Inflacja zbliżyła się do 10%. RPP obniży stopy procentowe [+MP3]
31 sierpnia 2023

Inflacja zbliżyła się do 10%. RPP obniży stopy procentowe [+MP3]

Ceny towarów i usług konsumpcyjnych według szybkiego szacunku w sierpniu br., w porównaniu z analogicznym miesiącem 2022 roku, wzrosły o 10,1%, a w stosunku do poprzedniego miesiąca utrzymały się na tym samym poziomie – podał GUS.

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Lewiatana

Niewiele zabrakło, aby sprawdziła się nasza prognoza o jednocyfrowej inflacji w sierpniu. Wynik 10,1% i tak należy uznać za dobry krok w stronę unormowania się cen. Dla przypomnienia w lipcu wzrost cen towarów i usług  wyniósł 10,8%. Inflacja bazowa zrównała się prawdopodobnie z inflacją konsumencką. To może oznaczać, że proces dalszego obniżania inflacji nie będzie już tak szybki ani prosty, a prognozy Ministerstwa Finansów na ten i kolejny rok mogą nie być osiągalne.

Ważniejsze jest jednak to, że w ciągu miesiąca ceny się nie zmieniły. To kolejny miesiąc z rzędu, gdy ceny nie rosną. To co bardziej cieszy to ponowny miesięczny spadek cen żywności. To już drugi miesiąc z rzędu, kiedy ceny najczęściej kupowanych przez Polki i Polaków produktów maleją. W końcu obniżające się indeksy cen żywności na świecie przekładają się na sytuację w Polsce.

Jeśli rzeczywiście Rada Polityki Pieniężnej zmieniła datę posiedzenia (a to nadal nie jest do końca jasne) z początku na połowę września, to zapewne po to, żeby mieć już jakąś wiedzę o kształtowaniu cen we wrześniu. Jednocześnie nadal nasz scenariusz zakłada obniżkę stóp o 25 punktów bazowych do poziomu 6,5%.

Konfederacja Lewiatan

 

 

Spadek PKB byłby wyższy gdyby nie eksport i inwestycje
31 sierpnia 2023

Spadek PKB byłby wyższy gdyby nie eksport i inwestycje

Produkt krajowy brutto niewyrównany sezonowo w II kwartale 2023 r. zmniejszył się realnie o 0,6% rok do roku, wobec wzrostu o 6,1% w analogicznym okresie ubiegłego roku – podał GUS.

PKB według jeszcze nadal wstępnego szacunku spadł w ujęciu rocznym o 0,6%. Według wcześniejszych prognoz spadek miał być niższy i wynieść 0,5%. GUS zrewidował, w górę, skalę kwartalnego spadku z -3,7% na -2,2%. Rewizja danych kwartalnych to nie wynik zmiany samych danych a kwestia „walki” z procedurą pozbywania się sezonowych zdarzeń.

Sprawdza się dokładnie to, co pisaliśmy przed dwoma tygodniami przy okazji szybkiego szacunku PKB. Naszą gospodarkę w tej chwili „niesie” a może lepszym określeniem jest „dźwiga” handel zagraniczny oraz inwestycje. Z drugiej strony mamy spożycie ogółem oraz zapasy. Obie te kategorie mają ujemy wkład w nasz rozwój. Nie oczekiwałbym, że ta sytuacja ulegnie znaczącej zmianie w przyszłym kwartale. Może się nawet pogorszyć, gdyż wymiana handlowa raczej będzie się jeszcze bardziej zmniejszać z uwagi na równie niewyraźną sytuację gospodarczą naszych zachodnich sąsiadów.

Patrząc na branże gospodarki, najbardziej zawodzi transport i gospodarka magazynowa. Równie złe są wyniki handlu, zakwaterowania i gastronomii oraz przemysłu. Mowa oczywiście o danych odsezonowanych. Najbardziej newralgiczny w tym zestawieniu, w najbliższej przyszłości wydaje się przemysł, dla którego zmniejszająca się liczba nowych zamówień oraz kurcząca się konsumpcja będą odgrywały kluczową rolę.

