Fundusze Europejskie na rozwój firm w cyklu FunduszowEFakty – podsumowanie listopada
03 grudnia 2024

Fundusze Europejskie na rozwój firm w cyklu FunduszowEFakty – podsumowanie listopada

fot. European Union 2022

Fundusze unijne przyspieszają - coraz więcej projektów jest realizowanych, coraz więcej środków wykorzystanych. Wielu przedsiębiorców dowiedziało się w listopadzie, czy dotacja jest dla nich. Rozstrzygnęły się również konkursy dla innych organizacji. A kolejne czekają na wnioski o dofinansowanie firm. Zapraszamy do listopadowego podsumowania w naszym cyklu FunduszowEFakty.

W sierpniu rozpoczęliśmy FunduszowEFakty – cykl publikacji i informacji, w których w kolejnych miesiącach podsumowujemy najważniejsze wydarzenia i zapraszamy do funduszowych aktywności.

Tematy te poruszamy w ramach projektu „Fundusze europejskie na rozwój firm w perspektywie finansowej 2021-2027” finansowanego ze środków Programu Pomoc Techniczna dla Funduszy Europejskich 2021-2027. Projekt realizuje Konfederacja Lewiatan oraz Związek Pracodawców Business Centre Club.

Wyniki po długim oczekiwaniu

Po prawie 9 miesiącach od zakończenia konkursu, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju opublikowało wyniki oceny wniosków w Ścieżce SMART dla konsorcjów. Z 566 projektów, dofinansowanie otrzymało 51 wniosków. Nadal więc tzw. wskaźnik sukcesu jest poniżej 10%.

Krócej, bo niecałe 4 miesiące, trwała ocena wniosków na opracowanie i wdrożenie strategii wzorniczej w firmach z Polski Wschodniej. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości opublikowała wyniki konkursu w listopadzie. Dofinansowanie o łącznej wartości prawie 200 mln zł dostało aż 96 projektów. Jednak kolejne 216 wniosków nie miało szczęścia w konkursie.

Gdzie są kolejne szanse?

Przedsiębiorcy nadal mogą liczyć na możliwość dofinansowania w innych konkursach. Co polecamy uwadze w naszym TOP5?

  • Ścieżka SMART dla konsorcjów. Ponad 500 wniosków złożonych w poprzednim konkursie dla konsorcjów w NCBR nie otrzymało dofinansowania. Zbliża się jednak kolejna szansa na wnioskowanie. Następny konkurs jest już ogłoszony, a wnioski będą przyjmowane od 10 stycznia do 28 marca 2025. Projekty modułowe dotyczące prac badawczych i wdrożeń innowacji będą mogły realizować konsorcja przedsiębiorstw bądź konsorcja firm z jednostkami naukowymi i organizacjami pozarządowymi.
  • Kredyt Ekologiczny. To instrument dla firm, które chcą zmodernizować posiadaną infrastrukturę w celu ograniczenia zużycia energii. W trwającym konkursie została zmieniona minimalna wartość wydatków w projekcie i wynosi 2 mln zł. Na wsparcie mogą więc liczyć tylko większe projekty. Wnioski do BGK można składać od 17 października do końca styczna 2025 r. Mniejsze projekty BGK kieruje do Gwarancji Ekomax lub pożyczek na efektywność energetyczną
  • Recykling w firmach. To konkurs dla przedsiębiorców, którzy planują inwestycje w nowe lub modernizację istniejących instalacji do odzyskiwania i recyklingu odpadów komunalnych, przemysłowych lub handlowych. Dotacja może wynieść do 75% kosztów inwestycji (dla najmniejszych firm i wybranych województw). Nabór wniosków prowadzony przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej trwa do 30 grudnia 2024 r.
  • Innowacje w regionach. Przedsiębiorcy MŚP, którzy chcą rozwinąć swoją firmę, wdrożyć w niej nowoczesne technologie czy usprawnić swoją działalność, mogą skorzystać z funduszy w programach regionalnych. Aktualnie trwają konkursy w województwie podlaskim i wielkopolskim. Na przełomie grudnia i stycznia o takie fundusze będą mogły się starać firmy z regionu wałbrzyskiego na Dolnym Śląsku. W kwietniu 2025 odbędzie się konkurs dla przedsiębiorstw z województwa lubelskiego. Ten sam termin dotyczy naboru wniosków na wdrażanie innowacji na Śląsku.
  • Mój prąd 6.0. Choć to instrument dla osób fizycznych, to warto do niego zajrzeć. Dzięki dofinansowaniu instalacji fotowoltaicznych i magazynów energii Polacy chętniej realizują takie inwestycje w swoich gospodarstwach domowych. Budżet programu realizowanego przez Narodowy Fundusz Ochrony i Środowiska został zwiększony o 1,7 mld zł dzięki funduszom z programu FENIKS.

Na Portalu Funduszy Europejskich pojawiło się 109 ogłoszeń o nowych konkursach z FE skierowanych do różnych podmiotów.

Coraz więcej realizowanych projektów

Przyspiesza realizacja działań w KPO. W końcu czasu jest coraz mniej. Bank Gospodarstwa Krajowego przystąpił do intensywnego podpisywania umów na zieloną transformację miast. Miasta złożyły już 717 wniosków o pożyczki na ponad 3 miliardy złotych. Warszawa, Kraków, Jelenia Góra – to liderzy korzystania z tych pieniędzy.  Warszawski transport otrzymał też w listopadzie 2 mld zł na kolejne etapu budowy metra i tramwajów do Wilanowa.

W KPO uruchomiono 47 z 57 inwestycji. Mamy podpisane 611 tys. umów z konkretnymi beneficjentami. Kontraktacja sięgnęła 40 mld zł. Komisja Europejska pozytywnie oceniła drugi i trzeci wniosek o płatność, które Polska złożyła we wrześniu. To oznacza, że 40 mld zł z KPO powinno trafić na Polskie konto jeszcze przed końcem grudnia.

