Inflacja i sytuacja budżetowa pogarszają nastroje
21 listopada 2024

Inflacja i sytuacja budżetowa pogarszają nastroje

W listopadzie 2024 r. nastąpiło pogorszenie obecnych nastrojów konsumenckich przy jednoczesnym braku zmian przyszłych nastrojów w stosunku do poprzedniego miesiąca – podał GUS.

Komentarz Mariusza Zielonki, głównego ekonomisty Lewiatana

Inflacja i sytuacja budżetowa pogarszają nastroje Polek i Polaków. Główny wskaźnik nastrojów spadł do poziomu -17,1 pkt. Zbliżony wynik odnotowywaliśmy ponad rok temu. Gdy jednak spojrzeć w bardziej szczegółowe dane to okaże się, że postrzeganie naszej gospodarki w ciągu najbliższego roku jest tak samo złe jak w maju 2023 r. Jednocześnie sytuację swojego gospodarstwa domowego zarówno obecnie, jak i w najbliższej przyszłości oceniamy podobnie jak w ostatnich dziesięciu miesiącach.

To postrzeganie sytuacji własnego gospodarstwa oraz wizja, że jednak inflacja będzie niższa w najbliższym roku skłania nas do dokonywania ważniejszych zakupów. Gdyby wnioskować tylko na podstawie badania nastrojów to przyszły rok również będzie mocny konsumpcją, podobnie jak obecny.

Mimo nadal niskiego poziomu bezrobocia, nasza ocena rynku pracy się  pogarsza. To dowód na to jak silnie wpływają na nastroje doniesienia medialne dotyczące zwolnień grupowych. Mimo bardzo niewielkiej skali zwolnień, w stosunku do liczby pracujących, jak i bezrobotnych informacje o kolejnych redukcjach zatrudnienia  psują w oczach obywateli obraz  rynku pracy.

Więcej komentarzy ekonomicznych w serwisie społecznościowym X, na profilu naszego eksperta Mariusza Zielonki, https://x.com/MariuszZielon11

Konfederacja Lewiatan

 

 

 

Niska wiarygodność ekonomiczna to niestabilna gospodarka
20 listopada 2024

Niska wiarygodność ekonomiczna to niestabilna gospodarka

Kolejna edycja Indeksu Wiarygodności Ekonomicznej wskazuje, że Polska i Węgry mają wyzwania związane z wiarygodnością ekonomiczną, zwłaszcza w obszarze praworządności, finansów publicznych i stabilności pieniądza. W 2023 roku indeks Polski wyniósł −1,15, lepiej niż rok wcześniej, ale znacznie gorzej niż dwa lata temu. Konfederacja Lewiatan jest jednym z głównych partnerów merytorycznych raportu.

Raport został zaprezentowany podczas drugiego dnia kongresu Open Eyes Economy Summit 2024. Objął pięć krajów Europy Środkowej: Polskę, Czechy, Rumunię, Słowację i Węgry, a tegoroczną nowością była analiza Rumunii.

– Priorytetem naszego rządu jest przywracanie praworządności i w bardzo trudnych warunkach budżetowych i gospodarczych powrót na ścieżkę stabilnego rozwoju i konwergencji z najbardziej rozwiniętymi gospodarkami UE. W tej sytuacji rząd realizuje lub zapowiada spełnienie obietnic wyborczych. Odczyty kluczowych wskaźników zastosowanych w tegorocznej edycji Indeksu Wiarygodności Ekonomicznej Polski nie wieszczą przełomu, ale są i powinny być wyznacznikiem dla dalszych działań. Niestety, to ostatni moment, aby upomnieć się o kwestie gospodarcze, które jak wynika z badań Lewiatana są  słabo widoczne, nie ma ośrodka koordynacji polityki gospodarczej. Obawiam się, że jeśli rząd natychmiast nie podejmie tego postulatu, kolejne odczyty Indeksu znów nie będą wskazywać przełomu, a większość wskaźników pozostawać będzie w czerwonych barwach. Dziś obok bezpieczeństwa i praworządności priorytetem w polityce rządu musi stać się strategia rozwoju gospodarki  – podkreśla prof. Jacek Męcina, doradca zarządu Konfederacji Lewiatan, jeden ze współautorów raportu.