 Konfederacja Lewiatan

 

35 organizacji apeluje do premiera o zwrot części wydatków na zakup materiałów budowlanych
30 sierpnia 2023

35 organizacji apeluje do premiera o zwrot części wydatków na zakup materiałów budowlanych

fot. Erik Mclean on Unsplash

35 organizacji pracodawców i związkowców podpisało się pod apelem do premiera Mateusza Morawieckiego o przywrócenie zwrotu części wydatków na materiały budowlane zakupione na cele mieszkaniowe.

Sygnatariusze apelu zwracają uwagę na potrzebę podjęcia szybkich działań dla poprawy sytuacji na rynku materiałów budowlanych, mającego bezpośredni wpływ na sytuację całego sektora budowlanego. W pierwszej połowie 2023 roku liczba mieszkań, na których budowę wydano pozwolenia lub dokonano zgłoszenia spadła o 34,7% rok do roku, a liczba rozpoczętych inwestycji zmniejszyła się  o 28,5%. Nastąpił wyraźny spadek sprzedaży większości wyrobów budowlanych, a także dynamiki produkcji budowlano-montażowej. Szybko rosną koszty produkcji, co przekłada się na nienaturalne wzrosty cen wyrobów budowlanych dla konsumentów. Zwiększa się skala sprzedaży wyrobów budowlanych w szarej strefie.

Obecna sytuacja bardzo niekorzystnie wpływa na kondycję finansową przedsiębiorstw produkujących wyroby budowlane. Wielu producentów dokonało restrukturyzacji organizacji produkcji (szczególnie wielozakładowej) polegającej na zamknięciu zakładów i zwolnieniu pracowników. Zatrudnienie zmalało już o około 10-12%.

Zmniejszenie liczby wydawanych pozwoleń oraz rozpoczynanych budów powoduje, że nie ma perspektyw istotnej poprawy sytuacji w kolejnych miesiącach. Branża producentów wyrobów budowlanych odczuje to najmocniej na przełomie 2023 i 2024 roku. Wpłynie to również niekorzystanie na inne branże budowlane. Już obecnie decyzje inwestycyjne, ze względu na sytuację gospodarczą, odkłada 36,9% firm budowlanych, a 27,7% wciąż planuje ograniczać zatrudnienie.

Z badań przeprowadzonych w IV kwartale 2022 r. wynika, że 42,5% Polaków odłożyło lub zawiesiło zaplanowane prace remontowo – budowlane
z powodu wysokiej inflacji oraz zmniejszonej dostępności materiałów budowlanych
, wynikającej z ich wysokich cen, zaś 34,2%  zdecydowało o zredukowaniu zakresu planowanych prac remontowych.  W takim otoczeniu makroekonomicznym uruchomiony niedawno program wsparcia „Bezpieczny Kredyt 2%” nie przyniesie wystarczającego i koniecznego impulsu dla ożywienia i zdynamizowania branży budowlanej.

– Aby odwrócić ten niekorzystny trend i jednocześnie poprawić warunki życia Polaków należy wesprzeć remonty istniejących zasobów budowlanych i przywrócić do użytkowania pustostany (jest ich obecnie 1,86 mln).  W tym celu konieczne jest wprowadzenie zwrotu części wydatków (zapłaconego podatku VAT) na materiały budowlane zakupione na cele mieszkaniowe. Przyczyni się to do zmniejszenia kosztów remontów bezpośrednio dla konsumentów i ograniczenia luki VAT –    mówi Szymon Firląg, prezes Związku Pracodawców Producentów Materiałów dla Budownictwa, który jest członkiem Konfederacji Lewiatan.

Zwrot VAT, na materiały budowlane obowiązujący w Polsce po wejściu do Unii Europejskiej, cieszył się bardzo dużym zainteresowaniem obywateli i przyczynił się do uregulowania rynku budowlanego.

Podobne mechanizmy mające na celu wparcie prac remontowych wdraża region Walencji w Hiszpanii – Pla Renhata (dotacja na poprawę warunków życia w budynkach) i Czechy – Oprav dům po babičce (dotacja dla młodych rodzin na remont nieruchomości starszych niż 10 lat).

