Tag: nowelizacja

Korzystne zmiany w systemie kaucyjnym [+MP3]
25 listopada 2024

Korzystne zmiany w systemie kaucyjnym [+MP3]

Powrót

Sejm uchwalił nowelizację ustawy kaucyjnej, która oprócz uszczelnienia i poprawy przepisów przesuwa uruchomienie systemu na 1 października 2025 r. Konfederacja Lewiatan od dawna apelowała o przesunięcie terminu na 2026 r, aby uniknąć chaosu wśród konsumentów oraz zapewnić więcej czasu wszystkim podmiotom odpowiedzialnym za wdrożenie systemu.

nowelizacja system kaucyjny ustawa

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Nowelizacja ustawy jest niezbędna, aby system kaucyjny był bezpieczny dla wszystkich jego uczestników. Teraz zajmie się nią Senat.

– Cieszy nas, że zostały uwzględnione niektóre postulaty zgłaszane przez przedsiębiorców odpowiedzialnych za tworzenie systemu kaucyjnego, takie jak:

  • wprowadzenie tzw. zamkniętego systemu obiegu kaucji, czyli pobierania jej w całym łańcuchu dystrybucji – uszczelni to cały system oraz zapewni lepszy monitoring przepływu kaucji,
  • wyłączenie z systemu opakowań po mleku i produktach mlecznych,
  • doprecyzowanie terminów rozliczeń kaucji pomiędzy wprowadzającymi a operatorami,
  • umożliwienie zawierania umów również w formie dokumentowej,
  • zagwarantowanie, że ten operator, który odbiera odpady z danej jednostki, musi również zwrócić jej kaucję (operator odbiera, operator płaci),
  • wprowadzenie 3 miesięcznego okresu przejściowego dla produktów bez znaku kaucji – dzięki temu wyprodukowane opakowania bez znaku kaucji nie zmarnują się i będą mogły być wprowadzone na rynek w okresie trzech miesięcy od dnia przystąpienia do systemu kaucyjnego, nie później jednak niż do 31 grudnia 2025 r. – wylicza Piotr Mazurek, ekspert Konfederacji Lewiatan.

 Jako przedsiębiorcy zaangażowani w budowę całego systemu zdajemy sobie sprawę jak ważne jest pilne przyjęcie procedowanych zmian jeszcze w tym roku. Dlatego też mimo, że nie zostały uwzględnione wszystkie postulaty zgłaszane przez Konfederację Lewiatan, cieszymy się że kolejny krok w celu poprawy systemu kaucyjnego został wykonany.

System kaucyjny ma na celu ograniczenie ilości odpadów poprzez promowanie recyklingu i ponowne wykorzystanie opakowań. Duże sklepy o powierzchni powyżej 200 m² będą zobowiązane do przyjmowania pustych opakowań i zwracania pobranej kaucji. W przypadku mniejszych sklepów, choć będą one pobierać kaucję, uczestnictwo w odbiorze opakowań będzie dla nich dobrowolne. Po wdrożeniu systemu, kaucja będzie naliczana na każdy napój w opakowaniu objętym regulacjami, a jej zwrot dla konsumenta będzie możliwy bez konieczności przedstawiania dowodu zakupu. Niewykorzystane środki z kaucji zostaną przeznaczone na utrzymanie systemu. Mechanizm ten ma motywować do zwrotu opakowań, co zwiększy ilość surowców odzyskiwanych i ponownie wykorzystywanych w produkcji. System ma obejmować trzy rodzaje opakowań: plastikowe butelki o pojemności do 3 litrów, szklane butelki wielorazowego użytku do 1,5 litra oraz metalowe puszki do 1 litra.

