Praca 4.0. Największym wyzwaniem brak rąk do pracy i rosnące koszty zatrudnienia
29 stycznia 2024

Praca 4.0. Największym wyzwaniem brak rąk do pracy i rosnące koszty zatrudnienia

Brak rąk do pracy, zmiany w Kodeksie pracy, rosnące koszty pracy, układy zbiorowe pracy, zatrudnianie osób 50 plus, wykorzystanie sztucznej inteligencji – to tylko niektóre wyzwania na które wskazywali uczestnicy konferencji Praca 4.0 „Zmieniający się świat – wyzwania i szanse na rynku pracy”, którą zorganizowała Konfederacja Lewiatan.

Dr Henryka Bochniarz, przewodnicząca Rady Głównej Konfederacji Lewiatan, otwierając konferencję, podkreśliła, że wielkim wyzwaniem dla rynku pracy jest sztuczna inteligencja.

Sztuczna inteligencja a rynek pracy

Aktualne pozostają pytania, czy jest ona już pracownikiem, czy tylko wykorzystywanym instrumentem, czy stanowi zagrożenie czy  szansę dla rynku pracy. Nie powinniśmy traktować  sztucznej inteligencji jak jakiejś wyroczni, musimy nauczyć się ją oceniać i kontrolować. Na rynku pracy potrzebujemy teraz osób kreatywnych, stale uczących się, uzupełniających swoją wiedzę. Potrzebna jest też różnorodność w firmach, większy udział kobiet w zarządach czy radach nadzorczych – powiedziała dr Henryka Bochniarz.

Na wyzwania, które stoją przed rynkiem pracy zwrócił też uwagę prof. Piotr Wachowiak, rektor Szkoły Głównej Handlowej.

Największym problemem, co wynika z demografii,  jest brak rąk do pracy. Ważne jest też prowadzenie skutecznej polityki migracyjnej oraz zachęcanie osób w wieku emerytalnym, żeby nie opuszczały rynku pracy. Powinniśmy także otworzyć firmy na osoby z niepełnosprawnościami, napisać Kodeks pracy od nowa oraz wykorzystać nowe technologie – powiedział prof. Piotr Wachowiak.

Dobrostan psychiczny pracowników

Niezwykle interesująca była dyskusja w czasie panelu „Rynek pracy przyszłości – jak będzie wyglądać?”.   – Mamy do czynienia z rynkiem pracy bardzo lokalnym, jak i globalnym. 5% naszych pracowników świadczy usługi dla całej grupy Orange w różnych krajach. Teraz np. prowadzimy rekrutacje pracowników do naszych firm w 6 krajach, ale również szukamy pracowników na rynkach lokalnych, na wsiach, w małych miasteczkach. Staramy się połączyć pracę zdalną z hybrydową – mówił Jacek Kowalski, członek zarządu ds. Human Capital, Orange Polska.

Anna Rulkiewicz, prezeska, Grupa LUX MED przestrzegała, że pracodawcy nie są przygotowani na zatrudnianie osób 50 plus, nie wiedzą też do końca jak zatrzymać dobrych pracowników w firmie.

Ważny jest dobrostan psychiczny pracowników. Mamy z tym ogromny problem, który dotyczy głównie ludzi młodych. Co trzecia młoda osoba ma problemy psychiczne. Nasi lekarze wypisują mnóstwo recept na leki, które pomagają w leczeniu tych schorzeń. Pracodawcy na pewno nie poradzą sobie  bez pracowników z zagranicy – wyliczała Anna Rulkiewicz.

O innych wyzwaniach, które stoją przed rynkiem pracy wspominała Anna Wicha, prezeska, Polskie Forum HR. Wskazała na szybko rosnące koszty zatrudnienia.

To nie tylko konsekwencja wzrostu płacy minimalnej, ale także presja na wzrost wynagrodzeń osób, które zarabiają więcej niż płacę minimalną.  Mamy też do czynienia z rekordową liczbą upadłości, która jest właśnie konsekwencją wzrostu kosztów pracy. Przed nami również inny poważny problem, jak zwiększyć zatrudnienie osób 60 plus – stwierdziła Anna Wicha.

