i możliwościach są kluczowe dla skutecznego kształtowania polityki. Podczas gdy 22 z 23 ocen uwzględniało różnice wpływu inicjatyw ustawodawczych na MŚP i duże przedsiębiorstwa, podział między różnymi grupami w ramach MŚP – mikro, małymi i średnimi przedsiębiorstwami – został dokonany tylko częściowo w 4 ocenach.
Raport podkreśla również potrzebę bardziej systematycznego uwzględniania danych ilościowych w ocenie skutków regulacji. Chociaż w 13 z 23 ocen wykorzystano analizy ilościowe, nadal brakuje spójności w tym zakresie. W niektórych przypadkach, takich jak Dyrektywa w sprawie odpowiedzialności za sztuczną inteligencję, brak danych ilościowych został uzasadniony, jednak w wielu innych nie podjęto nawet próby oszacowania kosztów i korzyści w sposób liczbowy.
Jak tworzyć prawo bardziej przyjazne dla MŚP?
Aby legislacja unijna mogła realnie wspierać MŚP, niezbędne jest poprawienie stosowania testu MŚP. Kluczowe jest zapewnienie spójności w jego stosowaniu we wszystkich inicjatywach legislacyjnych oraz wyraźne przedstawianie wyników w dedykowanych sekcjach raportów. Komisja Europejska powinna również unikać konsultacji w okresach wakacyjnych oraz zadbać o ich pełną dostępność językową. Wreszcie, bardziej systematyczne uwzględnianie analiz ilościowych umożliwi interesariuszom lepsze zrozumienie potencjalnych skutków regulacji.
Raport „SME Test Benchmark 2024” wyraźnie wskazuje, że narzędzia wspierające małe i średnie firmy są coraz bardziej zaawansowane, ale ich skuteczność wciąż wymaga poprawy. Aby legislacja unijna mogła faktycznie wspierać rozwój gospodarczy, musi być tworzona z uwzględnieniem realnych potrzeb przedsiębiorców i przy zachowaniu zasady „Think Small First”. Przedsiębiorcy liczą na uproszczenie procesów i zmniejszenie obciążeń, co pozwoli im skupić się na innowacjach, konkurencyjności i tworzeniu nowych miejsc pracy.
W liście do Rady ds. Konkurencyjności UE, w związku z posiedzeniem zaplanowanym na 28 listopada 2024 r., BusinessEurope ponownie podkreśla pilną potrzebę rozwiązania problemów związanych ze słabnącą konkurencyjnością Europy i koniecznością szybkiego wdrożenia rekomendacji z raportów Letty i Draghiego.
Cieszy nas fakt, że przyszłość konkurencyjności oraz problemy firm europejskich związane z jakością legislacji będą ponownie przedmiotem prac Rady. Jednak kluczowe jest teraz podjęcie pilnych działań. Bez konkretnych kroków Europa ryzykuje dalsze osłabienie swojej pozycji na świecie.
Obciążenia regulacyjne
W liście do Rady, skupiliśmy się na zwięzłym przekazie dotyczącym obciążeń regulacyjnych oraz konieczności podjęcia działań. Apelujemy o:
Ustalenie konkretnych celów redukcji obciążeń poprzez wprowadzenia wiążących celów.
Stworzenia dedykowanego programu do 2025 roku, czyli np. zainicjowanie uruchomienia kompleksowej propozycji w tym zakresie, z harmonogramem regularnych ewaluacji, aby osiągnąć wyznaczone cele.
Wpływ na przemysł i miejsca pracy
Europejski przemysł zmaga się z nadmiernymi obciążeniami regulacyjnymi, które ograniczają inwestycje w zieloną i cyfrową transformację, zagrażając równocześnie miejscom pracy. Dotyczy to wielu sektorów, m. in. sektora motoryzacyjnego, który przeżywa obecnie poważny kryzys. Ponadto, niepewność związana z wpływem Aktu o Sztucznej Inteligencji na inwestycje w Europie stwarza znaczące ryzyko dla konkurencyjności. Dlatego BusinessEurope wzywa do dokładnej oceny kosztów zgodności i dostarczenia jasnych wytycznych, aby Europa mogła pozostać globalnym liderem innowacji w dziedzinie AI.
