Projekt rozporządzenia PPWR już na ostatniej prostej
15 grudnia 2023

Projekt rozporządzenia PPWR już na ostatniej prostej

fot. EP

Niebawem rozpoczną się negocjacje trójstronne ws. PPWR, a więc ostatni etap prac nad projektem rozporządzenia dotyczącego opakowań i odpadów opakowaniowych. Zdaniem Lewiatana przepisy te są potrzebne, ale niektóre szczegóły projektu nadal budzą obawy, głównie ze względu na brak oceny skutków i ryzyko negatywnego ich wpływu na środowisko, zdrowie ludzi i bezpieczeństwo żywności.

Pod koniec listopada po gorącej debacie swoje stanowisko w tej sprawie przyjął Parlament Europejski i jest gotowy do rozpoczęcia rozmów z rządami państw na temat ostatecznego kształtu rozporządzenia. W grudniu swoje stanowisko przedstawiła Rada UE – czekamy, więc już tylko na rozpoczęcie negocjacji trójstronnych. 

Parlament Europejski wprowadza zmiany do projektu

Niektóre przepisy zawarte w projekcie rozporządzenia budzą nasze obawy. Głównie chodzi o brak kompleksowej oceny skutków. Doceniamy natomiast pozytywne zmiany przyjęte w stanowisku zaproponowanym przez PE obejmujące m.in. harmonizację przepisów w zakresie oznakowania opakowań, czy wprowadzenie zapisów o uwzględnieniu recyklingu chemicznego podczas opracowania dalszych przepisów dotyczących recyklowalności. Bardzo ważne jest również utrzymanie zmienionego podejścia do wyliczania współczynnika pustej przestrzeni, czy do zawartości recyklatów w opakowaniach, czyli w odniesieniu do średniej masy wszystkich opakowań z udziałem tworzyw sztucznych wprowadzonych na rynek, a nie w odniesieniu do jednostkowego opakowania jak było to zaproponowane w pierwotnym projekcie Komisji.

Bardzo istotne jest również zachowanie spójności pomiędzy projektem rozporządzenia dotyczącego opakowań i odpadów opakowaniowych a przepisami branżowymi oraz pozostałymi realizowanymi i planowanymi inicjatywami. Dodatkowo, konieczne jest wyznaczenie dat obowiązywania przepisów, jak również okresów przejściowych w taki sposób, aby zapewnić europejskim przedsiębiorcom możliwość dostosowania się do ich realizacji. 

Zwiększenie inwestycji

Wiąże się to z koniecznością zwiększonych inwestycji, m.in. w infrastrukturę związaną z gospodarką odpadami i ich recyklingiem, tak  aby przyspieszyć dojście do gospodarki obiegu zamkniętego (realizację celów Zielonego Ładu). Będzie to możliwe przy zrozumieniu roli poszczególnych interesariuszy. Bez wsparcia organów UE i państw  osiągnięcie założonych celów nie będzie możliwe.

Polski biznes popiera urealnienie celów

Przedsiębiorcy zrzeszeni w Konfederacji Lewiatan popierają stanowisko podpisane już przez kilkanaście krajów, w którym proponowane jest m.in. urealnienie obowiązkowych celów w zakresie ponownego użycia opakowań zawartych w artykule 26 przedmiotowego rozporządzenia, poprzez wprowadzenie wyjątków w przypadku, gdy opakowania jednorazowego użytku nadające się do recyklingu wykazują najlepszy ogólny wynik środowiskowy zgodnie z analizą cyklu życia opakowania (LCA – Life Cycle Assessment). Chodzi o to, aby ponowne użycie i recykling były uzupełniającymi się rozwiązaniami służącymi osiągnięciu celu jakim powinno być zapobieganie powstawaniu odpadów i dążenie do gospodarki obiegu zamkniętego, a wybór danej metody nie był z góry ustalony ale poparty badaniami naukowymi. Ponadto, aby zapobiec rozdrobnieniu rynku wewnętrznego UE należy w każdym przypadku unikać ustalania minimalnych celów dotyczących ponownego użycia. Dlatego rekomendujemy, aby nasz rząd również przystąpił do tego porozumienia.

Jako przedsiębiorcy wprowadzający produkty w opakowaniach czujemy odpowiedzialność, jaka ciąży na nas w kontekście rosnącej ilości odpadów opakowaniowych, dlatego bardzo zależy nam na wprowadzeniu nowych zharmonizowanych przepisów formie rozporządzania. Musimy jednak  pamiętać, aby nie wylać dziecka z kąpielą, czyli aby cele zawarte w nowych przepisach były możliwe do wykonania i aby ich głównym zadaniem było zmniejszenie ilości odpadów i dążenie do ponownego wykorzystywanie surowców.

