Miesiąc: październik 2023

Apel do szefów partii demokratycznych o parytety w nowym rządzie
20 października 2023

Apel do szefów partii demokratycznych o parytety w nowym rządzie

Powrót

Przy tworzeniu nowego rządu powinny zostać uwzględnione parytety, tak jak ma to miejsce w wielu europejskich krajach - apeluje do przywódców demokratycznych ugrupowań dr Henryka Bochniarz, przewodnicząca Rady Głównej Konfederacji Lewiatan.

apel kobiety parytety

W tegorocznych wyborach kobiety były wyjątkowo aktywne w korzystaniu zarówno ze swego biernego, jak i aktywnego prawa wyborczego. Do parlamentu trafiły 92 posłanki i 14 senatorek z partii demokratycznych. Nie jest to imponująca liczba jak na ogólną liczbę kobiet w Polsce i ich opresyjną sytuację. Nie jest to wystarczająca reprezentacja ich praw i interesów, tak jak nie jest też wystarczający udział kobiet w kształtowaniu obrazu kraju jako nowoczesnej i egalitarnej demokracji.

– Apelujemy do przywódców demokratycznych ugrupowań, aby  uwzględnili parytety przy powoływaniu nowego rządu. W wielu krajach europejskich jest znacznie więcej  kobiet w rządach. W Austrii 50%, Finlandii 56%, Szwecji 55%, Francji 50%, Holandii 50%, Hiszpanii 43%, Portugalii 43%, Niemczech 40%. W naszym parlamencie i poza nim jest wiele kobiet gotowych wziąć na siebie odpowiedzialność za losy ojczyzny w dziedzinach zgodnych z ich kompetencjami i doświadczeniem. Domagając się parytetu w rządzie, nie walczymy o szczególne przywileje kobiet, lecz o zgodną z podstawowymi standardami demokracji równość w podejmowaniu decyzji i wpływaniu na kształt demokratycznej i europejskiej Polski – przekonuje Henryka Bochniarz.

Apel Kongresu Kobiet w sprawie parytetów

Konfederacja Lewiatan

 

Firmy obawiają się wzrostu cen energii i paliw [+MP3]
20 października 2023

Firmy obawiają się wzrostu cen energii i paliw [+MP3]

Powrót

W październiku br. w większości branż gospodarki wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury kształtuje się na poziomie nieco niższym lub zbliżonym do prezentowanego we wrześniu 2023 roku – podał GUS.

2023 koniunktura październik przemysł

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Lewiatana

Nastroje wśród przedsiębiorców pozostają w zasadzie bez zmian. Nadal mamy zdecydowaną przewagę pesymistów nad optymistami. Jedyną branżą z odwrotną tendencją i to od wielu miesięcy jest informacja i komunikacja. Jednak najbardziej interesujące są branże, które mają największy wkład w nasz Produkt Krajowy Brutto. Tu sytuacja jest zła lub bardzo zła. O ile jeszcze kilka miesięcy temu mogliśmy mówić o widocznej tendencji, że przedsiębiorcy lepiej patrzyli w przyszłość, tak teraz nie ma wyraźnego kierunku w jakim zmierzają nastroje. Część branż zaczęła gorzej postrzegać rzeczywistość, a dla części przyszłość jawi się w czarniejszych barwach. Listopadowe wyniki mogą jednak przynieść przetasowanie w zestawieniu, a wpływ na to mogą mieć wyniki wyborów.

Dodatkowe pytania zadane przedsiębiorcom ujawniają głębsze przyczyny złych nastrojów. Przede wszystkim nadal obawiamy się wzrostu cen, wolniejszego ale nadal wzrostu. To też zdaje się potwierdzać wczorajszy odczyt inflacji producenckiej, która zanotowała wzrost, po wcześniejszych miesiącach deflacji.

Zebrane dodatkowe dane pokazują również co najbardziej „boli” przedsiębiorców. Zdecydowanie na pierwszym miejscu wybijają się koszty energii i paliw. Wraz ze zbliżającym się sezonem grzewczym mogą jeszcze bardziej wzrosnąć. Nie bez znaczenia są również coraz wyższe koszty pracy, „wsparte” dwukrotnym wzrostem wynagrodzenia minimalnego.

Konfederacja Lewiatan

 

Sprzedaż detaliczna na minusie, ale powoli wychodzi z dołka [+MP3]
20 października 2023

Sprzedaż detaliczna na minusie, ale powoli wychodzi z dołka [+MP3]

Powrót

Sprzedaż detaliczna we wrześniu br. była niższa niż przed rokiem o 0,3%. W porównaniu z sierpniem spadła o 0,3% – podał GUS.