Stres-test acquis UE
W listach do nowych komisarzy, w których opisane są ich misje w nowej Komisji Europejskiej, przewidziano już mandat do przeprowadzenia „stres-testu” acquis UE. Narzędzie to powinno zostać uruchomione bez zbędnej zwłoki, aby umożliwić rozwiązanie problemów regulacyjnych już w 2025 roku.
Działania BusinessEurope
W celu wsparcia działań Komisji Europejskiej w zakresie obciążeń regulacyjnych, BusinessEurope finalizuje zestawienie ich przykładów z państw członkowskich. Wyniki tych prac, wraz z praktycznymi rozwiązaniami, wkrótce zostaną przekazane Radzie i Komisji. Liczymy, że poprzez regularny dialog z biznesem, w nowej kadencji uda się stworzyć środowisko regulacyjne bardziej przyjazne dla biznesu.
Kinga Grafa, zastępczyni Dyrektorki Generalnej Lewiatana ds. europejskich
Artykuł dla listopadowego wydania Brussels Headlines – newslettera europejskiego Konfederacji Lewiatan
16 listopada 2024
Prognoza gospodarcza BusinessEurope – dokąd zmierza europejska gospodarka na przełomie roku 2024/2025?
BusinessEurope współpracując z federacjami członkowskimi publikuje dwa razy w roku prognozę, która zapewnia wgląd w ostatnie i przewidywane trendy gospodarcze w Europie. Czy uda się nam uniknąć „powolnej agonii”, przed którą ostrzega w swoim raporcie Mario Draghi?
Raport Draghiego wskazuje jasno, że długoterminowy spadek konkurencyjności UE jest wyzwaniem strukturalnym, którym należy się pilnie zająć, aby zapewnić przyszły dobrobyt unikając przy tym „powolnej agonii”, a nawet deindustrializacji. Jak zauważa BusinessEurope, od II kwartału 2022 r. do II kwartału 2024 r. gospodarka UE wzrosła zaledwie o 1,2%, przy czym 11 państw członkowskich odnotowało wzrost niższy od tej średniej. W konsekwencji oczekuje się, że gospodarka UE wzrośnie jedynie o 0,9% w 2024 r. i tylko o 1,3% w 2025 r.
Z analizy BusinessEurope wynika, że przedsiębiorstwa w sektorze produkcyjnym nadal borykają się z wysokimi cenami energii, a malejąca konkurencyjność osłabia potencjał eksportowy europejskich firm. Wykorzystanie mocy produkcyjnych w przemyśle spadło poniżej 80% do września 2024 r., powracając do poziomów obserwowanych ostatnio pod koniec 2020 r. podczas recesji spowodowanej COVID.
W ankiecie przeprowadzonej na potrzeby prognozy ponad dwie trzecie (72%) federacji członkowskich BusinessEurope stwierdza, że ich zdaniem klimat biznesowy dla producentów przemysłowych pogorszył się lub nie wykazał żadnej poprawy w ostatnim czasie. Co niepokojące, prawie dwie trzecie (65%) federacji członkowskich postrzega w ten sam sposób klimat biznesowy dla usług.
Na podstawie danych z federacji członkowskich BusinessEurope prognozuje że:
inflacja bazowa będzie nadal spadać, wynosząc średnio 2,3% i 2,2% odpowiednio w UE i strefie euro w 2024 r., zanim spadnie poniżej celu EBC wynoszącego 2,0% w 2025 r.;
bezrobocie spadnie z poziomu 5,9% z sierpnia 2024 r., osiągając 4,8% w UE w 2024 r. i 4,7% w 2025 r., jednocześnie stabilizując się na poziomie 5,0% w 2024 r. i 2025 r. w strefie euro;
głównymi czynnikami wzrostu w 2024 r. pozostaną konsumpcja publiczna i eksport netto, choć oba nie będą już tak kluczowe w 2025 r. kiedy najważniejszymi źródłami wzrostu staną się konsumpcja prywatna i inwestycje;
nakłady inwestycyjne UE skurczą się o 0,9% w 2024 r., a następnie odbiją się do 1,5% wzrostu w 2025 r. w wyniku mniej restrykcyjnych działań polityki pieniężnej w latach 2024 – 2025;
w 2025 r. zarówno inwestycje ogółem, jak i inwestycje prywatne odnotują silne odbicie na skutek niższych stóp procentowych.
