Warszawa gospodarzem Konferencji Prezydentów BusinessEurope – przygotowania do polskiej prezydencji w Radzie UE
21 listopada 2024

Warszawa gospodarzem Konferencji Prezydentów BusinessEurope – przygotowania do polskiej prezydencji w Radzie UE

29 listopada br. w Warszawie odbędzie się Konferencja Prezydentów (Council of Presidents, CoPres), organizowana przez BusinessEurope we współpracy z Konfederacją Lewiatan. W wydarzeniu wezmą udział prezydenci i dyrektorzy generalni 40 europejskich federacji biznesowych.

CoPres Warsaw 2024Szefowie organizacji pracodawców z całej Europy będą rozmawiać o najważniejszych wyzwaniach gospodarczych stojących przed firmami oraz zastanawiać się nad działaniami zwiększającymi konkurencyjność europejskich firm. CoPres będzie też okazją do dyskusji na temat priorytetów biznesu na nadchodzącą polską prezydencję w Radzie Unii Europejskiej.

Z uczestnikami konferencji spotka się Andrzej Domański, minister finansów, aby przedstawić priorytety polskiego przewodnictwa. Na jego ręce zostanie przekazana Deklaracja warszawska, czyli najważniejsze postulaty europejskiego biznesu dla prezydencji.

Jednym z kluczowych tematów spotkania będzie wsparcie i odbudowa Ukrainy. Temu zagadnieniu będzie poświęcona specjalna sesja z udziałem Pawła Kowala, pełnomocnika Rządu RP ds. Odbudowy Ukrainy oraz przewodniczącego Sejmowej Komisji Spraw Zagranicznych.

Uczestnicy spotkania będą również rozmawiać o wzmocnieniu gotowości cywilnej i wojskowej Europy z Sauli Niinistö, byłym prezydentem Finlandii i specjalnym doradcą przewodniczącej Komisji Europejskiej, który niedawno przygotował na ten temat raport. Stan przygotowań do prezydencji przedstawi Magdalena Sobkowiak-Czarnecka, podsekretarz stanu w pionie ds. Unii Europejskiej.

Przedstawiciele federacji pracodawców spotkają się w Pałacu Prezydenckim z prezydentem RP Andrzejem Dudą.

Konferencja odbywa się dwa razy w roku, zawsze w kraju, który obejmuje prezydencję w Radzie Unii Europejskiej. Spotkanie w Warszawie jest szczególnie ważne w kontekście nadchodzącej polskiej prezydencji, która rozpocznie się w styczniu 2025 r. i będzie pierwszą prezydencją w nowym cyklu instytucjonalnym.

– Polskie firmy muszą być bardziej aktywne w Brukseli, gdzie podejmowane są decyzje mające bezpośredni wpływ na naszą gospodarkę. To skuteczny sposób wpływania na regulacje kształtujące rynek, na którym funkcjonujemy. To szczególnie istotne w kontekście zbliżającej się polskiej prezydencji, która ma skupiać się na kwestiach bezpieczeństwa w wielu obszarach – podkreśla Małgorzata Mroczkowska-Horne, dyrektor generalna Konfederacji Lewiatan.

Konfederacja Lewiatan jest jedyną organizacją w Polsce należącą do BusinessEurope, a Maciej Witucki, prezydent Lewiatana, zajmuje obecnie stanowisko wiceprezydenta BusinessEurope. Lewiatan od ponad 20 lat ma stałe biuro w Brukseli, które odgrywa kluczową rolę w utrzymywaniu relacji z instytucjami Unii Europejskiej oraz europejskimi federacjami biznesowymi. Dzięki obecności w sercu unijnych decyzji, Lewiatan skutecznie monitoruje procesy legislacyjne i reprezentuje interesy polskiego biznesu, aktywnie wpływając na kształtowanie polityki gospodarczej na poziomie europejskim. Biuro w Brukseli jest również platformą budowania koalicji z innymi organizacjami, co wzmacnia pozycję polskich przedsiębiorstw na jednolitym rynku.

– Lobbing to istotny element procesu legislacyjnego w Unii Europejskiej. Dzięki niemu możemy lepiej zrozumieć potrzeby różnych interesariuszy i skuteczniej współtworzyć prawo, które odpowiada na gospodarcze i społeczne wyzwania Europy. Kluczem do sukcesu jest tworzenie koalicji, dlatego tak ważna jest nasza obecność w BusinessEurope, czyli najważniejszej organizacji reprezentującej biznes europejski – mówi Kinga Grafa, zastępczyni dyrektor generalnej Konfederacji Lewiatan ds. europejskich i szefowa Przedstawicielstwa KL w Brukseli.

Zbliżająca się Konferencja Prezydentów ma charakter zamknięty i zgromadzi liderów biznesu z całej Europy. Konfederacja Lewiatan jest współorganizatorem tego wydarzenia.

Poprzedni CoPres w Polsce miał miejsce w 2011 r. Tegoroczna edycja to kolejna okazja do podkreślenia znaczenia Polski w procesie kształtowania polityki europejskiej oraz promowania interesów rodzimych przedsiębiorstw na forum międzynarodowym.

Patronat medialny nad CoPres objęło TVP Info.