Autorzy raportu przestrzegają, że najistotniejszym zagrożeniem w perspektywie najbliższych trzech lat będzie w Polsce brak pewności prawa, obejmujący dualizm prawny oraz lekceważenie faktycznej niezależności i niezawisłości sędziowskiej. Istotnym problemem pozostaje także niewydolność systemu sprawiedliwości i przewlekłość postępowań sądowych. Ponadto, wśród czynników o ponadprzeciętnej wadze oraz ponadprzeciętnym prawdopodobieństwie materializacji znalazły się: zniszczona wiarygodność sądownictwa konstytucyjnego oraz niekonstytucyjność Krajowej Rady Sądownictwa.

Kluczowym zagrożeniem dla  wiarygodności ekonomicznej Polski w perspektywie najbliższych trzech lat jest też utrzymujący się wysoki deficyt finansów publicznych połączony z ekspansywną polityką fiskalną. Niebezpieczeństwem jest jednocześnie niska przejrzystość i dezintegracja finansów publicznych, w tym niespójność statystyk dotyczących stanu finansów publicznych i ograniczenie roli ustawy budżetowej.

Ocena swobody działalności gospodarczej w Polsce wypada w tegorocznym Indeksie wyraźnie gorzej niż w edycji z 2023 roku.

Pełny raport, opracowany przez czołowych ekonomistów, zawiera rekomendacje mające na celu poprawę wskaźników wiarygodności gospodarczej. „Niska wiarygodność ekonomiczna to niestabilna gospodarka, a jej skutki dotykają każdego z nas – od wyższych cen po ograniczony dostęp do usług publicznych” – przypominają w nim eksperci.

Pełna wersja raportu: https://hub.oees.pl/wp-content/uploads/2024/11/IWEP_2024_online-ost.pdf

Skrót: https://hub.oees.pl/wp-content/uploads/2024/11/IWEP_2024_SKROT-WEB.pdf

Konfederacja Lewiatan

 

 

 

Raport Lewiatana. Konieczna zmiana finansowania ochrony zdrowia
06 listopada 2024

Raport Lewiatana. Konieczna zmiana finansowania ochrony zdrowia

W ciągu ostatniego roku w ochronie zdrowia odnotowano wzrost nakładów, jednak struktura finansowania nadal koncentruje się na kosztownych świadczeniach szpitalnych, a nie na opiece podstawowej i ambulatoryjnej, co jest wysoce nieefektywne.

Przed rokiem eksperci Konfederacji Lewiatan w porozumieniu z firmami, przygotowali kilkadziesiąt postulatów do nowego rządu, które obejmowały 12 obszarów, m.in. podatki, pracę, edukację, energetykę, cyfryzację. Teraz w specjalnym raporcie „Postulaty przedsiębiorców. Rok nowej władzy” oceniamy jak rząd realizuje propozycje przedsiębiorców.

– Rozwiązanie systemowych problemów w ochronie zdrowia wymaga kompleksowego podejścia. Konieczne jest przeprowadzenie przeglądu obecnych regulacji prawnych, usunięcie nieużywanych przepisów oraz opracowanie polityki bardziej efektywnego finansowania systemu. Obecnie znaczna część nowych środków jest kierowana na wynagrodzenia pracowników ochrony zdrowia, co nie zaspokaja rosnących potrzeb zdrowotnych społeczeństwa, wynikających m.in. z niekorzystnych trendów demograficznych – mówi Kacper Olejniczak, dyrektor departamentu ochrony zdrowia i sektora life sciences Konfederacji Lewiatan.

Równie istotne jest odwrócenie struktury świadczeń zdrowotnych, aby większy nacisk kłaść na opiekę podstawową i ambulatoryjną, a nie na kosztowną hospitalizację. Ministerstwo Zdrowia podjęło pewne działania w tym kierunku, pracując nad reformą szpitalnictwa.

Oprócz reform strukturalnych, kluczowe będzie wprowadzenie lepszej współpracy między sektorem publicznym a prywatnym. Obecnie przepisy ograniczają taką współpracę, co prowadzi do nieefektywnego wykorzystania zasobów i marnotrawstwa środków publicznych. System finansowania ochrony zdrowia powinien polegać na płaceniu za efekt zdrowotny, a nie tylko za wykonane świadczenia, co promuje model oparty na wartości.

