Inflacja trochę niższa, ale nie na długo [+MP3]
13 grudnia 2024

Inflacja trochę niższa, ale nie na długo [+MP3]

Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w listopadzie br. w porównaniu z analogicznym miesiącem ubiegłego roku wzrosły o 4,7%, wobec 5% wzrostu w październiku. W stosunku do poprzedniego miesiąca były wyższe o 0,5% - podał GUS.

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Komentarz Mariusza Zielonki, głównego ekonomisty Lewiatana

Ceny towarów i usług w listopadzie wzrosły jednak odrobinę szybciej. Inflacja wyniosła 4,7%. To o 0,1 pkt. proc. więcej niż dwa tygodnie temu szacował urząd statystyczny. Wzrost cen usług przekroczył 7% i jest wyraźnie wyższy od tempa wzrostu cen towarów.

Najbardziej medialne w ostatnim czasie masło podrożało o ponad 20%. W ciągu miesiąca płacimy za nie aż o 2,2% więcej. We wrześniu ceny masła na giełdach przekroczyły 8 000 euro za tonę. Obecnie trochę się ustabilizowały, ale to wcale nie musi oznaczać końca podwyżek.  Z kolei ceny wszystkich produktów spożywczych rosną w tempie 4,8% w skali roku. Na drugiej stronie skali mamy cukier, który po zeszłorocznych rekordach teraz tanieje o blisko 34%.

Grudzień zapewne nie przyniesie spowolnienia inflacji. Dobije ona do 5%. Wygasną bowiem pewne efekty niższej bazy z grudnia 2023 r.

Nowy rok zaczniemy od odmrożenia cen energii dla przedsiębiorców. W następnej kolejności dotknie to samorządy, a pod koniec trzeciego  kwartału wzrost cen energii odczują gospodarstwa domowe. Nadzieja w tym, że ceny rynkowe energii będą zbliżone do tych z okresu ich mrożenia.

Więcej komentarzy ekonomicznych w serwisie społecznościowym X, na profilu naszego eksperta Mariusza Zielonki, https://x.com/MariuszZielon11

Konfederacja Lewiatan

 

 

 

Pierwszy rok rządu. Brakuje koordynacji polityki gospodarczej
12 grudnia 2024

Pierwszy rok rządu. Brakuje koordynacji polityki gospodarczej

Największym sukcesem rządu w ciągu ostatniego roku było odblokowanie środków z Krajowego Planu Odbudowy. Największą porażką brak koordynacji polityki gospodarczej. Lista zrealizowanych postulatów wyborczych jest bardzo krótka.

Komentarz Mariusza Zielonki, głównego ekonomisty Lewiatana

Mija rok od powołania rządu. Największym sukcesem gabinetu Donalda Tuska było odblokowanie pieniędzy z Krajowego Planu Odbudowy. To był też jeden z głównych naszych postulatów, gdy rząd powstawał. Te pieniądze są szczególnie istotne w kontekście inwestycji w energetykę, infrastrukturę i technologie cyfrowe, które mogą przyczynić się do zwiększenia konkurencyjności polskich firm. Jednak samo odblokowanie funduszy nie wystarczy – kluczowe będzie, jak efektywnie zostaną one wydatkowane, a tutaj pojawiają się wyzwania związane z tempem realizacji projektów i sprawnością administracji.

Lista zrealizowanych postulatów wyborczych jest jednak bardzo krótka. Do tego pojawiły się nowe pomysły, które najwyraźniej są zarzewiem konfliktu wewnątrzkoalicyjnego. Przywracanie praworządności i rozliczenia poprzedniego rządu idą powoli. Trzeszczy budżet na ochronę zdrowia, nie najlepiej wyglądają finanse publiczne. Nie jest jasne jak realizacja obietnic wyborczych stoi w kontrze z procesem „naprawy gospodarki”. Trudnym decyzjom nie pomaga również rok wyborczy, który jest bardzo istotny z punktu widzenia przyszłości rządu.

Ten rok dobitnie pokazał, że brakuje koordynacji polityki gospodarczej. Nie może być tak, że jeden minister forsuje rozwiązania ze swojego obszaru, podczas gdy kolejny go krytykuje, a opozycja przygląda się temu z niedowierzaniem. Ważne jest powołanie wicepremiera ds. gospodarczych. Jego rola w kształtowaniu wizji gospodarki byłaby kluczowa dla zwiększenia konkurencyjności i inwestycji.

Konieczne jest  też powołanie Rady Gospodarczej działającej przy premierze, jako ciała sprawnie przenoszącego opinie środowiska gospodarczego na najwyższy poziom administracji rządowej.

