Cyfryzacja w agendzie polskiej prezydencji w Radzie UE – Lewiatan w KPRM
11 października 2024

Cyfryzacja w agendzie polskiej prezydencji w Radzie UE – Lewiatan w KPRM

W piątek 11 października przedstawicielki Lewiatana uczestniczyły w dyskusji z przedstawicielami Ministerstwa Cyfryzacji zorganizowanej w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Spotkanie z sekretarzem stanu Dariuszem Standerskim oraz Piotrem Kobielskim, zastępcą dyrektora Departamentu Współpracy Międzynarodowej, odbyło się w ramach przygotowań do polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej.

Poszczególne ministerstwa przedstawiają w ostatnim czasie swoje plany w KPRM oraz prowadzą konsultacje z organizacjami przedsiębiorców na temat przyszłej agendy gospodarczej UE. Konfederacja Lewiatan bierze czynny udział w tych spotkaniach, reprezentując interesy polskich przedsiębiorców w ramach Rady Przedsiębiorców ds. Prezydencji.

Przedmiotem bieżącego spotkania był program Prezydencji w obszarze polityki cyfrowej, który opiera się na czterech filarach:

  • cyberbezpieczeństwie
  • sztucznej inteligencji i technologiach cyfrowych
  • spójności wdrażania prawa cyfrowego
  • dyplomacji i zarządzaniem internetem

Najwięcej uwagi podczas rozmów poświęcono kwestiom cyberbezpieczeństwa, które są strategicznie istotne dla Unii Europejskiej. Postulaty Konfederacji Lewiatan, dotyczące m.in. wspólnego finansowania inicjatyw z zakresu cyberbezpieczeństwa oraz wzmacniania infrastruktury cyfrowej, zostały uwzględnione w planach Ministerstwa Cyfryzacji.

Równie ważnym tematem dyskusji była sztuczna inteligencja. Priorytetem ministerstwa jest harmonizacja wdrożenia AI Act oraz opracowanie unijnej strategii dotyczącej AI. Polska, jako kraj przewodniczący, przejmie również przewodnictwo w AI Board – kluczowym organie doradczym utworzonym na mocy unijnych regulacji.

Konfederację Lewiatan podczas spotkania reprezentowały: Aleksandra Musielak, dyrektorka Departamentu Rynku Cyfrowego, Eliza Turkiewicz, ekspertka z Departamentu Rynku Cyfrowego oraz Ewelina Augustyniak, ekspertka ds. UE.

Polski biznes na rzecz lepszego prawa w UE – konferencja w EKES
01 października 2024

Polski biznes na rzecz lepszego prawa w UE – konferencja w EKES

1 października w siedzibie Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (EKES) w Brukseli odbyła się konferencja zorganizowana przez Przedstawicielstwo Konfederacji Lewiatan w Brukseli. W spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele związków branżowych Lewiatana, polscy europosłowie oraz ich doradcy i asystenci.

Początek nowej kadencji Parlamentu Europejskiego stał się okazją do omówienia największych wyzwań stojących przed polską i europejską gospodarką. Dyskusja objęła takie sektory jak EdTech, media, branża cyfrowa, motoryzacja, energetyka, farmacja i budownictwo.

Spotkanie otworzyli prezydent Lewiatana, Maciej Witucki, oraz dyrektor generalna, Małgorzata Mroczkowska-Horne, którzy poruszyli kwestie oczekiwań biznesu wobec nowej kadencji Parlamentu Europejskiego oraz potrzebę skutecznej reprezentacji interesów przedsiębiorców na forum europejskim. Omówiono także możliwości kształtowania kluczowych regulacji gospodarczych.

Przedstawiciele związków branżowych Lewiatana zwracali uwagę na rosnące koszty prowadzenia działalności w kontekście nowych regulacji unijnych oraz konieczność większej przewidywalności prawa. Podkreślali też znaczenie poprawy konkurencyjności europejskiego przemysłu w obliczu wyzwań legislacyjnych.