Układy zbiorowe pracy

Dla Piotra Ostrowskiego, przewodniczącego Ogólnopolskiego Porozumienia Związków  Zawodowych wielkim wyzwaniem będą  układy zbiorowe pracy.

– W wielu krajach stanowią fundament rynku pracy, u nas są praktycznie nieznane. Przed nami implementacja dyrektywy unijnej, która dotyczy tej kwestii. Układy zbiorowe pracy mogą ułatwić zmiany na rynku pracy. Bardzo ważne jest też, abyśmy mieli sprawne, nowoczesne państwo, które potrafi zadbać o sektor publiczny i prywatny. Ważna jest też kontrola nad nowymi technologiami, które wkraczają na rynek pracy – powiedział Piotr Ostrowski.

O dramatycznym wzroście kosztów pracy w małych i średnich firmach oraz konieczności wprowadzenia zmian w Kodeksie pracy mówił z kolei Maciej Witucki, prezydent Konfederacji Lewiatan.

– Zmiany w Kodeksie pracy trzeba wprowadzać we współpracy ze związkami zawodowymi, szukać nowych pomysłów, np. dotyczących układów zbiorowych pracy – dodał.

Dyskusje moderował prof. Jacek Męcina, doradca zarządu Konfederacji Lewiatan.

W czasie konferencji, w której uczestniczyło kilkaset osób, rozmawiano również o zmianach w prawie pracy, migrantach ekonomicznych, elastycznych modelach pracy czy nowoczesnych technologiach w miejscu pracy.

Głównymi partnerami konferencji byli Amazon, Grupa LUXMED i Orange.

Więcej o programie konferencji przeczytasz tutaj

Konfederacja Lewiatan

 

 

 

Najważniejsze strategiczne wyzwania przed UE – o tym mówi się w Brukseli
25 stycznia 2024

Najważniejsze strategiczne wyzwania przed UE – o tym mówi się w Brukseli

fot. EC - Audiovisual Service

Tekst ten można równie dobrze zatytułować: „Na korytarzach brukselskich mówi się…”. Lewiatan, mając swoje przedstawicielstwo w stolicy Unii Europejskiej, zarówno w ramach BusinessEurope, jak i poprzez kontakty bilateralne uczestniczy w rozmowach o kierunkach rozwoju Europy, promując interesy polskich firm.

Komisja Europejska ma świadomość tego, że zmieniający się krajobraz geopolityczny oraz wojny na Ukrainie i Bliskim Wschodzie wpływają na funkcjonowanie europejskich przedsiębiorstw, w tym na MŚP. Dlatego pilnie musimy ożywić konkurencyjność UE, która pozostaje w tyle za USA, m. in. pod względem produktywności pracy, jak również wydatków na badania i rozwój. Niestety, w ramach rewizji wieloletnich ram finansowych mówi się m. in. o cięciach w programie Horyzont Europa. Ostatnia prognoza gospodarcza KE wskazuje, że unijna gospodarka zwalnia, ale nie wchodzi w recesję i wykazuje oznaki odporności. Perspektywy długoterminowe pozostają jednak trudne. Wpływ konfliktu na Bliskim Wschodzie na ceny energii jest na razie umiarkowany, ale sytuacja może się zmienić, jeśli konflikt będzie eskalował.

Komisja określiła 3 główne priorytety, aby uniknąć recesji i pobudzić wzrost gospodarczy w Unii Europejskiej:

  1. Efektywne wykorzystanie istniejących zasobów i narzędzi (np. Fundusz na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności).
  2. Porozumienie w sprawie rewizji reguł fiskalnych, które udało się osiągnąć pod koniec zeszłego roku, po zgodzie Niemiec (na razie na poziomie ministrów finansów). Oznacza to więcej elastyczności w zarządzaniu długiem i wprowadzenie zachęt do inwestycji, co umożliwi państwom członkowskim skuteczniejsze radzenie sobie z kryzysem gospodarczym i strategicznymi wyzwaniami.
  3. Wspieranie konkurencyjności europejskich przedsiębiorstw, m. in. poprzez większą integrację jednolitego rynku. W tym zakresie może pomóc nowelizacja Unijnego Kodeksu Celnego (UKC). Jej celem jest m. in. ujednolicenie działań organów celnych w państwach członkowskich, co umożliwi równomierne wdrożenie przez państwa członkowskie procedur i przepisów, szczególnie w kontekście zarządzania ryzykiem celnym, jak również lepszą koordynację.