Fundusze Europejskie nie pozostają w tyle. Do końca listopada instytucje ogłosiły 2251 naborów wniosków, w których wpłynęło 45 712 wniosków o dofinansowanie. Spośród tej liczby wnioskodawców 10 168 podmiotów stało się beneficjentami – podpisało z instytucjami umowy o dofinansowanie. To oznacza, że wykorzystaliśmy (w zawartych umowach) 30% dostępnych środków

Kilka ciekawostek

Zmiany w swoich harmonogramach naborów wniosków ogłosiły instytucje odpowiadające za 5 programów regionalnych. Aktualne harmonogramy można znaleźć na Portalu Funduszy Europejskich.

Zmiany w opisach priorytetów programów (które określają m.in. kto i na co może otrzymać dofinansowanie) pojawiły się w 4 programach regionalnych. Zbiór aktualnych „szopów” (czyli szczegółowych opisów priorytetów) znajduje się na Portalu Funduszy Europejskich.

Zapraszamy!

W projekcie Konfederacji Lewiatan, poza cyklem FunduszowEFakty prowadzimy też inne działania. Z przyjemnością zapraszamy na wyjątkowe, pierwsze wydarzenie w ramach spotkań regionalnych. Już 12 grudnia przedsiębiorcy z województwa łódzkiego będą mieli możliwość zapoznać się z dostępnymi źródłami finansowania oraz porozmawiać z przedstawicielami instytucji wdrażających fundusze w regionie. Zapraszamy do rejestracji na spotkanie!

 

Warszawa gospodarzem Konferencji Prezydentów BusinessEurope – przygotowania do polskiej prezydencji w Radzie UE
21 listopada 2024

Warszawa gospodarzem Konferencji Prezydentów BusinessEurope – przygotowania do polskiej prezydencji w Radzie UE

29 listopada br. w Warszawie odbędzie się Konferencja Prezydentów (Council of Presidents, CoPres), organizowana przez BusinessEurope we współpracy z Konfederacją Lewiatan. W wydarzeniu wezmą udział prezydenci i dyrektorzy generalni 40 europejskich federacji biznesowych.

CoPres Warsaw 2024Szefowie organizacji pracodawców z całej Europy będą rozmawiać o najważniejszych wyzwaniach gospodarczych stojących przed firmami oraz zastanawiać się nad działaniami zwiększającymi konkurencyjność europejskich firm. CoPres będzie też okazją do dyskusji na temat priorytetów biznesu na nadchodzącą polską prezydencję w Radzie Unii Europejskiej.

Z uczestnikami konferencji spotka się Andrzej Domański, minister finansów, aby przedstawić priorytety polskiego przewodnictwa. Na jego ręce zostanie przekazana Deklaracja warszawska, czyli najważniejsze postulaty europejskiego biznesu dla prezydencji.

Jednym z kluczowych tematów spotkania będzie wsparcie i odbudowa Ukrainy. Temu zagadnieniu będzie poświęcona specjalna sesja z udziałem Pawła Kowala, pełnomocnika Rządu RP ds. Odbudowy Ukrainy oraz przewodniczącego Sejmowej Komisji Spraw Zagranicznych.

Uczestnicy spotkania będą również rozmawiać o wzmocnieniu gotowości cywilnej i wojskowej Europy z Sauli Niinistö, byłym prezydentem Finlandii i specjalnym doradcą przewodniczącej Komisji Europejskiej, który niedawno przygotował na ten temat raport. Stan przygotowań do prezydencji przedstawi Magdalena Sobkowiak-Czarnecka, podsekretarz stanu w pionie ds. Unii Europejskiej.

Przedstawiciele federacji pracodawców spotkają się w Pałacu Prezydenckim z prezydentem RP Andrzejem Dudą.

Konferencja odbywa się dwa razy w roku, zawsze w kraju, który obejmuje prezydencję w Radzie Unii Europejskiej. Spotkanie w Warszawie jest szczególnie ważne w kontekście nadchodzącej polskiej prezydencji, która rozpocznie się w styczniu 2025 r. i będzie pierwszą prezydencją w nowym cyklu instytucjonalnym.

– Polskie firmy muszą być bardziej aktywne w Brukseli, gdzie podejmowane są decyzje mające bezpośredni wpływ na naszą gospodarkę. To skuteczny sposób wpływania na regulacje kształtujące rynek, na którym funkcjonujemy. To szczególnie istotne w kontekście zbliżającej się polskiej prezydencji, która ma skupiać się na kwestiach bezpieczeństwa w wielu obszarach – podkreśla Małgorzata Mroczkowska-Horne, dyrektor generalna Konfederacji Lewiatan.

Konfederacja Lewiatan jest jedyną organizacją w Polsce należącą do BusinessEurope, a Maciej Witucki, prezydent Lewiatana, zajmuje obecnie stanowisko wiceprezydenta BusinessEurope. Lewiatan od ponad 20 lat ma stałe biuro w Brukseli, które odgrywa kluczową rolę w utrzymywaniu relacji z instytucjami Unii Europejskiej oraz europejskimi federacjami biznesowymi. Dzięki obecności w sercu unijnych decyzji, Lewiatan skutecznie monitoruje procesy legislacyjne i reprezentuje interesy polskiego biznesu, aktywnie wpływając na kształtowanie polityki gospodarczej na poziomie europejskim. Biuro w Brukseli jest również platformą budowania koalicji z innymi organizacjami, co wzmacnia pozycję polskich przedsiębiorstw na jednolitym rynku.

– Lobbing to istotny element procesu legislacyjnego w Unii Europejskiej. Dzięki niemu możemy lepiej zrozumieć potrzeby różnych interesariuszy i skuteczniej współtworzyć prawo, które odpowiada na gospodarcze i społeczne wyzwania Europy. Kluczem do sukcesu jest tworzenie koalicji, dlatego tak ważna jest nasza obecność w BusinessEurope, czyli najważniejszej organizacji reprezentującej biznes europejski – mówi Kinga Grafa, zastępczyni dyrektor generalnej Konfederacji Lewiatan ds. europejskich i szefowa Przedstawicielstwa KL w Brukseli.

Zbliżająca się Konferencja Prezydentów ma charakter zamknięty i zgromadzi liderów biznesu z całej Europy. Konfederacja Lewiatan jest współorganizatorem tego wydarzenia.

Poprzedni CoPres w Polsce miał miejsce w 2011 r. Tegoroczna edycja to kolejna okazja do podkreślenia znaczenia Polski w procesie kształtowania polityki europejskiej oraz promowania interesów rodzimych przedsiębiorstw na forum międzynarodowym.

