Rozmowy o strategii migracyjnej z wiceszefem MSWiA
28 marca 2024

Rozmowy o strategii migracyjnej z wiceszefem MSWiA

Dobre zarządzanie migracjami zarobkowymi umożliwiające skuteczne pozyskiwanie wykwalifikowanych pracowników z zagranicy ma istotne znaczenie dla rozwoju społeczno-gospodarczego Polski. Temu zagadnieniu poświęcone było spotkanie z wiceministrem Maciejem Duszczykiem.

W siedzibie Lewiatana odbyło się spotkanie przedstawicieli i członków naszej organizacji z Maciejem Duszczykiem, podsekretarzem stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji.

Uczestnicy omawiali między innymi kwestie:

  • prac resortu nad nową strategią migracyjną
  • roli pracodawców w zarządzaniu migracją zarobkową do Polski
  • zmian dotyczących obywateli Ukrainy korzystających z ochrony czasowej w Polsce.

Przed nami szereg wyzwań dotyczących integracji cudzoziemców w Polsce, dostosowania systemu administracyjnego do aktualnej sytuacji migracyjnej oraz usprawnienia procedur legalizujących pobyt cudzoziemców. Z perspektywy pracodawców kluczowym jest stworzenie efektywnych mechanizmów, które umożliwią szybkie reagowanie na zmieniające się potrzeby rynku pracy i rekrutacje specjalistów zza granicy w przypadku braków kadrowych w określonych sektorach – mówi Nadia Kurtieva, ekspertka ds. zatrudnienia w Konfederacji Lewiatan.

MSWiA pracuje nad nową strategią migracyjną Polski

Z wiceministrem Maciejem Duszczykiem rozmawialiśmy o tych wyzwaniach. Tematem rozmowy była też przyszła strategia migracyjna Polski, nad którą aktualnie pracuje resort i jej założenia. W kontekście migracji zarobkowej kluczowe jest, aby dostępne mechanizmy umożliwiały monitorowanie zapotrzebowania na pracowników w określonych sektorach.

Zanim natomiast otworzymy polski rynek pracy na pracowników zagranicznych i nowe kierunki migracji zarobkowej, powinniśmy przywrócić kontrolę nad procesem legalizacji pobytu cudzoziemców w Polsce. Obecnie jednym z największych wyzwań jest długość oczekiwania na uzyskanie zezwolenia na pobyt oraz zróżnicowanie wymagań urzędów wojewódzkich co do dokumentów w zależności od lokalizacji.

Jak zapowiedział wiceminister, nowy elektroniczny system obsługi cudzoziemców powinien znacznie skrócić czas oczekiwania na decyzję i zautomatyzować proces legalizacji pobytu.

Apel o przedłużenie ochrony obywateli Ukrainy w Polsce
07 lutego 2024

Apel o przedłużenie ochrony obywateli Ukrainy w Polsce

O przedłużenie do 4 marca 2025 roku, zgodnie z decyzją Rady UE, ochrony obywateli Ukrainy przebywających w naszym kraju, a także wydłużenie ważności dokumentów pobytowych – apeluje Konfederacja Lewiatan.

28 września 2023 r. Rada UE podjęła decyzję o przedłużeniu do 4 marca 2025 r. tymczasowej ochrony przyznanej uciekającym przed wojną obywatelom Ukrainy. Tymczasem w rządowym projekcie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy znalazł się zapis o legalnym ich pobycie w Polsce tylko do 30 czerwca 2024 roku. Wśród obywateli Ukrainy i pracodawców ich zatrudniających panuje niepewność wynikająca z rozbieżności tych terminów.

– Dlatego proponujemy wydłużenie okresu obowiązywania ochrony czasowej dla obywateli Ukrainy do 4 marca 2025 r. Na taki sam okres należałoby również przedłużyć ważność polskich wiz krajowych, zezwoleń na pobyt czasowy, kart pobytu, polskich dokumentów tożsamości cudzoziemca i dokumentów „zgoda na pobyt tolerowany”. Wydłużeniu powinien też ulec okres, w którym pobyt obywateli Ukrainy w Polsce uznaje się za legalny – po wykorzystaniu prawa dopuszczalnego pobytu, wynikającego pierwotnie z polskich wiz Schengen oraz wiz i dokumentów pobytowych wydanych przez inne państwa obszaru Schengen lub ruchu bezwizowego – mówi Nadia Kurtieva, ekspertka Konfederacji Lewiatan.

Takie zmiany są konieczne zarówno w kontekście bezpieczeństwa migrantów wojennych, poczucia pewności odnośnie sytuacji w tym bardzo trudnym dla nich okresie.  Ma to znaczenie również  z perspektywy polskiego rynku pracy. Już teraz pojawiają się  informacje, że ze względu na niepewną sytuację co do przedłużenia legalności pobytu Ukraińców, przedsiębiorcy tracą pracowników korzystających z przepisów ustawy.