Ważnym elementem dalszego rozwoju ochrony zdrowia  będzie także zapewnienie bezpieczeństwa lekowego poprzez rozwój krajowego przemysłu farmaceutycznego oraz optymalizacja dostępu do innowacyjnych terapii, w tym terapii biologicznych. Usprawnienie systemu ochrony zdrowia oraz lepsze wykorzystanie zasobów, takich jak apteki i wykwalifikowani farmaceuci, może przyczynić się do poprawy dostępu do usług zdrowotnych i odciążenia systemu podstawowej opieki zdrowotnej.

Konfederacja Lewiatan

 

 

 

Raport Lewiatana. Transformacja energetyczna postępuje zbyt wolno
05 listopada 2024

Raport Lewiatana. Transformacja energetyczna postępuje zbyt wolno

W ostatnim roku większość postulatów przedsiębiorców dotyczących transformacji energetycznej nie została zrealizowana, np. nie nastąpił powrót do mechanizmów rynkowych, ceny energii nadal są regulowane administracyjnie, nie przywrócono też obliga giełdowego.

Przed rokiem eksperci Konfederacji Lewiatan w porozumieniu z firmami, przygotowali kilkadziesiąt postulatów do nowego rządu, które obejmowały 12 obszarów, m.in. podatki, pracę, edukację, energetykę, cyfryzację. Teraz w specjalnym raporcie „Postulaty przedsiębiorców. Rok nowej władzy” oceniamy jak rząd realizuje propozycje przedsiębiorców.

– Realizacja postulatów dotyczących transformacji energetycznej powinna być jednym z głównych priorytetów rządu. Postępy w tym zakresie są jednak zbyt wolne. Pomimo ustabilizowania cen energii na rynku hurtowym, interwencyjne mechanizmy, takie jak zamrożenie cen, nadal obowiązują, co spowalnia pełną liberalizację rynku i odstrasza potencjalnych inwestorów. Kluczowe jest wprowadzenie stabilnych, rynkowych mechanizmów oraz przywrócenie przejrzystości na rynku energii, a te postulaty wciąż czekają na realizację – mówi Paulina Grądzik, zastępczyni dyrektora departamentu energii i zmian klimatu Konfederacji Lewiatan.

Przyszłość OZE

Jednym z największych wyzwań jest przyszłość odnawialnych źródeł energii, w tym lądowej energetyki wiatrowej, której rozwój został zahamowany przez zwiększenie minimalnej odległości wiatraków od zabudowań do 700 metrów. Obniżenie tej odległości do 500 metrów, jak sugeruje branża, mogłoby znacząco przyspieszyć rozwój sektora. Kwestia ta jest obecnie przedmiotem konsultacji publicznych w ramach tzw. ustawy odległościowej. Procedowanie tej ustawy jest niezwykle istotne, ponieważ rozwój OZE przynosi korzyści nie tylko przedsiębiorcom, ale również społecznościom lokalnym, właścicielom gruntów oraz odbiorcom energii, którzy szukają dostępu do energii elektrycznej w rozsądnej cenie.

Problemy infrastrukturalne także ograniczają rozwój OZE – potrzeba modernizacji sieci elektroenergetycznych oraz uproszczenia procedur przyłączeniowych wciąż pozostaje aktualna. Chociaż wprowadzono pewne rozwiązania, takie jak cable pooling (współdzielenie przyłącza przez kilka instalacji OZE), nadal nie spełniają one rosnących potrzeb sektora.

Transformacja ciepłownictwa

Szczególnie ważna jest transformacja ciepłownictwa, która powinna być zaplanowana z uwzględnieniem odpowiednich rozwiązań legislacyjnych, aby pozytywnie wpłynąć na ceny ciepła, co stanowi znaczną część wydatków energetycznych gospodarstw domowych.

Ważne jest też wprowadzenie rozwiązań wspierających budowę magazynów energii. To pozwoli lepiej bilansować produkcję i zużycie energii, co jest kluczowe dla stabilności sieci.