Organizacje pracodawców i związkowców apelują o przywrócenie zwrotu części wydatków na materiały budowlane zakupione na cele mieszkaniowe. Sugerują również ewentualne rozszerzenie ulgi na usługi budowlane związane z nieruchomościami mieszkalnymi. Zwracają też uwagę na uruchomienie środków z Krajowego Planu Odbudowy, które w innych krajach mają bardzo pozytywny wpływ na kondycję rynku budowlanego.

Lista sygnatariuszy apelu do premiera:

  • Związek Pracodawców Producentów Materiałów dla Budownictwa
  • Stowarzyszenie Producentów Pap
  • Polska Unia Ceramiczna
  • Stowarzyszenie Producentów Cementu
  • Sekretariat Budownictwa i Przemysłu Drzewnego NSZZ ,,Solidarność”
  • Polskie Stowarzyszenie Producentów Styropianu
  • Polskie Stowarzyszenie Gipsu
  • Konfederacja Budownictwa i Nieruchomości
  • Związek Zawodowy „Budowlani”
  • Stowarzyszenie Producentów Wełny Mineralnej: Szklanej i Skalnej
  • Konfederacja Lewiatan
  • Związek Producentów, Dostawców i Dystrybutorów POLSKIE OKNA I DRZWI
  • Stowarzyszenie Producentów Betonu Towarowego w Polsce
  • Stowarzyszenie Producentów Betonów
  • Polski Związek Producentów i Przetwórców Izolacji Poliuretanowych PUR i PIR „SIPUR
  • Polskie Hurtownie Dachowe
  • Federacja Przedsiębiorców Polskich
  • Śląska Izba Budownictwa
  • Krajowe Zrzeszenie Producentów Materiałów Budowlanych CERBUD
  • Grupa Polskie Hurtownie Materiałów Budowlanych
  • Stowarzyszenie KOMINY POLSKIE
  • Krajowa Izba Kominiarzy
  • Międzywojewódzki Cech Kominiarzy
  • Ogólnopolskie Stowarzyszenie ,,Kominki i Piece”
  • Stowarzyszenie Producentów i Importerów Urządzeń Grzewczych
  • Polski Związek Firm Deweloperskich
  • Stowarzyszenie na Rzecz Systemów Ociepleń
  • Polska Izba Budownictwa
  • Pracodawcy Rzeczypospolitej Polskiej
  • Związek Pracodawców Ceramiki Budowlanej
  • Stowarzyszenie Producentów Chemii Budowlanej
  • Związek Pracodawców Business Centre Club
  • Stowarzyszenie Producentów Styropianu
  • Stowarzyszenie Inżynierów Instalacji Budowlanych „Ekologiczny Budynek”
  • Stowarzyszenie Producentów Rur i Kształtek z Tworzyw Sztucznych

 

Pobierz apel do premiera
Raport Lewiatana: Praca w niepełnym wymiarze mało popularna
29 sierpnia 2023

Raport Lewiatana: Praca w niepełnym wymiarze mało popularna

Praca w niepełnym wymiarze czasu nie jest formą rozpowszechnioną w naszym kraju. Korzysta z niej tylko 5,4% zatrudnionych i jest to szósty najgorszy wynik w UE. Aby ten stan rzeczy zmienić należałoby mocniej zachęcać do niej osoby starsze oraz aktywizować osoby bierne, szczególnie kobiety – przekonują eksperci Lewiatana w raporcie „Praca w niepełnym wymiarze w dobie postpandemicznej zmiany modeli pracy”.

Dane o udziale zatrudnienia w niepełnym wymiarze w ogóle zatrudnienia, w grupie wieku 15-64 lata pokazują wyraźną dysproporcję między państwami. Na szczycie niezmiennie od przeszło dekady są Niderlandy z udziałem przekraczającym w 2022 r. ponad 42%. Dwa lata wcześniej udział ten przekraczał 50%. Daleko w tyle jest druga Austria oraz Niemcy z udziałami odpowiednio: 29,7% i 28%. Na tym tle Polska nie wygląda najlepiej. W ubiegłym roku wskaźnik wyniósł u nas 5,4% i był to szósty najgorszy wynik w całej UE.

Kto pracuje w niepełnym wymiarze?

Z zatrudnienia w niepełnym wymiarze korzystają przede wszystkim osoby młode (15-24 lata) oraz starsze (55-64 lata). W obliczu zbliżającego się kryzysu demograficznego to właśnie osoby najstarsze mają największy potencjał na szersze wykorzystanie tego modelu pracy.