Podczas spotkania przedstawiono najważniejsze postulaty biznesu:

  • Zwiększenie konkurencyjności Europy wobec rosnącej presji globalnej.
  • Stworzenie nowej strategii przemysłowej, która zagwarantuje długoterminowy rozwój.
  • Wsparcie przemysłu w procesie dekarbonizacji, aby transformacja była realna i korzystna dla wszystkich.
  • Prowadzenie regularnego dialogu z europosłami, aby tworzyć przepisy uwzględniające praktyczne konsekwencje dla przedsiębiorców.

Kluczowym tematem konferencji była konkurencyjność gospodarki. Podkreślono pilną potrzebę wzmocnienia przemysłu, wspierania inwestycji, zmniejszenia obciążeń regulacyjnych oraz zapewnienia prostszych do wdrożenia regulacji, które nie będą ograniczać innowacyjności firm.

W konferencji wzięli udział polscy europosłowie, m.in. Adam Jarubas, Dariusz Joński, Kamila Gasiuk-Pihowicz, Andrzej Halicki, Bogdan Zdrojewski, Anna Zalewska, Andrzej Buła, Marta Wcisło, Jacek Protas, Joanna Scheuring-Wielgus, Michał Wawrykiewicz oraz Krzysztof Śmiszek.

Obecni byli także przedstawiciele związków branżowych Lewiatana, m.in.:

  • Polski Związek Przemysłu Kosmetycznego,
  • Związek Pracodawców Motoryzacji i Artykułów Przemysłowych,
  • Polska Unia Ceramiczna,
  • Związek Pracodawców Aptecznych PharmaNET,
  • Rada ds. EdTech,
  • Krajowi Producenci Leków (Medicines For Poland),
  • Związek Pracodawców Technologii Cyfrowych Lewiatan,
  • Związek Pracodawców Prywatnych Energetyki,
  • Związek Pracodawców – Producentów Materiałów dla Budownictwa,
  • Związek Pracodawców Prywatnych Mediów,
  • Związek Pracodawców Instytucji Finansowych,
  • Rada Telekomunikacji i Cyfryzacji Lewiatan,
  • Izba POLMED,
  • Związek Pracodawców Wydawców Cyfrowych.

Lewiatana reprezentowali także: Kinga Grafa, Luana Żak, Ewelina Augustyniak z przedstawicielstwa w Brukseli oraz eksperci: Kacper Olejniczak (Departament Ochrony Zdrowia i Sektora Life Sciences), Piotr Mazurek i Paulina Grądzik (Departament Energii i Zmian Klimatu), Anna Słomińska-Wernik (Departament Podatkowy), Nadia Winiarska i Sławomir Szymczak (Departament Pracy) oraz Eliza Turkiewicz (Departament Rynku Cyfrowego).

Konfederacja Lewiatan, od maja 2024 roku, realizuje projekt: „Dialog społeczny: uwarunkowania regionalne, krajowe i unijne”. Projekt jest dofinansowany przez Unię Europejską w ramach programu FERS 2021-2027.

Nowa kadencja instytucji unijnych, a kluczowe tematy z obszaru ochrony zdrowia
18 września 2024

Nowa kadencja instytucji unijnych, a kluczowe tematy z obszaru ochrony zdrowia

Obecnie obserwujemy formowanie się nowego podziału sił grup politycznych w instytucjach unijnych wraz z wyborami do Parlamentu Europejskiego i wskazaniem nowych komisarzy przez przewodniczącą von der Leyen. Warto w tym momencie przypomnieć kluczowe projekty legislacyjne, które mogą w najbliższym czasie zajmować instytucje unijne.

Parlament Europejski i Rada UE pracują nad Pakietem farmaceutycznym, który jest największą od 20 lat reformą prawa farmaceutycznego. Obecnie w UE mamy do czynienia z najdłuższym na świecie okresem wyłączności rejestracyjnej. Zdaniem Konfederacji Lewiatan pakiet farmaceutyczny powinien wprowadzać rozwiązania dążące do jak najszybszego wprowadzania na rynek farmaceutyczny konkurencji rynkowej. W ten sposób w związku z działalnością mechanizmów rynkowych spadną ceny leków i poszerzony zostanie dostęp do nich dla pacjentów.