Bez interwencji na rynku energii

– Pełna transformacja energetyczna nie będzie jednak możliwa bez zaprzestania interwencji w rynek energii. Po dwóch dekadach budowania liberalnego sektora energetycznego, opartego na mechanizmach rynkowych, zatrzymaliśmy się w miejscu, nie widząc perspektyw na powrót do wcześniejszych zasad sprzed kryzysu energetycznego. Konkurencyjność powinna być fundamentem tego rynku, a jej pełne przywrócenie jest niezbędne, aby sektor mógł efektywnie funkcjonować i przynosić korzyści – dodaje Paulina Grądzik.

Konfederacja Lewiatan

Nie będzie obniżki stóp procentowych
05 listopada 2024

Nie będzie obniżki stóp procentowych

Rada Polityki Pieniężnej prawdopodobnie nie zdecyduje się na obniżkę stóp procentowych na rozpoczynającym się dzisiaj dwudniowym posiedzeniu.

Komentarz Mariusza Zielonki, głównego ekonomisty Lewiatana

Tę prognozę opieramy na ekonomicznej ocenie sytuacji gospodarczej w Polsce oraz na wypowiedziach prezesa NBP i członków RPP. Decyzja o utrzymaniu stóp procentowych na obecnym poziomie wydaje się uzasadniona racjonalnie, jednak globalne czynniki mogą również wpłynąć na ostateczną ocenę sytuacji przez RPP.

Posiedzenie zbiega się w czasie z wyborami w Stanach Zjednoczonych, których wynik może mieć konsekwencje dla globalnej polityki gospodarczej, w tym również dla Polski. Bez względu na to, który z kandydatów zwycięży, ewentualne przejęcie władzy przez Republikanów mogłoby oznaczać rozluźnienie polityki fiskalnej w USA, co prawdopodobnie wymusiłoby zacieśnienie tamtejszej polityki pieniężnej. To zaś może wywołać odpływ kapitału z innych rynków, w tym z Azji, Europy i Ameryki Południowej, oraz wywierać presję na waluty.

W takim scenariuszu – uwzględniając również opóźnienia, z jakimi zmiany stóp procentowych wpływają na gospodarkę – RPP może zdecydować się wstrzymać z luzowaniem polityki pieniężnej nawet do drugiej połowy przyszłego roku, aby przeciwdziałać potencjalnym skutkom globalnych przepływów kapitałowych oraz zapewnić stabilność krajowego rynku finansowego.

Więcej komentarzy ekonomicznych w serwisie społecznościowym X, na profilu naszego eksperta Mariusza Zielonki, https://x.com/MariuszZielon11

Konfederacja Lewiatan

 

 

Raport Lewiatana. Rynek pracy czeka na reformy
04 listopada 2024

Raport Lewiatana. Rynek pracy czeka na reformy

Choć rząd podjął w ostatnich miesiącach pewne kroki, przedsiębiorcy oczekują większego wsparcia w aktywizacji grup niedoreprezentowanych na rynku pracy czy zmniejszenia kosztów zatrudnienia. Apelują również o zapewnienie dostępu do kandydatów z państw trzecich oraz tworzenie warunków sprzyjających rozwojowi kompetencji i kwalifikacji zawodowych.

Przed rokiem eksperci Konfederacji Lewiatan w porozumieniu z firmami, przygotowali kilkadziesiąt postulatów do nowego rządu, które obejmowały 12 obszarów, m.in. podatki, pracę, edukację, energetykę, cyfryzację. Teraz w specjalnym raporcie „Postulaty przedsiębiorców. Rok nowej władzy” oceniamy jak rząd realizuje propozycje przedsiębiorców.

– Rynek pracy, choć stabilny, stoi przed rosnącymi wyzwaniami związanymi z demografią, migracją i nowymi technologiami. Wymaga pilnych reform w kilku kluczowych obszarach, co wynika z naszych postulatów. Przyszłość rynku pracy będzie kształtowana przez cyfrową i zieloną transformację, które zmieniają zapotrzebowanie na kompetencje i kwalifikacje. Jednocześnie malejąca liczba osób w wieku produkcyjnym będzie hamować rozwój gospodarki i zwiększać obciążenia finansowe państwa – mówi Robert Lisicki, dyrektor departamentu pracy Konfederacji Lewiatan.