BusinessEurope to Konfederacja Europejskiego Biznesu – stowarzyszenie przedsiębiorców i pracodawców z siedzibą w Brukseli założone w 1958 r. Jest rzecznikiem wzrostu i konkurencyjności na poziomie europejskim, reprezentującym interesy firm z całego kontynentu i angażującym się w kwestie, które najbardziej wpływają na ich rozwój. Jako uznany partner społeczny, wypowiada się w imieniu przedsiębiorstw każdej wielkości w 36 krajach europejskich, których krajowe federacje biznesowe są bezpośrednimi członkami BusinessEurope. Konfederacja Lewiatan jest jedyną organizacją w Polsce należącą do tego grona, a Maciej Witucki zajmuje obecnie stanowisko wiceprezydenta BusinessEurope. Więcej informacji na stronie: www.businesseurope.eu

Konfederacja Lewiatan odgrywa kluczową rolę w reprezentowaniu interesów polskiego biznesu. Dzięki swojemu biuru w Brukseli i regularnej współpracy z instytucjami unijnymi oraz federacjami biznesowymi z innych krajów, Lewiatan od ponad 20 lat monitoruje i wpływa przez działania lobbingowe na unijną politykę gospodarczą, wspierając tworzenie korzystnych warunków dla polskich przedsiębiorstw na jednolitym rynku.

Spotkanie Lewiatana z największymi francuskimi organizacjami pracodawców
17 listopada 2024

Spotkanie Lewiatana z największymi francuskimi organizacjami pracodawców

Konfederacja Lewiatan wzmacnia współpracę międzynarodową z zagranicznym biznesem. W piątek 15 listopada 2024 r. nasi przedstawiciele spotkali się z trzema największymi organizacjami przedsiębiorców z Francji: Mouvement des Entreprises de France (MEDEF), Association française des entreprises privées (AFEP) i France Industrie (FI). Spotkanie było okazją do wymiany doświadczeń oraz planów na okres polskiej prezydencji w Radzie UE.

Wizyta przedstawicieli francuskiego biznesu w Polsce pozwoliła na prezentację działań Konfederacji Lewiatan, jako jedynej organizacji z Polski należącej do BusinessEurope – europejskiego stowarzyszenia przedsiębiorców i pracodawców.

– W świetle nowego cyklu instytucjonalnego oraz przyszłej prezydencji Polski w Radzie UE, współpraca europejskich organizacji zrzeszonych w ramach BusinessEurope pozostanie jedną z kluczowych – podkreśliła w trakcie spotkania Małgorzata Mroczkowska-Horne, dyrektor generalna Konfederacji Lewiatan.

Dyskusję zdominowały kwestie związane z bieżącą legislacją UE, szczególnie w obszarze cyfryzacji, energii, klimatu i finansów, a także jej wpływem na europejskich przedsiębiorców. W wielu tematach Polska prezydencja będzie musiała osiągnąć kompromis, a głos europejskiego biznesu będzie stanowił istotną wartość dodaną. Dlatego wspólnie uznano, że przedsiębiorcy powinni zwrócić szczególną uwagę na konsultacje publiczne prowadzone przez Komisję Europejską. Aktywne uczestnictwo i przekazywanie opinii na temat nowych inicjatyw zwiększa bowiem szanse na uwzględnienie perspektywy biznesu w pracach nad aktami prawnymi w UE. Jest to istotne zwłaszcza teraz, gdy rozpoczynają się dyskusje nad kształtem Clean Industrial Deal, w świetle raportów Enrico Letty i Mario Draghiego.

W spotkaniu z MEDEF, AFEP i FI Konfederację Lewiatan reprezentowali: dyrektor generalna Małgorzata Mroczkowska-Horne, Andrzej Rudka, doradca zarządu, Mariusz Zielonka, główny ekonomista, Andrzej Trela, dyrektor Departamentu Relacji Kluczowych, Jakub Safjański, dyrektor Departamentu Energii i Zmian Klimatu, Adrian Zwoliński, dyrektor Departamentu Rynku Finansowego i Prawa Korporacyjnego, Aleksandra Musielak, dyrektorka Departamentu Rynku Cyfrowego, Eliza Turkiewicz, ekspertka Departamentu Rynku Cyfrowego, Anna Słomińska-Wernik, ekspertka Departamentu Podatkowego i Ewelina Augustyniak, ekspertka ds. UE.


MEDEF jest wiodącą organizacją przedsiębiorców we Francji, liczącą ponad 190 tysięcy firm członkowskich, w tym 119 organizacji terytorialnych we Francji kontynentalnej i w departamentach zamorskich, 99 federacji zawodowych zrzeszających wszystkie sektory biznesu (przemysł, usługi, budownictwo, handel itp.) oraz 14 organizacji stowarzyszonych i partnerów. Reprezentują one 10,2 miliona pracowników, czyli ponad jedną trzecią wszystkich francuskich pracowników.

AFEP zrzesza duże prywatne firmy działające we Francji. Stowarzyszenie, z siedzibą w Paryżu i Brukseli, ma na celu wspieranie przyjaznego dla biznesu środowiska i przekazywanie stanowisk swoich firm członkowskich francuskim władzom publicznym, instytucjom europejskim i organizacjom międzynarodowym.  AFEP ma 118 członków i reprezentuje jedną trzecią 60 największych europejskich firm, które zatrudniają 8 milionów osób.

France Industrie reprezentuje francuski przemysł wytwórczy. Skupia 82 członków, w tym 31 federacji sektorów przemysłowych i 51 dużych firm działających we wszystkich sektorach przemysłu. France Industrie jest punktem odniesienia dla władz publicznych we wszystkich kwestiach przekrojowych związanych z przemysłem: konkurencyjnością, zatrudnieniem czy transformacją ekologiczną.

Test MŚP – szansa na lepszą legislację dla biznesu?
16 listopada 2024

Test MŚP – szansa na lepszą legislację dla biznesu?

Małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) to 99% wszystkich firm w UE i motor rozwoju europejskiej gospodarki. Mimo to wciąż zmagają się z nadmiernymi obciążeniami regulacyjnymi, które hamują ich rozwój. Raport „SME Test Benchmark 2024” przygotowany przez europejskie organizacje biznesu pokazuje, że narzędzia wspierające MŚP w procesie legislacyjnym są coraz lepsze, ale ich stosowanie wymaga większej konsekwencji i zaangażowania politycznego.

BusinessEurope, Eurochambres i SMEunited ponownie podjęły się oceny stosowania tzw. testu MŚP przez Komisję Europejską w odniesieniu do nowych wniosków ustawodawczych  – tym razem organizacje biznesu dokonały analizy projektów legislacyjnych opublikowanych w drugiej połowie unijnego cyklu instytucjonalnego (2019–2024). Najnowszy raport „SME Test Benchmark 2024” zawiera ważne wnioski na temat tego, jak instrument ten jest stosowany w praktyce.

Czym jest test MŚP?

Zmniejszenie obciążeń regulacyjnych i administracyjnych dla przedsiębiorstw oraz lepszy proces stanowienia prawa, w szczególności dla MŚP, pozostają wysoko na liście priorytetów politycznych Komisji Europejskiej na nową kadencję. Warto jednak zauważyć, że narzędzia lepszego stanowienia prawa już istnieją i w ostatniej kadencji zostały dodatkowo rozszerzone o nowe mechanizmy dedykowane MŚP, takie jak np. pakiet pomocy gospodarczej. Test MŚP pozostaje jednak wciąż kluczowym elementem procesu stanowienia prawa i w nowej kadencji powinien on być lepiej wykorzystywany przez KE.

Test MŚP jest stosowaną w wielu krajach (np. Wielkiej Brytanii, Danii, czy Szwecji) pogłębioną analizą wpływu projektowanych i istniejących regulacji na sektor małych i średnich przedsiębiorstw. Jego celem jest oszacowanie kosztów i korzyści nowych przepisów i tym samym przygotowanie propozycji, które wyeliminują bądź zminimalizują ich negatywne skutki dla MŚP. Komisja Europejska wprowadziła stosowanie testu jako obowiązkowy element każdej oceny skutków regulacji już w 2009 r., jednak w praktyce nie był on szeroko wykorzystywany.

Jak test MŚP był stosowany w ostatnich latach?

W omawianym raporcie dokonano analizy ocen skutków regulacji (Impact Assessment), które stanowią zasadniczy element unijnego programu lepszego stanowienia prawa Komisji Europejskiej i które sporządza się w odniesieniu do inicjatyw, w przypadku których spodziewane są znaczące skutki gospodarcze, społeczne i środowiskowe.

Organizacje biznesu dokonały więc analizy 23 ocen skutków regulacji, która wskazała, że choć uwzględnianie wpływu legislacji na MŚP jest coraz powszechniejsze, wciąż pozostają obszary, które wymagają poprawy tak, by proces legislacyjny był bardziej przyjazny przedsiębiorstwom.

Jednym z pozytywnych trendów jest fakt, że aż 22 z 23 ocen IA uwzględniło wpływ regulacji na MŚP. W większości przypadków konsultacje publiczne umożliwiały respondentom identyfikację jako MŚP, co pozwoliło na bardziej precyzyjne uwzględnienie ich potrzeb w procesie analizy. Ponadto w wielu przypadkach opinie przedsiębiorstw zostały wyraźnie uwzględnione w raportach, co oznacza poprawę w stosunku do poprzednich lat. Mimo to prezentacja wyników wciąż pozostawia wiele do życzenia – aż siedem IA nie zawierało dedykowanych rozdziałów dotyczących testu MŚP, co utrudniało przejrzystą ocenę wpływu regulacji na różne grupy firm.

Problemem pozostaje także długość i dostępność konsultacji publicznych. Choć standardowy okres konsultacji powinien wynosić 12 tygodni, tylko 17 z 23 przypadków spełniało ten wymóg. Dodatkowo ponad połowa konsultacji pokrywała się z okresem wakacyjnym, co znacząco ograniczało możliwość udziału przedsiębiorców.

Brak spójnego rozróżnienia MŚP na mikro, małe i średnie firmy również stanowi problem – różnice w ich potrzebach i możliwościach są kluczowe dla skutecznego kształtowania polityki. Podczas gdy 22 z 23 ocen uwzględniało różnice wpływu inicjatyw ustawodawczych na MŚP i duże przedsiębiorstwa, podział między różnymi grupami w ramach MŚP – mikro, małymi i średnimi przedsiębiorstwami – został dokonany tylko częściowo w 4 ocenach.

Raport podkreśla również potrzebę bardziej systematycznego uwzględniania danych ilościowych w ocenie skutków regulacji. Chociaż w 13 z 23 ocen wykorzystano analizy ilościowe, nadal brakuje spójności w tym zakresie. W niektórych przypadkach, takich jak Dyrektywa w sprawie odpowiedzialności za sztuczną inteligencję, brak danych ilościowych został uzasadniony, jednak w wielu innych nie podjęto nawet próby oszacowania kosztów i korzyści w sposób liczbowy.

Jak tworzyć prawo bardziej przyjazne dla MŚP?

Aby legislacja unijna mogła realnie wspierać MŚP, niezbędne jest poprawienie stosowania testu MŚP. Kluczowe jest zapewnienie spójności w jego stosowaniu we wszystkich inicjatywach legislacyjnych oraz wyraźne przedstawianie wyników w dedykowanych sekcjach raportów. Komisja Europejska powinna również unikać konsultacji w okresach wakacyjnych oraz zadbać o ich pełną dostępność językową. Wreszcie, bardziej systematyczne uwzględnianie analiz ilościowych umożliwi interesariuszom lepsze zrozumienie potencjalnych skutków regulacji.