Mimo pewnej, niewielkiej poprawy jakości stanowienia prawa, proces legislacyjny nadal charakteryzuje się pośpiechem i brakiem rzetelnych konsultacji społecznych. Po ośmiu latach rządów PiS i kompletnej deprecjacji partnerów społecznych liczyliśmy na jakościową zmianę. Ona nie nastąpiła i nadal mamy projekty aktów prawnych (np. o dodatkowym dniu wolnym w Wigilię), które całkowicie pomijają zdanie partnerów społecznych. Mimo wszystko mamy jednak poczucie, że poprawił się bezpośredni dialog z rządem i urzędnikami. Liczba uwag Konfederacji Lewiatan do różnych projektów, które są uwzględniane w trakcie konsultacji, wyraźnie wzrosła.

Zaraz po wygranych wyborach, wydawało się że głównym hamulcowym zmian będzie prezydent, ze swoim prawem weta. Tymczasem rok rządów pokazał, że na biurko pierwszej głowy w państwie trafiła niewielka liczba zmian w prawie, a jeszcze mniej przekazanych zostało tych aktów prawnych, które realizowałyby postulaty wyborcze, czy oczekiwania pracodawców.

Kluczowe dla rządu będą wybory prezydenckie, które mogą istotnie wpłynąć na przyszłość koalicji.

Więcej komentarzy ekonomicznych w serwisie społecznościowym X, na profilu naszego eksperta Mariusza Zielonki, https://x.com/MariuszZielon11

Konfederacja Lewiatan

 

Przepisy dotyczące przejrzystości  płac powinny być wypracowywane z partnerami społecznymi
11 grudnia 2024

Przepisy dotyczące przejrzystości płac powinny być wypracowywane z partnerami społecznymi

Posłowie KO złożyli w Sejmie projekt ustawy, który ma wprowadzić jawność wynagrodzeń do Kodeksu pracy. Konfederacja Lewiatan uważa, że takie regulacje powinny być przygotowywane przy współudziale partnerów społecznych oraz rządu.

Projekt poselski przewiduje m.in. obowiązek podawania wysokości wynagrodzenia w ogłoszeniach o pracę, dostępu do informacji na temat płac czy kryteriów progresji wynagrodzeń.  Konfederacja Lewiatan uważa, że proponowane zmiany powinny zostać uwzględnione w dyskusji nad nowelizacją przepisów całościowo wdrażających unijną dyrektywę o równości wynagrodzeń (2023/970).

– Naszym zdaniem tryb poselski zgłoszenia projektu ustawy nie jest właściwy, ogranicza w praktyce zakres rozmów. Dotyczy on szczególnie istotnego i złożonego aspektu tj. wynagrodzeń. Z tego względu takie rozwiązania powinny być przedmiotem rozmów  z partnerami społecznymi już na etapie opracowywania ich założeń. Przepisy tak ważne dla firm i pracowników  powinny być uzgadniane w ramach Rady Dialogu Społecznego – mówi Robert Lisicki, dyrektor departamentu pracy Konfederacji Lewiatan.

Co istotne, projekt poselski nie uwzględnia wszystkich kwestii wynikających  z dyrektywy unijnej, w szczególności związanych ze sprawozdawczością firm, a to znaczący obszar powiązany z nowymi obowiązkami przedsiębiorców, przewidzianymi w unijnej dyrektywie. Zresztą szereg rozwiązań zaproponowanych w projekcie poselskim wymaga wyjaśnienia, co do konstrukcji nowych obowiązków i użytych pojęć.

Firmom zależy na tym, aby jak najszybciej rozpocząć prace nad całościowym wdrożeniem dyrektywy o przejrzystości wynagrodzeń. Do końca terminu jej implementacji zostało ok. 1,5 roku, a w tym celu trzeba ustalić  tak podstawowe kwestie, jak to, jakie składniki wynagrodzenia będą uwzględniane w informacjach przekazywanych pracownikom i jak będzie ustalane wynagrodzenie dla potrzeb sprawozdawczości. W tej sprawie Lewiatan występował już do rządu.

Obowiązek sprawozdawczy po raz pierwszy będzie realizowany przez największe firmy w połowie 2027 roku. Raporty będą jednak dotyczyły 2026 roku co oznacza, że już w 2025 roku firmy powinny poznać zasady tej sprawozdawczości, aby móc się przygotować do raportowania. W związku z wdrożeniem dyrektywy wiele przedsiębiorstw będzie musiało przeanalizować, dokonać zmian w wewnętrznych regulacjach wynagrodzeń czy w systemach kadrowo-płacowych. To zaś będzie się wiązało z kosztami.