Dla Komisji Europejskiej jest obecnie kluczowe, aby nie stracić społecznego poparcia dla Zielonego Ładu. Oznaki niezadowolenia już są widoczne, przede wszystkim w związku z niepewną sytuacją gospodarczą i polityczną. Dlatego Komisja coraz chętniej mówi o potrzebie intensyfikacji dialogu z przemysłem, ponieważ „bez przemysłu nie możemy osiągnąć naszych celów, a przemysł potrzebuje pomocy”. W tym kontekście, widać większą przychylność Komisji, przynajmniej w deklaracjach, dla kluczowego postulatu biznesu o potrzebie zmniejszenia obciążeń regulacyjnych, m. in. 25% redukcji obowiązków raportowania. Równocześnie przyjmowana jest jednak na poziomie unijnym legislacja, która te obciążenia znacznie zwiększa, jak np. PPWR, CSRD, czy CS3RD, co nie napawa optymizmem.

W zakresie relacji międzynarodowych, Komisja liczy na reformę Światowej Organizacji Handlu, jak również poszerzenie „kręgu przyjaciół i partnerów handlowych”, unikając ponownego wpadnięcia w pułapkę nadmiernej zależności. Relacje UE z innymi państwami nie powinno ograniczać się tylko do umów o wolnym handlu. Dobrym przykładem jest Rada Handlu i Technologii UE-Indie (Trade and Technology Council – TTC). TTC ma się przyczynić do zwiększenia bilansu handlowego między UE a Indiami, który w 2022 r. osiągnął historyczną wielkość, z obrotami o wartości 120 miliardów euro oraz wymianą dóbr cyfrowych i usług o wartości 17 miliardów. Co więcej, porozumienie z Indiami ma przyczynić się do bliższej współpracy w zakresie: strategicznych technologii, zarządzania cyfrowego i łączności cyfrowej (m. in. projekty badawczo-rozwojowe z zakresu technologii kwantowych i superkomputerów, AI); technologie energetyki zielonej i czystej (zarządzanie odpadami i przetwarzanie ich na wodór; recyklingu baterii do pojazdów elektrycznych); handlu, inwestycji (odporne łańcuchy wartości, dostęp do rynków, procedury oceny inwestycji zagranicznych). Podobnych inicjatyw powinno być w najbliższych latach coraz więcej.


Kinga Grafa, zastępczyni Dyrektora Generalnego Konfederacji Lewiatan ds. Europejskich

Tekst dla Brussels Headlines – europejskiego newslettera Konfederacji Lewiatan

Spotkanie władz i członków Lewiatana. Wyzwania związane z funduszami europejskimi, cyfryzacją i rynkiem pracy
17 marca 2023

Spotkanie władz i członków Lewiatana. Wyzwania związane z funduszami europejskimi, cyfryzacją i rynkiem pracy

- Najważniejszym wyzwaniem w tym roku będzie spowodowanie, aby unijne pieniądze z perspektywy finansowej 2021-2027 trafiły do gospodarki, firm, samorządów. Sukcesem będzie też złożenie wniosku do Komisji Europejskiej o płatność z Krajowego Planu Odbudowy – powiedziała Małgorzata Jarosińska - Jedynak, sekretarz stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej na spotkaniu władz i członków Konfederacji Lewiatan w Józefowie.

– Mam satysfakcję, że udało się zakończyć negocjacje z KE do końca 2022 roku – podkreśliła  minister Jarosińska – Jedynak. Z polityki spójności mamy więc do dyspozycji 76 mld euro.