Konfederacja Lewiatan postuluje również doprecyzowanie regulacji dotyczących biegu terminu na dokonanie powiadomienia o powierzeniu pracy obywatelowi Ukrainy. Wątpliwości budzi fakt, że pracodawca po raz drugi musi wysłać powiadomienie o zatrudnieniu obywatela Ukrainy w przypadku uzyskania decyzji o zezwoleniu na pobyt. Przy czym bieg terminu na dokonanie powiadomienia rozpoczyna się w dniu doręczenia tej decyzji obywatelowi Ukrainy. Prowadzi to do sytuacji, w której wobec pracodawcy, który nie jest stroną postępowania w sprawie udzielenia zezwolenia na pobyt, ale jest obarczony obowiązkiem dokonania pewnych czynności, mogą zostać zastosowane sankcje za nielegalne powierzenie pracy cudzoziemcowi.

– Pracodawca nie dysponuje żadnymi instrumentami prawnymi, które by umożliwiały uzyskanie informacji o decyzji w sprawie zezwolenia na pobyt pracownika (chyba że występuje w roli pełnomocnika), dlatego postulujemy zmianę tego przepisu w taki sposób, aby termin 14 dni był liczony od dnia doręczenia przez cudzoziemca tej decyzji pracodawcy – dodaje Nadia Kurtieva.

 Konfederacja Lewiatan

 

 

Uchodźcy z Ukrainy znajdą zatrudnienie dzięki aktywizacji zawodowej
22 stycznia 2024

Uchodźcy z Ukrainy znajdą zatrudnienie dzięki aktywizacji zawodowej

W czerwcu 2023 r. ok. 54 tys. uchodźców przebywało w centrach zbiorowego zakwaterowania. Z inicjatywy Agencji ds. Uchodźców ONZ, UNHCR oraz Jobs First ruszył właśnie projekt aktywizacji zawodowej 70 Ukraińców, który ma doprowadzić do ich zatrudnienia na podstawie umowy o pracę.

Wielu uchodźców, którzy przebywają obecnie w obiektach zbiorowego zakwaterowania,  boryka się z poważnymi problemami wynikającymi z braku stabilnych warunków mieszkaniowych, co utrudnia im dostęp do edukacji, pracy i ochrony socjalnej.

Rusza pilotażowy projekt aktywizacji uchodźców

W celu promowania niezależności i samodzielności, Agencja ds. Uchodźców ONZ, UNHCR oraz dostawca specjalistycznych usług zatrudnieniowych Jobs First uruchamiają pilotażowy projekt aktywizacji zawodowej uchodźców. Inicjatywa skierowana jest do co najmniej 70 uchodźców z Ukrainy przebywających w ośrodkach zbiorowego zakwaterowania w Trójmieście, Krakowie i aglomeracji śląskiej. Podstawowym jej celem jest zapewnienie uchodźcom trwałego zatrudnienia, poprzez dostęp do narzędzi aktywizacji zawodowej i możliwości podnoszenia kwalifikacji, w tym szkoleń językowych, za pośrednictwem doświadczonego usługodawcy Jobs First. Chodzi o zatrudnienie na podstawie umowy o pracę, co pozwoli uchodźcom na opuszczenie zbiorowych centrów zakwaterowania i usamodzielnienie.

88% Ukraińców aktywnych zawodowo

– Obecnie w Polsce przebywa ok. 1 mln migrantów wojennych z Ukrainy. Są to osoby, które były zmuszone do ucieczki przed wojną, co sprawiło, że emigrowały w zupełnie innych okolicznościach niż migranci ekonomiczni, którzy dotychczas przyjeżdżali do naszego kraju w celach zarobkowych. Niemniej jednak dane wskazują na duże zaangażowanie uchodźców z Ukrainy na polskim rynku pracy – aż 88% jest aktywnych zawodowo. Jest to jeden z najlepszych wskaźników wśród krajów Unii Europejskiej. Natomiast wiele osób z tej grupy wciąż napotyka poważne trudności w odnalezieniu się na rynku pracy. Osoby przebywające w ośrodkach zbiorowego zakwaterowania są szczególnie narażone na ten problem ze względu na brak stabilnych warunków mieszkaniowych i sieci kontaktów z osobami z zewnątrz. Aktywizacja zawodowa tej grupy jest dużym wyzwaniem wymagającym zindywidualizowanego podejścia i wsparcia na każdym etapie. Pracodawcy odgrywają dużą rolę w tym procesie i mogą wesprzeć uchodźców w osiągnięciu niezależności i stabilności finansowej. Ponadto w sytuacji braków kadrowych jest to szansa na pozyskanie pracowników i pracowniczek o odpowiednim doświadczeniu zawodowym, kwalifikacjach i motywacji do pracy – mówi Nadia Kurtieva, ekspertka Konfederacji Lewiatan.