Konfederacja Lewiatan

 

 

Apel Rady Przedsiębiorczości w sprawie stabilności systemu finansowego
11 grudnia 2024

Apel Rady Przedsiębiorczości w sprawie stabilności systemu finansowego

Rada Przedsiębiorczości wskazuje na konieczność obrony stabilności polskiego rynku finansowego w zakresie funkcjonowania wskaźnika referencyjnego WIBOR.

Organizacje skupione w Radzie Przedsiębiorczości w trosce o stabilność polskiego systemu finansowego oraz niezakłócony rozwój  gospodarki, wyrażają zaniepokojenie wobec działań mających na celu podważenie wiarygodności, rzetelności i zgodności z prawem wskaźnika referencyjnego WIBOR, który od wielu lat pełni kluczową rolę w funkcjonowaniu rynku finansowego. Działania takie nie tylko wpływają na wszystkich uczestników rynku finansowego, ale także podważają stabilność całego rynku finansowego w Polsce.

WIBOR, który zgodnie z przepisami prawa jako wskaźnik referencyjny stanowi podstawę wyliczenia oprocentowania kredytu dla gospodarki (wskaźnik + marża), odnosi się jednocześnie do szerokiego spektrum instrumentów finansowych, których łączna wartość szacowana jest na ok. 9 bilionów złotych (trzykrotność rocznego polskiego PKB) – od kredytów hipotecznych i kredytów konsumenckich poprzez obligacje (skarbowe i nieskarbowe), aż po instrumenty pochodne – czytamy w apelu.

Podejmowanie działań inwestycyjnych (również przez przedsiębiorstwa), zwiększanie innowacyjności polskiej gospodarki, różnorodności i złożoności produkcji – są warunkami sine qua non rozwoju polskiej gospodarki. W tym celu gospodarce potrzebny jest silny sektor bankowy, który będzie w stanie zaangażować się z proces transformacji i modernizacji polskiej gospodarki.

Podważanie WIBOR byłoby destrukcyjne w kontekście rynku polskich obligacji skarbowych – których nabywcami są zarówno inwestorzy detaliczni, jak i profesjonalni, w tym: banki centralne, instytucje publiczne, zakłady ubezpieczeń oraz fundusze emerytalne.

Brak jest jakichkolwiek podstaw prawnych, ani ekonomicznych do negowania prawidłowości wyznaczania tego wskaźnika referencyjnego, co zostało już wielokrotnie potwierdzone przez instytucje publiczne, w tym m.in. organy sieci bezpieczeństwa finansowego, tj KNF, NBP, MF i BFG, jak i cały tzw. Komitet Stabilności Finansowej. Brak podstaw do kwestionowania wskaźnika pojawił się także jednoznacznie w stanowiskach organów odpowiedzialnych za ochronę konsumenta tj. UOKIK i Rzecznik Finansowy.

Rada Przedsiębiorczości apeluje do uczestników rynku finansowego, regulatorów i władz państwowych o aktywne działania na rzecz ochrony rynku finansowego, który jest podstawowym dostarczycielem zewnętrznego finansowania dla przedsiębiorców i tym samym całej gospodarki. Częścią tych działań powinna pozostawać obrona wskaźnika referencyjnego WIBOR, która jest kluczowa dla zapewnienia stabilności finansowej w Polsce i uniknięcia kosztów społecznych oraz gospodarczych, które mogłyby wyniknąć z jego podważenia.

*****

Rada Przedsiębiorczości to forum współpracy przedstawicieli 9 największych organizacji reprezentujących przedsiębiorców i pracodawców w Polsce. Pierwotnie powołana 17 listopada 2003 r., została reaktywowana 24 marca 2020 r. w celu ratowania polskiej gospodarki zagrożonej pandemią i recesją. Rada reprezentuje blisko 330 tysięcy pracodawców zatrudniających ponad 8 mln pracowników. Przewodnictwo w Radzie jest kadencyjne. Aktualnie Radzie przewodniczy Związek Banków Polskich. Członkowie: ABSL, Business Centre Club, Federacja Przedsiębiorców Polskich, Konfederacja Lewiatan, Krajowa Izba Gospodarcza, Polska Rada Biznesu, Pracodawcy RP, Związek Banków Polskich, Związek Rzemiosła Polskiego.

Konfederacja Lewiatan

 

 

Pobierz apel Rady Przedsiębiorczości
Firmy dostaną pieniądze na dostosowanie się do nowych technologii
10 grudnia 2024

Firmy dostaną pieniądze na dostosowanie się do nowych technologii

Będą dodatkowe środki z Europejskiego Funduszu Społecznego na przystosowanie firm do zmian związanych z nowymi technologiami. Wsparcie skierowane do przedsiębiorstw i pracowników musi być jednak uruchomione możliwie szybko i być odpowiednio elastyczne – uważa Konfederacja Lewiatan.