Patronat medialny nad CoPres objęło TVP Info.


BusinessEurope to Konfederacja Europejskiego Biznesu – stowarzyszenie przedsiębiorców i pracodawców z siedzibą w Brukseli założone w 1958 r. Jest rzecznikiem wzrostu i konkurencyjności na poziomie europejskim, reprezentującym interesy firm z całego kontynentu i angażującym się w kwestie, które najbardziej wpływają na ich rozwój. Jako uznany partner społeczny, wypowiada się w imieniu przedsiębiorstw każdej wielkości w 36 krajach europejskich, których krajowe federacje biznesowe są bezpośrednimi członkami BusinessEurope. Konfederacja Lewiatan jest jedyną organizacją w Polsce należącą do tego grona, a Maciej Witucki zajmuje obecnie stanowisko wiceprezydenta BusinessEurope. Więcej informacji na stronie: www.businesseurope.eu

Konfederacja Lewiatan odgrywa kluczową rolę w reprezentowaniu interesów polskiego biznesu. Dzięki swojemu biuru w Brukseli i regularnej współpracy z instytucjami unijnymi oraz federacjami biznesowymi z innych krajów, Lewiatan od ponad 20 lat monitoruje i wpływa przez działania lobbingowe na unijną politykę gospodarczą, wspierając tworzenie korzystnych warunków dla polskich przedsiębiorstw na jednolitym rynku.

Spotkanie Lewiatana z największymi francuskimi organizacjami pracodawców
17 listopada 2024

Spotkanie Lewiatana z największymi francuskimi organizacjami pracodawców

Konfederacja Lewiatan wzmacnia współpracę międzynarodową z zagranicznym biznesem. W piątek 15 listopada 2024 r. nasi przedstawiciele spotkali się z trzema największymi organizacjami przedsiębiorców z Francji: Mouvement des Entreprises de France (MEDEF), Association française des entreprises privées (AFEP) i France Industrie (FI). Spotkanie było okazją do wymiany doświadczeń oraz planów na okres polskiej prezydencji w Radzie UE.

Wizyta przedstawicieli francuskiego biznesu w Polsce pozwoliła na prezentację działań Konfederacji Lewiatan, jako jedynej organizacji z Polski należącej do BusinessEurope – europejskiego stowarzyszenia przedsiębiorców i pracodawców.

– W świetle nowego cyklu instytucjonalnego oraz przyszłej prezydencji Polski w Radzie UE, współpraca europejskich organizacji zrzeszonych w ramach BusinessEurope pozostanie jedną z kluczowych – podkreśliła w trakcie spotkania Małgorzata Mroczkowska-Horne, dyrektor generalna Konfederacji Lewiatan.

Dyskusję zdominowały kwestie związane z bieżącą legislacją UE, szczególnie w obszarze cyfryzacji, energii, klimatu i finansów, a także jej wpływem na europejskich przedsiębiorców. W wielu tematach Polska prezydencja będzie musiała osiągnąć kompromis, a głos europejskiego biznesu będzie stanowił istotną wartość dodaną. Dlatego wspólnie uznano, że przedsiębiorcy powinni zwrócić szczególną uwagę na konsultacje publiczne prowadzone przez Komisję Europejską. Aktywne uczestnictwo i przekazywanie opinii na temat nowych inicjatyw zwiększa bowiem szanse na uwzględnienie perspektywy biznesu w pracach nad aktami prawnymi w UE. Jest to istotne zwłaszcza teraz, gdy rozpoczynają się dyskusje nad kształtem Clean Industrial Deal, w świetle raportów Enrico Letty i Mario Draghiego.

W spotkaniu z MEDEF, AFEP i FI Konfederację Lewiatan reprezentowali: dyrektor generalna Małgorzata Mroczkowska-Horne, Andrzej Rudka, doradca zarządu, Mariusz Zielonka, główny ekonomista, Andrzej Trela, dyrektor Departamentu Relacji Kluczowych, Jakub Safjański, dyrektor Departamentu Energii i Zmian Klimatu, Adrian Zwoliński, dyrektor Departamentu Rynku Finansowego i Prawa Korporacyjnego, Aleksandra Musielak, dyrektorka Departamentu Rynku Cyfrowego, Eliza Turkiewicz, ekspertka Departamentu Rynku Cyfrowego, Anna Słomińska-Wernik, ekspertka Departamentu Podatkowego i Ewelina Augustyniak, ekspertka ds. UE.


MEDEF jest wiodącą organizacją przedsiębiorców we Francji, liczącą ponad 190 tysięcy firm członkowskich, w tym 119 organizacji terytorialnych we Francji kontynentalnej i w departamentach zamorskich, 99 federacji zawodowych zrzeszających wszystkie sektory biznesu (przemysł, usługi, budownictwo, handel itp.) oraz 14 organizacji stowarzyszonych i partnerów. Reprezentują one 10,2 miliona pracowników, czyli ponad jedną trzecią wszystkich francuskich pracowników.

AFEP zrzesza duże prywatne firmy działające we Francji. Stowarzyszenie, z siedzibą w Paryżu i Brukseli, ma na celu wspieranie przyjaznego dla biznesu środowiska i przekazywanie stanowisk swoich firm członkowskich francuskim władzom publicznym, instytucjom europejskim i organizacjom międzynarodowym.  AFEP ma 118 członków i reprezentuje jedną trzecią 60 największych europejskich firm, które zatrudniają 8 milionów osób.

France Industrie reprezentuje francuski przemysł wytwórczy. Skupia 82 członków, w tym 31 federacji sektorów przemysłowych i 51 dużych firm działających we wszystkich sektorach przemysłu. France Industrie jest punktem odniesienia dla władz publicznych we wszystkich kwestiach przekrojowych związanych z przemysłem: konkurencyjnością, zatrudnieniem czy transformacją ekologiczną.

Test MŚP – szansa na lepszą legislację dla biznesu?
16 listopada 2024

Test MŚP – szansa na lepszą legislację dla biznesu?

Małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) to 99% wszystkich firm w UE i motor rozwoju europejskiej gospodarki. Mimo to wciąż zmagają się z nadmiernymi obciążeniami regulacyjnymi, które hamują ich rozwój. Raport „SME Test Benchmark 2024” przygotowany przez europejskie organizacje biznesu pokazuje, że narzędzia wspierające MŚP w procesie legislacyjnym są coraz lepsze, ale ich stosowanie wymaga większej konsekwencji i zaangażowania politycznego.

BusinessEurope, Eurochambres i SMEunited ponownie podjęły się oceny stosowania tzw. testu MŚP przez Komisję Europejską w odniesieniu do nowych wniosków ustawodawczych  – tym razem organizacje biznesu dokonały analizy projektów legislacyjnych opublikowanych w drugiej połowie unijnego cyklu instytucjonalnego (2019–2024). Najnowszy raport „SME Test Benchmark 2024” zawiera ważne wnioski na temat tego, jak instrument ten jest stosowany w praktyce.

Czym jest test MŚP?

Zmniejszenie obciążeń regulacyjnych i administracyjnych dla przedsiębiorstw oraz lepszy proces stanowienia prawa, w szczególności dla MŚP, pozostają wysoko na liście priorytetów politycznych Komisji Europejskiej na nową kadencję. Warto jednak zauważyć, że narzędzia lepszego stanowienia prawa już istnieją i w ostatniej kadencji zostały dodatkowo rozszerzone o nowe mechanizmy dedykowane MŚP, takie jak np. pakiet pomocy gospodarczej. Test MŚP pozostaje jednak wciąż kluczowym elementem procesu stanowienia prawa i w nowej kadencji powinien on być lepiej wykorzystywany przez KE.

Test MŚP jest stosowaną w wielu krajach (np. Wielkiej Brytanii, Danii, czy Szwecji) pogłębioną analizą wpływu projektowanych i istniejących regulacji na sektor małych i średnich przedsiębiorstw. Jego celem jest oszacowanie kosztów i korzyści nowych przepisów i tym samym przygotowanie propozycji, które wyeliminują bądź zminimalizują ich negatywne skutki dla MŚP. Komisja Europejska wprowadziła stosowanie testu jako obowiązkowy element każdej oceny skutków regulacji już w 2009 r., jednak w praktyce nie był on szeroko wykorzystywany.

Jak test MŚP był stosowany w ostatnich latach?

W omawianym raporcie dokonano analizy ocen skutków regulacji (Impact Assessment), które stanowią zasadniczy element unijnego programu lepszego stanowienia prawa Komisji Europejskiej i które sporządza się w odniesieniu do inicjatyw, w przypadku których spodziewane są znaczące skutki gospodarcze, społeczne i środowiskowe.

Organizacje biznesu dokonały więc analizy 23 ocen skutków regulacji, która wskazała, że choć uwzględnianie wpływu legislacji na MŚP jest coraz powszechniejsze, wciąż pozostają obszary, które wymagają poprawy tak, by proces legislacyjny był bardziej przyjazny przedsiębiorstwom.

Jednym z pozytywnych trendów jest fakt, że aż 22 z 23 ocen IA uwzględniło wpływ regulacji na MŚP. W większości przypadków konsultacje publiczne umożliwiały respondentom identyfikację jako MŚP, co pozwoliło na bardziej precyzyjne uwzględnienie ich potrzeb w procesie analizy. Ponadto w wielu przypadkach opinie przedsiębiorstw zostały wyraźnie uwzględnione w raportach, co oznacza poprawę w stosunku do poprzednich lat. Mimo to prezentacja wyników wciąż pozostawia wiele do życzenia – aż siedem IA nie zawierało dedykowanych rozdziałów dotyczących testu MŚP, co utrudniało przejrzystą ocenę wpływu regulacji na różne grupy firm.

Problemem pozostaje także długość i dostępność konsultacji publicznych. Choć standardowy okres konsultacji powinien wynosić 12 tygodni, tylko 17 z 23 przypadków spełniało ten wymóg. Dodatkowo ponad połowa konsultacji pokrywała się z okresem wakacyjnym, co znacząco ograniczało możliwość udziału przedsiębiorców.

Brak spójnego rozróżnienia MŚP na mikro, małe i średnie firmy również stanowi problem – różnice w ich potrzebach i możliwościach są kluczowe dla skutecznego kształtowania polityki. Podczas gdy 22 z 23 ocen uwzględniało różnice wpływu inicjatyw ustawodawczych na MŚP i duże przedsiębiorstwa, podział między różnymi grupami w ramach MŚP – mikro, małymi i średnimi przedsiębiorstwami – został dokonany tylko częściowo w 4 ocenach.

Raport podkreśla również potrzebę bardziej systematycznego uwzględniania danych ilościowych w ocenie skutków regulacji. Chociaż w 13 z 23 ocen wykorzystano analizy ilościowe, nadal brakuje spójności w tym zakresie. W niektórych przypadkach, takich jak Dyrektywa w sprawie odpowiedzialności za sztuczną inteligencję, brak danych ilościowych został uzasadniony, jednak w wielu innych nie podjęto nawet próby oszacowania kosztów i korzyści w sposób liczbowy.

Jak tworzyć prawo bardziej przyjazne dla MŚP?

Aby legislacja unijna mogła realnie wspierać MŚP, niezbędne jest poprawienie stosowania testu MŚP. Kluczowe jest zapewnienie spójności w jego stosowaniu we wszystkich inicjatywach legislacyjnych oraz wyraźne przedstawianie wyników w dedykowanych sekcjach raportów. Komisja Europejska powinna również unikać konsultacji w okresach wakacyjnych oraz zadbać o ich pełną dostępność językową. Wreszcie, bardziej systematyczne uwzględnianie analiz ilościowych umożliwi interesariuszom lepsze zrozumienie potencjalnych skutków regulacji.

Raport „SME Test Benchmark 2024” wyraźnie wskazuje, że narzędzia wspierające małe i średnie firmy są coraz bardziej zaawansowane, ale ich skuteczność wciąż wymaga poprawy. Aby legislacja unijna mogła faktycznie wspierać rozwój gospodarczy, musi być tworzona z uwzględnieniem realnych potrzeb przedsiębiorców i przy zachowaniu zasady „Think Small First”. Przedsiębiorcy liczą na uproszczenie procesów i zmniejszenie obciążeń, co pozwoli im skupić się na innowacjach, konkurencyjności i tworzeniu nowych miejsc pracy.