Zaproszenie dla pracodawców

Obecny projekt aktywizacji zawodowej uchodźców bazuje na programie „Model aktywizacji zawodowej obywateli Ukrainy” realizowanym przez Konfederację Lewiatan, który doprowadził do zatrudnienia uchodźców z Ukrainy dzięki zaangażowaniu polskich pracodawców:

Firmy, które są zainteresowane zatrudnieniem uchodźców w Trójmieście, Krakowie lub Katowicach, prosimy o kontakt z Pawłem Banczewem, dyrektorem operacyjnym Jobs First: kontakt@jobsfirst.pl.

Zaangażowanie firm może bezpośrednio wpłynąć na zdolność uchodźców do samodzielnego utrzymania się i integracji. Poprzez wspólne działania możliwe jest tworzenie bardziej integracyjnego i wspierającego środowiska, które przyniesie korzyści zarówno pracodawcom, jak i uchodźcom.

Szczegółowych informacji na temat projektu udziela Amadeusz Marzec, Livelihoods & Economic Inclusion Associate, UNHCR: marzec@unhcr.org.

Konfederacja Lewiatan

 

 

Spotkanie władz i członków Lewiatana. Wyzwania związane z funduszami europejskimi, cyfryzacją i rynkiem pracy
17 marca 2023

Spotkanie władz i członków Lewiatana. Wyzwania związane z funduszami europejskimi, cyfryzacją i rynkiem pracy

- Najważniejszym wyzwaniem w tym roku będzie spowodowanie, aby unijne pieniądze z perspektywy finansowej 2021-2027 trafiły do gospodarki, firm, samorządów. Sukcesem będzie też złożenie wniosku do Komisji Europejskiej o płatność z Krajowego Planu Odbudowy – powiedziała Małgorzata Jarosińska - Jedynak, sekretarz stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej na spotkaniu władz i członków Konfederacji Lewiatan w Józefowie.

– Mam satysfakcję, że udało się zakończyć negocjacje z KE do końca 2022 roku – podkreśliła  minister Jarosińska – Jedynak. Z polityki spójności mamy więc do dyspozycji 76 mld euro.

Obecnie Polska korzysta jeszcze z środków z perspektywy finansowej 2014 2020, wydaje też pieniądze Polskiego Funduszu Rozwoju w ramach przedpłat związanych z KPO, ( jak otrzymamy środki to odciążymy budżet państwa). Za chwilę pojawią się pieniądze z nowej perspektywy finansowej.  Przy ich wydawaniu trzeba pamiętać o wyzwaniach popandemicznych, inflacji, cenach energii, wojnie w Ukrainie.

Minister Jarosińska – Jedynak mówiła również o pieniądzach z których mogą korzystać przedsiębiorcy – firmy mikro, małe, średnie, ale także duże. Premiowane będą nowe projekty dotyczące wzrostu innowacyjności, cyfryzacji, czy ochrony klimatu.

Uczestniczący w spotkaniu władz i członków Lewiatana Janusz Cieszyński, sekretarz stanu, pełnomocnik rządu ds. cyberbezpieczeństwa podsumował m.in. dotychczasową naszą pomoc dla Ukrainy.

– W ciągu trzech tygodni po wybuchu wojny zaczęliśmy przyznawać numery PESEL dla Ukraińców.  Po raz pierwszy administracja we współpracy z wolontariuszami zrealizowała skomplikowany projekt. W branży IT jest duża konkurencja o fachowców, Ale mimo to udało nam się ściągnąć wielu znakomitych, specjalistów do pracy dla państwa. Z tego się cieszymy. Pomagając Ukrainie pokazaliśmy, dzięki współpracy z firmami, że możemy szybko i profesjonalnie zrobić np. innowacyjne kontenerowe data center dla Ukrainy – stwierdził.

Minister Cieszyński mówił też, że Polska ma największą liczbę w Europie absolwentów kierunków ICT. Ponad 60 proc. studentów informatyki nie kończy uczelni obroną dyplomu magistra, bo wcześniej znajduje zatrudnienie w biznesie.

– Mamy świetnie rozwinięty rynek IT, kompetentne kadry. Można mieszkać w Polsce i pracować dla firm w Europie lub USA. Nasz kraj jest dobrym miejscem do życia dla informatyków i to jest nasza przewaga. Mało realne jest, aby takie osoby uciekały z naszego kraju w poszukiwaniu pracy – dodał.

Minister zwrócił również uwagę, że wśród 15 największych firm technologicznych na świecie są tylko dwie europejskie. To pokazuje, że coś trzeba zmienić w europejskich regulacjach dotyczących tej branży.