W przyszłym roku może pojawić się Critical Medicines Act, który miałby na celu  przywrócenie produkcji API i leków gotowych do Europy. Jest to strategicznym celem wszystkich instytucji europejskich wyrażonym w dokumentach kierunkowych takich jak:

  • opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z grudnia 2023 r.
  • deklaracja wersalska Rady z dn. 11 marca 2022 r.
  • rezolucja Parlamentu Europejskiego o brakach leków z dn. 17 września 2020 r.
  • strategia farmaceutyczna Komisji Europejskiej z dn. 25 listopada 2020 r.

Propozycję aktu dot. leków krytycznych należy postrzegać jako zestaw narzędzi składający się z różnych instrumentów i rozumieć ją jako uzupełnienie Pakietu Farmaceutycznego. Jednym z narzędzi miałoby być stworzenie mechanizmu wsparcia finansowego dla produkcji substancji czynnych. Należy pamiętać, że koszt wdrożenia produkcji pojedynczej substancji czynnej szacowany jest na 50-180 mln euro, a czas wdrożenia to od 3 do 6 lat. Trudno wyobrazić sobie realizację tego rodzaju inwestycji bez odpowiednich instrumentów wsparcia na poziomie unijnym.

Także kwestia wdrożenia przepisów regulujących rynek wyrobów medycznych jest jednym z priorytetów prawdopodobnego Komisarza ds. zdrowia i dobrostanu zwierząt. W naszej ocenie ważnym jest, żeby rozporządzenia MDR i IVDR zostały sprawnie wdrożone i ocenione pod kątem wpływu na konkurencyjność unijnej gospodarki.

Konfederacja Lewiatan będzie dalej śledzić powyższe tematy i zabiegać o poparcie dla naszych postulatów.


Kacper Olejniczak, dyrektor Departamentu Ochrony Zdrowia i Sektora Life Sciences, Konfederacja Lewiatan

Artykuł dla wrześniowego wydania Brussels Headlines – newslettera europejskiego Konfederacji Lewiatan

Rewizja Krajowego Planu Odbudowy – stanowisko Lewiatana
26 marca 2024

Rewizja Krajowego Planu Odbudowy – stanowisko Lewiatana

W odpowiedzi na zaproszenie do przesłania uwag do dokumentów odzwierciedlających propozycję rewizji Krajowego Planu Odbudowy, Konfederacja Lewiatan, w załączeniu, przedkłada stanowisko.

KL/177/48/AM/2024

Pobierz
Jak włączyć biznes w proces odbudowy Ukrainy – warsztaty Komisji Europejskiej
22 marca 2024

Jak włączyć biznes w proces odbudowy Ukrainy – warsztaty Komisji Europejskiej

fot. EC - Audiovisual Service

Przedstawicielstwo Konfederacji Lewiatan w Brukseli wzięło udział w warsztatach zorganizowanych przez Komisję Europejską, których celem było omówienie możliwości współpracy pomiędzy ukraińskimi i europejskimi przedsiębiorstwami w ramach procesu odbudowy Ukrainy. Spotkanie było również okazją do dyskusji na temat wyzwań stojących przed firmami w zakresie dostępu do finansowania i realizacji inwestycji w Ukrainie.

22 marca Dyrekcja Generalna ds. Polityki Sąsiedztwa i Negocjacji w sprawie Rozszerzenia (DG NEAR), która odpowiada za realizację unijnej polityki sąsiedztwa i rozszerzenia zorganizowała warsztat na temat unijnego wsparcia procesu odbudowy Ukrainy skierowany do europejskich i ukraińskich organizacji otoczenia biznesu. Komisja Europejska chce podnieść świadomość biznesu na temat możliwości wynikających z procesu akcesyjnego Ukrainy, zwłaszcza w kontekście przyjętego Instrumentu na rzecz Ukrainy (Ukraine Facility).

DG NEAR zaprezentowała główne założenia nowego specjalnego instrumentu mającego wspierać odbudowę, rekonstrukcję i modernizację Ukrainy, a jednocześnie jej reformy na drodze do UE. Całkowity budżet Instrumentu na rzecz Ukrainy wyniesie 50 mld EUR. Przedstawiciele KE omówili filar II instrumentu, który dedykowany jest dla biznesu i zakłada specjalne ramy inwestycyjne mające na celu przyciągnięcie i mobilizację inwestycji publicznych i prywatnych na rzecz odbudowy kraju. Filar zawiera mechanizmy ograniczające ryzyko inwestorów, wsparcie finansowe dla ukraińskiego sektora prywatnego i pomoc techniczną.