2023 sprzedaż detaliczna wrzesień

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Lewiatana

Na sprzedaż detaliczną we wrześniu, podobnie jak na inflację, wpływ miały działania rządu. Sprzedaż paliw poniżej poziomu opłacalności spowodowała, że zamiast spadku w granicach 2% w skali roku, sprzedaż detaliczna zmniejszyła się tylko o  0,3%. Oczywiście spadki są w cenach stałych (po uwzględnieniu wzrostu cen). Sam wolumen sprzedaży paliw wzrósł o 7,5%.

We wrześniu nie zawiodła również sprzedaż samochodów. Notuje najwyższy wynik w całym zestawieniu +9,8%. Tu jednak nadal oddziałuje dość niski poziom bazy sprzed roku, kiedy to klienci głównie składali zamówienia, a czas ich realizacji przypada właśnie teraz.

Podobnie jak w przemyśle rosła we wrześniu produkcja farmaceutyków, tak i w sprzedaży widzimy większy popyt na tego rodzaju produkty.

W sprzedaży detalicznej, za miesiąc dalej, będzie działać efekt paliwowy, wsparty przez popyt na farmaceutyki oraz prawdopodobnie sprzedaż odzieży.  Może to wywindować sprzedaż detaliczną na plus.

Konfederacja Lewiatan

 

Płace rosną szybciej niż inflacja
19 października 2023

Płace rosną szybciej niż inflacja

Powrót

We wrześniu br. przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw wyniosło 6496,1 tys. etatów. Zaś przeciętne miesięczne wynagrodzenie, porównaniu z wrześniem 2022 r., wzrosło nominalnie o 10,3% i wyniosło 7379,88 zł brutto – podał GUS.

2023 płace wrzesień zatrudnienie

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Lewiatana

Wzrost średniego wynagrodzenia we wrześniu nadal utrzymywał się na poziomie dwucyfrowym. Jeszcze przed miesiącem było to ponad 11%. Tempo wzrostu płac traci impet, co może dać choć chwilę oddechu przedsiębiorcom. Jednocześnie dynamika średniego wynagrodzenia już wyraźnie przewyższa inflację, co oznacza, że jest nadzieja na ożywienie jesiennej sprzedaży detalicznej, a co za tym idzie lekkiego odbicia konsumpcji. Pytanie pozostaje otwarte jak długo inflacja będzie spadała. W skali miesiąca wynagrodzenie wzrosło nieznacznie. To między innymi efekt podwyżek w zawodach nadal cierpiących na brak rąk do pracy, tj. np. transporcie.

Z kolei w zatrudnieniu nie mamy większych niespodzianek. Stabilnie krążymy przy granicy stagnacji na rynku pracy. Nie zmienia się stopa bezrobocia i w zasadzie nie zmienia  się zatrudnienie. Sprawdzają się zatem miękkie badania i deklaracje firm, gdzie widać trend: nie zwalniamy i nie zatrudniamy. Ruchy na rynku pracy to tylko i wyłącznie obecnie efekt decyzji samych pracowników. A główną motywacją do zmiany pracy są nadal wyższe zarobki. Innymi słowy nic spektakularnego na rynku pracy się już nie wydarzy w tym roku.

Konfederacja Lewiatan

 

Tylko konsumpcja może jeszcze uratować wzrost PKB [+MP3]
19 października 2023

Tylko konsumpcja może jeszcze uratować wzrost PKB [+MP3]

Technician use soldering iron to solder metal and wire of lithium-ion rechargeable battery. Repair module of Li-ion battery. Engineer hand holds soldering iron and tin-lead to solder electronic board.
Powrót

We wrześniu br. produkcja sprzedana przemysłu była niższa o 3,1% w porównaniu z wrześniem ub. roku. Natomiast w stosunku do sierpnia br. wzrosła o 8,4% – podał GUS.

2023 produkcja wrzesień

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Lewiatana

Przemysł zaczyna IV kwartał ponownie na minusie. Tym razem w skali roku produkcja zmniejszyła się o 3,1%. Największa gałąź przemysłu – przetwórstwo przemysłowe łapie jeszcze większą zadyszkę i zalicza spadek o 3,7% w skali roku. Prawdopodobnie oczyszczenie danych z sezonowości przyniosłoby głębsze spadki, ponieważ wrzesień przyniósł ruch w produkcji odzieży, co wiąże się z nadchodzącą zmianą garderoby na bardziej zimową.