Konfederacja Lewiatan

 

Propozycje dotyczące nowelizacji prawa autorskiego
04 marca 2024

Propozycje dotyczące nowelizacji prawa autorskiego

Powrót

Lewiatan apeluje, aby nowelizacja prawa autorskiego nie wykraczała poza regulacje prawne zawarte w przepisach unijnych.

dyrektywa nowelizacja prawa autorskie

Proponuje doprecyzowanie części przepisów dotyczących m.in. dodatkowych usług online, blokowania lub usuwania utworów, czy odpowiedzialności dostawców usług udostępniania treści online

Projekt nowelizacji prawa autorskiego ma wprowadzić do polskiego prawa przepisy unijnej dyrektywy o prawie autorskim i prawach pokrewnych na jednolitym rynku cyfrowym.

 Konieczność prawidłowej implementacji dyrektywy

Termin na wdrożenie dyrektywy DSM i dyrektywy SatCab minął 7 czerwca 2021 r. Lewiatan apeluje, aby ich implementacja do polskiego porządku prawnego odbyła się prawidłowo i bez nakładania odmiennych standardów prawnych niż wynikałoby to z bezpośredniego brzmienia przepisów unijnych. Prawidłowa implementacja dyrektyw zapewni spójność unijnego rynku cyfrowego i zagwarantuje, że przedsiębiorcy oraz użytkownicy będą mieli takie same prawa i obowiązki jak w innych państwach członkowskich.

Dodatkowe usługi online

– Uważamy też, że zaproponowana w projekcie ustawy definicja dodatkowej usługi online została niesłusznie zawężona do utworów będących „audycjami”, podczas gdy powinna obejmować wszystkie utwory znajdujące się w programie telewizyjnym lub radiowym. Ustawodawca unijny zdefiniował dodatkową usługę online odnosząc ją do pojęcia „programów telewizyjnych lub radiowych”, bo wszystkie utwory znajdujące się w programie mogą być przedmiotem dodatkowej usługi online. Ograniczenie definicji dodatkowej usługi online wyłącznie do audycji stworzy sytuację ,gdzie do części utworów (audycje) w ramach jednego programu stosowana będzie zasada państwa pochodzenia a do części (np. przekazy handlowe – reklamy) nie. Intencją ustawodawcy unijnego było jednolite traktowanie wszystkich utworów składających się na program telewizyjny i mogących stanowić przedmiot dodatkowych usług online. Aktualnie proponowane brzmienie odnoszące się wyłącznie do audycji będzie prowadzić do chaosu interpretacyjnego i związanej z nim niepewności i niepotrzebnych sporów. Dlatego proponujemy uzupełnienie definicji dodatkowej usługi online także o „przekazy” (w tym przekazy handlowe), które są równorzędnymi składowymi programów radiowych lub telewizyjnych – mówi Eliza Turkiewicz, ekspertka Konfederacji Lewiatan.

Dostęp do utworów

W projekcie ustawy zapisano, że „działania podejmowane przez dostawcę usług nie mogą prowadzić do zautomatyzowanego uniemożliwiania dostępu do utworów, blokowania dostępu lub ich usuwania, jeżeli publiczne udostępnienie tych utworów nie narusza praw autorskich w sposób oczywisty.” Konfederacja Lewiatan zwraca uwagę na konieczność uzupełnienia tego przepisu o odniesienie również do praw pokrewnych, przysługującym osobom, którym nie można przypisać twórczego wkładu w powstanie utworu. Chodzi o osoby i podmioty, które pośredniczą w przekazywaniu utworu publiczności, np. aktorów, wydawców.

Wyłączenie odpowiedzialności dostawców usług udostępniania treści online

Wątpliwość budzi również kwestia odpowiedzialności dostawców usług udostępniania treści online (DUUTO). Sformułowania użyte w projekcie ustawy nie odzwierciedlają w pełnym zakresie regulacji przewidzianej w art. 17 Dyrektywie DSM, co może wpłynąć na osłabienie pozycji uprawnionego w relacji z DUUTO rozpowszechniającym utwory bez wymaganej zgody.