Dyrekcja Generalna ds. Rynku Wewnętrznego, Przemysłu, Przedsiębiorczości i MŚP (GROW) omówiła z kolei wysiłki KE na rzecz wzmocnienia współpracy pomiędzy ukraińskim i europejskim biznesem. Wśród wspomnianych inicjatyw warto przywołać działania w ramach Enterprise Europe Network, projekty Business Bridge czy Erasmus for Young Entrepreneurs – Ukraine.

Spotkanie było również okazją do dyskusji na temat głównych wyzwań związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej na Ukrainie oraz konkretnych potrzeb biznesu, zwłaszcza w kontekście dostępu do finansowania inwestycji. Przedstawiciele ukraińskich i europejskich organizacji biznesowych podzielili się swoimi spostrzeżeniami i uwagami dotyczącymi poprawy klimatu inwestycyjnego oraz stworzenia odpowiednich narzędzi wsparcia dla biznesu w Ukrainie.

Europejski biznes krytycznie ocenia rok 2023
22 marca 2024

Europejski biznes krytycznie ocenia rok 2023

BusinessEurope opublikowało właśnie swój coroczny raport "Barometr reform". Znajdziemy w nim wyniki przeprowadzonego wśród europejskich przedsiębiorstw badania dotyczącego oceny środowiska biznesowego w Europie. Po raz kolejny nie napawają one optymizmem – większość przedsiębiorców krytycznie ocenia wysiłki UE na rzecz poprawy środowiska inwestycyjnego i zmniejszenia nadmiaru unijnych regulacji.

Celem publikowanego co roku „Barometru reform” BusinessEurope jest analiza globalnej konkurencyjności Europy. Przygotowywana jest ona w oparciu o kluczowe dla biznesu wskaźniki, takie jak kierunki polityki fiskalnej, stan finansów publicznych, jakość środowiska biznesowego, nakłady na innowacyjność czy dostęp do finansowania. Wyniki tegorocznego raportu niestety kolejny rok z rzędu nie napawają optymizmem. Z jakimi problemami boryka się europejski biznes?

Atrakcyjność inwestycyjna Europy nie poprawia się

W zeszłym roku badanie przeprowadzone wśród organizacji członkowskich BusinessEurope wykazało, że około 90% z nich uważa, że środowisko inwestycyjne w UE jest mniej konkurencyjne w stosunku do pozostałych wiodących gospodarek. Tegoroczna analiza pokazuje, że UE nie udało się powstrzymać tego niepokojącego trendu i atrakcyjność Europy nie ulega wciąż poprawie – większość federacji członkowskich ponownie wskazała, że atrakcyjność UE jako miejsca do inwestycji dla globalnych firm utrzymuje się na stałym poziomie lub nawet spadła w ciągu ostatniego roku.

Oceny te znajdują potwierdzenie w przytoczonych w raporcie liczbach, które obrazują słabnącą pozycję Europy. W ostatnich latach UE nie udało się zniwelować długoterminowej luki produktywności w stosunku do Stanów Zjednoczonych, przy czym ogólna produktywność UE w 2022 r. stanowiła jedynie 75% wydajności w USA. Stany Zjednoczone uzyskały również przewagę nad Europą pod względem inwestycji w aktywa niematerialne, na przykład w kapitał ludzki czy badania i rozwój, inwestując 20,2% PKB w 2019 r. w porównaniu z 14,6% PKB w UE. Ogólna liczba projektów BIZ spadła w UE w 2022 r. o 2% w porównaniu ze wzrostem o 45% w Azji i 19% w Ameryce Północnej.

Wyzwania dla europejskiego biznesu

Jak wskazują europejskie przedsiębiorstwa, największymi wyzwaniami w UE pozostają wciąż wysokie ceny energii, deficyt siły roboczej i luka kompetencyjna, a także nadmierne obciążenie regulacyjne.