Rozporządzenie zamiast dyrektywy

Rozporządzenie PPWR ma zastąpić obecnie obowiązującą dyrektywę 94/62/WE w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych. Zdaniem Komisji Europejskiej konieczne jest ujednolicenie regulacji za pomocą rozporządzenia ze względu na mnogość przepisów w tym zakresie w poszczególnych państwach, co z kolei powoduje wzrost ilości odpadów opakowaniowych, utrudnienia dla recyklingu i ponownego użycia opakowań.

Głównym celem projektowanych przepisów jest ograniczenie negatywnego wpływu opakowań i odpadów opakowaniowych na środowisko, w tym ograniczenie wytwarzania odpadów opakowaniowych i poprawę ich recyklingu. Mają w tym pomóc zaktualizowane i rozszerzone wymogi w tym zakresie.


Piotr Mazurek, ekspert Lewiatana

Tekst dla grudniowego wydania newslettera Brussels Headlines

Opakowania i odpady opakowaniowe mają nie szkodzić środowisku [+MP3]
11 grudnia 2023

Opakowania i odpady opakowaniowe mają nie szkodzić środowisku [+MP3]

Rada Unii Europejskiej jeszcze przed świętami przyjmie stanowisko do projektu rozporządzenia dotyczącego opakowań i odpadów opakowaniowych (PPWR).

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Zdaniem Lewiatana niektóre przepisy nadal budzą obawy, głównie ze względu na brak oceny skutków i ryzyko negatywnego ich wpływu na środowisko, zdrowie ludzi i bezpieczeństwo żywności.

Pod koniec listopada po gorącej debacie swoje stanowisko w tej sprawie przyjął Parlament Europejski i jest gotowy do rozpoczęcia rozmów z rządami państw na temat ostatecznego kształtu rozporządzenia. Wcześniej jednak, prawdopodobnie 18 grudnia br., swoje stanowisko przedstawi Rada UE.

Parlament Europejski wprowadza zmiany do projektu

– Niektóre przepisy zawarte w projekcie rozporządzenia budzą nasze obawy. Głównie chodzi o brak kompleksowej oceny skutków. Doceniamy natomiast pozytywne zmiany przyjęte w stanowisku zaproponowanym przez PE obejmujące m.in. harmonizację przepisów w zakresie oznakowania opakowań, czy wprowadzenie zapisów w preambule o uwzględnieniu recyklingu chemicznego podczas opracowania dalszych przepisów dotyczących recyklowalności. Liczymy, że Rada również przychyli się do rozszerzenia tych zapisów dotyczących harmonizacji przepisów i uwzględnienia recyklingu chemicznego obok mechanicznego. Bardzo ważne jest również utrzymanie zmienionego podejścia do wyliczania współczynnika pustej przestrzeni, czy do zawartości recyklatów w opakowaniach, czyli w odniesieniu do średniej masy wszystkich opakowań z udziałem tworzyw sztucznych wprowadzonych na rynek, a nie w odniesieniu do jednostkowego opakowania jak było to zaproponowane w pierwotnym projekcie Komisji – mówi Piotr Mazurek, ekspert ds. gospodarki obiegu zamkniętego Konfederacji Lewiatan.

Lewiatan zwraca uwagę na konieczność zachowania spójności pomiędzy projektem rozporządzenia dotyczącego opakowań i odpadów opakowaniowych a przepisami branżowymi oraz pozostałymi realizowanymi i planowanymi inicjatywami. Dodatkowo konieczne jest wyznaczenie dat obowiązywania przepisów, jak również okresów przejściowych w taki sposób, aby zapewnić europejskim przedsiębiorcom dostosowanie się do ich realizacji.

Zwiększenie inwestycji

Wiąże się to z koniecznością zwiększonych inwestycji, m.in. w infrastrukturę związaną z gospodarką odpadami i ich recyklingiem, tak  aby przyspieszyć dojście do gospodarki obiegu zamkniętego (realizację celów Zielonego Ładu). Będzie to możliwe przy zrozumieniu roli poszczególnych interesariuszy. Bez wsparcia organów UE i państw  osiągnięcie założonych celów nie będzie możliwe.

– Jako Lewiatan popieramy stanowisko podpisane już przez kilkanaście krajów, w którym proponowane jest urealnienie obowiązkowych celów w zakresie ponownego użycia opakowań, a co za tym idzie wprowadzenie wyjątków w przypadku, gdy opakowania jednorazowego użytku nadające się do recyklingu wykazują najlepszy ogólny wynik środowiskowy zgodnie z analizą cyklu życia opakowania. Ponadto, aby zapobiec rozdrobnieniu rynku wewnętrznego UE należy w każdym przypadku unikać ustalania minimalnych celów dotyczących ponownego użycia. Dlatego rekomendujemy, aby nasz rząd również przystąpił do tego porozumienia – dodaje Piotr Mazurek.