Gość spotkania pracodawców Ewa Flaszyńska, dyrektorka departamentu rynku pracy w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej powiedziała, że uchwalenie ustawy o zatrudnieniu cudzoziemców zostało wpisane jako kamień milowy KPO. Projekt ustawy jest w tej chwili w uzgodnieniach rządowych, trafił do Komitetu ds. europejskich a wkrótce zajmie się nim  Komitet Stały.

– Najważniejszym naszym celem jest usprawnienie zatrudniania cudzoziemców, uelastycznienie przepisów.  Obecnie cały ten proces zajmuje 39 dni. Chcemy zlikwidować test rynku pracy, wprowadzić elektronizację wszystkich procedur – powiedziała Ewa Flaszyńska.

Z kolei Marcin Stanecki, dyrektor prawa pracy w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej przekonywał, że uchwalone niedawno przepisy o pracy zdalnej są wyrazem kompromisu.

– Pracujemy nad tym jak w jednoznaczny sposób je interpretować. Zdajemy sobie sprawę, że nowe regulacje krytykują pracodawcy za to, że są za bardzo propracownicze, ale niezadowoleni są też związkowcy, bo uważają, że sprzyjają przedsiębiorcom – dodał.

  Konfederacja Lewiatan

 

 

 

Raport Lewiatana. Co utrudnia zatrudnianie Ukraińców?
01 marca 2023

Raport Lewiatana. Co utrudnia zatrudnianie Ukraińców?

Największymi barierami przy zatrudnianiu osób z Ukrainy, które przybyły do Polski, są brak znajomości języka polskiego, niedostosowanie ofert pracy do kompetencji Ukraińców, poczucie tymczasowości czy stosowanie standardowych procedur rekrutacji – wynika z raportu „Model aktywizacji zawodowej obywateli Ukrainy”, przygotowanego przez Konfederację Lewiatan we współpracy z Jobs First i Urzędem Pracy m.st Warszawy.

Wysoki poziom kompetencji i brak znajomości języka polskiego nie pozwalają na zatrudnienie obywateli Ukrainy na tych stanowiskach, do obsługi których mają odpowiednie doświadczenie i kompetencje. Ponadto relatywnie wysoki poziom kompetencji Ukraińców powoduje, że nie zawsze chcą oni podejmować oferty pracy dostępne na rynku (nie każdy chce lub może pracować w prostych zawodach w handlu, gastronomii i opiece).

– Uchodźcy z Ukrainy najczęściej mają wyższe wykształcenie. Przybywają również wykwalifikowani pracownicy, m.in. z branży medycznej i oświatowej. Barierą w znalezieniu pracy w swoim zawodzie, także w branżach charakteryzujących się niedoborem pracowników, jest brak znajomości języka polskiego oraz skomplikowany i czasochłonny proces nostryfikacji dyplomów. Ponadto poczucie tymczasowości oraz przymusowy charakter migracji sprawiają, że Ukraińcy częściej dążą do szybkiego znalezienia źródła dochodu niż do potwierdzenia uprawnień do pracy w swoim zawodzie. Z tego powodu migranci wojenni najczęściej muszą podejmować pracę poniżej swoich kwalifikacji, a skuteczne wykorzystanie potencjału tych osób w sektorach charakteryzujących się dużym zapotrzebowaniem na specjalistów jest ograniczone – mówi Nadia Kurtieva, ekspertka Konfederacji Lewiatan.

Procesy rekrutacji obywateli Ukrainy odbywają się według wystandaryzowanych procedur. Są oni rekrutowani na zasadach powszechnie obowiązujących i traktowani  tak samo jak pozostali kandydaci do pracy. Natomiast brak wiedzy na temat legalnych form zatrudnienia w Polsce może prowadzić do podjęcia pracy nierejestrowanej lub zatrudnienia na podstawie umowy cywilnoprawnej, co w konsekwencji uniemożliwia egzekwowanie swoich praw pracowniczych. Dlatego konieczna jest edukacja i zwiększenie świadomości obywateli Ukrainy na temat warunków pracy i przysługujących im praw. Niepewność jutra powoduje, że część Ukraińców nie podejmuje decyzji o poszukiwaniu pracy licząc, że „lada moment” wrócą do Ukrainy. Równie często zmieniają miejsce zamieszkania ze względu na sytuację, w której się znajdują, co utrudnia aktywizację. Stąd małe zaufanie pracodawców i duża ostrożność w przypadku zatrudniania tych osób.

Ci, którzy zgłaszają się do punktu informacyjnego urzędu pracy nie zawsze szukają pracy. Część z nich korzysta z różnych programów socjalnych na równi z polskimi obywatelami. Najlepszą formą pracy z tymi obywatelami Ukrainy jest osobisty kontakt w urzędzie pracy, ale ze względu na dużą liczbę osób, które są obsługiwane jest to utrudnione.