Wdrażana dyrektywa DSM wymaga, aby DUUTO „działały niezwłocznie po otrzymaniu odpowiednio uzasadnionego zastrzeżenia od podmiotów uprawnionych w celu zablokowania dostępu do utworów lub innych przedmiotów objętych ochroną, których dotyczy zastrzeżenie, lub usunięcia ich ze swoich stron internetowych (…)”. Natomiast projekt wymaga, aby DUUTO „działali niezwłocznie po otrzymaniu od uprawnionych odpowiednio uzasadnionego żądania zablokowania dostępu lub usunięcia”, bez wskazania na osiągnięcie jakiego celu te działania mają być nakierowane.

Zdaniem Konfederacji Lewiatan przepis powinien zostać doprecyzowany zgodnie z faktycznym brzemieniem dyrektywy, gdyż aktualne brzmienie może służyć niekorzystnym dla uprawnionych interpretacjom.

Konfederacja Lewiatan w uwagach do nowelizacji prawa autorskiego proponuje także doprecyzowanie przepisów dotyczących m.in. rozszerzonych licencji zbiorowych, obowiązków informacyjnych, czy dostępu do informacji.

Uwagi do nowelizacji ustawy o prawie autorskim znajdziesz tutaj

 Konfederacja Lewiatan

 

Nowelizacja ustawy interwencyjnej ekspresem przez Sejm
25 lipca 2023

Nowelizacja ustawy interwencyjnej ekspresem przez Sejm

Powrót

Ministerstwo Klimatu i Środowiska nowelizuje ustawę bez konsultacji. Niepokój budzi i tryb procedowania propozycji legislacyjnej i jej treść.

energetyka energia elektryczna mechanizmy interwencyjne nowelizacja

Nowelizacja ustawa interwencyjnej nie tylko rozszerza obowiązek przekazywania odpisów na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny na kolejne przedsiębiorstwa, ale także modyfikuje zasady obliczania odpisu w przypadku rozliczeń gwarancji pochodzenia oraz umów sprzedaży energii obejmujących instrumenty finansowe. W październiku minionego roku mechanizmy interwencyjne wprowadzone zostały w celu zabezpieczenia odbiorców końcowych przed gwałtownym wzrostem cen nośników energii.

Ministerstwo Klimatu i Środowiska nowelizuje ustawę bez konsultacji

10 lipca 2023 r. projekt został przyjęty przez Radę Ministrów, a pierwsze czytanie odbyło się na posiedzeniu plenarnym Sejmu następnego dnia – a właściwie późną nocą. Komisja sejmowa zebrała się 12 lipca o godz. 10:30, by kontynuować prace nad projektem. Ostatecznie ustawa została uchwalona 13 lipca 2023 r. i przekazana do Senatu. Takie tempo prac w praktyce pozbawiło organizacje branżowe i opinię publiczną możliwości merytorycznego odniesienia się do proponowanych rozwiązań.

Ustawa wykonuje prawo unijne w sposób wybiórczy i niepełny. Unijne przepisy dające państwom członkowskim podstawę do wprowadzenia pułapu dochodów rynkowych wytwórców energii przestały obowiązywać 30 czerwca 2023 r. Proponowane zmiany nie wykonują więc prawa unijnego, a wręcz są z nim sprzeczne. Ponadto, zaprojektowane przepisy wprowadzają zmiany w tym samym zakresie, w którym zmiany wprowadza nowelizacja ustawy Prawo energetyczne, a termin wejścia w życie obu tych aktów będzie różny, co tylko zwiększy niepewność prawną przedsiębiorstw. Stan prawny w tak istotnej materii, jaką są zasady obliczania należności finansowej wnoszonej do funduszu celowego, powinien być stabilny i przewidywalny – podkreśla Paulina Grądzik, ekspertka Lewiatana.