Rozporządzenie zamiast dyrektywy

Rozporządzenie PPWR ma zastąpić obecnie obowiązującą dyrektywę 94/62/WE w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych. Zdaniem Komisji Europejskiej konieczne jest ujednolicenie regulacji za pomocą rozporządzenia ze względu na mnogość przepisów w tym zakresie w poszczególnych państwach, co z kolei powoduje wzrost ilości odpadów opakowaniowych, utrudnienia dla recyklingu i ponownego użycia opakowań.

Głównym celem projektowanych przepisów jest ograniczenie negatywnego wpływu opakowań i odpadów opakowaniowych na środowisko, w tym ograniczenie wytwarzania odpadów opakowaniowych i poprawę ich recyklingu. Mają w tym pomóc zaktualizowane i rozszerzone wymogi w tym zakresie.

 Konfederacja Lewiatan

 

Zmiany w portalu informacyjnym sądów wymagają doprecyzowania [+MP3]
27 listopada 2023

Zmiany w portalu informacyjnym sądów wymagają doprecyzowania [+MP3]

Przepisy zawarte w rozporządzeniu ministra sprawiedliwości dotyczące warunków technicznych korzystania z portalu informacyjnego sądów powszechnych są niespójne z obowiązującym regulaminem i wymagają doprecyzowania – uważa Lewiatan.

Wysłuchaj komentarza ekspertki:

Ten brak precyzji utrudnia zrozumienie proponowanych zmian. W uzasadnieniu projektu nie ma również uwag odnoszących się do dotychczasowych regulacji portalu informacyjnego, co sprawia trudność w ocenie faktycznych zmian.

– W ramach uwag szczegółowych, zwracamy również uwagę na definicję „użytkownika konta”, która nie uwzględnia osób fizycznych nie będących prawnikami, a jednocześnie będących użytkownikami portalu. Podkreślamy  konieczność precyzyjnego określenia uprawnień różnych rodzajów kont oraz proponujemy wprowadzenie nowych definicji, takich jak „konta zależnego” i „uprawnionego użytkownika” – mówi Patrycja Hanasiuk, ekspertka Lewiatana.

– W kontekście przepisów, które zakładają możliwość wyznaczania więcej niż jednego administratora na koncie, postulujemy uwzględnienie liczby „uprawnionych użytkowników” oraz precyzyjne określenie dopuszczalności ustanawiania więcej niż jednego użytkownika – dodaje Patrycja Hanasiuk.

Portal informacyjny sądów pozwala osobom posiadającym status strony w postępowaniu lub pełnomocnika uzyskać bezpośredni dostęp online do informacji zawartych w aktach sądowych w postaci elektronicznej.

Konfederacja Lewiatan

 

 

Milionowe straty firm energetycznych [+MP3]
26 września 2023

Milionowe straty firm energetycznych [+MP3]

Ponad 2 mld zł mogą stracić te firmy energetyczne, które nie mają obowiązku przedkładania taryf na sprzedaż prądu do Urzędu Regulacji Energetyki w celu ich zatwierdzenia.

Wysłuchaj komentarza ekspertki:

Tzw. rozporządzenie taryfowe dla energii elektrycznej nakłada na sprzedawców nowy obowiązek obniżenia cen energii, ale nie przewiduje rekompensat za udzielone odbiorcom upusty – alarmuje Lewiatan.

System rekompensat tj. pokrycia kosztów obniżenia i zamrożenia cen energii elektrycznej dla sprzedawców ulega często zmianom, które są chaotyczne, niedopracowane i niekonsultowane z branżą energetyczną, co przynosi negatywne skutki dla firm. Przykładem takiej regulacji jest ostatnia rewizja tzw. rozporządzenia taryfowego dla energii elektrycznej.

Nakłada ono obowiązek obniżenia należności w rozliczeniach za prąd w 2023 r. (a więc z mocą wsteczną) między przedsiębiorstwem obrotu a odbiorcą w przypadku, gdy ten ostatni spełni jeden ze wskazanych warunków. Warto zauważyć, że rozporządzenie taryfowe dotyczy tych przedsiębiorstw obrotu, które zgodnie z przepisami są zobowiązane do przedłożenia prezesowi URE taryfy do zatwierdzenia. Są jednak takie firmy, które nie podlegają temu obowiązkowi, a zatem wątpliwym jest czy zawarte w nim przepisy w ogóle ich dotyczą.

Największym problemem jest jednak fakt, że rozporządzenie nie przewiduje rekompensat za udzielone odbiorcom energii upusty, co będzie skutkowało ogromnymi stratami finansowymi przedsiębiorstw energetycznych niepodlegającym obowiązkowi przedłożenia taryfy do zatwierdzenia. Treść rozporządzenia nie tylko przyczyni się do strat finansowych firm, ale także zagraża bezpieczeństwu prawnemu, ponieważ przepisy zostały przyjęte z pogwałceniem standardów legislacyjnych, bez prawidłowej podstawy prawnej (na co wskazuje w uwagach Rządowe Centrum Legislacji) oraz z naruszeniem przepisów Konstytucji RP – mówi Paulina Grądzik, ekspertka Lewiatana.