– Nasze doświadczenie pokazuje, że stworzenie dla obywateli Ukrainy realnej perspektywy życia w Polsce, wizji przyszłości w naszym kraju, skłania ich do pozostania i podjęcia zatrudnienia. To oznacza, że oferowana praca nie może być przypadkowa, a pracodawca musi zapewnić określone standardy i dać szansę zatrudnionemu pracownikowi zaangażować się. Osiągnęliśmy to pracując indywidualnie i kompleksowo zarówno z naszymi podopiecznymi, jak również pracodawcami – mówi Anna Karaszewska, prezeska zarządu Jobs First.

Konfederacja Lewiatan chcąc lepiej zdiagnozować potrzeby osób uciekających przed wojną oraz wesprzeć je w integracji na polskim rynku pracy, zdecydowała się na realizację projektu pilotażowego „Model aktywizacji zawodowej obywateli Ukrainy”. Podczas projektu zidentyfikowano liczne bariery w skutecznym wykorzystaniu potencjału uchodźców na polskim rynku pracy. Przygotowano również specjalny poradnik.

„Model aktywizacji zawodowej obywateli Ukrainy”

Poradnik dotyczący zatrudniania Ukraińców

***

Projekt realizowany był w ramach Inicjatywy Nr FWD-H-4 pt. “Model aktywizacji zawodowej obywateli Ukrainy” w ramach Funduszu Współpracy Dwustronnej “FWD” Mechanizm Finansowy Europejskiego Obszaru Gospodarczego 2014-2021 i Norweskiego Mechanizmu Finansowego 2014-2021. Inicjatywa była finansowana przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię w ramach Funduszy Norweskich i EOG.

Konfederacja Lewiatan

Jak legalnie zatrudnić obywatela Ukrainy? Sprawdź w poradniku Lewiatana
31 stycznia 2023

Jak legalnie zatrudnić obywatela Ukrainy? Sprawdź w poradniku Lewiatana

fot. Shutterstock

Trwa Kongres „Praca 4.0. Przewidzieć jutro – rynek pracy w dobie niepewności” poświęcony wyzwaniom na rynku pracy i planowanym zmianom legislacyjnym.

Podczas pierwszego dnia konferencji podsumowany został pilotażowy program „Model aktywizacji zawodowej obywateli Ukrainy” realizowany przez Konfederację Lewiatan we współpracy z Jobs First sp. z o.o. i Urzędem Pracy m.st. Warszawy. Celem projektu była aktywizacja i przygotowanie do pracy w Polsce obywateli Ukrainy oraz wsparcie firm w zatrudnianiu Ukraińców.

Jednym z efektów jest praktyczny poradnik „Zatrudnienie obywateli Ukrainy przebywających w Polsce od 24 lutego 2022 roku w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium Ukrainy”. Można go pobrać bezpłatnie na naszej stronie.

Drugi dzień Kongresu Praca 4.0 o legalnym zatrudnianiu Ukraińców

Podczas drugiego dnia Kongresu Praca 4.0 odbywały się warsztaty online. Spotkanie „Legalne zatrudnienie obywateli Ukrainy” prowadził radca prawny Przemysław Ciszek, partner Zarządzający w C&C Chakowski & Ciszek. Na panelu „Praca zdalna po nowemu” problematykę regulaminu pracy zdalnej, przepisów BHP, kosztów pracy zdalnej i pracy zdalnej z zagranicy omówił uczestnikom radca prawny Robert Stępień, partner w PCS Paruch Chruściel Schiffter Stępień Kanclerz | Littler.

Prowadzący warsztat radca prawny Przemysław Ciszek podkreślił, że do 24 sierpnia 2023 roku został przedłużony okres pobytu na podstawie wiz oraz okres ważności tych wiz – jeżeli ostatni dzień okresu pobytu obywatela Ukrainy w Polsce na podstawie wizy krajowej przypada od 24 lutego 2022. To samo dotyczy zezwolenia na pobyt czasowy. Zaznaczył też, że w razie wątpliwości lepiej, żeby obywatel Ukrainy złożył wniosek na pobyt czasowy.

Nowe zasady zezwoleń na pobyt dla osób ze statusem UKR

Nowe zmiany w prawie dotyczą m.in. sytuacji, kiedy osoba ze statusem UKR (czyli mająca prawo do legalnego pobytu na terytorium Polski przez okres jednego roku, na który została wprowadzona ochrona czasowa osób uciekających przed wojną z Ukrainy) nie spełnia wymogów udzielenia zezwolenia na pobyt ze względu na deklarowany cel lub brak uzasadnienia pobytu. Od 24 sierpnia 2023 roku udzielać się będzie takiej osobie zezwolenia na pobyt czasowy na okres 1 roku, licząc od dnia wydania decyzji.