Z raportem można się zapoznać tutaj.


Luana Żak, zastępczyni dyrektorki przedstawicielstwa Konfederacji Lewiatan w Brukseli

Artykuł dla listopadowego wydania Brussels Headlines – newslettera europejskiego Konfederacji Lewiatan

Apel BusinessEurope do Rady ds. Konkurencyjności UE
16 listopada 2024

Apel BusinessEurope do Rady ds. Konkurencyjności UE

W liście do Rady ds. Konkurencyjności UE, w związku z posiedzeniem zaplanowanym na 28 listopada 2024 r., BusinessEurope ponownie podkreśla pilną potrzebę rozwiązania problemów związanych ze słabnącą konkurencyjnością Europy i koniecznością szybkiego wdrożenia rekomendacji z raportów Letty i Draghiego.

Cieszy nas fakt, że przyszłość konkurencyjności oraz problemy firm europejskich związane z jakością legislacji będą ponownie przedmiotem prac Rady. Jednak kluczowe jest teraz podjęcie pilnych działań. Bez konkretnych kroków Europa ryzykuje dalsze osłabienie swojej pozycji na świecie.

Obciążenia regulacyjne

W liście do Rady, skupiliśmy się na zwięzłym przekazie dotyczącym obciążeń regulacyjnych oraz konieczności podjęcia działań. Apelujemy o:

  • Ustalenie konkretnych celów redukcji obciążeń poprzez wprowadzenia wiążących celów.
  • Stworzenia dedykowanego programu do 2025 roku, czyli np. zainicjowanie uruchomienia kompleksowej propozycji w tym zakresie, z harmonogramem regularnych ewaluacji, aby osiągnąć wyznaczone cele.

Wpływ na przemysł i miejsca pracy

Europejski przemysł zmaga się z nadmiernymi obciążeniami regulacyjnymi, które ograniczają inwestycje w zieloną i cyfrową transformację, zagrażając równocześnie miejscom pracy. Dotyczy to wielu sektorów, m. in. sektora motoryzacyjnego, który przeżywa obecnie poważny kryzys. Ponadto, niepewność związana z wpływem Aktu o Sztucznej Inteligencji na inwestycje w Europie stwarza znaczące ryzyko dla konkurencyjności. Dlatego BusinessEurope wzywa do dokładnej oceny kosztów zgodności i dostarczenia jasnych wytycznych, aby Europa mogła pozostać globalnym liderem innowacji w dziedzinie AI.

Stres-test acquis UE

W listach do nowych komisarzy, w których opisane są ich misje w nowej Komisji Europejskiej, przewidziano już mandat do przeprowadzenia „stres-testu” acquis UE. Narzędzie to powinno zostać uruchomione bez zbędnej zwłoki, aby umożliwić rozwiązanie problemów regulacyjnych już w 2025 roku.

Działania BusinessEurope

W celu wsparcia działań Komisji Europejskiej w zakresie obciążeń regulacyjnych, BusinessEurope finalizuje zestawienie ich przykładów z państw członkowskich. Wyniki tych prac, wraz z praktycznymi rozwiązaniami, wkrótce zostaną przekazane Radzie i Komisji. Liczymy, że poprzez regularny dialog z biznesem, w nowej kadencji uda się stworzyć środowisko regulacyjne bardziej przyjazne dla biznesu.


Kinga Grafa, zastępczyni Dyrektorki Generalnej Lewiatana ds. europejskich

Artykuł dla listopadowego wydania Brussels Headlines – newslettera europejskiego Konfederacji Lewiatan

Prognoza gospodarcza BusinessEurope – dokąd zmierza europejska gospodarka na przełomie roku 2024/2025?
16 listopada 2024

Prognoza gospodarcza BusinessEurope – dokąd zmierza europejska gospodarka na przełomie roku 2024/2025?

© European Union, 2024, CC BY 4.0

BusinessEurope współpracując z federacjami członkowskimi publikuje dwa razy w roku prognozę, która zapewnia wgląd w ostatnie i przewidywane trendy gospodarcze w Europie. Czy uda się nam uniknąć „powolnej agonii”, przed którą ostrzega w swoim raporcie Mario Draghi?

Raport Draghiego wskazuje jasno, że długoterminowy spadek konkurencyjności UE jest wyzwaniem strukturalnym, którym należy się pilnie zająć, aby zapewnić przyszły dobrobyt unikając przy tym „powolnej agonii”, a nawet deindustrializacji. Jak zauważa BusinessEurope, od II kwartału 2022 r. do II kwartału 2024 r. gospodarka UE wzrosła zaledwie o 1,2%, przy czym 11 państw członkowskich odnotowało wzrost niższy od tej średniej. W konsekwencji oczekuje się, że gospodarka UE wzrośnie jedynie o 0,9% w 2024 r. i tylko o 1,3% w 2025 r.

Z analizy BusinessEurope wynika, że przedsiębiorstwa w sektorze produkcyjnym nadal borykają się z wysokimi cenami energii, a malejąca konkurencyjność osłabia potencjał eksportowy europejskich firm. Wykorzystanie mocy produkcyjnych w przemyśle spadło poniżej 80% do września 2024 r., powracając do poziomów obserwowanych ostatnio pod koniec 2020 r. podczas recesji spowodowanej COVID.

W ankiecie przeprowadzonej na potrzeby prognozy ponad dwie trzecie (72%) federacji członkowskich BusinessEurope stwierdza, że ich zdaniem klimat biznesowy dla producentów przemysłowych pogorszył się lub nie wykazał żadnej poprawy w ostatnim czasie. Co niepokojące, prawie dwie trzecie (65%) federacji członkowskich postrzega w ten sam sposób klimat biznesowy dla usług.