Konfederacja Lewiatan apeluje o uchylenie rozporządzenia. Zwróciła się też do ministra klimatu i środowiska z propozycją spotkania w celu omówienia problemów wynikających z treści rozporządzenia. Pismo to pozostaje  bez odpowiedzi.

– Mamy jednak nadzieję, że prawa i interesy przedsiębiorców zostaną wzięte pod uwagę, a przepisy zostaną zmienione – dodaje Paulina Grądzik.

Wątpliwości budzi również tryb nowelizacji rozporządzenia. Na stronie Rządowego Centrum Legislacji dokument pojawił się 7 września, dając Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki, zobowiązanego przez Prawo energetyczne do wydania opinii w sprawie rozporządzenia, mniej niż dobę. Rozporządzenie zostało podpisane przez ministra klimatu i środowiska już 9 września, niedługo później wchodząc w życie.

Konfederacja Lewiatan

 

Duża obniżka obowiązku umarzania zielonych certyfikatów wstrzyma inwestycje w OZE
24 sierpnia 2023

Duża obniżka obowiązku umarzania zielonych certyfikatów wstrzyma inwestycje w OZE

Radykalne obniżenie obowiązku umarzania tzw. zielonych certyfikatów spowoduje zatrzymanie inwestycji w nowe instalacje OZE, uderzy w przychody producentów energii i przyczyni się do destabilizacji rynku świadectw pochodzenia – ostrzega Lewiatan.

Wytwórcy uzyskują zielone certyfikaty z Urzędu Regulacji Energetyki (za każdą MWh energii wytworzonej w OZE) i potem sprzedają je przedsiębiorstwom obrotu oraz odbiorcom energochłonnym, którzy z kolei przedstawiają je prezesowi URE do umorzenia.

Ministerstwo Klimatu i Środowiska proceduje obecnie projekt rozporządzenia w sprawie zielonych certyfikatów. Wynika on z przepisów ustawy o OZE, która nakłada m.in. na przedsiębiorstwa obrotu oraz odbiorców energochłonnych obowiązek pozyskania  i przedstawiania do umorzenia świadectw pochodzenia energii elektrycznej z OZE.

Ceny zielonych certyfikatów w dół

System zielonych certyfikatów, to jeden z trzech sposobów wsparcia OZE funkcjonujący w Polsce. Resort klimatu i środowiska przez określenie proporcji energii elektrycznej, którą przedsiębiorstwa obrotu energią muszą pozyskać z OZE, może wpływać na poziom cen zielonych certyfikatów. Projekt rozporządzenia zakłada znaczące obniżenie wysokości obowiązku umorzenia zielonych certyfikatów do 5%. Obecnie jest to 12%., a w pierwszej wersji projektu z początku czerwca było 11%. Dodatkowo, ograniczono określenie wielkości obowiązku OZE jedynie do roku 2024, a nie na 3 kolejne lata, tak jak to było w poprzednim projekcie rozporządzenia. Spowoduje to dramatyczny wzrost nadpodaży zielonych certyfikatów, a tym samym ich cena załamie się.

Zagrożone nowe inwestycje

– To bardzo znacząca obniżka, która może zdestabilizować system zielonych certyfikatów, a jej skutki dotkną także odbiorców poprzez przesunięcie kosztów zakupu zielonych certyfikatów w czasie, co będzie oznaczało wzrost kosztu zakupu energii w przyszłości. Zmiana ta nie tylko negatywnie wpłynie na działalność istniejących instalacji OZE, ale także obniży możliwości pozyskania finansowania nowych inwestycji. Brak możliwości sprzedaży zielonych certyfikatów przez wytwórców po godziwej cenie spowoduje konieczność odpisów aktualizacyjnych na aktywa produkcyjne i na zapasy, a to pogorszy wyniki inwestorów, a więc i ich możliwości pozyskania finansowania nowych projektów – mówi Jakub Safjański, dyrektor departamentu energii i zmian klimatu Lewiatana.

Destabilizacja rynku

Efektem tej zmiany będzie ogromna (mniej więcej trzykrotna) nadpodaż świadectw pochodzenia energii odnawialnej, co zdestabilizuje rynek, doprowadzając do całkowitej utraty ich wartości, tak jak to miało miejsce w latach 2016-2017 r. Oznaczać będzie likwidację systemu wsparcia, co wywoła szereg negatywnych konsekwencji dla  gospodarki.

Zapowiedź tak drastycznej zmiany spowodowała, że na pierwszej sesji giełdowej 17 sierpnia br. mieliśmy do czynienia z najwyższym w historii jednorazowym spadkiem cen zielonych certyfikatów z ok. 160 zł/MWh do 82,5 zł/MWh.

