0% stawka VAT

W okresie od 5 marca 2022 r. do 30 czerwca 2022 r. obowiązuje obniżona – zerowa stawka podatku VAT dla darowizn na rzecz ofiar wojny w Ukrainie.

Stawka podatku wynosząca 0% stosowana jest do:

• dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT oraz
• świadczenia usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT

– na cele związane z pomocą ofiarom skutków działań wojennych na terytorium Ukrainy, przekazanych lub świadczonych na rzecz:

• Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych
• podmiotów leczniczych w rozumieniu art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r.
  o działalności leczniczej
• jednostek samorządu terytorialnego.

Warunkiem zastosowania stawki 0% jest zawarcie pisemnej umowy pomiędzy podatnikiem
i podmiotem, na rzecz którego przekazywane są towary lub świadczone są usługi, z której wynika, że dostarczane towary lub świadczone usługi, będą wykorzystane na cele związane z pomocą ofiarom skutków działań wojennych na terytorium Ukrainy.

Obniżona stawka podatku może być zastosowana do dostaw towarów lub świadczenia usług dokonanych od 24 lutego 2022 r. do dnia 4 marca 2022 r. W przypadku darowizn przekazanych w tym okresie warunek zawarcia pisemnej umowy pomiędzy podatnikiem i podmiotem obdarowanym będzie spełniony, jeżeli obie strony potwierdzą na piśmie dokonanie dostawy towarów lub wykonanie usługi.

Darowizny na rzecz ofiar wojny kosztami uzyskania przychodów

W okresie od 24 lutego 2022 r. do 31 grudnia 2022 r. koszty wytworzenia lub cena nabycia rzeczy oraz koszty z tytułu nieodpłatnego świadczenia, przekazane jako darowizny na cele związane z przeciwdziałaniem skutkom działań wojennych na terytorium Ukrainy stanowią dla przedsiębiorcy koszt uzyskania przychodu.

Regulacja ta dotyczy darowizn przekazywanych na rzecz:

• organizacji pożytku publicznego, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, lub równoważnym organizacjom określonym w przepisach regulujących działalność pożytku publicznego obowiązujących na terytorium Ukrainy
• jednostkom samorządu terytorialnego
• Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych
• podmiotom wykonującym na terytorium Polski lub na terytorium Ukrainy działalność leczniczą lub działalność z zakresu ratownictwa medycznego

– o ile koszty wytworzenia lub cena nabycia nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, w tym poprzez odpisy amortyzacyjne.

Darowizny przekazane przez spółkę opodatkowaną tzw. estońskim CIT nie podlegają opodatkowaniu

W okresie od 24 lutego 2022 r. do 31 grudnia 2022 r. ryczałt od dochodów spółek tzw. estoński CIT nie będzie pobierany z tytułu wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą, w wysokości kosztów wytworzenia lub ceny nabycia przekazanych rzeczy lub praw, albo kosztów nieodpłatnego świadczenia, na cele związane z przeciwdziałaniem skutkom działań wojennych na terytorium Ukrainy, przekazanych albo wyświadczonych na rzecz:

• organizacji pożytku publicznego, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 Ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, lub równoważnym organizacjom działających zgodnie z ukraińskimi przepisami o działalności pożytku publicznego
• jednostek samorządu terytorialnego
• Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych
• podmiotom wykonującym na terytorium Polski lub na terytorium Ukrainy działalność leczniczą lub działalność z zakresu ratownictwa medycznego.

Wartość darowizn otrzymanych przez organizacje niosące pomoc ofiarom wojny wyłączona z przychodów

Darowizny oraz nieopłatne świadczenia otrzymane w okresie od dnia 24 lutego 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. przez:

• organizacje pożytku publicznego, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie oraz organizacje równoważne działające na podstawie przepisów obowiązujących na terytorium Ukrainy
• jednostki samorządu terytorialnego
• Rządową Agencję Rezerw Strategicznych
• podmioty wykonujące na terytorium Polski lub na terytorium Ukrainy działalność leczniczą lub działalność z zakresu ratownictwa medycznego

na cele związane z przeciwdziałaniem skutkom stanu wojennego w Ukrainie nie stanowią przychodów w rozumieniu ustawy o PIT oraz ustawy o CIT.