W jakim kierunku poprowadzić europejską politykę, aby uniknąć „powolnej agonii” i przyspieszyć ten bardzo powolny wzrost? Zdaniem BusinessEurope pierwszym i koniecznym krokiem jest zmniejszenie kosztów i obciążeń regulacyjnych. Niezbędne do tego jest jednak prawdziwe zaangażowanie polityczne i podjęcie działań ukierunkowanych na ułatwienie innowacyjności, uproszczenie wymogów sprawozdawczych, przyspieszenie procedur wydawania pozwoleń oraz realne obniżenie kosztów energii.
Kolejnym krokiem jest wzmocnienie jednolitego rynku poprzez zapewnienie równych szans i usunięcie przeszkód w prowadzeniu działalności transgranicznej. Ukończenie jednolitego rynku we wszystkich jego wymiarach, w tym finansowym, powinno pozostać wysoko na liście politycznych priorytetów.
Na koniec, UE i rządy państw członkowskich powinny wykorzystać wszystkie dostępne dźwignie polityczne, aby wzmocnić zachęty i zapewnić, że korzyści ekonomiczne wynikające z innowacji, które od dawna pozostają w tyle, zostaną zmaksymalizowane.
Jak zauważa BusinessEurope, zobowiązania wobec wszystkich tych obszarów zostały wyrażone w „Wytycznych politycznych” przewodniczącej Komisji Europejskiej Ursuli von der Leyen na lata 2024-2029. Kolejne analizy i prognozy wykażą jednak czy i w jaki sposób działania europejskich przywódców przyczyniły się do poprawy klimatu biznesowego w UE. Liczymy, że tak się stanie.
Konfederacja Lewiatan kontynuuje udział w dyskusjach z ministerstwami w ramach Rady Przedsiębiorców ds. Prezydencji. W piątek 15 listopada 2024 r., w trakcie kolejnego posiedzenia zorganizowanego w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, poznaliśmy plany resortu klimatu i środowiska, które przedstawił Krzysztof Bolesta, sekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska.
energiaklimatpolska prezydencja w Radzie UE
W trakcie spotkania Krzysztof Bolesta przedstawił okoliczności objęcia przez Polskę prezydencji w Radzie UE i realne wyzwania stojące przed europejską wspólnotą, takie jak ceny energii, skutki zmian klimatycznych czy trwającej w Ukrainie wojny. Poinformował także organizacje zrzeszające przedsiębiorców o planowanych pracach w ramach dwóch formacji Rady UE: TTE-Energia oraz ENVI.
Przedmiotem prac Rady UE ds. Energii (TTE) w pierwszym półroczu 2025 roku będą działania w obszarach:
bezpieczeństwa (m.in. osiągnięcie celów RePower);
konkurencyjności (m.in. dyskusja na temat wysokich cen energii oraz komponentu energetycznego Clean Industrial Deal);
Ukrainy (akcesja i odbudowa).
Z kolei tematy jakimi zajmie się prezydencja w obszarze Rady UE ds. Środowiska (ENVI) to:
adaptacja do zmian klimatu (m.in. prace nad unijnym planem adaptacyjnym);
walka z dezinformacją klimatyczną (m.in. poprzez edukację);
Clean Industrial Deal i komponent klimatyczny (m.in. wspieranie technologii bezemisyjnych i sprawiedliwej transformacji).