Ożywiła się również produkcja farmaceutyków i związana z nią produkcja chemikaliów, prawdopodobnie z tego samego powodu. Dodatkowo wsparta regulacjami dotyczącymi darmowych leków i potencjalnie większym zapotrzebowaniem.

Mimo, że wynik -3,1% jest lepszy od oczekiwań rynku, w przemyśle nie dzieje się dobrze. Ten stan rzeczy utrzyma się zapewne do końca roku. Jeśli nic nie ruszy w sprzedaży detalicznej, to nadzieje na roczny wzrost PKB mogą okazać się płonne.

Konfederacja Lewiatan

 

Raport Lewiatana. Firmy powinny włączyć się do walki ze smogiem
18 października 2023

Raport Lewiatana. Firmy powinny włączyć się do walki ze smogiem

Powrót

W Polsce – kraju z wyjątkowo złą jakością powietrza – w strategiach społecznej odpowiedzialności biznesu warto częściej i lepiej inicjować działania, które pomogą w walce ze smogiem – przekonują eksperci w raporcie „Antysmogowi. Najlepsze praktyki CSR dotyczące jakości powietrza”, przygotowanym przez Konfederację Lewiatan.

powietrze raport smog

Warto korzystać z dobrych praktyk

 – W kraju ponoszącym tak wysokie koszty zdrowotne, społeczne i ekonomiczne z powodu wyjątkowo złej jakości powietrza, warto by firmy również aktywnie przyłączyły się do walki ze smogiem. A jeśli już się na to zdecydują, powinny  robić to jak najlepiej – kompleksowo, sensownie, inspirując się najlepszymi praktykami i unikając najczęstszych pułapek – mówi Jan Ruszkowski, ekspert Lewiatana.

Planując „zieloną” część strategii CSR– społecznej odpowiedzialności biznesu – już od kilku lat firmy skupiają się w ogromnej mierze na redukcji emisji CO2 – liczeniu i raportowaniu śladu węglowego produktów, usług, budynków. I to dobrze, gdyż w historii naszej cywilizacji nie było większego globalnego wyzwania niż walka ze zmianą klimatu.

 

Zanieczyszczenie powietrza

Zapominamy jednak czasem, że spalane przez nas wszystkich – również przez biznes – paliwa kopalne, oprócz zwiększania problemów globalnych, są też przyczyną ogromnych problemów jak najbardziej lokalnych, dostrzegalnych i często wręcz wyczuwalnych – zanieczyszczeń powietrza. Polska nadal znajduje się w niechlubnej stawce najbardziej zasmogowanych europejskich państw.

Dlatego do walki z zanieczyszczeniem powietrza, będącej zadaniem przede wszystkim sektora publicznego, powinien dołączyć również biznes. Firmy często nie wiedzą jednak jak wdrażać przedsięwzięcia naprawdę skuteczne, które wymiernie wpływają na poprawę jakości powietrza i tym samym ochronę zdrowia ludzi. Inicjatywy podejmowane przez biznes są często fragmentaryczne, powierzchowne, a część działań to zwykły – intencjonalny lub wynikający z niewiedzy greenwashing, który jest podwójnie szkodliwy: nie tylko wprowadza opinię publiczną w błąd, odwraca uwagę od prawdziwych źródeł problemu, ale też marnuje środki i energię do działania, które mogłyby przynieść realną zmianę na lepsze.

– Ogromnej skali zanieczyszczenia powietrza w Polsce wcale nie towarzyszy większa niż w innych krajach intensywność czy kompleksowość adekwatnych działań CSR firm. Wszyscy oddychamy tym samym powietrzem i w XXI wieku czas zrozumieć, że nie jest ono niczyje, tylko nasze wspólne i każda odpowiedzialna (!) organizacja i osoba, na swój sposób, na miarę sił i środków, powinna się włączyć w jego ochronę – dodaje Jan Ruszkowski.

Rada ds. Czystego Powietrza Lewiatana zleciła przygotowanie raportu, w którym zebrano najlepsze praktyki CSR dotyczące jakości powietrza realizowane przez polskie i zagraniczne firmy.