– Musimy zatem zwrócić uwagę na szczególnie niską aktywność zawodową wśród matek, osób starszych i osób z niepełnosprawnościami. Istotna zatem jest aktywizacja zawodowa kobiet, zwłaszcza tych powracających do pracy po przerwie macierzyńskiej. Pomimo rosnącego udziału ojców w korzystaniu z urlopów rodzicielskich, nadal zaledwie 7% mężczyzn zdecydowało się na to świadczenie. Wprowadzone niedawno rozwiązania wspierające kobiety w wejściu i powrocie na rynek pracy wymagają czasu na ocenę rezultatów – podkreśla Nadia Winiarska, ekspertka departamentu pracy Konfederacji Lewiatan.

Kolejną grupą wymagającą wsparcia są osoby z niepełnosprawnościami. Lewiatan, we współpracy z innymi organizacjami, zachęca firmy do tworzenia otwartych środowisk pracy. Konieczne są jednak dalsze zmiany systemowe, by poprawić efektywność aktywizacji zawodowej tej grupy. Podobne działania są potrzebne w przypadku osób w wieku przedemerytalnym i emerytalnym, których aktywność zawodowa jest niska. Prace nad nową ustawą o rynku pracy, subsydiowanie wynagrodzeń oraz wsparcie w dostosowaniu organizacji pracy mogą sprzyjać większemu zatrudnieniu tych grup.

Migracje zarobkowe są kolejnym obszarem, gdzie potrzebne są reformy. Przedstawienie 5-letniej strategii migracyjnej Polski wywołało wśród pracodawców szereg wątpliwości, zastrzeżeń. Uwzględniając kwestie bezpieczeństwa musimy mieć na uwadze, iż gospodarka potrzebuje migrantów ekonomicznych. Kluczowe jest uproszczenie i przyspieszenie procedur legalizacji pobytu i pracy oraz uznawania kwalifikacji cudzoziemców – uważa Nadia Winiarska.

– Wreszcie, pracodawcy postulują o rozwiązania zmniejszające ich  obciążenia, a odejście od obowiązku wypłaty wynagrodzenia chorobowego przez firmy zatrudniające do 20 osób, byłoby istotnym krokiem w poprawie ich sytuacji – dodaje Robert Lisicki.

 Konfederacja Lewiatan

Pobierz raport
Przemysł odbił się od dna, ale perspektywy nie są dobre [+MP3]
04 listopada 2024

Przemysł odbił się od dna, ale perspektywy nie są dobre [+MP3]

PMI polskiego sektora przemysłowego wyniósł w październiku br. 49,2 pkt, wobec 48,6 pkt w poprzednim miesiącu - podał S&P Global.

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Komentarz Mariusza Zielonki, głównego ekonomisty Lewiatana

Najnowsze dane PMI pokazują oznaki lekkiego ożywienia w przemyśle – produkcja oraz zatrudnienie w październiku wzrosły po raz pierwszy od dwóch i pół roku, sygnalizując stabilizację. Jednak poprawa ta jest oparta głównie na zmniejszeniu zaległości produkcyjnych, co wskazuje na niepewne podstawy wzrostu. Obserwowany dalszy spadek nowych zamówień – już trzydziesty drugi miesiąc z rzędu – wyraźnie sugeruje, że o trwałym odbiciu nie można jeszcze mówić.

Presje kosztowe osłabły, co może sprzyjać dalszej stabilizacji – średnie koszty produkcji spadły w najszybszym tempie od roku, a ceny wyrobów gotowych obniżyły się najmocniej od siedmiu miesięcy. Niższe koszty znajdują również potwierdzenie w twardych danych o inflacji producenckiej. Jednak osłabienie koniunktury w Niemczech i słabe perspektywy dla sektora motoryzacyjnego, kluczowego dla polskiego eksportu, pozostają poważnym ryzykiem. Optymizm przedsiębiorców na nadchodzący rok jest najniższy od ponad roku, co odzwierciedla obawy o dalszy wpływ recesji u naszych zachodnich sąsiadów na naszą gospodarkę.