W wyniku przeglądu śródokresowego programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego na lata 2021-2027 Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości zdecydowała o zmianach dotyczących wsparcia firm i ich pracowników. W programie pojawi się nowy typ projektu dotyczący przygotowania pracodawców do wprowadzenia i zarządzania zmianami w firmie związanymi z automatyzacją i nowymi technologiami. Na ten cel przeznaczone zostanie 78 mln zł. Pieniądze te pomogą przedsiębiorcom i ich pracownikom zdobyć niezbędną wiedzę i umiejętności m.in. w zakresie: automatyzacji procesów biznesowych oraz integracji nowych technologii w firmie. Dofinansowanie szkoleń i doradztwa poszkoleniowego przyczyni się – w dłuższej perspektywie – do wzrostu wydajności i konkurencyjności MŚP.

Potrzebne szybkie wsparcie

– Taka zmiana w programie FERS jest potrzebna. Ale wsparcie musi zostać uruchomione możliwie szybko i być odpowiednio elastyczne – komentuje Małgorzata Lelińska, dyrektorka departamentu funduszy unijnych i edukacji cyfrowej Konfederacji Lewiatan, reprezentująca organizację w Komitecie Monitorującym.

– PARP nie może ustalić wąskiego zakresu szkoleń czy doradztwa, które potem może okazać się nieadekwatne do potrzeb firm – nie przystawać do ich zróżnicowanych oczekiwań. Należy także wzmocnić bazę dostępnych szkoleń i doradztwa, a także realistycznie oszacować koszty takich usług. Z oczywistych powodów mogą być one droższe niż innego rodzaju szkolenia finansowane z Europejskiego Funduszu Społecznego. Zakres wsparcia jest z pewnością właściwie zaprojektowany, ale sukces programu będzie uzależniony od sposobu jego wdrożenia – dodaje Małgorzata Lelińska.

Inne zmiany w programie FERS

W programie FERS nastąpią również inne zmiany. Zwiększone zostanie  finansowanie działania Bazy Usług Rozwojowych prowadzonej przez PARP o ok. 9 mln zł. Przyczyną tej zmiany jest rozszerzenie funkcjonalności i zadań BUR w związku z nowelizacją ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Przewiduje ona, że od 1 stycznia 2026 r. wszystkie podmioty świadczące usługi rozwojowe zarejestrowane dotychczas w Rejestrze Instytucji Szkoleniowych, będą musiały zarejestrować się w BUR, aby móc świadczyć usługi finansowane ze środków Krajowego Funduszu Szkoleniowego. W związku z przewidywanym wzrostem liczby rejestracji nowych dostawców usług rozwojowych w BUR oraz zwiększeniem liczby publikowanych kart usług i audytów, konieczne jest przeznaczenie dodatkowych środków na rozwój BUR.

Zniknie wsparcie dotyczące procesów zarządzania w podmiotach świadczących usługi rozwojowe zarejestrowanych w Bazie Usług Rozwojowych. W wyniku wewnętrznych analiz przeprowadzonych przez PARP oraz konsultacji ze środowiskiem firm szkoleniowych, okazało się, że jest małe zainteresowanie wśród firm szkoleniowych zarejestrowanych w BUR wsparciem z zakresu zarządzania, w tym zarządzania zasobami ludzkimi. Pierwotnie na ten cel planowano przeznaczyć 18 mln zł.

Harmonogram prac

Zmiany w programie FERS zaakceptował już Komitet Monitorujący. Teraz musi je zatwierdzić rząd, a następnie – najpóźniej do końca marca 2025 – zostaną przekazane do Komisji Europejskiej.

Konfederacja Lewiatan

 

Budżet 2025 z rekordowym deficytem
06 grudnia 2024

Budżet 2025 z rekordowym deficytem

Dzisiaj Sejm przeprowadza głosowania nad poprawkami i nad całością projektu ustawy budżetowej na 2025 r. Zakłada ona ogromny deficyt.

Komentarz Mariusza Zielonki, głównego ekonomisty Lewiatana

W czasie sejmowej dyskusji nad przyszłorocznym budżetem przewijał się temat rosnącego deficytu i zadłużenia państwa.  Deficyt ma wynieść aż 289 mld zł. Finanse publiczne wyglądają coraz gorzej. Polska została objęta unijną procedurą nadmiernego deficytu. W nadchodzących latach zarządzanie finansami publicznymi będzie więc  stanowiło nie lada wyzwanie, tym bardziej że rząd nie wycofuje się z obietnic wyborczych i zapewnia, że kwota wolna od podatku w wysokości 60 tys. zł zostanie wprowadzona w tej kadencji.