Raport „SME Test Benchmark 2024” wyraźnie wskazuje, że narzędzia wspierające małe i średnie firmy są coraz bardziej zaawansowane, ale ich skuteczność wciąż wymaga poprawy. Aby legislacja unijna mogła faktycznie wspierać rozwój gospodarczy, musi być tworzona z uwzględnieniem realnych potrzeb przedsiębiorców i przy zachowaniu zasady „Think Small First”. Przedsiębiorcy liczą na uproszczenie procesów i zmniejszenie obciążeń, co pozwoli im skupić się na innowacjach, konkurencyjności i tworzeniu nowych miejsc pracy.

Z raportem można się zapoznać tutaj.


Luana Żak, zastępczyni dyrektorki przedstawicielstwa Konfederacji Lewiatan w Brukseli

Artykuł dla listopadowego wydania Brussels Headlines – newslettera europejskiego Konfederacji Lewiatan

Apel BusinessEurope do Rady ds. Konkurencyjności UE
16 listopada 2024

Apel BusinessEurope do Rady ds. Konkurencyjności UE

W liście do Rady ds. Konkurencyjności UE, w związku z posiedzeniem zaplanowanym na 28 listopada 2024 r., BusinessEurope ponownie podkreśla pilną potrzebę rozwiązania problemów związanych ze słabnącą konkurencyjnością Europy i koniecznością szybkiego wdrożenia rekomendacji z raportów Letty i Draghiego.

Cieszy nas fakt, że przyszłość konkurencyjności oraz problemy firm europejskich związane z jakością legislacji będą ponownie przedmiotem prac Rady. Jednak kluczowe jest teraz podjęcie pilnych działań. Bez konkretnych kroków Europa ryzykuje dalsze osłabienie swojej pozycji na świecie.

Obciążenia regulacyjne

W liście do Rady, skupiliśmy się na zwięzłym przekazie dotyczącym obciążeń regulacyjnych oraz konieczności podjęcia działań. Apelujemy o:

  • Ustalenie konkretnych celów redukcji obciążeń poprzez wprowadzenia wiążących celów.
  • Stworzenia dedykowanego programu do 2025 roku, czyli np. zainicjowanie uruchomienia kompleksowej propozycji w tym zakresie, z harmonogramem regularnych ewaluacji, aby osiągnąć wyznaczone cele.

Wpływ na przemysł i miejsca pracy

Europejski przemysł zmaga się z nadmiernymi obciążeniami regulacyjnymi, które ograniczają inwestycje w zieloną i cyfrową transformację, zagrażając równocześnie miejscom pracy. Dotyczy to wielu sektorów, m. in. sektora motoryzacyjnego, który przeżywa obecnie poważny kryzys. Ponadto, niepewność związana z wpływem Aktu o Sztucznej Inteligencji na inwestycje w Europie stwarza znaczące ryzyko dla konkurencyjności. Dlatego BusinessEurope wzywa do dokładnej oceny kosztów zgodności i dostarczenia jasnych wytycznych, aby Europa mogła pozostać globalnym liderem innowacji w dziedzinie AI.

Stres-test acquis UE

W listach do nowych komisarzy, w których opisane są ich misje w nowej Komisji Europejskiej, przewidziano już mandat do przeprowadzenia „stres-testu” acquis UE. Narzędzie to powinno zostać uruchomione bez zbędnej zwłoki, aby umożliwić rozwiązanie problemów regulacyjnych już w 2025 roku.

Działania BusinessEurope

W celu wsparcia działań Komisji Europejskiej w zakresie obciążeń regulacyjnych, BusinessEurope finalizuje zestawienie ich przykładów z państw członkowskich. Wyniki tych prac, wraz z praktycznymi rozwiązaniami, wkrótce zostaną przekazane Radzie i Komisji. Liczymy, że poprzez regularny dialog z biznesem, w nowej kadencji uda się stworzyć środowisko regulacyjne bardziej przyjazne dla biznesu.


Kinga Grafa, zastępczyni Dyrektorki Generalnej Lewiatana ds. europejskich

Artykuł dla listopadowego wydania Brussels Headlines – newslettera europejskiego Konfederacji Lewiatan

Przyszłość Jednolitego Rynku: Priorytety dla wzmocnienia konkurencyjności Europy na lata 2024-2029
21 października 2024

Przyszłość Jednolitego Rynku: Priorytety dla wzmocnienia konkurencyjności Europy na lata 2024-2029

Jak wynika z raportu BusinessEurope na temat priorytetów dla jednolitego rynku po 2024 roku, mierzymy się z poważnymi zagrożeniami wynikającymi z braku dalszej integracji wspólnego rynku UE. W rezultacie, atrakcyjność i konkurencyjność Europy na arenie globalnej maleje, co potwierdzają raporty Letty i Draghiego.

W odpowiedzi na polityczny apel przewodniczącej Ursuli von der Leyen o nadanie nowej dynamiki procesowi tworzenia rynku wewnętrznego oraz wnioski z obydwu raportów, BusinessEurope uznaje za kluczowe wzmocnienie polityk wspierających swobodny przepływ towarów (FMG). Uwolnienie potencjału jednolitego rynku w tym zakresie, jak również rynku usług mogłoby generować nawet 644 miliardy euro rocznie do 2032 roku, z czego sama poprawa FMG przyniosłaby 228–372 miliardy. Dodatkowo, jak zauważył Draghi, fragmentacja rynku wewnętrznego ogranicza inwestycje i rozwój firm w UE, zniechęcając je do zwiększania skali działalności w Europie.