Przed końcem roku PMI prawdopodobnie pozostanie poniżej granicy 50 pkt, a stabilizacja okaże się jedynie chwilowa, jeśli nie nastąpi wyraźne ożywienie popytu na polskie wyroby przemysłowe.

Więcej komentarzy ekonomicznych w serwisie społecznościowym X, na profilu naszego eksperta Mariusza Zielonki, https://x.com/MariuszZielon11

Konfederacja Lewiatan

 

Inflacja do końca roku nie spadnie poniżej 5% [+MP3]
31 października 2024

Inflacja do końca roku nie spadnie poniżej 5% [+MP3]

Ceny towarów i usług konsumpcyjnych według szybkiego szacunku w październiku br. w porównaniu z analogicznym miesiącem 2023 roku wzrosły o 5%, a w stosunku do poprzedniego miesiąca były wyższe o 0,3% - podał GUS.

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Komentarz Mariusza Zielonki, głównego ekonomisty Lewiatana

Październik kończymy wzrostami cen na poziomie 5% w skali roku. To jednocześnie najwyższy wynik w 2024 r. (we wrześniu  było 4,9%). Materializuje się nasz scenariusz rozwoju inflacji na końcówkę roku. Od tego momentu inflacja będzie już przekraczać wyznaczoną w październiku granicę. Nadal zaskakująco szybko drożeje żywność, choć część wzrostu cen wyjaśnia niższa stawka VAT sprzed roku. Bez zmian z kolei pozostają ceny paliw. Na inflację na stacjach paliw w październiku miały wpływ obniżki cen benzyny sprzed roku. Za miesiąc ten czynnik powinien już działać w kierunku obniżenia ogólnego wskaźnika inflacji.

Niezmiennie inflację przyspieszają wzrosty cen energii i nośników tej energii. Zbliżamy się do szczytu sezonu grzewczego, można zatem spodziewać się podrożenia cen tych nośników.

Patrząc na szczątkowe dane GUS można zaryzykować stwierdzenie, że ceny towarów kolejny miesiąc nadrabiają dystans dzielący je od tempa wzrostu cen usług. To nie jest dobry omen jeśli chodzi o naszą konsumpcję w końcówce roku. Kupujemy mniej niż przed rokiem. Gdyby ten trend się utrzymał do końca roku, to prognozy o wzroście PKB powyżej 3% w 2024 roku można będzie włożyć między bajki.

Więcej komentarzy ekonomicznych w serwisie społecznościowym X, na profilu naszego eksperta Mariusza Zielonki, https://x.com/MariuszZielon11

Konfederacja Lewiatan

 

 

 

 

Raport Lewiatana. Postulaty podatkowe nie mogą długo czekać na spełnienie
30 października 2024

Raport Lewiatana. Postulaty podatkowe nie mogą długo czekać na spełnienie

Większość postulatów podatkowych przedsiębiorców pozostaje wciąż niezrealizowana. Nie nastąpiło uproszczenie przepisów i usunięcie tych, które generują największe trudności, nie poprawiła się jakość prawa podatkowego.

Przed rokiem eksperci Konfederacji Lewiatan w porozumieniu z firmami, przygotowali kilkadziesiąt postulatów do nowego rządu, które obejmowały 12 obszarów, m.in. podatki, pracę, edukację, energetykę, cyfryzację. Teraz w specjalnym raporcie „Postulaty przedsiębiorców. Rok nowej władzy” oceniamy jak rząd realizuje propozycje przedsiębiorców.

Długa lista spraw do załatwienia

Ministerstwo Finansów wysiłki skierowało na wprowadzenie zmian wynikających z implementacji przepisów unijnych (globalny minimalny CIT), orzeczenia TK (zmiany w definicji budynku i budowli dla potrzeb podatku od nieruchomości) oraz uszczelniających i nakładających nowe obowiązki (KSEF i raportowanie JPK-CIT). Choć powołano grupy ekspertów do rozwiązania wątpliwości związanych z poborem podatku u źródła (WHT), czy przeprowadzono pogłębione konsultacje KSEF, inne kluczowe obszary wymagają nadal pilnej uwagi.