Uczestnicy warsztatu online dowiedzieli się też, że zgodnie z nową ustawą o zatrudnianiu cudzoziemców zezwolenia na pracę dla obywateli Ukrainy będą wydawane tylko elektronicznie.

Praktyczny poradnik dla firm zatrudniających Ukraińców

W poradniku Konfederacji Lewiatan zebrane zostały nie tylko przepisy dotyczące zatrudniania, ale też wskazane proste procedury, jak przejść drogę do skutecznego zatrudnienia pracownika z Ukrainy.

Wśród rad dla pracodawców jest m.in. przypomnienie, że mają oni obowiązek żądania od cudzoziemca przedstawienia przed rozpoczęciem pracy ważnego dokumentu uprawniającego do pobytu na terytorium Polski. Co więcej, podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi jest obowiązany do przechowywania kopii dokumentu pobytowego przez cały okres wykonywania pracy przez cudzoziemca.

Autorami poradnika są eksperci z C&C Kancelaria prawna Ciszek sp.k: radca prawny Przemysław Ciszek, radca prawny dr Izabela Florczak i doradca podatkowy Wojciech Garczyński.

Poradnik można pobrać bezpłatnie TUTAJ

Pierwszy dzień Kongresu Praca 4.0 o projekcie i barierach w zatrudnianiu Ukraińców

Podczas pierwszego dnia Kongresu Praca 4.0 uczestnicy panelu „Cudzoziemcy na polskim rynku pracy” rozmawiali o tym, czy skutecznie zintegrowaliśmy uchodźców z Ukrainy na polskim rynku pracy i jakie wyzwania napotykamy w ich zatrudnieniu.

– Celem projektu, który realizowaliśmy na zlecenie Lewiatana było nie tylko doprowadzenie do zatrudnienia Ukraińców, ale spowodowanie żeby ono było trwałe. I to się udało. Wszystkie osoby, które rozpoczęły pracę dalej ją kontynuują – mówiła Anna Karaszewska, prezeska zarządu, Jobs First.

Jak wskazała, wśród barier, które pojawiły się przy zatrudnianiu Ukraińców był problem tymczasowości. Okazało się także, że pracodawcy nie są przygotowani do ich zatrudniania. Procesy rekrutacyjne firm nie są dostosowane do wyjątkowej sytuacji. – Nie było woli niesienia pomocy Ukraińcom, bo na przykład nie znają języka polskiego. Pokutował też stereotyp pracownika z Ukrainy niestabilnego, który porzuca miejsce pracy. Aktywizując pracowników z Ukrainy, zwracaliśmy szczególną  uwagę na wysoką jakość oferowanych miejsc pracy – podkreślała Anna Karaszewska.

Przeczytaj też wypowiedzi pracodawców, którzy w ramach projektu zatrudnili Ukraińców. Mówią o barierach, na jakie napotkali w procesie zatrudnienia oraz o tym, jak sobie z nimi praktycznie poradzić.

Dokumenty i procedury – to główne bariery dla firm zatrudniających Ukraińców

Projekt jest realizowany w ramach Inicjatywy Nr FWD-H-4 pt. “Model aktywizacji zawodowej obywateli Ukrainy” w ramach Funduszu Współpracy Dwustronnej “FWD” Mechanizm Finansowy Europejskiego Obszaru Gospodarczego 2014-2021 i Norweskiego Mechanizmu Finansowego 2014-2021. Inicjatywa jest finansowana przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię w ramach Funduszy Norweskich i EOG.

Dokumenty i procedury  – to główne bariery dla firm zatrudniających Ukraińców
23 stycznia 2023

Dokumenty i procedury – to główne bariery dla firm zatrudniających Ukraińców

fot. Hannah Wei / unsplash

Andrii Romanchuk, adwokat, partner w EUCON Legal Group, jako największe wyzwanie ocenia długi czas na otrzymanie karty pobytu przez obywatela Ukrainy. Potwierdza też, że do zatrudnienia obcokrajowca niezbędne jest wypełnienie wielu wniosków urzędowych. - Zauważyliśmy, że czasami organy administracji proszą ponownie o przesłanie tych samych dokumentów, mamy wrażenie, że nie sprawdzają, co już zostało im wysłane lub mają bałagan w dokumentach. To znacznie utrudnia proces legalizacji pobytu i pracy pracownika – zaznacza.

Pracodawcy chcący zaangażować do pracy obywateli Ukrainy napotykają na wiele przeszkód w procesie zatrudnienia. Konieczność wypełnienia wielu dokumentów, towarzyszenie kandydatom podczas formalności w urzędach, brak jednolitości w dokumentach osób, które przyjechały z Ukrainy, wreszcie – nieznajomość języka polskiego i brak pewności co do trwania okresu współpracy  – to główne bariery.