Obecnie Polska korzysta jeszcze z środków z perspektywy finansowej 2014 2020, wydaje też pieniądze Polskiego Funduszu Rozwoju w ramach przedpłat związanych z KPO, ( jak otrzymamy środki to odciążymy budżet państwa). Za chwilę pojawią się pieniądze z nowej perspektywy finansowej.  Przy ich wydawaniu trzeba pamiętać o wyzwaniach popandemicznych, inflacji, cenach energii, wojnie w Ukrainie.

Minister Jarosińska – Jedynak mówiła również o pieniądzach z których mogą korzystać przedsiębiorcy – firmy mikro, małe, średnie, ale także duże. Premiowane będą nowe projekty dotyczące wzrostu innowacyjności, cyfryzacji, czy ochrony klimatu.

Uczestniczący w spotkaniu władz i członków Lewiatana Janusz Cieszyński, sekretarz stanu, pełnomocnik rządu ds. cyberbezpieczeństwa podsumował m.in. dotychczasową naszą pomoc dla Ukrainy.

– W ciągu trzech tygodni po wybuchu wojny zaczęliśmy przyznawać numery PESEL dla Ukraińców.  Po raz pierwszy administracja we współpracy z wolontariuszami zrealizowała skomplikowany projekt. W branży IT jest duża konkurencja o fachowców, Ale mimo to udało nam się ściągnąć wielu znakomitych, specjalistów do pracy dla państwa. Z tego się cieszymy. Pomagając Ukrainie pokazaliśmy, dzięki współpracy z firmami, że możemy szybko i profesjonalnie zrobić np. innowacyjne kontenerowe data center dla Ukrainy – stwierdził.

Minister Cieszyński mówił też, że Polska ma największą liczbę w Europie absolwentów kierunków ICT. Ponad 60 proc. studentów informatyki nie kończy uczelni obroną dyplomu magistra, bo wcześniej znajduje zatrudnienie w biznesie.

– Mamy świetnie rozwinięty rynek IT, kompetentne kadry. Można mieszkać w Polsce i pracować dla firm w Europie lub USA. Nasz kraj jest dobrym miejscem do życia dla informatyków i to jest nasza przewaga. Mało realne jest, aby takie osoby uciekały z naszego kraju w poszukiwaniu pracy – dodał.

Minister zwrócił również uwagę, że wśród 15 największych firm technologicznych na świecie są tylko dwie europejskie. To pokazuje, że coś trzeba zmienić w europejskich regulacjach dotyczących tej branży.

Gość spotkania pracodawców Ewa Flaszyńska, dyrektorka departamentu rynku pracy w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej powiedziała, że uchwalenie ustawy o zatrudnieniu cudzoziemców zostało wpisane jako kamień milowy KPO. Projekt ustawy jest w tej chwili w uzgodnieniach rządowych, trafił do Komitetu ds. europejskich a wkrótce zajmie się nim  Komitet Stały.

– Najważniejszym naszym celem jest usprawnienie zatrudniania cudzoziemców, uelastycznienie przepisów.  Obecnie cały ten proces zajmuje 39 dni. Chcemy zlikwidować test rynku pracy, wprowadzić elektronizację wszystkich procedur – powiedziała Ewa Flaszyńska.

Z kolei Marcin Stanecki, dyrektor prawa pracy w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej przekonywał, że uchwalone niedawno przepisy o pracy zdalnej są wyrazem kompromisu.

– Pracujemy nad tym jak w jednoznaczny sposób je interpretować. Zdajemy sobie sprawę, że nowe regulacje krytykują pracodawcy za to, że są za bardzo propracownicze, ale niezadowoleni są też związkowcy, bo uważają, że sprzyjają przedsiębiorcom – dodał.

  Konfederacja Lewiatan

 

 

 

Praca 4.0. Wyzwań na rynku pracy przybywa
30 stycznia 2023

Praca 4.0. Wyzwań na rynku pracy przybywa

Niedobór pracowników, niewykorzystany potencjał młodych kobiet, osób starszych i niepełnosprawnych, rosnące koszty pracy, trudności w pozyskiwaniu pracowników o odpowiednich kwalifikacjach, frustracja pracowników i pracodawców czy zatrudnianie cudzoziemców – to najważniejsze wyzwania na które zwracali uwagę uczestnicy konferencji „Praca 4.0. Przewidzieć jutro – rynek pracy w dobie niepewności”, którą zorganizowała Konfederacja Lewiatan.