– Próżno szukać w polskim prawie rozwiązań promujących, czy zachęcających do podejmowania zatrudnienia w niestandardowych godzinach. Brak jest obecnie pomysłu rządzących na zachęcenie osób starszych do podejmowania zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy. Być może trzeba byłoby opracować system motywacji dla pracodawców, którzy zdecydowaliby się zatrudnić osobę np. na pół etatu. Należałoby też zadbać o poprawę stanu zdrowia osób starszych, a także znieść okres ochronny w przypadku zatrudnienia takich osób w zmniejszonym wymiarze czasu. Konieczna jest również aktywizacja osób biernych – szczególnie kobiet. Niestety, w tej kwestii rząd od wielu lat nie ma przemyślanej strategii – mówi Mariusz Zielonka, ekspert ekonomiczny Lewiatana.

Zalety pracy w niepełnym wymiarze

Tymczasem praca w niepełnym wymiarze godzin może stanowić etap przejściowy pomiędzy zatrudnieniem pełnowymiarowym a emeryturą. Może również podwyższać dochód rozporządzalny rodziny. Wpływa też na zachowanie dobrej kondycji psychicznej, pozwala na utrzymanie kontaktu z innymi osobami, nadając sens ich życiu. Ma to istotne znaczenie w pogarszającej się sytuacji demograficznej Polski. Zachęcanie do wydłużenia okresu aktywności nie jest jednak łatwe.

Ekspertyza powstała w ramach projektu: „Wpływ pandemii COVID-19 na kształtowanie się nowych modeli pracy”, który jest współfinansowany jest ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

Konfederacja Lewiatan

Pobierz raport Lewiatana
Postulaty Lewiatana. Poprawa funkcjonowania systemu ochrony zdrowia
29 sierpnia 2023

Postulaty Lewiatana. Poprawa funkcjonowania systemu ochrony zdrowia

Realne zwiększenie finansowania systemu ochrony zdrowia, wzmocnienie roli aptek i bezpieczeństwa lekowego oraz docenienie profilaktyki i świadomości zdrowotnej społeczeństwa – proponuje Lewiatan w nowej kadencji parlamentu.

– Zwiększenie finansowania systemu ochrony zdrowia powinno być połączone ze strategią wydatkowania środków i wzmocnieniem konsultacji publicznych. Sytuacja finansowa NFZ w 2023 r. jest trudna, ponieważ kilkunastoprocentowa inflacja stale zwiększa koszty funkcjonowania podmiotów leczniczych. Przy wysokiej inflacji będziemy mieli do czynienia z pogłębianiem się problemów finansowych systemu ochrony zdrowia i paraliżem wdrażania nowych zadań – mówi Kacper Olejniczak, ekspert ds. branży Life Sciences  Lewiatana.

 

Propozycje Lewiatana:

  • realne zwiększenie finansowania systemu ochrony zdrowia
  • zwiększenie roli aptek w systemie ochrony zdrowia:
    – umieszczenie usług opieki farmaceutycznej w koszyku świadczeń gwarantowanych,
    – umożliwienie i upowszechnianie szerszego katalogu usług szczepiennych w aptekach,
    – refundacja recepty farmaceutycznej na szczepionkę przeciw grypie.
  • wzmocnienie bezpieczeństwa lekowego kraju:
    – indeksacja cen leków refundowanych krajowych producentów,
    – wprowadzenie systemowego mechanizmu rozwijania inwestycji w Polsce – Partner Bezpieczeństwa Lekowego.
  • zwiększenie roli profilaktyki i świadomości zdrowotnej społeczeństwa:
    – stworzenie optymalnych warunków do wprowadzania innowacyjnych wyrobów medycznych w sektorze ochrony zdrowia w Polsce,
    – uwzględnienie kosztów pośrednich przy wyborze wyrobów medycznych dla pacjenta,
    – wprowadzenie zielonych kryteriów, uwzględniających cechy prośrodowiskowe wyrobów medycznych.