FMG to obszar, który odniósł ogromne sukcesy: handel wewnątrz UE wzrósł z 14% w 1992 roku do 22% w 2021 roku, a dzięki likwidacji barier regulacyjnych przyczynił się do wzrostu PKB UE o 3,1–6,2%, w zależności od kraju członkowskiego. Mimo tych osiągnięć, ostatnie lata przyniosły rekordową liczbę naruszeń związanych z niewłaściwym stosowaniem europejskiego prawa: 837 przypadków w 2020 roku i 699 w 2023 roku.

Zharmonizowane przepisy prawne są fundamentem FMG i jednym z kluczowych elementów rozwoju jednolitego rynku. Od lat proces ten ewoluował, począwszy od tzw. „Starego Podejścia”, gdzie wprowadzano setki szczegółowych przepisów, aż po „Nowe Podejście”, skupiające się na wymaganiach zasadniczych. Ta elastyczniejsza struktura, która ewoluowała w Nowe Ramy Legislacyjne (NLF), generuje rocznie dziesiątki miliardów euro dla gospodarki unijnej.

Kluczowe problemy, które BusinessEurope podnosiło od wielu lat, nadal pozostają w dużej mierze niezaadresowane, a niektóre z nich wręcz się pogłębiły. Priorytety biznesu wciąż są te same – m. in.: zachowanie spójnych ram prawnych poprzez konsekwentne stosowanie NLF w nowym ustawodawstwie; powrót do przekazania tworzenia zharmonizowanych standardów europejskich w ręce interesariuszy; zwiększenie zdolności krajowych organów nadzoru rynku, aby skutecznie wspierały funkcjonowanie rynku wewnętrznego; rozwój wytycznych dotyczących stosowania zasady wzajemnego uznawania i egzekwowania, zwiększenie dostępu do informacji oraz narzędzi rozwiązywania problemów.

Zachowanie spójnych ram prawnych poprzez konsekwentne stosowanie NLF w nowym ustawodawstwie

W ostatnich latach NLF zmaga się jednak z rosnącą złożonością, co rodzi obawy, że nowe przepisy nie są w pełni zgodne z ich założeniami. Aby to zmienić, konieczne jest ponowne zobowiązanie decydentów do przestrzegania zasad NLF i konsekwentnego stosowania go w unijnych przepisach dotyczących harmonizacji produktów. Taki krok pozwoliłby zmniejszyć obciążenia wynikające z fragmentarycznego stosowania NLF. W związku z tym postulujemy aktualizację ram NLF do wersji „NLF 2.0”. Oceny i analizy Komisji Europejskiej wyraźnie wskazują obszary, w których należy wprowadzić zmiany, zwłaszcza w zakresie definicji i wyzwań związanych z zieloną i cyfrową transformacją.

Zasada wzajemnego uznawania towarów

Zasada wzajemnego uznawania towarów wymaga, by państwa członkowskie zezwalały na sprzedaż produktów legalnie wprowadzonych na rynek w innym państwie członkowskim, bez nakładania dodatkowych ograniczeń czy przepisów o równoważnym efekcie. Zasada ta, wywodząca się z Traktatu Rzymskiego, została rozwinięta przez orzecznictwo UE i obecnie jest zawarta w Traktacie o funkcjonowaniu UE (artykuły 34–36 TFUE) oraz w Rozporządzeniu 2019/515.

Bez wzajemnego uznawania firmy narażone są na dodatkowe koszty wejścia na nowe rynki i tracą szanse biznesowe. Przepisy krajowe mogą tworzyć bariery utrudniające swobodny przepływ towarów, ograniczając także wybór produktów i podnosząc ceny dla konsumentów. Mimo reformy z 2019 roku, państwa członkowskie wciąż różnie interpretują zasadę wzajemnego uznawania, stosując własne wymagania i uzasadnienia dotyczące bezpieczeństwa, które skutkują ograniczeniem dostępu do rynku.

Ocena skutków przeprowadzona w 2017 roku wskazała główne przyczyny problemów: brak świadomości, brak pewności prawnej oraz brak zaufania i współpracy z krajowymi organami. Konsekwencje są znaczące – aż 71% MŚP zgłosiło, że doświadczyło odmowy dostępu do rynku.

SOLVIT – narzędzie do rozwiązywania problemów na jednolitym rynku

System SOLVIT został stworzony jako nieformalna sieć rozwiązywania problemów, umożliwiająca obywatelom i firmom zgłaszanie naruszeń ich praw na jednolitym rynku. SOLVIT odgrywa istotną rolę w rozwiązywaniu barier, z jakimi zmagają się firmy z powodu różnych interpretacji przepisów.

BE liczyło na to, że firmy zaczną częściej korzystać z SOLVIT, co mogłoby pomóc w zbieraniu danych na temat funkcjonowania zasady wzajemnego uznawania w UE. Niestety, wykorzystanie SOLVIT przez biznes pozostaje wciąż bardzo niskie. W latach 2022–2023 tylko około 117 przypadków biznesowych zostało zgłoszonych do SOLVIT, z czego 9% FMG. Jednak pozytywne jest to, że aż 74% przypadków biznesowych zostało rozwiązanych.

Jeśli nowy cykl instytucjonalny UE nie podejmie problemów, które utrzymują się już od wielu lat, to stracimy szansę na wzrost konkurencyjności i innowacyjności w UE.