– Jako firma chcąca zatrudnić obcokrajowców musieliśmy wypełnić wiele dokumentów, które trzeba było przedstawić w różnych urzędach. Zatrudniając, nie byliśmy do końca świadomi, co jest wymagane przez prawo i urzędy – mówi Sławomir Skrobek, menedżer zarządzający w firmie G&G Studio Sp. z o.o.

Wychodząc naprzeciw takim problemom Konfederacja Lewiatan przygotowała praktyczny poradnik „Zatrudnienie obywateli Ukrainy przebywających w Polsce od 24 lutego 2022 roku w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium Ukrainy”Poradnik jest jednym z efektów pilotażowego programu „Model aktywizacji zawodowej obywateli Ukrainy”, którego celem była aktywizacja i przygotowanie do pracy w Polsce obywateli Ukrainy. Kandydaci są zatrudniani przez polskie firmy na umowę o pracę.

Brak wiedzy pracodawców na temat procedur i zasad zatrudniania cudzoziemców

Pracodawcy, szczególnie z sektora MŚP, mają niewielką wiedzę i doświadczenie w  zakresie procedur i zasad zatrudniania cudzoziemców, w tym obywateli Ukrainy. Najtrudniejsze jest dla nich poradzenie sobie z niezbędnymi formalnościami. Jan Szczucki, prezes zarządu Przedsiębiorstwa Produkcyjno-Usługowo-Handlowego EMAG-SERWIS Sp. z o.o. podkreśla, że nieznane formalności odstraszają i mogą być powodem, że niewiele polskich firm decyduje się na zatrudnienie Ukraińców. Pomocne było więc przygotowanie kandydatów i kandydatek w ramach projektu.

– Kandydatki przyszły do nas ze wszystkimi wymaganymi dokumentami, nie wkładaliśmy dodatkowego wysiłku w zapoznawanie się z koniecznymi formalnościami i ich załatwianie w urzędach. Wyspecjalizowana jednostka pomogła we wszystkich kwestiach, w których kompetencji nie musi mieć pracodawca – mówi Jan Szczucki.

Trudność w pozyskaniu pracownika z Ukrainy, długa rekrutacja i problem w urzędzie pracy

Dla Patryka Bubły, prezesa Spółdzielni Socjalnej Zielona, z-cy dyrektora ds. administracyjno–technicznych w Śląskim Ogrodzie Botanicznym w Mikołowie, barierą okazał się urząd pracy. Po publikacji ogłoszenia o naborze do pracy dla osób z Ukrainy mających status osoby, która przekroczyła granicę Polski w związku z wojną, pojawił się problem – do urzędu wpłynęła oficjalna skarga dotycząca nierównego traktowania, że zakład dedykuje miejsca pracy dla Ukraińców. A i tak z urzędu pracy po ogłoszeniu o pracę nie zgłosił się nikt gotowy do podjęcia zatrudnienia.

– Chętnych do pracy znaleźliśmy spośród już wcześniej zatrudnianych na umowę zlecenia w jednostkach Śląskiego Ogrodu Botanicznego, w którego strukturach działa spółdzielnia, oraz dzięki udziałowi w projekcie Lewiatana – mówi Patryk Bubła. Kolejną barierą jest długotrwała rekrutacja. – W procedurze przez urząd pracy trwa co najmniej miesiąc, a w ramach projektu udało nam się zatrudnić pracownicę w ciągu 2 tygodni – dodaje.

Brak pewności co do okresu współpracy z cudzoziemcami

Dużą barierą dla pracodawców jest pokonanie obawy, czy pracownicy nie porzucą pracy w krótkim czasie. Firmy zazwyczaj potrzebują ich na dłużej, dużo czasu zajmuje też wdrożenie i doprowadzenie do usamodzielnienia pracownika. Sławomir Skrobek podkreśla, że w branży poligraficznej, w jakiej działa firma G&G Studio Sp. z o.o., przyuczenie do pracy to długi proces, trwający średnio 6-12 miesięcy.– Nie był nam znany okres pobytu kandydatów w Polsce, obawialiśmy się więc, że poświęcimy czas na wyszkolenie pracownika, a on z różnych powodów wróci do swojego kraju lub pojedzie do innego kraju. Było to dla nas dość ryzykowne – dodaje.

– Kandydaci zaproponowani nam w ramach projektu zadeklarowali dłuższy pobyt w Polsce. Widać, że starają się, żeby móc przedłużyć okres pracy w naszej firmie. Liczymy więc na stałą współpracę – mówi nam adwokat Andrii Romanchuk, partner w EUCON Legal Group, którego częścią jest Biuro Księgowe E-REPORT Sp. z o.o.