Na podstawie danych z federacji członkowskich BusinessEurope prognozuje że:

  • inflacja bazowa będzie nadal spadać, wynosząc średnio 2,3% i 2,2% odpowiednio w UE i strefie euro w 2024 r., zanim spadnie poniżej celu EBC wynoszącego 2,0% w 2025 r.;
  • bezrobocie spadnie z poziomu 5,9% z sierpnia 2024 r., osiągając 4,8% w UE w 2024 r. i 4,7% w 2025 r., jednocześnie stabilizując się na poziomie 5,0% w 2024 r. i 2025 r. w strefie euro;
  • głównymi czynnikami wzrostu w 2024 r. pozostaną konsumpcja publiczna i eksport netto, choć oba nie będą już tak kluczowe w 2025 r. kiedy najważniejszymi źródłami wzrostu staną się konsumpcja prywatna i inwestycje;
  • nakłady inwestycyjne UE skurczą się o 0,9% w 2024 r., a następnie odbiją się do 1,5% wzrostu w 2025 r. w wyniku mniej restrykcyjnych działań polityki pieniężnej w latach 2024 – 2025;
  • w 2025 r. zarówno inwestycje ogółem, jak i inwestycje prywatne odnotują silne odbicie na skutek niższych stóp procentowych.

W jakim kierunku poprowadzić europejską politykę, aby uniknąć „powolnej agonii” i przyspieszyć ten bardzo powolny wzrost? Zdaniem BusinessEurope pierwszym i koniecznym krokiem jest zmniejszenie kosztów i obciążeń regulacyjnych. Niezbędne do tego jest jednak prawdziwe zaangażowanie polityczne i podjęcie działań ukierunkowanych na ułatwienie innowacyjności, uproszczenie wymogów sprawozdawczych, przyspieszenie procedur wydawania pozwoleń oraz realne obniżenie kosztów energii.

Kolejnym krokiem jest wzmocnienie jednolitego rynku poprzez zapewnienie równych szans i usunięcie przeszkód w prowadzeniu działalności transgranicznej. Ukończenie jednolitego rynku we wszystkich jego wymiarach, w tym finansowym, powinno pozostać wysoko na liście politycznych priorytetów.

Na koniec, UE i rządy państw członkowskich powinny wykorzystać wszystkie dostępne dźwignie polityczne, aby wzmocnić zachęty i zapewnić, że korzyści ekonomiczne wynikające z innowacji, które od dawna pozostają w tyle, zostaną zmaksymalizowane.

Jak zauważa BusinessEurope, zobowiązania wobec wszystkich tych obszarów zostały wyrażone w „Wytycznych politycznych” przewodniczącej Komisji Europejskiej Ursuli von der Leyen na lata 2024-2029. Kolejne analizy i prognozy wykażą jednak czy i w jaki sposób działania europejskich przywódców przyczyniły się do poprawy klimatu biznesowego w UE. Liczymy, że tak się stanie.

Pełna prognoza dostępna jest tutaj.


Ewelina Augustyniak, ekspertka ds. UE, Konfederacja Lewiatan

Artykuł dla listopadowego wydania Brussels Headlines – newslettera europejskiego Konfederacji Lewiatan

Rada Przedsiębiorców ds. Prezydencji – spotkanie z Ministerstwem Klimatu i Środowiska
15 listopada 2024

Rada Przedsiębiorców ds. Prezydencji – spotkanie z Ministerstwem Klimatu i Środowiska

Konfederacja Lewiatan kontynuuje udział w dyskusjach z ministerstwami w ramach Rady Przedsiębiorców ds. Prezydencji. W piątek 15 listopada 2024 r., w trakcie kolejnego posiedzenia zorganizowanego w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, poznaliśmy plany resortu klimatu i środowiska, które przedstawił Krzysztof Bolesta, sekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska.

W trakcie spotkania Krzysztof Bolesta przedstawił okoliczności objęcia przez Polskę prezydencji w Radzie UE i realne wyzwania stojące przed europejską wspólnotą, takie jak ceny energii, skutki zmian klimatycznych czy trwającej w Ukrainie wojny. Poinformował także organizacje zrzeszające przedsiębiorców o planowanych pracach w ramach dwóch formacji Rady UE: TTE-Energia oraz ENVI.

Przedmiotem prac Rady UE ds. Energii (TTE) w pierwszym półroczu 2025 roku będą działania w obszarach:

  • bezpieczeństwa (m.in. osiągnięcie celów RePower);
  • konkurencyjności (m.in. dyskusja na temat wysokich cen energii oraz komponentu energetycznego Clean Industrial Deal);
  • Ukrainy (akcesja i odbudowa).

Z kolei tematy jakimi zajmie się prezydencja w obszarze Rady UE ds. Środowiska (ENVI) to:

  • adaptacja do zmian klimatu (m.in. prace nad unijnym planem adaptacyjnym);
  • walka z dezinformacją klimatyczną (m.in. poprzez edukację);
  • Clean Industrial Deal i komponent klimatyczny (m.in. wspieranie technologii bezemisyjnych i sprawiedliwej transformacji).

W trakcie spotkania dyskutowano na temat możliwości wsparcia prezydencji i jej celów przez środowiska biznesowe.

Z ramienia Konfederacji Lewiatan w spotkaniu udział wzięli Jakub Safjański, dyrektor Departamentu Energii i Zmian Klimatu oraz Ewelina Augustyniak, ekspertka ds. UE.

6 filarów bezpieczeństwa – o priorytetach dla Europy na EFNI – wideo
07 listopada 2024

6 filarów bezpieczeństwa – o priorytetach dla Europy na EFNI – wideo

Magdalena Sobkowiak-Czarnecka

Co składa się na 6 filarów bezpieczeństwa Europy? W trakcie 13. edycji Europejskiego Forum Nowych Idei w Sopocie, Magdalena Sobkowiak-Czarnecka, podsekretarz stanu w pionie ds. Unii Europejskiej, mówiła o priorytetach na czas polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej.