Większość federacji członkowskich BusinessEurope uważa, że obciążenia administracyjne wzrosły w ciągu ostatniego roku w wyniku wdrożonych przez Komisję Europejską kolejnych ambitnych projektów legislacyjnych. Jak ocenia BE, propozycje w ramach Zielonego Ładu w 2022 r. stanowiły łącznie prawie 2 miliardy euro dodatkowego obciążenia administracyjnego dla unijnych przedsiębiorstw. Inne koszty prowadzenia biznesu również rosną – ceny prądu w I półroczu 2023 r. były o 130% wyższe niż w okresie przed pandemią, w porównaniu do wzrostu cen energii elektrycznej w USA o 22%. Co więcej, 22% unijnych przedsiębiorstw działających w przemyśle wskazało, że niedobory siły roboczej ograniczyły ich zdolność produkcyjną na koniec 2023 r. Warunki prowadzenia biznesu w Europie stają się tym samym coraz trudniejsze.

Priorytety dla nowej Komisji Europejskiej

Przed nami nowy cykl instytucjonalny – w czerwcu odbędą się wybory do Parlamentu Europejskiego, natomiast w listopadzie ukonstytuuje się nowa Komisja Europejska. W tym nowym rozdaniu UE musi skupić się na przywróceniu konkurencyjności Europy. Mamy nadzieję, że raport Letty na temat jednolitego rynku i Draghiego w sprawie konkurencyjności UE, rozpoczną dyskusję na temat konkretnych działań, które realnie wesprą przedsiębiorstwa działające na terenie Europy i zapobiegną dalszemu spadkowi atrakcyjności inwestycyjnej UE.

UE musi skupić się na dalszym rozwoju i integracji jednolitego rynku towarów i usług – zwłaszcza w obszarach takich jak usługi cyfrowe czy finansowe. Liczymy również na to, że Komisja Europejska wywiąże się ze swojego zobowiązania dotyczącego zmniejszenia wymogów w zakresie sprawozdawczości dla przedsiębiorstw o 25%, co będzie stanowiło pierwszy istotny krok w kierunku lepszego stanowienia prawa. Niezwykle potrzebne jest również zadbanie o to, aby Zielony Ład stał się strategią wzrostu i został uzupełniony odpowiednią polityką przemysłową, która wesprze rozwój przedsiębiorstw.

Tylko poprzez wzmocnienie swojej gospodarki i poprawę swojej atrakcyjności jako miejsca do inwestycji UE będzie w stanie osiągnąć w nadchodzących latach swoje cele środowiskowe i społeczne, a także w dalszym ciągu zapewniać pokój, dobrobyt i bezpieczeństwo w coraz bardziej niepewnej sytuacji na świecie.

Z raportem można zapoznać się tutaj.

 


Luana Żak, zastępczyni dyrektorki Przedstawicielstwa Lewiatana w Brukseli

Artykuł dla marcowego wydania Brussels Headlines – newslettera europejskiego Konfederacji Lewiatan

Europejska przestrzeń danych dotyczących zdrowia – porozumienie Rady UE i Parlamentu
22 marca 2024

Europejska przestrzeń danych dotyczących zdrowia – porozumienie Rady UE i Parlamentu

15 marca br. negocjatorzy Rady UE i Parlamentu Europejskiego doszli do porozumienia odnośnie projektu rozporządzenia o europejskiej przestrzeni danych dotyczących zdrowia. Porozumienie będzie teraz musiało zostać zatwierdzone zarówno przez Radę UE, jak i Parlament.

Celem regulacji jest poprawa dostępu obywateli do swoich elektronicznych danych zdrowotnych oraz umożliwienie ponownego wykorzystania określonych danych w celach o charakterze publicznym oraz badań naukowych. Rozporządzenie ustanawia ekosystem danych zdrowotnych, co przyczyni się do stworzenia jednolitego rynku dla cyfrowych usług i produktów zdrowotnych.