Rząd zobowiązał się do redukcji deficytu poniżej 3% do 2028 r. Obrał jednak dużo mniej realną ścieżkę realizacji tego celu, tj. zwiększania dochodów a utrzymywania wydatków na zbliżonym poziomie. Liczyliśmy, że rząd zdecyduje się mimo wszystko zredukować wydatki. Wybrał jednak zwiększenie dochodów poprzez m.in. podniesienie podatków.

W dyskusji o przyszłorocznym budżecie nie można zapomnieć o nowelizacji tegorocznego budżetu. Jego ostatnia aktualizacja pokazuje możliwą skalę „przestrzelenia” założeń dla budżetu na 2025 r. Istnieje duże ryzyko, że dochody nie zostaną wykonane i na nic się wtedy zda kreatywna księgowość ministra finansów.

Więcej komentarzy ekonomicznych w serwisie społecznościowym X, na profilu naszego eksperta Mariusza Zielonki, https://x.com/MariuszZielon11

Konfederacja Lewiatan

 

Czy arbitraż zyska na znaczeniu?
05 grudnia 2024

Czy arbitraż zyska na znaczeniu?

W obliczu największego od lat kryzysu wymiaru sprawiedliwości, arbitraż powinien zyskiwać na znaczeniu i stać się pierwszym wyborem przedsiębiorców poszukujących efektywnych metod rozwiązywania sporów.

Z raportu Najwyższej Izby Kontroli,  dotyczącego funkcjonowania sądownictwa powszechnego w Polsce w latach 2013-2023,  wynika że wymiar sprawiedliwości znajduje się w największym od 1989 roku kryzysie. Mając na względzie stale wydłużające się postępowania oraz rosnącą liczbę skarg na przewlekłość procesów, przedsiębiorcy powinni rozważyć arbitraż jako skuteczne narzędzie służące rozstrzyganiu ich sporów.

Potrzebny zapis na sąd polubowny

– Aby wyłączyć się spod jurysdykcji sądu powszechnego i tym samym zdecydować na arbitraż, przedsiębiorca musi zrobić tylko jedną rzecz – zawrzeć w umowie ze swoim kontrahentem zapis na sąd polubowny – tzw. klauzulę arbitrażową. Zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania cywilnego wyrok sądu polubownego lub ugoda przed nim zawarta mają moc prawną na równi z wyrokiem sądu lub ugodą zawartą przed sądem po ich uznaniu przez sąd albo po stwierdzeniu przez sąd ich wykonalności. Ponadto, wyroki arbitrażowe mogą być egzekwowane na całym świecie, co nabiera kluczowego znaczenia w dobie globalizacji i międzynarodowej działalności gospodarczej. Polska jest stroną Konwencji Nowojorskiej z 1958 roku, co ułatwia uznawanie i wykonywanie zagranicznych orzeczeń arbitrażowych w ponad 160 krajach i tworzy korzystne warunki dla przedsiębiorców dążących do egzekwowania swoich praw poza granicami kraju – mówi Agnieszka Siedlecka-Andrychowicz, dyrektorka Sądu Arbitrażowego przy Konfederacji Lewiatan.

Zalety arbitrażu

Arbitraż oferuje wiele zalet, które zwiększają jego atrakcyjność jako metody rozwiązywania sporów w porównaniu z sądownictwem powszechnym:

  1. Szybkość i efektywność: Arbitraż zwykle prowadzi do szybszego zakończenia spraw w porównaniu z tradycyjnym postępowaniem sądowym, co jest niezwykle cenne dla przedsiębiorców pragnących uniknąć długotrwałych procesów.
  2. Poufność: Procesy arbitrażowe są niejawne, co chroni tajemnice handlowe oraz inne wrażliwe informacje, zapewniając stronom większe poczucie bezpieczeństwa.
  3. Ekspercka wiedza: Strony mają możliwość wyboru arbitrów o odpowiednich kwalifikacjach i doświadczeniu, co wpływa na merytoryczną ocenę spraw. Mogą również współdecydować o doborze ekspertów czy biegłych, co pozwala na wykorzystanie fachowych opinii.
  4. Elastyczność procedur: Procedury arbitrażowe mogą być dostosowane do specyfiki danego sporu, co jest przeciwieństwem sztywnych ram postępowania sądowego. Arbitraż wiąże się także z mniejszą liczbą formalności, przepływ dokumentacji jest ułatwiony, a to przyspiesza proces.