Zdaniem Lewiatana następstwem stworzenia niekorzystnych rozwiązań dla rozwoju OZE będzie zatrzymanie inwestycji w nowe instalacje oraz utrata korzyści z niższych cen energii elektrycznej wytworzonej z OZE dla przedsiębiorców. Nastąpi także erozja zaufania do naszego systemu prawnego regulującego OZE jako zbyt ryzykownego dla inwestycji z powodu braku gwarancji przewidywalności.

Konfederacja Lewiatan

 

 

 

 

 

 

Lewiatan popiera harmonizację unijnych przepisów dotyczących opakowań
05 maja 2023

Lewiatan popiera harmonizację unijnych przepisów dotyczących opakowań

Konfederacja Lewiatan popiera harmonizację przepisów dotyczących opakowań zawartych w unijnym rozporządzeniu w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych.

Zwraca jednak uwagę na konieczność zastanowienia się nad szczegółowymi propozycjami w stosunku do tych branż, które mają już uzgodnione cele zapisane w innych strategicznych dokumentach.

Trwają konsultacje projektu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych (Packaging and Packaging Waste Regulation – PPWR). Regulacje dotyczą wszystkich opakowań i obejmują cały cykl ich życia, kładąc nacisk nie tylko na fazę projektowania czy produkcji, ale również na pozostałe etapy życia produktu, jak dystrybucja, użytkowanie czy moment, w którym produkt staje się odpadem.

– Skala oddziaływania tego projektu na polskich przedsiębiorców jest ogromna, ponieważ dotyczy obrotu gospodarczego, który bazuje na towarach w opakowaniach. Bardzo mocno oddziałuje na branżę spożywczą, farmaceutyczną, kosmetyczną, dostawczą i recyklingową. Regulacja ta jest priorytetem w działaniach grupy eksperckiej ds. Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta (ROP) działającej w Konfederacji Lewiatan od 2020 r. Grupa ta zrzesza ponad 30 firm  oraz związków z różnych obszarów reprezentujących szeroki łańcuch wartości – mówi Piotr Mazurek, ekspert Konfederacji Lewiatan.

Rozporządzenie zastąpi obecnie obowiązującą dyrektywę 94/62/WE w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych. Zdaniem Komisji Europejskiej konieczne jest ujednolicenie uregulowań za pomocą rozporządzenia ze względu na mnogość przepisów w tym zakresie w poszczególnych państwach członkowskich, co z kolei powoduje wzrost ilości odpadów opakowaniowych, utrudnienia dla recyklingu i ponownego użycia opakowań.

Celem projektu jest ograniczenie negatywnego wpływu opakowań i odpadów opakowaniowych na środowisko, w tym ograniczenie wytwarzania odpadów opakowaniowych i poprawę ich recyklingu. Mają w tym pomóc zaktualizowane i rozszerzone wymogi w tym zakresie. Jak wynika z opinii przygotowanej przez Biuro Analiz Sejmowych również Rada Ministrów pozytywnie odnosi się do propozycji nowych ram regulacyjnych. Jednakże stwierdza, iż działania te powinna poprzedzić dogłębna analiza, a nowe cele powinny być przede wszystkim realistyczne, mierzalne, wykonalne pod względem technicznym. Zdaniem rządu projekt zmian idzie we właściwym kierunku, ale wymaga dalszych prac.

Konfederacja Lewiatan w pełni popiera jak najdalej idącą harmonizację przepisów dotyczących opakowań, zawartych w rozporządzeniu.

– Warto jednak zastanowić się nad szczegółowymi propozycjami w stosunku do tych branż, które posiadają już uzgodnione cele zapisane w innych strategicznych dokumentach. Ponadto konieczne jest określenie terminów granicznych dla przyszłych aktów wykonawczych i delegowanych do dokumentu. Aktualnie w projektowanych przepisach jest tylko zapowiedź przyszłych aktów delegowanych, co powoduje olbrzymią niepewność, co do ich przyszłego kształtu i terminu publikacji, stwarzając dodatkowe ryzyka biznesowe. Terminy przejściowe dotyczące spełnienia obowiązków przedsiębiorców, do których realizacji niezbędne są przepisy ww. aktów prawa wtórnego powinny być ustalane w odniesieniu do terminów ogłoszenia tych aktów przez Komisję, a nie w stosunku do terminu wejścia w życie rozporządzenia. W przeciwnym razie, opóźnienie publikacji aktów przez Komisję będzie skutkowało skróceniem terminów przejściowych dla przedsiębiorców – dodaje Piotr Mazurek.