Brakuje 3 mld zł z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19

Ocena skutków regulacji wydaje się być niepełna, biorąc pod uwagę zakładaną strukturę wydatków budżetowych względem zakładanego poziomu zysku z wprowadzenia składki solidarnościowej sektora węglowego. Konfederacja Lewiatan zwraca także uwagę na niezrozumiałe obniżenie maksymalnego łącznego limitu wydatków z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19, będącego skutkiem finansowym przepisów ustawy.

Zgodnie z naszymi wyliczeniami przeprowadzonymi w oparciu o uzasadnienie ustawy, brakująca kwota w Funduszu w związku z nowelizacją przepisów wynosi aż 3 miliardy złotych.

Apel Lewiatana

Obecna sytuacja rynkowa w Polsce nie uzasadnia dalszego utrzymywania mechanizmów interwencyjnych. Ceny energii elektrycznej w ramach Rynku Dnia Następnego w Polsce stabilizują się – co potwierdzają dane zaprezentowane w raporcie Towarowej Giełdy Energii za czerwiec 2023 roku.

Projekt ze względu na wpływ finansowy, jaki może wywierać na sektor energetyczny, powinien zostać poddany szerokim konsultacjom publicznym. Proces ten nie został przeprowadzony w sposób należyty. Ciężar finansowania ochrony odbiorców końcowych spoczywa na przedsiębiorstwach energetycznych (wytwórcach energii elektrycznej) poprzez limit cen energii elektrycznej. Apelujemy o wycofanie mechanizmu, który po dniu 30 czerwca 2023 r. stracił podstawę prawną w prawie unijnym i tym samym rodzi szereg ryzyk związanych z odpowiedzialnością finansową Skarbu Państwa.

Konfederacja Lewiatan

Zobacz stanowisko Lewiatana
Nie dla nowelizacji „Apteki dla Aptekarza”
13 lipca 2023

Nie dla nowelizacji „Apteki dla Aptekarza”

Powrót

Pragniemy wyrazić stanowczy sprzeciw wobec zmian legislacyjnych proponowanych w Prawie farmaceutycznym, zwanych potocznie „Apteką dla Aptekarza 2.0” – piszą w liście do premiera Mateusza Morawieckiego i kilku ministrów Konfederacja Lewiatan, Związek Przedsiębiorców i Pracodawców oraz Pracodawcy RP.

Apteka dla Aptekarza nowelizacja

Proponowane przepisy, wprowadzając niejasne pojęcie „przejęcia kontroli” nad apteką, pozwalają na masowe cofanie zezwoleń dużej liczbie właścicieli, a zwłaszcza tym, którzy zbudowali przez lata sieci apteczne. Omawiana poprawka betonuje polski rynek apteczny – sprawia, że właściciele aptek nie będą mogli ich sprzedać, kupić, przekazać dzieciom etc. Regulacja utrudni też otwieranie nowych aptek przez młodych farmaceutów. Aby otworzyć aptekę, na start jest potrzeba kilkaset tysięcy, a próby współpracy z innymi podmiotami, choćby wzięcia pożyczek, będą uznawane za poddanie się kontroli i naruszenie nowych przepisów.

Konsekwencje nowelizacji „Apteki dla Aptekarza”

Jakie będą konsekwencje wejścia w życie nowelizacji „Apteki dla Aptekarza” w zaproponowanym kształcie? Pełzające wywłaszczenie przedsiębiorców i dalszy spadek liczby aptek w Polsce. To nie tylko kres wielu biznesów, ale też zniknięcie licznych miejsc pracy farmaceutów i techników farmaceutycznych, wieloletnia gehenna urzędniczo-sądowa i powstanie odpowiedzialności odszkodowawczej Skarbu Państwa.

Ucierpią pacjenci

Przede wszystkim jednak ucierpią pacjenci. Poprawka, poprzez zachwianie stabilnością dużej liczby aptek w Polsce, może zagrażać dostępowi pacjentów do leków. Zahamowany zostanie rozwój opieki i propacjenckich usług farmaceutycznych w Polsce. Właściciele aptek, zamiast myśleć o inwestycjach i rozwoju, będą starali się zachować status quo i bronić swojego stanu posiadania.