Obciążenia związane z Polskim Ładem zmniejszają możliwości inwestycyjne i konkurencyjność firm, co negatywnie wpływa na rozwój gospodarki. Rząd nie zaproponował przywrócenia neutralności podatkowej wymiany udziałów, przywrócenia amortyzacji nieruchomości mieszkalnych, uchylenia wadliwych podatków minimalnych: CIT i od wynajmu powierzchni komercyjnych albo czasochłonnego i kosztownego raportowania krajowych schematów podatkowych (MDR).

Brak koordynacji polityki gospodarczej

– Dotychczasowe działania rządu w obszarze podatków i składek pokazują brak koordynacji i spójności polityki gospodarczej. Proponowane zmiany, takie jak np. minimalny okres vacatio legis w procedowanej ustawie deregulacyjnej, w teorii realizują zgłaszany przez przedsiębiorców postulat zapewnienia 6 miesięcznego vacatio legis, ale w praktyce okażą się pozorną regulacją ze względu na wyjątki pozwalające na odchodzenie od zapewnienia 6-miesięcznego vacatio legis, jeżeli wymaga tego ważny interes publiczny (czyli w ocenie projektodawców tak będzie zawsze), albo projekt ustawy implementuje prawo UE. Planowane w tym roku zmiany, bardzo trudne i wymagające od firm dużego zaangażowania, m.in. w podatku od nieruchomości czy globalny minimalny CIT, wejdą w życie z minimalnym i niewystarczającym vacatio legis. Wciąż nie mamy propozycji rozwiązań niwelujących negatywne skutki wejścia w życie globalnego minimalnego CIT skierowanych do podmiotów działających w specjalnych strefach ekonomicznych, na podstawie decyzji o wsparciu, albo korzystających z ulg B+R. Priorytetem resortu finansów powinna być praca na rzecz wyjaśnienia znanych i od wielu lat zgłaszanych wątpliwości związanych z interpretacją przepisów podatkowych, dążenie do zakończenia zbędnych sporów administracji skarbowej z podatnikami oraz uproszczenie przepisów, a nie wyłącznie tworzenie nowego prawa w reakcji na doraźne potrzeby finansowe państwa oraz implementację prawa UE. Mamy jednak nadzieję, że nasze postulaty zostaną zrealizowane w tej kadencji parlamentu – przekonuje Przemysław Pruszyński, doradca podatkowy, dyrektor departamentu podatkowego Konfederacji Lewiatan.

Uproszczenie przepisów priorytetem

W Ministerstwie Finansów powinien zostać powołany zespół ekspertów, którego zadaniem będzie analiza stosowania przepisów prawa podatkowego. Rekomendacje zespołu powinny służyć przygotowaniu zmian legislacyjnych eliminujących wadliwe przepisy i regulacje. Obecnie prace Ministerstwa Finansów nakierowane są na zupełnie inny obszar. Stale nakładane są na przedsiębiorców nowe obowiązki bądź ograniczenia, które uzasadniane są konicznością uszczelnienia poboru podatków. Brakuje inicjatyw mających na celu uproszczenie przepisów.

Konfederacja Lewiatan

Raport Lewiatana. Postulaty przedsiębiorców nadal czekają na realizację
29 października 2024

Raport Lewiatana. Postulaty przedsiębiorców nadal czekają na realizację

Największym sukcesem rządu w ciągu ostatnich dziesięciu miesięcy było odblokowanie środków z Krajowego Planu Odbudowy. To był jeden z głównych postulatów Lewiatana do nowego rządu. Tempo realizacji innych postulatów jest wolniejsze niż oczekiwano.

Przed rokiem nasi eksperci w porozumieniu z firmami, przygotowali kilkadziesiąt postulatów do nowego rządu, które obejmowały 12 obszarów, m.in. podatki, pracę, edukację, energetykę, cyfryzację. Teraz w specjalnym raporcie „Postulaty przedsiębiorców. Rok nowej władzy” oceniamy jak rząd realizuje propozycje przedsiębiorców.