Koszty darowizn na rzecz ofiar wojny wyłączone spod podstawy opodatkowania tzw. podatkiem minimalnym CIT

Dla celów obliczenia straty oraz udziału dochodów w przychodach, objętych tzw. minimalnym podatkiem CIT, tj. podatkiem od spółek oraz grup kapitałowych, które poniosły stratę albo osiągnęły dział dochodów w przychodach poniżej 1%, nie uwzględnia się kosztów wytworzenia lub ceny nabycia rzeczy lub praw będących przedmiotem darowizn przekazanych w terminie od dnia 24 lutego 2022 r. do dnia 30 czerwca 2022 r. na cele związane z przeciwdziałaniem skutkom stanu wojennego w Ukrainie.

Pomoc humanitarna otrzymana przez ofiary wojny zwolniona z PIT

Wszelkie świadczenia otrzymane przez uchodźców, którzy przybyli na terytorium Polski w okresie od 24 lutego do 30 czerwca 2022 r. w wyniku działań wojennych w Ukrainie są zwolnione z PIT.

Zwolnienie obejmuje wszystkie świadczenia otrzymane od osób indywidualnych, organizacji pozarządowych czy od administracji państwowej w ramach pomocy humanitarnej, niezależnie od ich rodzaju i wartości, m.in. otrzymane pieniądze, rzeczy, nieodpłatne świadczenia, przekazane lub udostępnione ofiarom wojny, m.in. takie jak:

• udostępnienie lokalu mieszkalnego,
• zapewnienie żywności
• sfinansowanie leczenia
• opłacenie nauki, czy kursów pozwalających na zmianę kwalifikacji zawodowych.

Zwolnienie z PIT świadczenia pieniężnego z tytułu zakwaterowania i wyżywienia obywateli Ukrainy

Każdy podmiot, w szczególności osoby fizyczne prowadzące gospodarstwo domowe, który zapewni zakwaterowanie i wyżywienie obywatelom Ukrainy przybywającym bezpośrednio z terytorium Ukrainy z powodu działań wojennych może otrzymać, przez okres nie dłużej niż 60 dni, świadczenie pieniężne w kwocie 40 zł za każdy dzień udzielonego wsparcia.

Świadczenie to, otrzymane przez osobę fizyczną albo osobę prawną, jest zwolnione z podatku PIT lub CIT. 

Darowizny na rzecz organizacji pożytku publicznego

Osoby prawne, osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej oraz przedsiębiorcy opodatkowani na zasadach ogólnych albo ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, mogą odliczyć od dochodu darowizny przekazane na rzecz organizacji pożytku publicznego. Działalność pożytku publicznego prowadzą organizacje pozarządowe (NGO), którymi są zarówno Organizacje Pożytku Publicznego (OPP), jak i niemające takiego statusu fundacje i stowarzyszenia. Prawo do odliczenia przysługuje także, w przypadku przekazania darowizny organizacji działającej na terenie UE i EOG.

Osoby fizyczne oraz przedsiębiorcy opodatkowani podatkiem PIT mogą odliczyć od podstawy opodatkowania, kwotę nieprzekraczającą 6 proc. dochodu uzyskanego w danym roku podatkowym. Podatnicy podatku CIT, kwotę nieprzekraczającą 10 proc. dochodu.

Ww. odliczeniu podlegają także darowizny przekazane na cele związane z pomocą Ukrainie.

Warunkiem skorzystania z odliczenia jest udokumentowanie przekazania darowizny. W przypadku darowizny pieniężnej – dowodem wpłaty na rachunek bankowy. A w przypadku darowizny rzeczowej – dokumentem wskazującym dane darczyńcy i wartość darowizny wraz z oświadczeniem obdarowanego o jej przyjęciu.

Podstawa prawna

Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 3 marca 2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych (Dz. U. poz. 531)

Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 18 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru ryczałtu od dochodów spółek w związku z przeciwdziałaniem skutkom działań wojennych na terytorium Ukrainy (Dz. U. poz. 641)

Ustawa z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz. U. poz. 583 z późn. zm.)