Barbara Socha, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej, która wzięła udział w panelu „Wyzwania rynku pracy w zmieniającej się rzeczywistości” mówiła o zmianach demograficznych, które mają ogromny wpływ na rynek pracy.

– Wśród pracowników przeważają obecnie 40-latkowie z wyżu demograficznego z lat 80., ale już grupa 20-latków, którzy teraz właśnie wchodzą na rynek, jest zdecydowanie mniej liczna. To będzie miało wpływ na rynek pracy. Mamy dwie niewykorzystane grupy: osoby niepełnosprawne i młode kobiety, dla których nie ma ofert pracy na niepełny etat. Młode kobiety chcą pracować, ale oczekują elastycznej organizacji pracy. Pracodawcy tego do końca nie rozumieją. Jeśli nie rozwiążemy deficytu pracowników, gospodarka nie będzie się szybko rozwijała – powiedziała.

Pracodawcy nie rozumieją młodych

– Rośnie frustracja pracowników i pracodawców. Młodzi czują się zagubieni, nie wiedzą jak odnaleźć się w przyszłości, brakuje im pewności. Z kolei pracodawcy nie rozumieją młodych pracowników, którzy oczkują innego systemu pracy, większej elastyczności. Jest dwustronna frustracja – podkreślił  Maciej Witucki, prezydent Konfederacji Lewiatan.

Anna Wicha, prezes Polskiego Forum HR przedstawiła punkt widzenia biznesu.

– Firmy borykają się z coraz wyższymi kosztami pracy, wysokimi cenami energii elektrycznej. Dla ponad 80 proc. firm drogi prąd będzie jedną z najważniejszych barier rozwoju. Pracodawcy odczuwają też ogromne trudności w pozyskiwaniu do pracy kandydatów z odpowiednimi kwalifikacjami – stwierdziła.

Firmy oczekują umiejętności praktycznych

– Najważniejsze wyzwania to niedobór pracowników i budowanie inkluzywnego rynku. Brakuje wielu specjalistów w różnych dziedzinach, np. od sztucznej inteligencji. Ale chodzi również  o integrowanie i przyciąganie na rynek pracy osób młodych, starszych i kobiet – zauważyła prof. Agnieszka Wojtczuk-Turek, dyrektorka Instytutu Kapitału Ludzkiego, Szkoła Główna Handlowa.   

Uczestnicy panelu „Kwalifikacje i kompetencje na rynku pracy” podkreślali, że niedobory kandydatów  do pracy stanowią przeszkodę dla rozwoju firm.  Odpowiednie kwalifikacje i kompetencje mają kluczowe znaczenie, szczególnie w kontekście zielonej i cyfrowej transformacji.

– Pracodawcy oczekują od kandydatów wiedzy i umiejętności praktycznych, które w niewystarczającym stopniu są dostarczane przez obecny system edukacji. Chcemy, by dobrą praktyką rynkową stało się wdrażanie atrakcyjnych programów stażowych – jak Program Rozwoju Talentów Amazon, który dał już prawie 200 osobom możliwość odbycia dwuletniego, dobrze płatnego stażu na umowie o pracę – powiedziała Ewa Fiedor, Apprenticeship Senior Program Manager w Amazon.

 Różnorodność się opłaca

O równości szans na rynku pracy i roli kobiecego przywództwa w biznesie mówiła Henryka Bochniarz, przewodnicząca Rady Głównej Konfederacji Lewiatan.