Konfederacja Lewiatan

Pobierz raport "Antysmogowi. Najlepsze praktyki CSR dotyczące jakości powietrza"
Niższa inflacja poprawia nastroje konsumenckie [+MP3]
18 października 2023

Niższa inflacja poprawia nastroje konsumenckie [+MP3]

Powrót

W październiku br. odnotowano poprawę zarówno obecnych, jak i przyszłych nastrojów konsumenckich w stosunku do poprzedniego miesiąca – podał GUS.

koniunktura konsumpcja październik 2023

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Lewiatana

Inflacja nadal pozostaje wyznacznikiem nastrojów. Wraz z jej spadkiem do jednocyfrowego poziomu poprawiają się nastroje obywateli. Widoczne jest to w danych cząstkowych, gdzie wskaźnik odpowiadający za wysokość cen jest na poziomie sprzed ponad 2 lat. Lepiej postrzegamy również obecną, jak i przyszłą sytuację gospodarstwa domowego. Przychylniej oceniamy również sytuację kraju. bieżący wskaźnik ufności konsumenckiej w październiku notuje najwyższy wynik od blisko 2 lat: -17,9 pkt.  Wartość ujemna nadal wskazuje na większą przewagę pesymistów nad optymistami.

Nie widać jednak wielkiej zmiany, czy nadziei na poprawę konsumpcji Polek i Polaków. Wskaźniki odpowiadające za dokonywanie ważnych zakupów teraz i w przyszłości nadal pozostają na bardzo niskim poziomie i ciężko się tam dopatrzeć oznak jakiejkolwiek poprawy.

W ogólnym rozrachunku nasi rodacy z większym optymizmem patrzą w przyszłość niż oceniają teraźniejszość. Ten wynik może jednak zaburzyć nadchodzący wielkimi krokami sezon grzewczy i kolejne napięcia na rynku węgla.

Konfederacja Lewiatan

 

Spotkanie z czeskim prezydentem Konfederacji Przemysłu
17 października 2023

Spotkanie z czeskim prezydentem Konfederacji Przemysłu

Powrót

Prezydent Lewiatana Maciej Witucki spotkał się z Janem Rafajem, prezydentem Konfederacji Przemysłu Republiki Czeskiej.

Maciej Witucki spotkanie

Konfederacja Lewiatan współpracuje z Konfederacją Przemysłu Republiki Czeskiej, między innymi w ramach Business Europe. Jan Rafaj jest szefem czeskiej organizacji zrzeszającej przedsiębiorców od maja tego roku.

Jan Rafaj i Maciej Witucki o wsparciu Ukrainy

Prezydenci rozmawiali o współpracy z Ukrainą oraz zaangażowania przedsiębiorstw z naszych krajów w odbudowę Ukrainy w obliczu przedłużającej się wojny. Omawiali wsparcie instytucji obydwu krajów dla przedsiębiorstw we współpracy z Ukrainą, m.in. o gwarancjach kredytów eksportowych i inwestycji.

Podkreślali konieczność wsparcia ukraińskich organizacji przedsiębiorców na forum BusinessEurope, zwłaszcza Unii Ukraińskich Przedsiębiorców (SUP), które jest nową organizacją. Mówili też o wsparciu Ukrainy, w tym biznesu, na drodze jej akcesji do Unii Europejskiej.

Rynek pracy, migracje zarobkowe i brak pracowników

Obaj szefowie organizacji mówili też o pracach nad projektem dyrektywy ws. pracowników platform. Zaznaczyli, że niedobór pracowników stanowi poważną barierę w rozwoju przedsiębiorstw. Pracodawcy w całej UE i we wszystkich sektorach doświadczają niedoborów siły roboczej i umiejętności.

Kluczowym priorytetem powinno być lepsze dostosowanie kształcenia i szkolenia do realiów rynku pracy. Jednym z nadrzędnym celów powinno być wspieranie na wszystkich poziomach podnoszenia kompetencji i kwalifikacji cyfrowych, głównie poprzez bardziej elastyczne formy kształcenia oraz potwierdzania umiejętności.

Poruszali także m.in. tematy rynku energii, celów klimatycznych czy transformacji energetycznej. Spotkanie odbyło się 17 października w Warszawie.

Koniec z monopolami w gospodarce
17 października 2023

Koniec z monopolami w gospodarce

Powrót

Powołanie niezależnego komitetu nominacyjnego, który będzie rozstrzygał konkursy na najwyższe stanowiska w spółkach skarbu państwa, ograniczenie ich pozycji monopolistycznej, ochrona akcjonariuszy mniejszościowych oraz oddzielenie roli właściciela od regulatora – to propozycje Lewiatana dla nowego rządu.

gospodarka monopole spółki państwowe

– Polityka rozwoju „narodowych championów” miała wzmocnić pozycję konkurencyjną polskiej gospodarki. Tymczasem osłabiła poważnie rynek wewnętrzny, psując warunki prowadzenia biznesu. Firmy państwowe i z udziałem skarbu państwa, wykorzystują dominującą pozycję rynkową, ulegają nepotyzmowi, który ogranicza ich efektywność działania, a przede wszystkim korzystają z nieetycznego i szkodliwego połączenia funkcji właściciela i regulatora. Dlatego postulujemy wzmocnienie ładu korporacyjnego w spółkach z udziałem skarbu państwa poprzez stworzenie skutecznego systemu nadzoru oraz ochronę akcjonariuszy mniejszościowych  – mówi Maciej Witucki, prezydent Konfederacji Lewiatan.