          Konfederacja Lewiatan

 

Projekt rozporządzenia Data Act – pośpiech nie jest najlepszym doradcą
24 marca 2023

Projekt rozporządzenia Data Act – pośpiech nie jest najlepszym doradcą

fot. European Union, 2022

Prezydencja szwedzka narzuciła szybkie tempo procedowania rozporządzenia Data Act (minął trochę ponad rok od publikacji wyjściowej wersji projektu).

Przyjęte w połowie marca br. przez Radę UE tzw. podejście ogólne do projektu otwiera wprawdzie drogę do dalszych negocjacji jego treści z Komisją Europejską i Parlamentem Europejskim, ale już na obecnym etapie jest oczywistym, że przyjęta propozycja nie przekłada się na jakość przyszłej regulacji i rozczarowuje rynek.

Z perspektywy biznesu zaniepokojenie wzbudza brak odpowiednich gwarancji związanych z udostępnianiem przez producentów i dystrybutorów produktów, typu Internet Rzeczy, danych wytwarzanych w ramach korzystania z Internetu Rzeczy, konsumentom, biznesowi i administracji. Mimo pewnych zmian na plus, wciąż brakuje środków zapewniających ochronę przed wykorzystywaniem danych przez konkurencję bądź zapewniających odpowiednio wysokie standardy dostępu i użycia tych danych przez administrację publiczną.

Konfederacja Lewiatan dużo uwagi i działań, w ramach prac nad projektem, poświęciła zapisom Data Act, regulującym kwestie zmiany dostawcy usług przetwarzania danych, w tym dostawców usług chmurowych.

Rozumiejąc nadrzędny cel projektodawcy by wyjść naprzeciw problemowi tzw. vendor lock-in (uzależnieniu od jednego dostawcy), Lewiatan ma zastrzeżenia dotyczące sposobu realizacji tego celu, poprzez zbyt mocną ingerencję w standardy funkcjonowania rynku chmurowego. Podejście Rady UE przewiduje bowiem:

  • niejasne użycie wymogu zapewnienia klientowi przez dotychczasowego dostawcę usług chmurowych tzw. równoważności funkcjonalnej usług po przeniesieniu danych do nowego dostawcy – rozwiązanie ogranicza innowacyjność tych usług;
  • głębokie wkroczenie projektodawcy w sferę wolności kontraktowej, poprzez m.in. ograniczenie stosowania przez dostawców chmurowych umów terminowych i poprzez ustalanie z góry krótkich, często nierealistycznych, terminów na zakończenie usługi i przeniesienie zasobów do nowego dostawy – rozwiązanie ogranicza konkurencyjność usług na rynku;
  • nałożenie na dostawców usług w chmurze trudnych do realizacji i kosztownych obowiązków zapobiegania międzynarodowym transferom lub dostępowi rządów do danych nieosobowych, które byłyby niezgodne z prawem unijnym lub krajowym. Rozwiązanie przewiduje bardziej restrykcyjne niż w przypadku RODO zasady transferu danych nieosobowych poza UE – rozwiązanie to jest nieproporcjonalne względem ryzyka związanego z przetwarzaniem takich danych;

Konfederacja Lewiatan będzie kontynuować działania na rzecz zmian projektu, w sposób zapewniający techniczną i organizacyjną możliwość realizacji przez firmy nowych obowiązków przewidzianych w projekcie.


Aleksandra Musielak, dyrektorka Departamentu Rynku Cyfrowego

Artykuł dla grudniowego wydania Brussels Headlines, newslettera europejskiego Konfederacji Lewiatan

Jakie zmiany wprowadzi nowe unijne Rozporządzenie dot. Opakowań i Odpadów Opakowaniowych?  
28 stycznia 2023

Jakie zmiany wprowadzi nowe unijne Rozporządzenie dot. Opakowań i Odpadów Opakowaniowych?  

fot. European Union

Komisja Europejska 30 listopada 2022 roku opublikowała projekt regulacji dot. Opakowań i Odpadów Opakowaniowych (Packaging and Packaging Waste Regulation – PPWR).

PPWR dotyczy wszystkich opakowań i obejmuje cały cykl ich życia, kładąc obowiązki nie tylko na producencie, ale na każdym uczestniku łańcucha wartości. Obowiązki te dotyczą zrównoważonego rozwoju w zakresie wpływu na środowisko oraz oznakowania warunkującego wprowadzenie na rynek, a także zbiórki, uzdatniania oraz recyklingu odpadów opakowaniowych, a zatem Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta. Projekt ma na celu wsparcie transformacji w kierunku Gospodarki w Obiegu Zamkniętym (GOZ) poprzez wprowadzenie wymogów zgodnych z hierarchią postępowania z odpadami.