Kinga Grafa, zastępczyni Dyrektorki Generalnej Lewiatana ds. europejskich

Artykuł dla październikowego wydania Brussels Headlines – newslettera europejskiego Konfederacji Lewiatan

Regulacyjna inflacja i apel biznesu w Brukseli
21 października 2024

Regulacyjna inflacja i apel biznesu w Brukseli

Z jakimi wyzwaniami mierzy się biznes w Polsce? Czy europejskie regulacje sprzyjają konkurencyjności? Podjęliśmy się oceny sytuacji i przedstawiliśmy polskim posłom do Parlamentu Europejskiego postulaty dotyczące kierunków rozwoju polityki UE w nowym cyklu instytucjonalnym.

„Regulacyjna inflacja” czy „regulacyjne tsunami” – z takimi określeniami spotykamy się na co dzień kiedy wsłuchujemy się w głos przedsiębiorców oraz związków branżowych należących do Lewiatana. Jakimi tematami powinni zająć się unijni decydenci oraz jakie cele powinny przyświecać ich działaniom, aby w końcu udało się odwrócić niepokojące tendencje i wzmocnić konkurencyjność Europy? O tym rozmawialiśmy z nowo wybranymi posłami do Parlamentu Europejskiego 1 października br. w Brukseli. Teraz nadszedł czas na bardziej szczegółowe podsumowanie potrzeb przedsiębiorców.

W ocenie biznesu niezbędne jest podjęcie m.in. następujących pilnych działań:

  • Zahamowanie regulacyjnej inflacji w obszarze substancji chemicznych – potrzeba większej przewidywalności i planów zmian regulacyjnych oraz mniejszej ilości nowych obostrzeń, a także wydłużenia okresów przejściowych dla składników (apel o rewizję założeń Strategii Chemicznej na rzecz Zrównoważenia);
  • Wsparcie transformacji przemysłu motoryzacyjnego zgodnie z zasadą neutralności technologicznej (apel o „Strategię dla Motoryzacji” i ustanowienie strategii na wszystkich etapach łańcucha wartości: od badań i rozwoju oraz produkcji pojazdów, komponentów i baterii; przez sieci ładowania, energię i systemy wsparcia po wycofanie z eksploatacji i recykling); 
  • Przywrócenie mechanizmów rynkowych na rynkach energii UE, przyspieszenie procesu udzielania zezwoleń na budowę infrastruktury energetycznej i budowy OZE oraz wsparcie dekarbonizacji ciepłownictwa (dotacje, darmowe CO2, elastyczne definicje zielonego ciepła wytwarzanego w magazynach ciepła, ciepło odpadowe i z odpadów);
  • Mobilizacja finansów publicznych i prywatnych na renowację budynków (szacuje się, że około 130 miliardów euro rocznie wydaje się na renowację w krajach UE, a luka w osiągnięciu celów na rok 2030 wynosi 275 miliardów euro rocznie); 
  • Zadbanie o bezpieczeństwo lekowe, w tym rozpoczęcie prac nad Critical Medicines Act (uzależnienie od zewnętrznych dostawców wzbudza obawy dotyczące odporności UE na zakłócenia w łańcuchów dostaw) oraz odstąpienie od formalnego zakończenia procesu legislacyjnego i rozpoczęcie prac nowym brzmieniem dyrektywy dot. oczyszczania ścieków komunalnych; 
  • Poprawa konkurencyjności rynku aptecznego i debata na temat kształtu regulacji aptecznych w Polsce; 
  • Wsparcie dyskusji i zmian w zakresie rozporządzeń MDR i IVDR, które nie spełniają założonego celu, jakim jest ustanowienie solidnych i zrównoważonych ram regulacyjnych zapewniających wysoki poziom bezpieczeństwa przy jednoczesnym wspieraniu innowacji; 
  • Zwiększenie konkurencyjności cyfrowej Europy i zapewnienie, że wdrażanie AI Act odzwierciedla i reaguje na bieżące zmiany technologiczne, a firmy są wspierane w ich wysiłkach na rzecz zapewnienia zgodności (UE powinna mieć na uwadze i uczestniczyć w międzynarodowych dyskusjach na temat zarządzania sztuczną inteligencją); 
  • Pozostawienie utworów audiowizualnych poza zakresem rozporządzenia o zakazie geoblokowania z uwagi na terytorialność licencji i praw autorskich do tych utworów (w dłuższej perspektywie zniesienie zasady terytorialności praw autorskich doprowadziłoby m.in. do zubożenia oferty treści tworzonych lokalnie i wzrostu cen); 
  • Ochrona praw autorskich i debata nad dyrektywą o prawie autorskim, która nie rozstrzyga jednoznacznie kwestii wykorzystywania twórczości przez narzędzia AI;
  • Dopasowanie kształcenia i szkolenia do realiów rynku pracy – niedobór pracowników stanowi poważną barierę w rozwoju przedsiębiorstw, dlatego potrzebne jest przemyślane zarządzanie migracją zarobkową w warunkach braku ludzi do pracy i pogarszającej się sytuacji demograficznej; 
  • Zabezpieczenie rynku wewnętrznego UE i wprowadzenie działań mających na celu ochronę produkcji płytek ceramicznych przed nieuczciwą konkurencją spoza UE. 

Należy zauważyć, że choć powyższy katalog jest bardzo zróżnicowany, to w żadnym stopniu nie wyczerpuje wszystkich prezentowanych przez związki branżowe postulatów. Stanowi jedynie próbę ukazania koniecznych do podjęcia działań, których podstawą powinna być prawidłowo przeprowadzona ocena wpływu na dany sektor i jego konkurencyjność. Wierzymy jednak, że ten katalog będzie stanowił istotną inspirację do dalszych dyskusji w Warszawie i Brukseli, szczególnie w kontekście nadchodzącej prezydencji Polski w Radzie UE.