 

Konfederacja Lewiatan

Pobierz postulaty – wersja skrócona
Firmy energetyczne nie powinny już płacić podatku od nadzwyczajnych zysków
28 sierpnia 2023

Firmy energetyczne nie powinny już płacić podatku od nadzwyczajnych zysków

Po 30 czerwca br. producenci energii elektrycznej nie powinni już dokonywać odpisu nadmiarowych zysków na specjalny fundusz, który ma łagodzić skutki zamrożenia cen prądu. Ceny energii na rynku hurtowym już się bowiem ustabilizowały, a obecne przepisy naruszają unijne prawo – uważa Lewiatan.

W październiku 2022 roku  weszła w życie ustawa o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 r.  Wprowadzono w niej ograniczenie przychodów wytwórców energii elektrycznej w tzw. instalacjach inframarginalnych (chodzi o technologie o niższych kosztach, takich jak OZE, energia jądrowa i węgiel brunatny). Producenci energii mają obowiązek dokonywać co miesiąc wpłat „nadmiarowych” zysków na specjalny Fundusz Wpłaty Różnicy Ceny, który ma łagodzić skutki zamrożenia cen prądu. Pieniądze z tego funduszu służą do finansowania działań osłonowych przed wysokimi cenami energii elektrycznej.

– Wydłużenie okresu obowiązywania pułapu dochodowego dla wytwórców energii do końca 2023 roku jest niezgodne z przepisami unijnego rozporządzenia.  Czytamy w nim bowiem, że specjalne przepisy powinny obowiązywać tylko do 30 czerwca br. a przewidziane środki mieć charakter tymczasowy i wyjątkowy oraz służyć ustabilizowaniu cen energii na hurtowym i detalicznym rynku energii w UE. Wygasła podstawa prawna uprawniająca państwa członkowskie do wprowadzenia nadzwyczajnych środków w postaci pułapów dochodowych. Wydłużony okres obowiązywania przepisow może zostać oceniony jako niedozwolona pomoc publiczna, zakłócająca konkurencję na rynku wewnętrznym – mówi Paulina Grądzik, ekspertka Konfederacji Lewiatan.

Dodatkowo ceny energii elektrycznej na hurtowym rynku ustabilizowały się, a tym samym został zrealizowany podstawowy cel, dla którego obowiązywał pułap dochodów wytwórców energii w instalacjach inframarginalnych.

Lewiatan rekomenduje przeprowadzenie analizy skutków wprowadzenia pułapu dochodów dla wytwórców energii w instalacjach inframarginalnych, w tym ocenę wpływu na inwestycje w sektorze odnawialnych źródeł energii. Zaleca też wnikliwą analizę prawną zgodności ustawy interwencyjnej z prawem unijnym, w tym zwłaszcza z rozporządzeniem 2022/1854, RED II oraz dyrektywą 2019/944, a także innymi aktami prawa unijnego.

Rozporządzenie 2022/1854 nałożyło także obowiązkową, tymczasową składkę solidarnościową na nadwyżki w sektorze ropy naftowej, gazu ziemnego, węgla i rafinacji (chyba że państwa członkowskie wprowadziły równoważne środki krajowe) W Polsce zastosowanie tych przepisów było selektywne, nie obejmując wszystkich podmiotów dotkniętych zobowiązaniami. Z drugiej strony, wszystkie spółki OZE zostały zobligowane do obowiązkowego odpisu na Fundusz.

W przypadku utrzymania pułapu dochodów wytwórców energii w instalacjach inframarginalnch po 30 czerwca 2023 r., konieczna jest zmiana limitu cen – tak aby  odzwierciedlał on poziom przyjęty przez Unię Europejską (180 EUR/MWh) i  nie stanowił zagrożenia dla inwestycji w odnawialne źródła energii.

Konfederacja Lewiatan

Analiza Lewiatana
Twoja firma chce współpracować z Ukrainą? Sprawdź, gdzie szukać wskazówek
25 sierpnia 2023

Twoja firma chce współpracować z Ukrainą? Sprawdź, gdzie szukać wskazówek

fot. Shutterstock

Platformy i portale internetowe służą pomocą w dostarczaniu informacji, jak polskie firmy mogą działać w Ukrainie. Publikujemy ważne linki dla firm chętnych do inwestowania i współpracy z Ukrainą.