– Temat różnorodności jest bardzo ważny z ekonomicznego punktu widzenia. Niestety, pandemia covid-19, kryzys gospodarczy spowodowały, że udział kobiet w parlamentach, rządach czy radach nadzorczych nie wzrósł, a nawet mamy do czynienia z regresem. Na 146 państw Polska zajmuje dopiero 77. miejsce pod względem równości płci na świecie. Tymczasem różnorodność we  władzach spółek przynosi wymierne korzyści biznesowe, wynikające z  wyboru osób na najwyższe stanowiska z całej dostępnej puli talentów. Psychologowie podkreślają, że kobiety są bardziej odporne na stres, akcentują ich umiejętność działania pod presją wielu zadań, lepszą organizację pracy, a także umiejętności współpracy zespołowej. Kobiety w roli menedżerek zarządzają w inny sposób niż płeć przeciwna, gdyż częściej stawiają na racjonalizm oraz konsultacje pomysłów – powiedziała Henryka Bochniarz.

Zatrudnianie cudzoziemców

Czy skutecznie zintegrowaliśmy uchodźców z Ukrainy na polskim rynku pracy? Jakie wyzwania napotykamy w zatrudnieniu cudzoziemców z państw trzecich? Jakie są rekomendacje na przyszłość? – to pytania na które szukali odpowiedzi uczestnicy panelu „Cudzoziemcy na polskim rynku pracy”. W jego trakcie przedstawiono również wnioski z realizacji projektu „Model aktywizacji zawodowej obywateli Ukrainy”.

– Nadal nie mamy polityki migracyjnej. Tak naprawdę nie wiemy czy chcemy  integrować wszystkich Ukraińców, czy tylko niektórych, czy tylko młodych. W pierwszych dniach inwazji Rosji na Ukrainę  nie wiedzieliśmy, ile osób będzie potrzebowało wsparcia w zatrudnieniu. Działaliśmy w kompletnym chaosie. Prawda jest taka, że w Warszawie wielu Ukraińców znalazło pracę nie korzystając z pomocy  urzędu pracy – powiedziała Monika Fedorczuk, dyrektorka Urzędu Pracy m.st. Warszawy.

– Celem projektu, który realizowaliśmy na zlecenie Lewiatana było nie tylko doprowadzenie do zatrudnienia Ukraińców, ale spowodowanie żeby ono było trwałe. I to się udało. Wszystkie osoby, które rozpoczęły pracę dalej ją kontynuują. Największymi barierami, które pojawiły się przy zatrudnianiu Ukraińców był problem tymczasowości. Okazało się także, że pracodawcy nie są przygotowani do ich zatrudniania. Procesy rekrutacyjne firm nie są dostosowane do wyjątkowej sytuacji. Nie było woli niesienia pomocy Ukraińcom, bo na przykład nie znają języka polskiego. Pokutował też stereotyp pracownika z Ukrainy niestabilnego, który porzuca miejsce pracy. Aktywizując pracowników z Ukrainy zwracaliśmy szczególną  uwagę na wysoką jakość oferowanych miejsc pracy – zauważyła Anna Karaszewska, prezeska zarządu, Jobs First.

Konfederacja Lewiatan  realizowała projekt „Model aktywizacji zawodowej obywateli Ukrainy”. W jego ramach powstał poradnik „Zatrudnienie obywateli Ukrainy przebywających w Polsce od 24 lutego 2022 roku w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium Ukrainy” a także raport, w którym zebrano bariery na jakie natrafiają przedsiębiorcy przy zatrudnianiu Ukraińców.  

Na zlecenie Konfederacji Lewiatan Jobs First objął profesjonalnymi usługami aktywizacyjnymi 140 obywateli Ukrainy i znalazł pracę dla ponad 40 osób. Urząd Pracy miasta stołecznego Warszawy z kolei przekazał informacje o efektach ich działań aktywizacyjnych prowadzonych wobec 100 obywateli Ukrainy.

Praca 4.0. Przewidzieć jutro – rynek pracy w dobie niepewności”

Patronat honorowy: Minister Rodziny i Polityki Społecznej, Państwowy Inspektorat Pracy

Partner główny: Amazon

Partnerzy wspierający: Expansio, IGT, PCS/Littler

Partnerzy merytoryczni: Norway grants, IBE Instytut Badań Edukacyjnych, TAKpełnosprawni, SGH, Zintegrowany System Kwalifikacji

Partnerzy medialni: My Company, Perspektywy, Personel & Zarządzanie, Rekruter, Warsaw BusinessJournal

Konfederacja Lewiatan