Ewelina Augustyniak, ekspertka ds. UE, Konfederacja Lewiatan

Artykuł dla październikowego wydania Brussels Headlines – newslettera europejskiego Konfederacji Lewiatan

Najbliższa Rada ds. Konkurencyjności UE (COMPET) kluczowa dla przyszłości Europy
18 września 2024

Najbliższa Rada ds. Konkurencyjności UE (COMPET) kluczowa dla przyszłości Europy

Kolejne posiedzenie Rady COMPET - 26 września 2024 roku - odbywa się w momencie, w którym unijni decydenci wyznaczają kierunki rozwoju UE na kolejne pięć lat. Dyskusja o konkurencyjności, poparta rekomendacjami zawartymi w raportach Letty i Draghiego, trwa w najlepsze. Jednak wnioski z raportów nie pozostawiają złudzeń – bez pilnych działań, Unia Europejska może zniknąć z mapy światowych potęg gospodarczych.

Jakich decyzji politycznych potrzebujemy? Po pierwsze, nowej unijnej strategii przemysłowej popartej zdecydowanymi działaniami w kluczowych obszarach. Po drugie, obniżenia kosztów energii. Po trzecie, uproszczenia prawa unijnego. Lewiatan razem z federacjami BusinessEurope od dawna apeluje o redukcję obciążeń regulacyjnych, wraz z konkretnym harmonogramem ich wdrażania. Wierzymy, że cele dotyczące zmniejszenia obciążeń związanych z raportowaniem, ustanowione jako zadanie ogólne dla wszystkich komisarzy w nowej Komisji Europejskiej, to pierwszy krok. Jednak potrzebne są pilne działania, aby zmniejszyć ogólny ciężar regulacyjny, co wymaga zaangażowania trzech instytucji UE uczestniczących w procesie tworzenia prawa. Wreszcie po czwarte, potrzebujemy pełnej implementacji przepisów dotyczących jednolitego rynku oraz dalszej jego integracji.

Przyszłość pomocy publicznej

Kontrola pomocy publicznej to jedna z najważniejszych metod ochrony integralności jednolitego rynku, a jednocześnie narzędzie wspierające inne cele polityczne jasno określone w traktatach UE. Aby uniknąć zakłóceń konkurencji i zachować równe warunki działania na jednolitym rynku, musi być ona dobrze ukierunkowana, efektywna, przejrzysta, proporcjonalna, ograniczona w czasie i starannie monitorowana. Wsparcie publiczne jest potrzebne, aby towarzyszyć firmom w ich transformacji, budować niezbędną infrastrukturę, wspierać innowacje oraz rozwijać nowe technologie. Obecne przepisy dają państwom członkowskim znaczące możliwości wspierania projektów związanych z transformacją ekologiczną i cyfrową, ale musimy zmniejszyć obciążenia administracyjne, zwiększyć bezpieczeństwo planowania oraz zachęcić do większych inwestycji.

Inwestycje w badania i innowacje

Jeśli chcemy, aby UE zachowała swoją przewagę technologiczną, konieczne jest natychmiastowe poprawienie warunków dla inwestycji w badania i innowacje, zwłaszcza w przemyśle. Powinno to być wspierane przez system finansowy, który pomoże innowacyjnym firmom w rozwijaniu i wprowadzaniu na rynek nowych technologii. Kluczowym problemem, jak wskazuje Draghi, jest fragmentacja jednolitego rynku, która uniemożliwia firmom osiągnięcie skali niezbędnej do rozwoju. Aby wyeliminować tę przeszkodę, konieczna jest ścisła współpraca międzyinstytucjonalna.

W ramach wytycznych dla nowej Komisji Europejskiej, przedstawionych przez Ursulę von der Leyen przed Parlamentem Europejskim w lipcu br., znalazła się zapowiedź znacznych inwestycji w czyste i strategiczne technologie. Ma zostać utworzony nowy Fundusz Konkurencyjności UE w ramach kolejnych Wieloletnich Ram Finansowych, a także uproszczone projekty stanowiące przedmiot wspólnego europejskiego zainteresowania (Important Projects of Common European Interest, IPCEI). Są to projekty ocenione wstępnie przez Komisję Europejską jako pozytywnie oddziałujące na jednolity rynek i obywateli UE oraz wpisujące się we wspólne europejskie cele.

Komisja podejmie również kroki w celu zwalczania luki w umiejętnościach i kompetencjach. W tym celu przewiduje się stworzenie Unii Umiejętności, która będzie koordynować działania w zakresie edukacji w dziedzinie STEM, a także rozwój strategii kształcenia zawodowego i inicjatyw dotyczących przenoszenia kwalifikacji. Wszystkie te działania mają na celu wzmocnienie konkurencyjności i zrównoważonego rozwoju Europy oraz przygotowanie jej gospodarki na wyzwania przyszłości. Liczymy, że nowej KE nie zabraknie determinacji i woli politycznej, aby wprowadzić te zapowiedzi w życie.


Kinga Grafa, zastępczyni Dyrektorki Generalnej Lewiatana ds. europejskich

Artykuł dla wrześniowego wydania Brussels Headlines – newslettera europejskiego Konfederacji Lewiatan

Stopy procentowe nadal bez zmian
03 lipca 2024

Stopy procentowe nadal bez zmian

Na dzisiejszym posiedzeniu Rada Polityki Pieniężnej po raz kolejny nie zmieniła stóp procentowych, utrzymując je na poziomie 5,75%.

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Lewiatana:

Rada Polityki Pieniężnej ponownie pozostawiła stopy procentowe na niezmienionym poziomie. Wciąż prawdopodobne jest luzowanie polityki pieniężnej  jeszcze w końcówce tego roku.