Regulacja umożliwi pacjentom dostęp do danych zdrowotnych z systemów ochrony zdrowia państw członkowskich. Podobnie będzie w przypadku pracowników ochrony zdrowia. Nowe rozwiązania prawne pozwolą przykładowo obywatelowi Polski zrealizować receptę podczas wakacji we Włoszech lub lekarzowi w Polsce na dostęp do historii medycznej pacjenta z Francji leczącego się w Polsce.

Elektroniczna dokumentacja medyczna będzie zawierać informacje m.in. o wynikach badań laboratoryjnych, receptach, badaniach diagnostyki obrazowej. Na podstawie regulacji zostanie stworzony unijny standard wymiany elektronicznej dokumentacji medycznej oraz jakości danych i ich bezpieczeństwa.

Europejska Przestrzeń Danych dot. Zdrowia pozwoli na udostępnianie zanonimizowanych danych, włączając w to historie medyczne, wyniki badań klinicznych, informacje o patogenach, dane genetyczne oraz informacje z rejestrów zdrowia publicznego. Podczas negocjacji posłowie do PE upewnili się, że dane te nie będą wykorzystywane do decyzji na rynku pracy czy warunków kredytowych, ani do innych form dyskryminacji lub profilowania.

Uchwalenie rozporządzenie będzie kolejnym zdecydowanym krokiem w stronę stworzenia Europejskiej Unii Zdrowotnej i przyniesie wzmocnienie cyfryzacji ochrony zdrowia w państwach członkowskich.

 


Kacper Olejniczak, dyrektor Departamentu Ochrony Zdrowia i Sektora Life Sciences w Konfederacji Lewiatan

Artykuł dla Brussels Headlines – newslettera europejskiego Lewiatana

EKES wspiera wybory do Parlamentu Europejskiego
22 marca 2024

EKES wspiera wybory do Parlamentu Europejskiego

fot. EC - Audiovisual Service

Podczas marcowej sesji plenarnej, Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny przyjął rezolucję dotyczącą wyborów europejskich, która opowiada jakiej Unii Europejskiej potrzebujemy i chcemy. Towarzyszyła temu debata o konieczności szerokiego zaangażowania obywateli w kampanię i same wybory.

W wielu krajach członkowskich Unii coraz częściej dochodzą do głosu partie i ugrupowania prawicowe, które mają zupełnie inną wizję przyszłości Unii, kwestionują podstawowe wartości Unii, co przy ciągle stosunkowo niskiej frekwencji staje się groźne. Nie jesteśmy też, jako zwolennicy Unii bez winy.

Dobrze, że mamy ważną deklarację i chcemy, aby wybory europejskie stały się świętem liberalnej demokracji. Jednak musimy wreszcie zrozumieć, że w społeczeństwach wiedza o Unii Europejskiej jest wciąż niewystarczająca. Obywatele nie mają pojęcia, jak działa UE, często jest ona oskarżana przez krajowych polityków o narzucanie niepotrzebnych i wymagających regulacji, co jest pretekstem do ich własnych zaniedbań. Niektórzy obywatele kojarzą UE z funduszami, niektórzy z Covidem i zakupem szczepionek, jeszcze inni z walką o równość obywateli bez względu na płeć, orientację czy pochodzenie, część z blokadami rolników, jednak dla większości jest to skomplikowana i tajemnicza struktura. Nie wiedzą, jaki jest program kluczowych europejskich partii w Parlamencie Europejskim, a mają na nie głosować wybierając europosłów, choć listy w tych wyborach nie będą jeszcze oznaczone logo partii europejskiej. Transmisja obrad PE lub migawek z posiedzeń Rady nie wystarczy. UE i jej instytucje potrzebują własnej, aktywnej polityki komunikacyjnej. Pewnie już w nowej kadencji, ale ważnym zadaniem jest przebicie tej brukselskiej bańki.

Rezolucja EKES – Głosujcie za zjednoczoną, demokratyczną, konkurencyjną i zrównoważoną Unią Europejską opartą na modelu społecznym!