Pod pozorem pomocy polskiemu aptekarstwu proponuje się przepisy, które de facto umocnią pozycję największych sieci hurtowni w kraju, które prowadzą sieci partnerskie dla aptek, obejmujące już swoim zasięgiem co 3. aptekę w kraju. Osłabienie pozycji negocjacyjnej aptek będzie służyć ich dalszemu uzależnieniu od największych graczy zajmujących się produkcją i hurtem, co doprowadzi do wzrostu cen i postępującej utraty bezpieczeństwa lekowego polskich pacjentów. Co więcej, taki podmiot dominujący na rynku hurtowym może za jakiś czas zostać sprzedany zagranicznemu graczowi, co sprawi, że polski rynek apteczny zostałby wyjęty spod polskiej kontroli.

Zmiany w ustawie nie były konsultowane

Pragniemy jednocześnie wyrazić zdumienie i oburzenie, że omawiane zmiany, wywracające polski rynek apteczny do góry nogami, dokonano wrzutką poselską, bez oceny skutków regulacji, bez konsultacji społecznych, przy negatywnej opinii Sejmowego Biura Legislacyjnego. W tym samym czasie na plenarnym posiedzeniu Sejmu była głosowana nowelizacja ustawy o refundacji, dużo bardziej adekwatna tematycznie niż ustawa o gwarantowanych przez Skarb Państwa ubezpieczeniach eksportowych. Takie procedowanie prawa jest bezprecedensowe i stanowi przykład złej praktyki legislacyjnej. Skandalicznym jest, że pomimo iż jesteśmy ważnym partnerem społecznym i uczestnikiem trójstronnego dialogu, uzgadnia się treść przepisów, które mają tak kluczowy wpływ na kształt rynku, bez naszego udziału i „tylnymi drzwiami”. Apelujemy zatem o możliwość omówienia projektowanych przepisów w ramach Rady Dialogu Społecznego.

Polska najbardziej regulowanym rynkiem aptecznym

Obecnie na polskim rynku aptecznym obowiązuje więc szereg ograniczeń: własnościowe, ilościowe, geograficzne, demograficzne, a na dodatek zakaz reklamy aptek. To czyni z Polski najbardziej uregulowany rynek apteczny w Europie. Kolejne restrykcje, rzekomo „doprecyzowujące”, a tak naprawdę wprowadzające jeszcze większy chaos, nie są na rynku aptecznym potrzebne. Potrzebny jest za to spokój i stabilność prawa – czytamy w liście pracodawców.

Konfederacja Lewiatan

 

 

pobierz list
Zamach na polskie apteki
12 lipca 2023

Zamach na polskie apteki

Powrót

Jeśli poprawki do ustawy Prawo farmaceutyczne wejdą w życie właściciele aptek zostaną de facto wywłaszczeni. Nie będą mogli apteki sprzedać, kupić, czy przekazać dzieciom – alarmuje Konfederacja Lewiatan.

apteki nowelizacja ustawa wywłaszczenie

Podczas wczorajszego posiedzenia połączonych Komisji Finansów Publicznych oraz Gospodarki, poświęconego rządowemu projektowi ustawy o zmianie ustawy o gwarantowanych przez Skarb Państwa ubezpieczeniach eksportowych oraz niektórych innych ustaw, doszło do przegłosowania poprawki nowelizującej Prawo farmaceutyczne, która wywróci polski rynek apteczny do góry nogami. Została ona przyjęta bez oceny skutków regulacji, bez konsultacji społecznych, przy negatywnej opinii Sejmowego Biura Legislacyjnego.