W lipcu 2023 Kredobank  uruchomił platformę internetową Plan4UA, której jednym z głównych celów jest dostarczanie wiedzy o warunkach prowadzenia działalności gospodarczej w Ukrainie dla zagranicznych firm, w szczególności pochodzących z Polski. Znajdą tam Państwo szereg niezbędnych informacji dla podjęcia i rozwoju współpracy z partnerami ukraińskimi. Link do tej platformy tutaj. Kredobank to również największy polski bank aktywny w Ukrainie, prowadzący obsługę działających tam przedsiębiorstw.

Równie godna uwagi jest strona projektu Polsko-Ukraińskiej Izby Gospodarczej nt. Odbudowy Ukrainy i Przedsiębiorczości, który realizowany jest ze środków Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności.

Wartym uwagi jest także, działający już od 2016 r., system DREAM (Digital Restoration Ecosystem for Accountable Management), który dostarcza wszystkie niezbędne informacje dla realizowanych w Ukrainie projektów odbudowy tego kraju (dostępny w językach angielskim i ukraińskim).

Bezpośrednie informacje nt. dostępu do przetargów publicznych w Ukrainie przynosi uruchomiony kilka lat temu elektroniczny system przetargów publicznych PROZORRO (tylko w ukraińskiej wersji językowej).

Zapraszamy do korzystania z dostępnych narzędzi wsparcia.

Zielona transformacja – startujemy z biuletynem i zapraszamy do współpracy
25 sierpnia 2023

Zielona transformacja – startujemy z biuletynem i zapraszamy do współpracy

Zielona transformacja będzie realizowana przede wszystkim oddolnie, wysiłkiem przedsiębiorców, którzy już teraz zmieniają swoje modele biznesowe, aby dostosować się do nowej rzeczywistości gospodarczej. Aktywnym uczestnikiem transformacji są też samorządy i środowisko nauki. Chcemy słuchać głosów wszystkich stron i będziemy je prezentować w Biuletynie Zielonej Transformacji Konfederacji Lewiatan.

Pierwszy numer naszego nowego Biuletynu Zielonej Transformacji jest już gotowy. Chcemy zaprezentować przedsiębiorcom zrzeszonym w Konfederacji Lewiatan zarówno biznesowe jak i społeczne, naukowe oraz samorządowe spojrzenie na polską transformację w kierunku gospodarki niskoemisyjnej oraz o obiegu zamkniętym. Projekt realizujemy we współpracy z European Climate Foundation. Zapraszamy do lektury.

Podmioty realizujące zieloną transformację

– To przede wszystkim przedsiębiorcy będą realizowali zieloną transformację, już teraz dostosowują się do nowej rzeczywistości gospodarczej. Nie powinno się też odrzucać głosu samorządów i społeczności lokalnych, od których przychylności zależeć będzie sukces transformacji polskiej energetyki. W dyskusjach nad optymalnym modelem transformacji ważną rolę pełnią think-tanki oraz naukowcy – mówi Jakub Safjański, dyrektor Departamentu Energii i Zmian Klimatu Konfederacji Lewiatan.

Jak podkreśla, Biuletyn Zielonej Transformacji jest otwarty na głos wszystkich interesariuszy i otwiera się szeroko na współpracę.

Ekologiczne działania miast to duże oszczędności

W pierwszym numerze przedstawiamy głos dr Tymoteusza Marca z Unii Metropolii Polskich, który przybliży rolę miast w przyszłym modelu energetyki rozproszonej. Jak podkreśla autor, pozyskiwanie energii elektrycznej wytwarzanej przez miasta pozwoli ustabilizować ceny energii i zwiększyć bezpieczeństwo dostaw. „Swobodne wytwarzanie i wymiana energii elektrycznej w ramach jednostek miejskich, często w ramach własnych systemów dystrybucji i linii bezpośrednich, może spowodować milionowe oszczędności” – czytamy w artykule.

Michał Gelata z Wydziału Gospodarki Komunalnej i Klimatu Urzędu Miasta Kraków zaprezentuje działania Krakowa na rzecz rozwoju gospodarki obiegu zamkniętego. „Wdrażanie założeń GOZ jest ważnym aspektem funkcjonowania spółek komunalnych. Pozwala oszczędzać energię elektryczną, ciepło, a przede wszystkim zasoby naturalne, surowce wtórne oraz paliwa kopalne. Korzyści są oczywiste, nie tylko w wymiarze finansowym” – zaznacza autor.