Praktycznie wszystkie najczęściej występujące w biznesie spory można skutecznie rozstrzygać za pomocą arbitrażu. Co więcej nawet gdy strony już rozpoczęły postępowanie przed sądem powszechnym, mogą skorzystać z instytucji konwersji, która pozwala przejść z postępowania przed sądem powszechnym na postępowanie przed sądem arbitrażowym. (Art.  11611 §  1  kpc – W sprawie zawisłej przed sądem strony mogą poddać spór pod rozstrzygnięcie sądu polubownego aż do momentu prawomocnego rozstrzygnięcia sprawy przez sąd). Warto także podkreślić, że arbitraż może być stosowany również w sporach z zakresu prawa pracy. Warunkiem jest jednak, że zapis na sąd polubowny może być sporządzony dopiero po powstaniu sporu. Pracodawca nie ma zatem możliwości wprowadzenia klauzuli arbitrażowej do umowy o pracę.

Arbitraż korzystniejszy niż postępowanie przed sądem

W wielu przypadkach arbitraż okazuje się bardziej korzystny niż tradycyjne postępowanie przed sądem powszechnym, zwłaszcza w złożonych sprawach wymagających szczególnej uwagi i wiedzy eksperckiej. Właściwie dobrany zespół orzekający, starannie zorganizowane postępowanie znacznie zwiększają efektywność arbitrażu. W zależności też od sprawy, arbitraż może okazać się również rozwiązaniem bardziej korzystnym finansowo niż prowadzenie sprawy przed sądem powszechnym. W zależności od wartości przedmiotu sporu, opłaty w polskich sądach arbitrażowych potrafią być niższe niż opłaty w sądach powszechnych. Istnieje też możliwość zasądzenia od drugiej strony pełnej kwoty rzeczywiście poniesionych kosztów postępowania. W postępowaniu przed sądem powszechnym natomiast koszty zastępstwa są zryczałtowane i ograniczone do niewielkich kwot.

W odpowiedzi na dynamiczne zmiany w praktyce arbitrażu oraz rosnące oczekiwania i potrzeby zarówno arbitrów, jak i użytkowników arbitrażu stałe sądy polubowne (sądy arbitrażowe) zmieniają/unowocześniają swoje regulaminy – starając się dostosować je do międzynarodowych standardów. Przykładem jest tutaj Sąd Arbitrażowy przy Konfederacji Lewiatan, który zarządzeniem prezydenta Konfederacji Lewiatan od 1 stycznia 2025 roku wprowadza w życie nowy regulamin i taryfę opłat.

Nowy regulamin

– W nowym regulaminie wśród wielu zmian, przewidziano m. in. możliwość wszczęcia postępowania również poprzez wezwanie na arbitraż. Zespołowi Orzekającemu przyznano nowe uprawnienia, które umożliwiają uwzględnianie kosztów związanych z finansowaniem postępowania przez podmioty trzecie, a także koszty zastępstwa procesowego uzależnione od wyniku sprawy (success fee). Dodatkowo, zwiększono wartość przedmiotu sporu dla spraw, które mogą być prowadzone w trybie przyspieszonym do 200 000 zł, a procedury nominacji zastępczej arbitrów zostały jeszcze bardziej usprawnione – dodaje Agnieszka Siedlecka-Andrychowicz.

Zobacz nowy regulamin

 Konfederacja Lewiatan

 

 

 

 

 

Obniżka stóp procentowych możliwa w pierwszym półroczu 2025 roku
04 grudnia 2024

Obniżka stóp procentowych możliwa w pierwszym półroczu 2025 roku

Rada Polityki Pieniężnej na grudniowym posiedzeniu nie zmieniła wysokości stóp procentowych.

Komentarz Mariusza Zielonki, głównego ekonomisty Lewiatana

 Tegoroczne posiedzenia RPP nie wzbudzają większych emocji. Nawet konferencje prezesa NBP Adama Glapińskiego straciły na animuszu. Na ostatnim posiedzeniu Rady w tym roku, zapadła decyzja, aby pozostawić stopy na dotychczasowym  poziomie. Dla przypomnienia niezmiennym od października 2023 r.

W tej chwili dużo bardziej interesującym tematem jest odpowiedź na pytanie, kiedy RPP zdecyduje się na obniżkę stóp procentowych. O ile nasza prognoza nadal zakłada niewielką obniżkę w połowie roku, to ostatnie dane makroekonomiczne mogą sugerować, że albo jej skala będzie wyższa albo redukcja będzie mieć miejsce nieco wcześniej, w pierwszej połowie roku.

Argumentów gołębiom w RPP dodała zapowiedź rządu o kolejnym mrożeniu cen energii dla gospodarstw domowych. To skutecznie zatrzyma wzrost kosztów utrzymania domu/mieszkania dla konsumentów. Niepewności dodała wygrana w wyborach w USA Donalda Trumpa. Gdyby nowy prezydent zdecydował o realizacji postulatów odbudowy gospodarki kosztem partnerów handlowych, to wszystkie banki centralne będą stały przed wyzwaniem zwiększenia atrakcyjności inwestycyjnej swojego kraju.