– Zmiana w ustawie, którą przegłosowali posłowie oznacza pełzające wywłaszczenie przedsiębiorców, którzy przez lata budowali swoje firmy. Wprowadzając niejasne przepisy „przejęcia kontroli” nad apteką, doprowadzi do masowego cofania zezwoleń dużej liczbie właścicieli. Zwłaszcza tym, którzy stworzyli przez lata sieci apteczne. Zlikwidowana może być połowa aptek. Regulacja utrudni też otwieranie nowych aptek przez młodych farmaceutów. Odda ogromną, uznaniową władzę w ręce urzędników inspekcji farmaceutycznej, którzy – jak pokazuje doświadczenie – w dowolny sposób rozumieją pojęcie kontroli. Zahamuje również rodzący się sektor opieki i usług farmaceutycznych. Właściciele aptek, zamiast myśleć o inwestycjach i rozwoju, będą starali się zachować status quo i bronić stanu posiadania. Nowa regulacja  poprzez zachwianie stabilnością dużej liczby aptek, może zagrozić bezpieczeństwu lekowemu Polaków  – ostrzega Kacper Olejniczak, ekspert ds. branży Life Sciences Konfederacji Lewiatan.

Od wejścia w życie Apteki dla Aptekarza w 2017 r., liczba aptek spada. Obecnie funkcjonuje 11600 aktywnych aptek ogólnodostępnych – ponad 2 tys. mniej, niż przed wejściem w życie ustawy. Rynek apteczny jest mocno rozdrobniony, silnie konkurencyjny, z dominującym udziałem polskiego kapitału (94%). Najliczniej reprezentowany jest przez małe i średnie przedsiębiorstwa rodzinne, zwane sieciami (5+ więcej aptek). Jest ich obecnie 321. Poprawka uderza głównie w ich właścicieli.

Konfederacja Lewiatan

 

Nowy Kodeks spółek handlowych zwiększy ryzyko prowadzenia biznesu
06 kwietnia 2022

Nowy Kodeks spółek handlowych zwiększy ryzyko prowadzenia biznesu

Powrót

Prezydent podpisał właśnie nowelizację Kodeksu spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw. To jedna z największych zmian w spółkach handlowych od 20 lat. Wprowadza m.in. prawo holdingowe i nowe uprawnienia dla rad nadzorczych.

biznes kodeks nowelizacja

Niestety, część przyjętych przepisów zwiększy ryzyko działalności gospodarczej w Polsce, zamiast ułatwić prowadzenie biznesu – uważa Konfederacja Lewiatan.

W toku prac legislacyjnych uwzględniono część uwag zgłaszanych przez Konfederację Lewiatan m.in. usunięcie niektórych niejasności, uelastycznienie kar, czy wprowadzenie definicji ,,grupy spółek”, która rozwiewa wątpliwości co do dobrowolności instytucji holdingu na rzecz tej dobrowolności.

– Niestety, w przyjętym kształcie ustawa zwiększy ryzyko działalności gospodarczej, zamiast ułatwić prowadzenie biznesu. De facto reguluje zwykły obieg dokumentów i informacji wewnątrz spółki za pomocą daleko idących instrumentów prawa karnego. Jeśli chodzi o prawo holdingowe to przewiduje niejasne zasady podjęcia uchwały o odmowie wykonania wiążącego polecenia, co utrudni procesy decyzyjne w części spółkach. Ponadto niejednoznaczne zasady określające stosunek dominacji i zależności spółek na gruncie nowego prawa holdingowego będą wywoływały donioślejsze problemy niż dotychczas – chcąc to prawo wprowadzić należałoby najpierw rozwiać wcześniejsze wątpliwości. W ustawie znalazły się też rozwiązania, które m.in. wprowadzą zbędną biurokratyzację – mówi Adrian Zwoliński, ekspert ds. rynku finansowego i prawa korporacyjnego Konfederacji Lewiatan.

Konfederacja Lewiatan od początku brała udział w pracach nad nowelizacją, a także była (nie licząc przedstawiciela samorządu radców prawnych) jedynym podmiotem reprezentującym przedsiębiorców biorącym udział w pracach legislacyjnych na poziomie Sejmu i Senatu.