Zielone obligacje i offset węglowy

Stanisław Stefaniak z Fundacji Instrat opisze model finansowania transformacji poprzez zielone obligacje, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb samorządu. Jak wyjaśnia w artykule, można wskazać na kilka barier ograniczających rozwój rynku zielonych obligacji w Polsce. „Po pierwsze, zarówno polscy przedsiębiorcy jak i samorządy poszukują finansowania zewnętrznego przede wszystkim w formie kredytu bankowego. Obligacje, nawet te niezielone, cieszą się znacznie mniejszą popularnością. Po drugie, zielona emisja wiąże się z dodatkowymi kosztami”.

Bartosz Podziewski, prezes Zarządu GSS S.A., jako przedstawiciel biznesu przybliży nowe narzędzie dla przedsiębiorców wspomagające transformację, jakim jest offset węglowy. „Dobrowolne offsety węglowe to mechanizmy, które umożliwiają firmom i osobom prywatnym bilansowanie swojej emisji dwutlenku węgla przez finansowanie projektów, które redukują, unikają lub składują emisje CO2” – pisze autor.

Pierwszy numer Biuletynu Zielonej Transformacji można bezpłatnie pobrać tutaj. Zapraszamy do lektury tego i kolejnych wydań. Liczymy też, że Czytelnicy zechcą w przyszłości aktywnie współtworzyć Biuletyn. Zachęcamy też do kontaktu na mail: jsafjanski@lewiatan.org.

Postulaty Lewiatana. Poprawić warunki zawierania i egzekwowania umów
25 sierpnia 2023

Postulaty Lewiatana. Poprawić warunki zawierania i egzekwowania umów

Poprawa warunków zawierania i egzekwowania zawartych już umów jest ważna dla przyśpieszenia rozwoju gospodarczego. W tym celu w nowej kadencji parlamentu konieczne jest usprawnienie systemu sądownictwa, egzekucji komorniczej, umożliwienie swobodniejszego zarządzania wierzytelnościami czy lepszy przepływ informacji gospodarczej – uważa Lewiatan.

Zasada pacta sunt servanda, czyli umów należy dotrzymywać,  jest kluczowa dla bezpieczeństwa obrotu gospodarczego. W różnych formach znajduje ona odzwierciedlenie we wskaźnikach czy indeksach ekonomicznych (m.in. The Index of Economic Freedom czy Indeks wiarygodności ekonomicznej Polski).

– Dzięki tej zasadzie ograniczany jest koszt związany z szukaniem partnera biznesowego, zawieraniem umowy, a w końcu jej realizacją i dochodzeniem na drodze sądowej. Aby udoskonalić mechanizmy wspierające zawieranie i egzekwowanie umów konieczne jest m.in. usprawnienie systemu sądownictwa, egzekucji komorniczej, czy uproszczenie i ułatwienie dostępu do wszystkich sposobów egzekwowania zawartych umów – mówi Adrian Zwoliński, dyrektor departamentu rynku finansowego i prawa korporacyjnego Lewiatana.

Propozycje Lewiatana:

  • usprawnienie systemu sądownictwa.
  • usprawnienie egzekucji komorniczej.
  • uproszczenie i ułatwienie dostępu do wszystkich sposobów egzekwowania zawartych umów, które nie wymagają procesu sądowego, w tym mediacji i arbitrażu.
  • usprawnienie przepływu informacji gospodarczych, kluczowych dla weryfikacji kontrahenta, jak i przeciwdziałania zatorom płatniczym.
  • umożliwienie swobodniejszego zarządzania wierzytelnościami i ułatwienia w zawieraniu umów.
  • zapewnienie, aby projektowane przepisy dotyczące dochodzenia czy zarządzania wierzytelnościami obowiązkowo były poprzedzone ekonomiczną analizą prawa oraz wiarygodnymi konsultacjami publicznymi.