 


Lech Pilawski, doradca zarządu Konfederacji Lewiatan, członek EKES

Artykuł dla marcowego wydania Brussels Headlines – newslettera europejskiego Konfederacji Lewiatan

Polityka bezpieczeństwa i obrony UE
22 marca 2024

Polityka bezpieczeństwa i obrony UE

W Brukseli coraz więcej mówi się o bezpieczeństwie zarówno w kontekście gospodarczym, jak i militarnym. Mówi się również o nowej tece ds. obronności w ramach Komisji Europejskiej 2024-2029. Wygląda na to, że rok 2024 będzie przełomowy jeśli chodzi o inicjatywy z zakresu bezpieczeństwa i obrony zarówno w ramach UE, jak i NATO.

W 2022 r. został zatwierdzony Strategiczny kompas na rzecz bezpieczeństwa i obrony, dokument polityczny definiujący unijną strategię do 2030 r. Jego pierwsza wersja została zaprezentowana przez Josepa Borrella w listopadzie 2021 r. i opierała się na ocenie służb wywiadowczych 27 państw, jak również dialogu pomiędzy państwami członkowskimi, unijnymi instytucjami i ekspertami. Głównym celem kompasu było zapewnienie wytycznych politycznych dotyczących osiągnięcia przez UE autonomii strategicznej w czterech obszarach: zarządzanie kryzysowe, odporność, potencjał i partnerstwa. Rosyjska agresja na Ukrainę, 24 lutego 2022 r., zasadniczo zmieniła kontekst geopolityczny, co doprowadziło do przyjęcia jego nowej wersji.

Dla przypomnienia, unijna Wspólna polityka bezpieczeństwa i obrony (WPBiO) została ustanowiona w traktacie lizbońskim w 2009 r. Jest częścią Wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa (WPZiB). Jednak w okresie do 2022 r. niedostatecznie się w tej materii działo, z uwagi na brak politycznej woli i co za tym idzie, niewielkie unijne inwestycje. Działania koncentrowały się wokół projektów w ramach PESCO, dotyczących m. in. szkoleń, rozwijania zdolności, gotowości operacyjnej.

W obliczu nowych zagrożeń, sytuacja się zmienia. W czerwcu br. Rada Europejska zatwierdzi nową Strategiczną Agendę UE, w ramach której bezpieczeństwo i obrona będą jednym z priorytetów. W najbliższych miesiącach, możemy spodziewać się intensyfikacji debat na temat zamówień obronnych, alokacji budżetu oraz roli instytucji takich jak Europejski Bank Inwestycyjny (EBI). Wezwania do zwiększenia wydatków na obronność i testowanie mechanizmów wspólnego finansowania odzwierciedlają uznanie potrzeby długoterminowych inwestycji w ten obszar. Wyzwaniem jest nie tylko uzupełnienie zapasów wojskowych i pozyskanie niezbędnego sprzętu, ale także promowanie trwałego zaangażowania w wzmacnianie zdolności obronnych Europy. Mobilność wojskowa wyłoniła się jako kwestia kluczowa, z UE odgrywającą decydującą rolę w ułatwianiu przemieszczania się wojska między państwami członkowskimi. Obejmuje to m. in. inwestycje w infrastrukturę, upraszczanie procedur celnych. Niezależnie od wyniku wyborów w USA, Europejczycy muszą wzmocnić europejski filar NATO i stać się wiarygodnym partnerem w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony.

Ta dyskusja jest częścią szerszej dyskusji nt. przyszłości jednolitego rynku, polityki przemysłowej, konkurencyjności oraz budowy otwartej strategicznej autonomii UE. Potrzebujemy spójnej wizji dla tych ważnych wyzwań stojących przed Europą i tego będziemy wymagać od unijnych instytucji, które wyłonią się po wyborach europejskich.


Kinga Grafa, zastępczyni dyrektora generalnego Lewiatana ds. europejskich

Artykuł dla marcowego wydania Brussels Headlines

Transformacja bez wsparcia społeczeństw nie może się powieść
20 marca 2024

Transformacja bez wsparcia społeczeństw nie może się powieść

- Potrzebujemy polityki przemysłowej, która wspiera transformację tradycyjnie silnych branż i tworzy solidne podstawy dla sektorów o wysokim potencjale wzrostu. Utrzymanie konkurencyjności gospodarki UE wymaga ograniczenia przeszkód biurokratycznych, a także uporządkowanie kwestii prawnych – powiedziała Henryka Bochniarz, przewodnicząca Rady Głównej Konfederacji Lewiatan, w czasie „Trójstronnego Szczytu Społecznego na rzecz wzrostu i zatrudnienia”, który odbył się w Brukseli.