Jednym z głównych założeń projektu, mocno osadzonych w idei gospodarki cyrkularnej, jest możliwość poddania opakowań recyklingowi. Od 1 stycznia 2030 r. każde opakowanie powinno być tak zaprojektowane, aby nadawało się do recyklingu, natomiast od 1 stycznia 2035 r. tak, aby mogło być poddane „recyklingowi na skalę”, oznaczającemu zbieranie, sortowanie i recykling za pomocą zainstalowanej najnowocześniejszej infrastruktury i procesów, obejmujących co najmniej 75 % ludności UE. Projekt wprowadza także klasy wydajności, klasyfikujące opakowania według możliwości recyklingu na jednostkę masy: klasa A – powyżej 95%, klasa E – poniżej 70%. Od 1 stycznia 2030 roku opakowanie klasy E nie będzie uznawane za nadające się do recyklingu.

Kolejnymi, bardzo istotnymi z punktu widzenia GOZ, są wymogi dotyczące minimalnej zawartości recyklatu w opakowaniach plastikowych. KE ma do 31.12.2026 r. przyjąć akty wykonawcze ustalające metodykę obliczania i weryfikacji zawartości materiału pochodzącego z recyklingu. Kwestią otwartą pozostaje uznanie recyklingu chemicznego, ponieważ w projekcie brak jest odniesienia
do określenia jego roli w osiąganiu zawartości materiałów pochodzących z recyklingu.

Wprowadzona została definicja opakowania kompostowalnego oraz katalog opakowań, które muszą być kompostowalne, np. torebki bardzo lekkie, opakowania zawierające jedną porcję – np. kapsułki z kawą, etykiety w formie naklejek dołączone do owoców i warzyw oraz bardzo lekkie plastikowe torby.

Projekt odnosi się także mocno do kwestii minimalizacji opakowań zarówno jednostkowych,
jak i zbiorczych. Opakowanie powinno być zaprojektowane w taki sposób, aby jego waga i objętość była ograniczona do minimum niezbędnego do zapewnienia jego funkcjonalności, biorąc pod uwagę materiał, z którego wykonane jest opakowanie, natomiast puste przestrzenie w opakowaniach powinny zostać zmniejszone do minimum – przestrzenie wypełnione materiałami wypełniającymi jak np. ścinki papieru, folia bąbelkowa, wypełniacze gąbkowe, wypełniacze piankowe, styropian uznaje się za pustą przestrzeń.

Wydłużeniu cyklu życia opakowań oraz zapobieganiu powstawania odpadów, które zgodnie
z hierarchią postępowania z odpadami jest najbardziej pożądane, mają pomóc zapisy dotyczące opakowań wielokrotnego użytku, zbiorczych i jednostkowych, w tym ponownego napełniania opakowań. Opakowania transportowe używane przez przedsiębiorcę będą musiały nadawać się do ponownego użycia, jeżeli są używane do transportu produktów między różnymi lokalizacjami jednego operatora lub między dowolnymi miejscami, w których operator prowadzi swoją działalność,
a lokalizacjami każdego innego przedsiębiorstwa powiązanego lub przedsiębiorstwa partnerskiego.

Bardzo istotnym zagadnieniem poruszonym w projekcie jest również ujednolicenie oznakowania pojemników na odpady opakowaniowe, mające dać konsumentom jednoznaczny sygnał, do którego pojemnika odpad powinien trafić, aby mógł zostać odpowiednio zagospodarowany. Do 1 stycznia 2028 r. na wszystkich pojemnikach na odpady opakowaniowe mają zostać umieszczone, wydrukowane lub wygrawerowane w sposób widoczny, czytelny i trwały etykiety umożliwiające selektywną zbiórkę.

Przemysł widzi w projekcie regulacji wiele pozytywnych rozwiązań, wspomagających przejście na gospodarkę cyrkularną, jednakże istnieje także sporo obaw dotyczących praktycznego zastosowania projektowanych przepisów oraz imponującej mnogości aktów delegowanych i wykonawczych przewidzianych w projekcie rozporządzenia. Konfederacja  Lewiatan wysłała już w październiku 2022 roku swoje stanowisko do Komisji Europejskiej, a opublikowany dnia 30.11.2022 r. projekt częściowo uwzględnia zgłoszone przez nas uwagi. Ponadto, monitorujmy na bieżąco status prac nad regulacją.

Polska wersja językowa projektu nie została jeszcze opublikowana (na dzień 25.01.2023), w związku z czym oficjalne konsultacje krajowe nie zostały rozpoczęte.


Marta Całka, ekspertka Lewiatana

Artykuł dla styczniowego wydania Brussels Headlines – europejskiego biuletynu Lewiatana

Edukacja. Za krótki termin na konsultacje ważnego rozporządzenia [+MP3]
07 grudnia 2022

Edukacja. Za krótki termin na konsultacje ważnego rozporządzenia [+MP3]

Wyznaczenie tylko 7-dniowego terminu konsultacji rozporządzenia ministra edukacji i nauki, które ma być podstawą do wielomilionowych inwestycji w edukacji, uniemożliwi wypracowanie w tej sprawie stanowiska wielu zainteresowanych organizacji. Pośpiech w procedowaniu podstawy prawnej dla tych inwestycji jest szkodliwy i niewskazany – ostrzega Konfederacja Lewiatan.