Pobierz postulaty – wersja skrócona

Pobierz postulaty – wersja rozszerzona

  Konfederacja Lewiatan

Duża obniżka obowiązku umarzania zielonych certyfikatów wstrzyma inwestycje w OZE
24 sierpnia 2023

Duża obniżka obowiązku umarzania zielonych certyfikatów wstrzyma inwestycje w OZE

Radykalne obniżenie obowiązku umarzania tzw. zielonych certyfikatów spowoduje zatrzymanie inwestycji w nowe instalacje OZE, uderzy w przychody producentów energii i przyczyni się do destabilizacji rynku świadectw pochodzenia – ostrzega Lewiatan.

Wytwórcy uzyskują zielone certyfikaty z Urzędu Regulacji Energetyki (za każdą MWh energii wytworzonej w OZE) i potem sprzedają je przedsiębiorstwom obrotu oraz odbiorcom energochłonnym, którzy z kolei przedstawiają je prezesowi URE do umorzenia.

Ministerstwo Klimatu i Środowiska proceduje obecnie projekt rozporządzenia w sprawie zielonych certyfikatów. Wynika on z przepisów ustawy o OZE, która nakłada m.in. na przedsiębiorstwa obrotu oraz odbiorców energochłonnych obowiązek pozyskania  i przedstawiania do umorzenia świadectw pochodzenia energii elektrycznej z OZE.

Ceny zielonych certyfikatów w dół

System zielonych certyfikatów, to jeden z trzech sposobów wsparcia OZE funkcjonujący w Polsce. Resort klimatu i środowiska przez określenie proporcji energii elektrycznej, którą przedsiębiorstwa obrotu energią muszą pozyskać z OZE, może wpływać na poziom cen zielonych certyfikatów. Projekt rozporządzenia zakłada znaczące obniżenie wysokości obowiązku umorzenia zielonych certyfikatów do 5%. Obecnie jest to 12%., a w pierwszej wersji projektu z początku czerwca było 11%. Dodatkowo, ograniczono określenie wielkości obowiązku OZE jedynie do roku 2024, a nie na 3 kolejne lata, tak jak to było w poprzednim projekcie rozporządzenia. Spowoduje to dramatyczny wzrost nadpodaży zielonych certyfikatów, a tym samym ich cena załamie się.

Zagrożone nowe inwestycje

– To bardzo znacząca obniżka, która może zdestabilizować system zielonych certyfikatów, a jej skutki dotkną także odbiorców poprzez przesunięcie kosztów zakupu zielonych certyfikatów w czasie, co będzie oznaczało wzrost kosztu zakupu energii w przyszłości. Zmiana ta nie tylko negatywnie wpłynie na działalność istniejących instalacji OZE, ale także obniży możliwości pozyskania finansowania nowych inwestycji. Brak możliwości sprzedaży zielonych certyfikatów przez wytwórców po godziwej cenie spowoduje konieczność odpisów aktualizacyjnych na aktywa produkcyjne i na zapasy, a to pogorszy wyniki inwestorów, a więc i ich możliwości pozyskania finansowania nowych projektów – mówi Jakub Safjański, dyrektor departamentu energii i zmian klimatu Lewiatana.

Destabilizacja rynku

Efektem tej zmiany będzie ogromna (mniej więcej trzykrotna) nadpodaż świadectw pochodzenia energii odnawialnej, co zdestabilizuje rynek, doprowadzając do całkowitej utraty ich wartości, tak jak to miało miejsce w latach 2016-2017 r. Oznaczać będzie likwidację systemu wsparcia, co wywoła szereg negatywnych konsekwencji dla  gospodarki.

Zapowiedź tak drastycznej zmiany spowodowała, że na pierwszej sesji giełdowej 17 sierpnia br. mieliśmy do czynienia z najwyższym w historii jednorazowym spadkiem cen zielonych certyfikatów z ok. 160 zł/MWh do 82,5 zł/MWh.

Zdaniem Lewiatana następstwem stworzenia niekorzystnych rozwiązań dla rozwoju OZE będzie zatrzymanie inwestycji w nowe instalacje oraz utrata korzyści z niższych cen energii elektrycznej wytworzonej z OZE dla przedsiębiorców. Nastąpi także erozja zaufania do naszego systemu prawnego regulującego OZE jako zbyt ryzykownego dla inwestycji z powodu braku gwarancji przewidywalności.

Konfederacja Lewiatan