 

Europejskie Forum Nowych Idei organizowane jest od 2011 roku przez Konfederację Lewiatan przy współudziale BusinessEurope oraz miasta Sopot.
Partnerami strategicznymi EFNI 2024 są: Novartis, Orange, Orlen SA i Google. Partnerzy główni: AbbVie, Adamed, Allegro, Amazon, BAT Poland, Benefit Systems Danone, Fundacja Kronenberga City Handlowy, Miasto Gdańsk, Grupa Lux Med, Huawei, IKEA, InPost, Invest in Pomerania, Komisja Europejska, Meta, MSD, PGE Polska Grupa Energetyczna, Philip Morris International, PKO BP, Samorząd Województwa Pomorskiego oraz TikTok.
Partnerzy wspierający: ARP, Astellas, Ayming, BASF, bp Polska, Centrum Kreatywności Targowa, Deutsche Bank, Diageo,  EDP Polska Energia, GSK, Grupa Ergis, Château Isolette, Kotler Impact, Polski Związek Pracodawców Przemysłu Farmaceutycznego, Lilly, Bank Millennium, Medicover, Partnerstwo na Rzecz Profilaktyki i Leczenia Otyłości, Polskie Towarzystwo Elektrociepłowni Zawodowych, PFR, PharmaNET, PZU, Radisson Blu Sopot, Range Rover, Servier, Totalizator Sportowy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych i Związek Pracodawców Technologii Cyfrowych.
Strategicznymi partnerami merytorycznymi są: Szkoła Główna Handlowa w Warszawie i Uniwersytet Łódzki, a partnerami merytorycznymi: Centrum Stosunków Międzynarodowych, Euractiv.pl, Forum Odpowiedzialnego Biznesu, Fundacja Nowej Wspólnoty, Instytut Finansów Publicznych, Legimi, Polityka Insight, PWN, Thinktank oraz Żywność Dla Przyszłości.
Partnerami instytucjonalnymi są: Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny Grupa Pracodawców oraz Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, a partnerem technologicznym – Amber Expo.
Główni partnerzy medialni: BusinessInsider Polska, Dziennik Gazeta Prawna, Forbes, Gazeta.pl,  Onet, PAP, Puls Biznesu, Radio Zet, Rzeczpospolita, RP.pl, TOK FM, TVN24 bis, TVP Info  i Wyborcza.biz.
Partnerzy medialni: ams, Miesięcznik Finansowy Bank, Bankier.pl, Biznes Info, Biznes Prestiż, Dziennik Bałtycki, e-newsroom, Express Biznesu, ICAN Institute, ISB News, My Company Polska, Newseria, NewsMed, Parkiet.com, Radio Nowy Świat, Strefa Biznesu, Super Biznes, Termedia, Trójmiasto.pl, Warsaw Business Journal, Wprost oraz XYZ.

Priorytety Ministerstwa Infrastruktury na okres polskiej prezydencji w Radzie UE – Lewiatan w KPRM
29 października 2024

Priorytety Ministerstwa Infrastruktury na okres polskiej prezydencji w Radzie UE – Lewiatan w KPRM

Przedstawiciele Konfederacji Lewiatan kontynuują udział w spotkaniach Rady Przedsiębiorców ds. Prezydencji, powołanej z inicjatywy Kancelarii Prezesa Rady Ministrów oraz Ministerstwa Rozwoju i Technologii. W dniu 29 października obyło się spotkanie z udziałem wiceministra Przemysława Koperskiego, który przedstawił organizacjom zrzeszającym przedsiębiorców plany Ministerstwa Infrastruktury na pierwsze półrocze 2025 roku.

Według przekazanych informacji plany resortu wpisują się w ogólne priorytety rządu dotyczące bezpieczeństwa UE. Ministerstwo kładzie nacisk na konkurencyjność sektora transportu oraz spójną infrastrukturę UE opartą na odnowionej sieci TEN-T. W kontekście wojny na granicy zewnętrznej Unii Europejskiej, istotną kwestię stanowi odporność cybernetyczna infrastruktury oraz jej finansowanie.

Polska prezydencja zamierza również wspierać wdrażanie rozwiązań poprawiających bezpieczeństwo ruchu drogowego, a także promować działania na rzecz wzmocnienia konkurencyjności sektora kolejowego, przemysłu morskiego i żeglugi śródlądowej.

Organizacje zrzeszające przedsiębiorców i pracodawców zwróciły m.in. szczególną uwagę na potrzebę:

  • zwiększenia atrakcyjności zawodu kierowcy;
  • rozbudowy infrastruktury towarzyszącej unijnej sieci połączeń i poprawy warunków w miejscach obsługi podróżnych;
  • wdrożenia dotychczas przyjętych przepisów we wszystkich krajach UE;
  • wzmocnienia konkurencyjności podmiotów unijnej branży transportowej w stosunku do ich odpowiedników z państw trzecich;
  • mobilizacji środków na wymianę floty pojazdów elektrycznych i zmiany warunków dofinansowania.

Wiceminister infrastruktury Przemysław Koperski wyraził gotowość do uwzględniania głosu biznesu w trakcie przygotowań do prezydencji oraz dalszych dyskusji z przedsiębiorcami.

Jak rozwiązać kryzys konkurencyjności Europy?
21 października 2024

Jak rozwiązać kryzys konkurencyjności Europy?

Europa znalazła się na zakręcie. Do niedawna symbol globalnej potęgi, teraz staje w obliczu poważnych wyzwań, które osłabiają jej gospodarczą atrakcyjność w stosunku do krajów takich jak Stany Zjednoczone czy Chiny. Nowy raport koalicji Europe Unlocked, której Lewiatan jest członkiem proponuje konkretne działania, które mogą wzmocnić unijną konkurencyjność.

Raport ten zawiera szczegółowy plan działań, mający na celu przeciwdziałanie zmniejszającemu się udziałowi Europy w gospodarce światowej, utrzymującej się niskiej produktywności oraz obciążeniom regulacyjnym, ostrzegając, że brak działań może prowadzić do długotrwałej stagnacji gospodarczej.

Spadek pozycji gospodarczej Europy

Udział Europy w światowej gospodarce się kurczy. Od 1993 do 2022 roku PKB per capita w USA wzrosło o prawie 60%, podczas gdy w Europie zaledwie o mniej niż 30%. Różnica ta jeszcze bardziej się pogłębiła w sektorach o wysokim wzroście, takich jak technologie, gdzie Europa pozostaje wyraźnie w tyle. W 2023 r. gospodarka UE wzrosła zaledwie o 0,5%, podczas gdy w Stanach Zjednoczonych było to 3,1%.

Ten spadek konkurencyjności zagraża europejskiej stabilności ekonomicznej. Bez zwiększenia produktywności, kraje europejskie będą miały trudności z realizacją kluczowych programów politycznych, gospodarczych i społecznych. Powolne tempo wzrostu gospodarczego ograniczy  zdolność kontynentu do stawiania czoła globalnym wyzwaniom, takim jak transformacja ekologiczna i cyfrowa, czy tym związanym z zapewnieniem szeroko pojętego bezpieczeństwa.