Link do ustawy:

https://orka.sejm.gov.pl/opinie9.nsf/nazwa/1515_u/$file/1515_u.pdf

Konfederacja Lewiatan

           

Pracodawcy proponują zmiany w nowelizacji ustawy o OZE
30 marca 2022

Pracodawcy proponują zmiany w nowelizacji ustawy o OZE

Powrót

Wprowadzenie do ustawy o OZE rozwiązań umożliwiających odblokowanie mocy przyłączeniowych, zmianę przepisów dotyczących klastrów energii, zmodyfikowanie definicji instalacji hybrydowej, a także poprawienie przepisów odnoszących się do handlu partnerskiego – proponuje Konfederacja Lewiatan w uwagach do projektu nowelizacji ustawy o OZE.

nowelizacja OZE ustawa

Nowelizacja ustawy o OZE (UC99) na celu między innymi wdrożenie dyrektywy REDII. W tym kontekście znalazły się w niej m.in. propozycje przepisów dotyczących partnerskiego handlu energią (peer-to-peer), ciepłownictwa i chłodnictwa, gwarancji pochodzenia i Krajowego Punktu Kontaktowego. Ma także wprowadzić zmiany m.in. w zakresie regulacji dotyczących biometanu, klastrów energii, hybrydowych instalacji OZE, czy modernizacji instalacji OZE.

– Zwracamy uwagę na konieczność wprowadzenia do ustawy o OZE rozwiązań umożliwiających odblokowanie mocy przyłączeniowych, takich jak zastosowanie koncepcji cable pooling dla OZE. Nowe przepisy powinny zachęcać operatorów systemów przesyłowych i dystrybucyjnych oraz inwestorów do maksymalizacji wykorzystania możliwości obciążenia linii energetycznych, które już dzisiaj stanowią przyłączenie dla instalacji OZE oraz które poszerzą się o nowe instalacje w przyszłości – mówi Agata Bator, ekspertka Konfederacji Lewiatan.

Konfederacja Lewiatan proponuje przeformułowanie przepisów dotyczących klastrów energii. Chodzi m.in. o dopuszczenie możliwości kooperowania podmiotów w ramach klastra także w innych konfiguracjach niż zaproponowane w projekcie, wskazanie operatorów systemów dystrybucyjnych jako fakultatywnych członków klastra i rezygnację z obligatoryjnego uczestnictwa jednostek samorządu terytorialnego w klastrze (przy pozostawieniu możliwości takiego członkostwa). W tym kontekście istotne jest też zapewnienie dla spółdzielni energetycznych warunków funkcjonowania nie gorszych od  proponowanych dla klastrów energii.

 Potrzebne jest także zmodyfikowanie definicji instalacji hybrydowej. Definicja powinna umożliwiać różne konfiguracje tego typu źródeł OZE, również takie gdzie łączone będą trzy i więcej technologii, zaś magazyn energii powinien być fakultatywnym elementem instalacji hybrydowej (a nie jej obligatoryjnym elementem, jak wskazano w projekcie).

Konieczna jest również zmiana przepisów dotyczących handlu partnerskiego (peer-to-peer), tak aby odzwierciedlały one jego ideę, którą jest stworzenie możliwości handlu bezpośredniego z pominięciem OSD i uniknięcie opłat dystrybucyjnych.

 Kolejną istotną kwestią, związaną z wyzwaniami jakie niesie ze sobą wdrażanie rozwiązań promujących OZE jest potrzeba wypracowania strategii dla ciepłownictwa. Taka strategia powinna określić mechanizmy dla dalszego rozwoju sektora ciepłowniczego w Polsce, biorąc pod uwagę warunki rynkowe i wymagania dyrektyw w sprawie odnawialnych źródeł energii, efektywności energetycznej budynków i efektywności energetycznej.

 Konfederacja Lewiatan