W spotkaniu udział wzięli przewodnicząca Komisji Europejskiej, Ursula von der Leyen, przewodniczący Rady Europejskiej, Charles Michel, przedstawiciele państw członkowskich reprezentujących aktualną i dwie przyszłe Prezydencje w UE, związków zawodowych i organizacji przedsiębiorców. Polskę reprezentowała Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, minister rodziny, pracy i polityki społecznej.

Tematem przewodnim dyskusji była kwestia silnej gospodarczo i społecznie Europy, która odegra istotną rolę w świecie. Odnoszono się do strategii dla przemysłu uwzględniającej Zielony Ład i tworzenie wysokiej jakości miejsc pracy, funkcjonowania jednolitego rynku, przynoszącego korzyści przedsiębiorstwom i pracownikom czy radzenia sobie z niedoborami pracowników.

Przewodnicząca Komisji Europejskiej podkreśliła, że Europa wchodzi w nowy etap, w którym dialog z biznesem będzie kluczowy – przed nami implementacja założeń Zielonego Ładu, co wymaga rozwiązań szytych na miarę potrzeb różnych sektorów. Ursula von der Leyen wskazała, że nowe czasy wymagają nowych kompetencji i dlatego też potrzebujemy odpowiednich rozwiązań w zakresie rozwijania umiejętności i nabywania kwalifikacji, a także talentów spoza Unii Europejskiej.

Podczas dyskusji wielokrotnie podkreślono wagę dialogu instytucji unijnych z partnerami społecznymi. Premier Belgii przywołał Deklarację z Antwerpii w sprawie nowego ładu przemysłowego, którą podpisało już ok. 800 firm reprezentujących 20 sektorów, zaznaczając, że powinna ona stanowić drogowskaz dla kolejnej KE. Jednocześnie należy zadbać o to, aby strategia przemysłowa była zrównoważona ekologicznie i społecznie.

Przedstawiciele związków zawodowych podkreślili konieczność inwestowania w rozwój umiejętności pracowników i zapewnienia, że nowa strategia przemysłowa będzie inkluzywna społecznie. BusinessEurope przywołało również problem nadmiernego obciążenia regulacjami dla biznesu. Dekarbonizacja nie może doprowadzić do deindustrializacji UE i dlatego też wzmocnienie dialogu społecznego jest obecnie tak potrzebne.

Henryka Bochniarz, nawiązując do ostatnich protestów rolników zaznaczyła, że transformacja bez wsparcia społeczeństw nie może się powieść. Podkreśliła konieczność udzielenia większego wsparcia dla przedsiębiorców, ale także pracowników, w ramach zielonej i związanej z nią cyfrowej transformacji.

– Zmiany nie mogą zachodzić kosztem zmniejszenia się konkurencyjności unijnej gospodarki. Zachodzące przemiany mają szczególne znaczenie dla polskiego rynku, ze względu na znaczny udział energochłonnych gałęzi przemysłu – powiedziała.

W dłuższej perspektywie transformacje przyniosą korzyści dla środowiska i przyczynią się do modernizacji gospodarki oraz tworzenia wysokiej jakości miejsc pracy. Jednak w perspektywie krótkoterminowej zielona transformacja wiąże się z wyzwaniami społecznymi i gospodarczymi, wywołując szereg zagrożeń zarówno po stronie pracowników, jak i przedsiębiorców.

Skutki transformacji dla rynku pracy oznaczają zmiany w poziomie i strukturze zatrudnienia w odniesieniu do poszczególnych branż i zawodów. Nie ulega wątpliwości, że bez efektywnego systemu wsparcia pracodawców dostosowanie kompetencji i kwalifikacji będzie postępować w tempie niewystarczającym do utrzymania konkurencyjnej pozycji polskie gospodarka. W szczycie wzięła również udział Kinga Grafa, zastępczyni dyrektora generalnego Lewiatana ds. europejskich.

Konfederacja Lewiatan