Wydaje się, że liderzy UE zaczynają rozumieć powagę problemu i to, że ma on głęboko zakorzenione przyczyny, które sięgają daleko poza kryzysy ostatnich lat. Zostało to podkreślone w raportach byłych premierów Włoch Enrico Letty i Mario Draghiego, a także w niedawnych oświadczeniach przewodniczącej Komisji Ursuli von der Leyen.

Liderzy UE muszą skupić się na przeprowadzeniu zmian strukturalnych, które uczynią gospodarkę UE bardziej dynamiczną i produktywną, zamiast polegać na krótkoterminowych rozwiązaniach lub próbować naśladować podejścia innych krajów. Bruksela powinna skupić się na dalszym rozwijaniu mocnych stron gospodarczych Europy: jednolitym rynku i polityce otwartego handlu.

Główne wyzwania: starzejące się społeczeństwo, niska produktywność i nadmiar regulacji

Przyczyn stagnacji gospodarczej Europy jest wiele. Starzejące się społeczeństwa, połączone z zatrzymaniem wzrostu produktywności, sprawiają, że Europa przegrywa konkurencję z bardziej dynamicznymi gospodarkami globalnymi. Różnica w produktywności między Europą a Stanami Zjednoczonymi pogłębiła się w ciągu ostatnich 12 lat, szczególnie w sektorach napędzanych innowacjami technologicznymi.

Dodatkowo, nadmierne regulacje tłumią innowacje, a przedsiębiorstwa zamiast inwestować w rozwój, muszą borykać się z rosnącą biurokracją. Alarmujące jest to, że ponad 60% przedsiębiorstw postrzega przepisy UE jako bariery inwestycyjne i rozwojowe. Priorytetem nowej KE musi być przywrócenie gospodarczej atrakcyjności UE i zatrzymanie inflacji regulacyjnej.

Gospodarcza mapa drogowa

Aby rozwiązać te problemy,  koalicja Europe Unlocked proponuje pakiet konkretnych działań:

1. Wzmocnienie jednolitego rynku

Jednolity rynek jest fundamentem gospodarki europejskiej. Jego dalsza integracja mogłaby przynieść do 2,8 biliona euro rocznie i jak ostatni raport E. Letty pokazał, wciąż jest wiele do zrobienia. Dotychczas wydaje się, że brakowało woli politycznej do pogłębiania integracji i egzekwowania zasad jednolitego rynku. Celem nowej KE powinno być opracowanie nowej strategii pogłębiania jednolitego rynku, która powinna starannie ustalić priorytety (zwłaszcza w sektorze usług), koncentrując się na tych barierach rynkowych, które mają najbardziej negatywny wpływ na wzrost gospodarczy i produktywność.

2. Uwolnienie potencjału cyfrowej gospodarki Europy

Europa pozostaje w tyle w globalnej rewolucji cyfrowej, zwłaszcza w porównaniu do USA. W pełni funkcjonujący jednolity rynek cyfrowy mógłby zwiększyć PKB o 2%, a inwestycje w sieci nowej generacji, takie jak 5G, mogłyby dodać ponad 106 miliardów euro rocznie. Uproszczenie regulacji cyfrowych i poprawa infrastruktury są kluczowe.

3. Nowe podejście do regulacji

Raport zwraca uwagę na to, że KE musi zmienić swoje podejście do regulacji – potrzebujemy propozycji opartych na sumiennie wykonanych ocenach skutków regulacji, w tym analizie ich wpływu na konkurencyjność przedsiębiorstw. Nadmierna biurokracja jest wskazywana jako główna przeszkoda dla inwestycji i innowacji. UE musi również zmniejszyć obciążenia regulacyjne o co najmniej 25%, koncentrując się na uproszczeniu przepisów, uczynieniu ich bardziej przewidywalnymi i mniej uciążliwymi, szczególnie dla małych i średnich przedsiębiorstw.

4. Ożywienie globalnego handlu

W miarę jak globalne praktyki gospodarcze się zmieniają, Europa musi dążyć do nowych porozumień handlowych, aby zachować konkurencyjność. Nowa KE powinna dążyć do zawierania kolejnych umów handlowych z regionami takimi jak Afryka, ASEAN i Mercosur. Europejskie firmy potrzebują nowych rynków zbytu, a także stabilnych łańcuchów dostaw.

5. Zrównoważona transformacja ekologiczna

Transformacja ekologiczna może stać się motorem wzrostu gospodarczego, jeśli zostanie przeprowadzona w sposób efektywny. Raport wskazuje na konieczność przyciągnięcia prywatnych inwestycji poprzez stworzenie przejrzystych, długoterminowych polityk oraz promowanie innowacji technologicznych.

6. Budowanie wykwalifikowanej siły roboczej

Europejska siła robocza nie jest w pełni przygotowana do sprostania wymaganiom nowoczesnej gospodarki opartej na wiedzy. Rozwiązanie problemu niedopasowania umiejętności jest kluczowe dla wspierania innowacji i zwiększania produktywności. Raport zaleca bliższą współpracę między instytucjami UE a państwami członkowskimi w celu poprawy edukacji, szkolenia zawodowego i mobilności pracowników.

Czas na zdecydowane działania

Wyzwania stojące przed gospodarką Europy nie są nowe, ale konsekwencje braku działań stają się coraz bardziej poważne. Podczas gdy inne regiony dynamicznie się rozwijają, Europa ryzykuje staniem się mniej zamożną i mniej istotną na arenie międzynarodowej. Reformy strukturalne, inteligentniejsze regulacje i koncentracja na innowacjach są jedynymi drogami do zapewnienia kontynentowi witalności gospodarczej i globalnej konkurencyjności w nadchodzących dekadach.

Link do raportu: https://europeunlocked.eu/wp-content/uploads/Europe-Unlocked-Call-To-Action.pdf.


Luana Żak, zastępczyni dyrektorki przedstawicielstwa Konfederacji Lewiatan w Brukseli

Artykuł dla październikowego wydania Brussels Headlines – newslettera europejskiego Konfederacji Lewiatan