Dużo ciekawsze informacje oczekiwane są jednak jutro – na konferencji prezesa NBP Adama Glapińskiego. Prawdopodobnie wtedy też zobaczymy najważniejsze dwa wykresy z lipcowej projekcji NBP– inflacja oraz PKB, w oparciu o które Rada podejmuje decyzje. Rzeczywistość pokazuje, że faktyczna inflacja jest wyraźnie niższa niż ta, którą prognozowali analitycy NBP w marcu 2024 r. Jednocześnie realizacja ścieżki wzrostu gospodarczego znajduje się również poniżej poziomu zaprezentowanego w kwietniu.

Luzowanie polityki monetarnej w strefie euro i innych państwach

Drugim czynnikiem, jaki może zdecydować o zmianie narracji Rady, jest fakt luzowania polityki monetarnej w strefie euro oraz w innych państwach spoza tej strefy. Jednocześnie w społeczeństwie nie widać tendencji do zwiększania zakupów. Świadczą o tym relatywnie słabe dane o sprzedaży detalicznej oraz konsumpcji w I kwartale tego roku (w stosunku do oczekiwań), co może być jednym z czynników wpływających  na aktualne odczyty inflacji – kupujemy mniej, a wolimy oszczędzać.

Jeśli jednak Rada decydowałaby się na obniżkę stóp, to raczej symboliczną i dopiero w końcówce tego roku.

Więcej komentarzy ekonomicznych w serwisie społecznościowym X, na profilu naszego eksperta Mariusza Zielonki.

Konfederacja Lewiatan

Standardy dobrej legislacji – spotkanie z ministrem Maciejem Berkiem
25 czerwca 2024

Standardy dobrej legislacji – spotkanie z ministrem Maciejem Berkiem

O procesach legislacyjnych i możliwych sposobach polepszenia procesu tworzenia prawa w Polsce rozmawiali przedstawiciele firm oraz związków członkowskich Konfederacji Lewiatan podczas spotkania z ministrem Maciejem Berkiem, przewodniczącym Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Pretekstem do rozmowy były wypracowane przez Konfederację Lewiatan postulaty dotyczące podwyższenia jakości prac legislacyjnych. Uczestnicy dyskusji podkreślali kluczowe znaczenie jakości prawa oraz procesu jego tworzenia dla pracodawców w Polsce. Ze strony biznesu zaproponowano szereg konkretnych rozwiązań, które mogłyby przyczynić się do poprawy legislacji. To m.in. wprowadzenie obowiązku regularnej analizy efektywności przepisów przez rząd, co najmniej 30-dniowy termin na zgłoszenie uwag w procesie konsultacji projektów dotyczących prawa podatkowego, czy ustanowienie minimum 6-miesięcznego okresu między opublikowaniem nowego prawa podatkowego a jego wejściem w życie.

Minister Berek zapowiedział zmiany w postaci uruchomienia nowego systemu informatycznego do monitorowania legislacji w jednym miejscu, który pozwoli na bieżąco śledzić zmiany prawa. Zaproponowano kolejne spotkanie z udziałem ministra ds. Unii Europejskiej Adama Szłapki, podczas którego omówione zostaną postulaty Lewiatana dotyczące także unijnego procesu prawodawczego.

Spotkanie było również okazją do bezpośredniego przedstawienia ministrowi punktu widzenia pracodawców oraz uzyskania cennych informacji na temat procesu legislacyjnego w Polsce z perspektywy administracji rządowej. Odbyło się 24 czerwca.

Inflacja w grudniu 2023 wyższa od szacunku, co przyniesie nowy rok?
15 stycznia 2024

Inflacja w grudniu 2023 wyższa od szacunku, co przyniesie nowy rok?

Wzrost cen osiągnął 6,2% zamiast wcześniej ogłaszanych 6,1%. Niewiele to jednak w ogólnym rozrachunku zmienia. Cały rok 2023 kończymy ze wzrostem 11,4%. W ciągu całego minionego roku jedynie ceny w kategorii transport pozostały praktycznie bez zmian. To oczywiście za sprawą paniki na rynku paliw z końca 2022 r. oraz „promocji wyborczej” z zeszłego roku.

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Lewiatana

Na tak dobrym wyniku zaważyły jednak dwa czynniki. Niższe, niż się spodziewano, wzrosty cen żywności. W skali miesiąca o jedyne 0,2%, w skali roku wyniki gorszy – 6%, ale widać, że dynamika produktów spożywczych wyhamowuje. To wyhamowanie widać wyraźnie w kategorii tłuszczów, w tym masła, gdzie ceny w ciągu roku spadają po kilkanaście procent. Potężne spadki w skali roku zalicza jednak kategoria opał. W ciągu roku płacimy blisko 20% mniej. Co oznacza, że na obecny odczyt inflacji ma wpływ kryzys energetyczny z 2022 r. Tak potężny spadek to też oznaka, że w tym okresie grzewczym rynek już zdyskontował wszystkie czynniki mogące zagrażać podaży surowców na rynkach światowych.

Przyszły rok to zapewne inflacja o połowę niższa. W tym wszystkim trzeba jednak pamiętać, że zbliżamy się stopniowo do największej bazy inflacyjnej z poprzedniego roku – luty 2023. Z kolei w tym samym okresie czeka nas decyzja rządu, co do tego w jaki sposób wyjść z tarcz antyinflacyjnych i czy z nich wychodzić – dodaje Mariusz Zielonka.

Czy to oznacza, że będzie taniej? Oczywiście średnio w całej gospodarce na pewno nie. Jeśli jednak sprawdzą się nasze prognozy to Polkom i Polakom pozostanie w kieszeni więcej niż przed rokiem.

 

Konfederacja Lewiatan