Więcej komentarzy ekonomicznych w serwisie społecznościowym X, na profilu naszego eksperta Mariusza Zielonki, https://x.com/MariuszZielon11

Konfederacja Lewiatan

 

 

 

47% firm planuje podwyżki, 28% chce zatrudniać pracowników
04 grudnia 2024

47% firm planuje podwyżki, 28% chce zatrudniać pracowników

47% przedsiębiorstw planuje podwyżki wynagrodzeń w pierwszej połowie 2025 roku. Odsetek firm przewidujących nowe rekrutacje wzrósł rok do roku z 26% do 28% – takie wnioski przynosi 50. edycja badania Plany Pracodawców przeprowadzonego przez Instytut Badawczy Randstad we współpracy z GfK.

Mimo wyraźnego spadku liczby firm deklarujących podwyżki, nadal prawie połowa pracodawców zapowiada wzrost wynagrodzeń. 17% firm, które planują zmiany, wskazuje na podwyżki w granicach 2-4%, 31% zamierza przyznać podwyżki w przedziale 4-7%. Jedynie 7% firm przewiduje podwyżki przekraczające 10%, a podwyżki w przedziale 7-10% deklaruje 20% pracodawców.

Warto zauważyć, że firmy wyraźnie ostrożniej podchodzą do zwiększania płac, mimo dalszego wzrostu minimalnego wynagrodzenia. To zjawisko różni się od obserwacji sprzed roku, kiedy dynamiczne podwyżki minimalnej płacy skłoniły większą liczbę pracodawców do bardziej zdecydowanych działań w zakresie wynagrodzeń.

Pomimo zwyczajowego spowolnienia rekrutacyjnego na początku roku, więcej firm planuje nowe zatrudnienia niż zeszłej zimy. Wzrost zainteresowania rekrutacjami występuje w okresie, w którym tradycyjnie nie obserwuje się intensywnych działań tego typu. Wskazuje to na pozytywną zmianę w podejściu pracodawców, którzy mimo trudności związanych z ograniczeniami budżetowymi, czy kosztami pracy, dostrzegają konieczność wzmacniania zespołów. To istotny sygnał, zwłaszcza że ponad połowa pracodawców (61%) planuje utrzymać zatrudnienie na dotychczasowym poziomie. Największy potencjał rekrutacyjny wykazują firmy z sektora finansów i ubezpieczeń (43%) oraz nowoczesnych usług dla biznesu (SSC/BPO), w którym 39% pracodawców zamierza zwiększyć zatrudnienie. Warto podkreślić, że odsetek firm planujących redukcje zatrudnienia wyniósł 8%.

– W ostatnim roku pracodawcy już ostrożnie podejmowali decyzje o nowych rekrutacjach, zwiększeniu zatrudnienia. Jak wynika z badania Instytutu Badawczego Randstad, w perspektywie początku 2025 r. połowa badanych firm prognozuje stagnację gospodarki. Niepojący jest fakt, iż wyraźnie gorzej  kondycję gospodarki oceniają ważne dla nas branże – jak  budownictwo i handel. To przekłada się na plany dotyczące wysokości podwyżek wynagrodzeń w pierwszej połowie 2025 r. Większość pracodawców przewiduje niższe podwyżki płac niż w latach poprzednich – mówi Robert Lisicki, dyrektor departamentu pracy Konfederacja Lewiatan.

Konfederacja Lewiatan

System kaucyjny może wejść w życie od 2026 roku [+MP3]
04 grudnia 2024

System kaucyjny może wejść w życie od 2026 roku [+MP3]

Wczoraj komisje senackie przyjęły poprawkę przesuwającą wprowadzenie systemu kaucyjnego na 2026 rok. To krok w dobrym kierunku - uważa Konfederacja Lewiatan. Doprecyzowania wymagają jednak także inne przepisy. Dzisiaj ustawą będzie się zajmował Senat.

Wysłuchaj komentarza eksperta:

– Apelowaliśmy o wprowadzenie zmian, które zdaniem przedsiębiorców, współtworzących system kaucyjny pomogą w uniknięciu problemów organizacyjnych. Już od samego początku prac nad projektem ustawy proponowaliśmy przesunięcie startu systemu na 2026 rok. Z doświadczeń innych krajów wiedzieliśmy, że zbudowanie, efektywnego, powszechnego i przede wszystkim przyjaznego dla konsumentów systemu wymaga czasu i nie można tego zrobić w ciągu zaledwie kilku miesięcy. Dlatego wczorajsza decyzja senatorów to bardzo dobra wiadomość. Cieszy zrozumienie naszych postulatów – mówi Piotr Mazurek, ekspert Konfederacji Lewiatan.