Trudny pierwszy rok

Pierwszy rok od wyborów parlamentarnych nie był łatwy dla rządu i gospodarki. Potrzeba uporania się z problemami pozostawionymi przez poprzednią władzę determinowała priorytety. Jednocześnie mierzyliśmy się z wieloma wyzwaniami:  wojna w Ukrainie, konieczność modernizacji armii, inflacja, powódź, ogromny deficyt budżetowy i duże oczekiwania społeczne, trudne realia geopolityczne. W konsekwencji realizacja wielu  postulatów Konfederacji Lewiatan dotyczących gospodarki, kwestii społecznych, równości płci, problemów energetycznych, cyfrowych czy praworządności nadal czeka na swoją kolej. Co jednak nie znaczy, że tematy gospodarcze są na marginesie zainteresowania rządzących. I raport tego dowodzi. Pamiętajmy także, że jesteśmy dopiero w jednej czwartej kadencji parlamentu, więc na finalną ocenę działań rządu jeszcze zdecydowanie za wcześnie

Zmiana klimatu dla biznesu

– Widzimy zmianę klimatu dla biznesu, ale bilans realizacji przez rząd postulatów przedsiębiorców nie jest zadowalający. Liczyliśmy na więcej, choć jesteśmy też realistami. Część naszych propozycji jest wdrażana, ale bardzo powoli. Wiele najważniejszych nadal czeka na spełnienie. Mamy nadzieję chociażby na uwzględnienie naszego głosu w planowanym zaostrzeniu polityki migracyjnej. Lepsza kontrola chętnych do wjazdu do Polski nie musi i nie może oznaczać, że odetniemy gospodarkę od napływu tak nam potrzebnej siły roboczej. Od realizacji postulatów przedsiębiorców  zależy przyszłość gospodarki i konkurencyjność firm – mówi Maciej Witucki, prezydent Konfederacji Lewiatan.

Transformacja energetyczna postępuje zbyt wolno. W sferze regulacyjnej wciąż brakuje stabilności, a zmieniające się przepisy utrudniają prowadzenie działalności gospodarczej. Czekamy na uproszczenie podatków, przyspieszenie zmian na rynku pracy, reformę ochrony zdrowia.  Dialog społeczny, choć zauważamy tutaj zdecydowanie większe otwarcie, nie jest wykorzystywany w pełni jako narzędzie wypracowywania rozwiązań. W obszarze edukacji, mimo pewnych inicjatyw, brakuje kompleksowych działań dostosowanych do potrzeb współczesnej gospodarki. Bez przyjęcia przez rząd bardziej strategicznego podejścia do rozwoju kraju trudno będzie zapewnić stabilne warunki dla rozwoju przedsiębiorstw i wzrostu konkurencyjności kraju.

Potrzebna koordynacja polityki gospodarczej

Realizacja ważnych dla gospodarki reform wymaga koordynacji polityki gospodarczej. Jak wynika z naszych badań domaga się tego ponad połowa firm. Rozdrobnienie kompetencyjne oraz spory wewnątrz koalicji, przenoszone do przestrzeni publicznej i medialnej, utwierdzają przedsiębiorców w poczuciu braku stabilności prawa. Konieczne jest więc powołanie wicepremiera odpowiedzialnego za sprawy gospodarcze. Proponujemy również  utworzenie  Rady Gospodarczej przy Premierze,  jako ciała sprawnie przenoszącego opinie środowiska gospodarczego na najwyższy poziom administracji rządowej.

Przed rządem ogrom pracy

– Jak widać przed rządem jeszcze ogrom pracy. Musi, kontynuując trudne zadanie związane z przywracaniem praworządności, mocniej wsłuchiwać się w postulaty środowisk gospodarczych, które sygnalizują, że zaniedbanie spraw gospodarczych odbije się na kondycji firm, a w konsekwencji na stanie finansów publicznych, jakości pracy i życia obywateli. Rzeczywisty dialog społeczny z przedsiębiorcami i stroną związkową może być skuteczną metodą godzenia interesów w imię lepszego rządzenia, którego po latach zaniedbań populistycznych rządów wszyscy bardzo potrzebujemy. Jak widać z naszych badań w środowisku przedsiębiorców jest nadzieja, ale dostrzegamy też szereg zagrożeń – mówi Mariusz Zielonka, główny ekonomista Konfederacji Lewiatan.

POBIERZ PEŁNY RAPORT

Konfederacja Lewiatan