W trakcie spotkania dyskutowano na temat możliwości wsparcia prezydencji i jej celów przez środowiska biznesowe.
Z ramienia Konfederacji Lewiatan w spotkaniu udział wzięli Jakub Safjański, dyrektor Departamentu Energii i Zmian Klimatu oraz Ewelina Augustyniak, ekspertka ds. UE.
07 listopada 2024
6 filarów bezpieczeństwa – o priorytetach dla Europy na EFNI – wideo
Co składa się na 6 filarów bezpieczeństwa Europy? W trakcie 13. edycji Europejskiego Forum Nowych Idei w Sopocie, Magdalena Sobkowiak-Czarnecka, podsekretarz stanu w pionie ds. Unii Europejskiej, mówiła o priorytetach na czas polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej.
bezpieczeństwoEFNI 2024polska prezydencja w Radzie UE
Europejskie Forum Nowych Idei organizowane jest od 2011 roku przez Konfederację Lewiatan przy współudziale BusinessEurope oraz miasta Sopot. Partnerami strategicznymi EFNI 2024 są: Novartis, Orange, Orlen SA i Google. Partnerzy główni: AbbVie, Adamed, Allegro, Amazon, BAT Poland, Benefit Systems Danone, Fundacja Kronenberga City Handlowy, Miasto Gdańsk, Grupa Lux Med, Huawei, IKEA, InPost, Invest in Pomerania, Komisja Europejska, Meta, MSD, PGE Polska Grupa Energetyczna, Philip Morris International, PKO BP, Samorząd Województwa Pomorskiego oraz TikTok. Partnerzy wspierający: ARP, Astellas, Ayming, BASF, bp Polska, Centrum Kreatywności Targowa, Deutsche Bank, Diageo, EDP Polska Energia, GSK, Grupa Ergis, Château Isolette, Kotler Impact, Polski Związek Pracodawców Przemysłu Farmaceutycznego, Lilly, Bank Millennium, Medicover, Partnerstwo na Rzecz Profilaktyki i Leczenia Otyłości, Polskie Towarzystwo Elektrociepłowni Zawodowych, PFR, PharmaNET, PZU, Radisson Blu Sopot, Range Rover, Servier, Totalizator Sportowy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych i Związek Pracodawców Technologii Cyfrowych. Strategicznymi partnerami merytorycznymi są: Szkoła Główna Handlowa w Warszawie i Uniwersytet Łódzki, a partnerami merytorycznymi: Centrum Stosunków Międzynarodowych, Euractiv.pl, Forum Odpowiedzialnego Biznesu, Fundacja Nowej Wspólnoty, Instytut Finansów Publicznych, Legimi, Polityka Insight, PWN, Thinktank oraz Żywność Dla Przyszłości. Partnerami instytucjonalnymi są: Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny Grupa Pracodawców oraz Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, a partnerem technologicznym – Amber Expo. Główni partnerzy medialni: BusinessInsider Polska, Dziennik Gazeta Prawna, Forbes, Gazeta.pl, Onet, PAP, Puls Biznesu, Radio Zet, Rzeczpospolita, RP.pl, TOK FM, TVN24 bis, TVP Info i Wyborcza.biz. Partnerzy medialni: ams, Miesięcznik Finansowy Bank, Bankier.pl, Biznes Info, Biznes Prestiż, Dziennik Bałtycki, e-newsroom, Express Biznesu, ICAN Institute, ISB News, My Company Polska, Newseria, NewsMed, Parkiet.com, Radio Nowy Świat, Strefa Biznesu, Super Biznes, Termedia, Trójmiasto.pl, Warsaw Business Journal, Wprost oraz XYZ.
Szefowie organizacji pracodawców z całej Europy będą rozmawiać o najważniejszych wyzwaniach gospodarczych stojących przed firmami oraz zastanawiać się nad działaniami zwiększającymi konkurencyjność europejskich firm. CoPres będzie też okazją do dyskusji na temat priorytetów biznesu na nadchodzącą polską prezydencję w Radzie Unii Europejskiej.