Wiele przepisów trzeba doprecyzować

Zdaniem Konfederacji Lewiatan doprecyzowania wymagają też inne zapisy, które znalazły się w ustawie. Jednym z nich jest niefortunne objęcie systemem kaucyjnym jednostek handlowych, które w zdecydowanej większości sprzedają towary nieżywnościowe. W przypadku placówek takich jak sklepy odzieżowe, meblowe, budowlane, RTV/AGD  czy apteki i drogerie należy pamiętać, że są one kompletnie nieprzygotowane pod kątem logistycznym do odbioru opakowań i wypłacania kaucji konsumentom.

Ważne są też m.in. zwolnienie kaucji z podatku VAT, zmiany doprecyzowujące przepisy dla opakowań szklanych wielokrotnego użytku, powołanie organizacji parasolowej czy zwolnienie z obowiązku odbioru pustych opakowań i odpadów opakowaniowych przez kurierów i firmy świadczące usługi dostarczania i transportu żywności, w tym napojów.

Apteki w systemie kaucyjnym

Warto zwrócić szczególną uwagę na apteki, w których systemem kaucyjnym objęte będą m. in. opakowania po suplementach diety w płynie. Z jednej strony apteki jako placówki ochrony zdrowia, powinny koncentrować się przede wszystkim na profesjonalnej opiece nad pacjentem, w tym zapewnieniu mu dostępu do produktów leczniczych. Z drugiej strony doliczanie kaucji do produktów sprzedawanych w aptekach podniesie koszty jakie będą ponosić pacjenci. Dla wielu z nich suplementy, wraz z lekami, są produktami pierwszej potrzeby, które pełnią kluczową funkcję w codziennej profilaktyce zdrowotnej i wspomaganiu procesów leczenia.

– Włączenie aptek do systemu kaucyjnego będzie wiązało się z obciążeniem farmaceutów i techników farmaceutycznych dodatkowymi obowiązkami oraz z potencjalnymi trudnościami o charakterze organizacyjnym. Powinni oni skupić się na opiece nad pacjentami, a nie na naliczaniu kaucji czy zbieraniu pustych opakowań.

Ponadto apteki mają często ograniczoną przestrzeń, a w konsekwencji organizacja miejsca na zbiórkę opakowań mogłaby okazać się niemożliwa lub istotnie wpłynąć na komfort pacjentów i świadczonych usług. Dodatkowo oprogramowanie apteczne nastawione jest na weryfikacje autentyczności produktów tam sprzedawanych i nie jest przystosowane do pobierania kaucji. Nie można zapominać również o ograniczeniach ze względu na obowiązujący w Polsce całkowity zakaz reklamy aptek. Zgodnie z aktualnymi przepisami apteki nie mogą informować o prowadzonej działalności, z wyłączeniem jedynie informacji o lokalizacji i godzinach otwarcia. Każda informacja o systemie kaucyjnym, zwłaszcza dotycząca konkretnych produktów, tj. suplementów diety w płynie objętych kaucją, może być postrzegana jako niedozwolona reklama – mówi Marcin Piskorski, prezes Związku Pracodawców Aptecznych PharmaNET.

Apel o wyłączenie opakowań suplementów

Konfederacja Lewiatan apeluje o niedodawanie nowych obowiązków farmaceutom i technikom farmaceutycznym, a co za tym idzie wyłączenie aptek i opakowań po suplementach diety z systemu kaucyjnego, podobnie jak stało się to w przypadku opakowań po produktach leczniczych, wyrobach medycznych czy też  opakowaniach na napoje po produktach mlecznych.

– Wyłączenie opakowań suplementów diety z systemu kaucyjnego jest nie tylko kluczowe z punktu widzenia harmonizacji przepisów, ale także ochrony zdrowia publicznego. Suplementy diety, podobnie jak produkty lecznicze, zawierają substancje czynne, które mogą wchodzić w interakcje. Proponowane przez nasze organizacje wyłączenie może zostać wprowadzone przy użyciu prostego mechanizmu regulacyjnego, podobnego do tego, który już zastosowano dla wyrobów mleczarskich. Warto pamiętać również, że dla pacjentów każda dodatkowa opłata, jaką jest w tym przypadku kaucja, może stanowić istotne obciążenie finansowe, szczególnie w kontekście ograniczonych budżetów jakie posiadają często osoby starsze czy przewlekle chore, zmagające się z wysokimi kosztami leków i opieki zdrowotnej – mówi Ewa Jankowska, prezes PASMI.

Konfederacja Lewiatan