Należy zbudować na nowo ład korporacyjny w spółkach z udziałem skarbu państwa. Wymaga to skoncentrowania nadzoru właścicielskiego. Jego rozproszenie, brak przejrzystości i jasnych kryteriów sprzyja ogromnym nadużyciom, które widzimy na co dzień. Wiele różnych ośrodków buduje swoją sieć klientów politycznych, a jednocześnie nie ma jasności, kto ponosi odpowiedzialność za towarzyszący temu brak racjonalności personalnej i ekonomicznej w spółkach. Zdrowy i efektywny ład korporacyjny wymaga odpartyjnienia tych spółek. Aby je zagwarantować, można oprzeć się na trzech głównych bezpiecznikach.

Sprawdzanie kwalifikacji

Pierwszym z nich byłoby sprawdzanie kwalifikacji wszystkich kandydatów do zarządów i rad nadzorczych takich spółek przez wybrane w jawnym przetargu podmioty wyspecjalizowane w zarządzaniu kadrami. Stworzyłyby one tzw. zasób korporacyjny, czyli bazę osób o najwyższych kwalifikacjach, gotowych pokierować spółkami z udziałem skarbu państwa, i byłyby jego operatorem.

Decydujący głos prywatnych akcjonariuszy

Drugim bezpiecznikiem byłoby wprowadzenie zasady, zgodnie z którą przedstawiciele akcjonariuszy niezwiązanych ze skarbem państwa mieliby większość w Komitetach Nominacji i Wynagrodzeń, działających w ramach rad nadzorczych. W efekcie decydujący głos przy tworzeniu krótkiej listy kandydatów do zarządów w poszczególnych spółkach mieliby prywatni akcjonariusze. Zarządy spółek byłyby wybierane wyłącznie spośród osób, które znajdą się na takiej liście.

Ocena rekrutacji

Trzecim bezpiecznikiem byłoby coroczne ocenianie przestrzegania zasad apolitycznej rekrutacji do spółek z udziałem skarbu państwa przez organizacje pozarządowe. Ewentualna negatywna ocena wiązałaby się z karami finansowymi dla podmiotów sprawdzających kwalifikacje kandydatów i prowadzących zasób korporacyjny. Dwukrotne naruszenie zasad apolitycznej rekrutacji skutkowałaby automatycznym wypowiedzeniem im umowy na prowadzenie zasobu korporacyjnego.

 Pobierz postulaty – wersja skrócona

Pobierz postulaty – wersja rozszerzona

Konfederacja Lewiatan

 

 

 

Inflacja bazowa też spada
16 października 2023

Inflacja bazowa też spada

Powrót

Inflacja bazowa, czyli wskaźnik cen dóbr konsumpcyjnych nieuwzględniający żywności, paliw i energii, we wrześniu obniżyła się do 8,4% - podał NBP.

inflacja bazowa stopy

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Lewiatana

Przed kilkoma dniami GUS potwierdził wcześniejsze szacunki dotyczące inflacji konsumenckiej. Ta we wrześniu wyniosła 8,2% w skali roku. Dziś z kolei NBP przygotował zestawienie czterech wskaźników inflacji bazowej, które pomagają zrozumieć charakter inflacji w Polsce. Ten najbardziej popularny wskaźniki wzrostu cen, czyli z wyłączeniem cen żywności i energii wynosi w 8,4%. Jeśli wziąć pod uwagę, że nadal mamy częściowo regulowane ceny w gospodarce, np. ceny leków dla seniorów czy jednorazowe obniżki poszczególnych usług, to nie wygląda to nadal dobrze w perspektywie końcówki roku.

Oczywiście NBP, wraz z Radą Polityki Pieniężnej powinien baczniej przyglądać się właśnie inflacji bazowej, jako tej bardziej zakorzenionej w gospodarce, ale tego nie robi. Koniec wyborów może oznaczać koniec populistycznych obniżek stóp. Szczególnie, że przed nami bardzo długi proces formowania rządu opozycyjnego i nie ma powodów, aby ułatwiać nowej większości spokojniejsze pierwsze miesiące rządzenia.

Konfederacja Lewiatan