Wysłuchaj komentarza ekspertki:

Do konsultacji społecznych trafił projekt rozporządzenia ministra edukacji i nauki dotyczący podstawowych warunków niezbędnych do realizacji przez szkoły i nauczycieli zadań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych oraz programów nauczania.

– Ten dokument nie powinien być przyjęty bez uwzględniania głosu i stanowiska podmiotów posiadających doświadczenie i know-how w zakresie optymalnych rozwiązań technologicznych i komputerowych dla edukacji, w tym także dostawców  sprzętu. Prace nad przygotowaniem inwestycji trwają od wielu miesięcy. Nie znajdujemy więc usprawiedliwienia dla wykorzystania pilnego trybu wynikającego z ważnego interesu publicznego. Rozporządzenie nie dotyczy działania interwencyjnego, tylko długofalowej, szerokiej inwestycji z bardzo dużym budżetem  – mówi Małgorzata Lelińska, dyrektorka departamentu funduszy unijnych i edukacji cyfrowej Konfederacji Lewiatan.

Rozwiązania zawarte w rozporządzeniu stanowią realizację tzw. „kamienia milowego”  przewidzianego w Krajowym Planie Odbudowy. Jednym z podstawowych celów jest zapewnienie optymalnego poziomu rozwoju cyfrowego – w skali całego kraju – oraz kompetencji kluczowych dla rozwoju gospodarki przyszłości, z poszanowaniem zasad zrównoważonego rozwoju i zdrowia użytkowników. Cyfryzacja i innowacyjność systemu oświaty odgrywa kluczową rolę.  KPO zakłada podjęcie i realizację licznych reform oraz inwestycji w tej dziedzinie. Wśród nich są zapewnienie nowych komputerów przenośnych do dyspozycji nauczycieli  i uczniów, wyposażenie sal lekcyjnych w połączenie z siecią LAN czy utworzenie laboratoriów Sztucznej Inteligencji oraz nauki, techniki, inżynierii i matematyki  w szkołach i innych instytucjach edukacyjnych.

– Polski system oświaty czeka w najbliższych latach kompleksowa transformacja cyfrowa, z którą wiąże się zakup dużej ilości niezbędnego sprzętu komputerowego. Kluczowe jest, by ta inwestycja była optymalna, odpowiadała na potrzeby szkół, uczniów i nauczycieli, ale także otwierała szansę w szkołach na wykorzystanie najbardziej nowoczesnych rozwiązań i metod nauczania. Zakupiony sprzęt będzie służył przez lata, a podobne inwestycje w bliskiej przyszłości nie będą mogły być realizowane. Szansa, jaką daje KPO powinna być optymalnie wykorzystana. Pośpiech w procedowaniu podstawy prawnej dla tych inwestycji jest szkodliwy i niewskazany – dodaje Małgorzata Lelińska.

Konfederacja Lewiatan

Pobierz MP3
Kto może wydawać orzeczenia lekarskie?
29 sierpnia 2022

Kto może wydawać orzeczenia lekarskie?

Projekt rozporządzenia ministra zdrowia w sprawie obowiązkowych badań sanitarno-epidemiologicznych nie wskazuje jasno, kto może w tych kwestiach wydawać orzeczenia lekarskie – zauważa Konfederacja Lewiatan.

W  rozporządzeniu, które znajduje się właśnie w konsultacji,  jest mowa o lekarzu, bez wskazanej specjalizacji, natomiast w dokumencie „Ocena skutków regulacji” wymienia się lekarzy medycyny pracy.

– Należy jasno rozstrzygnąć czy badania sanitarno-epidemiologiczne będą mogły być realizowane tak jak dotychczas przez lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej. Jeśli tak, w rozporządzeniu powinien się znaleźć zapis o lekarzach podstawowej opieki zdrowotnej oraz medycyny pracy – mówi Kacper Olejniczak, ekspert ds. branży Life Sciences Konfederacji Lewiatan.

Wskazane jest też wydłużenie do 5 lat ważności orzeczeń dla badań przeprowadzanych przed wejściem w życie rozporządzenia, wprowadzenie rejestru wydanych orzeczeń oraz przygotowanie wzoru skierowania na badania sanitarno-epidemiologiczne.

Z nowych przepisów trudno dowiedzieć się, na kim spoczywa obowiązek informowania pracodawcy o konieczności zaprzestania pracy? Czy ma to być lekarz, podmiot medyczny czy pracownik?

Brakuje również  możliwości wykorzystania e-podpisu, a także  trybu odwoławczego. W jaki sposób strony (badany, kierujący) mogą odwołać się od treści orzeczenia? Do kogo? W jakim terminie?

Konfederacja Lewiatan