Problem z nieznajomością języka polskiego i tłumaczeniem dokumentów

Jednym z podstawowych problemów przy zatrudnianiu cudzoziemców jest brak znajomości języka polskiego, zwłaszcza przy bezpośredniej obsłudze klientów. Firma Jobs First, która na zlecenie Lewiatana koordynowała program, miała przygotowanych do pracy Ukraińców uczących się języka polskiego na specjalnie zorganizowanych kursach. – Skontaktowano nas z panią z Ukrainy, która całkiem dobrze komunikowała się po polsku. Kolejna osoba mówiła nieco gorzej, obecnie po intensywnym kursie językowym nie mamy problemów w komunikacji – podkreśla Sławomir Skrobek z G&G Studio.

Bernadetta Pasiut, z-ca kierownika Sekcji Utrzymania Czystości w jednym ze szpitali zauważa, że zatrudniając obcokrajowców, większość zakładów pracy musi pokonać barierę językową. Problemem jest też tłumaczenie dokumentów. – Jako szpital potrzebujemy przetłumaczonych dokumentów, czyli świadectw pracy do potwierdzenia wysługi lat kandydata. Obcokrajowiec musi znaleźć tłumacza przysięgłego i mu zapłacić – mówi. Kandydatka przygotowana przez firmę Jobs First miała zapewnione tłumaczenie wszystkich dokumentów niezbędnych dla pracodawcy. Pomoc w znalezieniu tłumacza przysięgłego była bardzo istotna.

Biuro Księgowe E-REPORT Sp. z o.o. zatrudniło trzy osoby z Ukrainy do księgowości, czwartą jako wsparcie dla prawników. – Na tych stanowiskach konieczna jest znajomość języka polskiego. Osoby te były już w trakcie kursów językowych, dzięki udziałowi w projekcie Lewiatana i Jobs First – mówi adwokat Andrii Romanchuk.

Braki w dokumentach i wyjaśnienia w urzędach angażowały pracodawców

Pracodawcy zwracali także uwagę na konieczność towarzyszenia przyszłym pracownikom podczas załatwiania formalności w urzędach, bo nie daliby sobie z rady bez stałego zaangażowania i pomocy osób z polskiej firmy.

Patryk Bubła, barierę widzi też w braku jednolitości w dokumentach osób, które przyjechały z Ukrainy. – Część osób nie ma paszportu, niektóre mają nieważne. Nasze urzędy wydają dokumenty związane z nadaniem nr PESEL, ale nie we wszystkich przypadkach są one jednolite. Nie zawsze jasno było wyszczególnione, czy osoba posiada status UKR, który jest niezbędny do podjęcia zatrudnienia – mówi. Powodowało to potrzebę kontaktu z urzędami w celu weryfikacji i potwierdzenia, czy osoba posiada status UKR. Działania te są zazwyczaj po stronie pracodawcy, co utrudnia i dodatkowo obciąża firmy.

Dzięki udziałowi w projekcie pracodawcy nie musieli zajmować się tego typu formalnościami i wyjaśnieniami. Wszystkie były dopełnione przez osoby wspierające Ukraińców w ramach projektu.

– Osobiście musiałem jeździć z poprzednim kandydatem na pracownika, a w przypadku Ukrainek poleconych przez Jobs First tych problemów już nie było – podkreśla Sławomir Skrobek.

Niedostosowanie kwalifikacji pracowników z Ukrainy do polskich warunków

Jan Szczucki, prezes zarządu EMAG-SERWIS Sp. z o.o. uważa, że barierą jest też niedostosowanie kwalifikacji pracowników z Ukrainy do polskich warunków. – Być może warto byłoby rozważyć zorganizowanie popołudniowych szkoleń zawodowych dla zatrudnionych już osób z Ukrainy. Korzyści byłyby po obu stronach – pracodawca  szybciej zyskałby osobę z potrzebnymi kwalifikacjami, a pracownik możliwość poszerzenia praktycznej wiedzy z dodatkowego źródła – powiedział.

Jak podkreślił, dzięki projektowi udało się zorganizować dodatkowe szkolenie zawodowe. – W tym obszarze otrzymaliśmy wsparcie od firmy realizującej projekt. Szkolenie to poszerzyło obszar znajomości „nowego  zawodu” przez nowozatrudnione osoby. Aktualnie wszystkie mają umowy o pracę do 31.12.2023 r. – dodał.

Projekt jest realizowany w ramach Inicjatywy Nr FWD-H-4 pt. “Model aktywizacji zawodowej obywateli Ukrainy” w ramach Funduszu Współpracy Dwustronnej “FWD” Mechanizm Finansowy Europejskiego Obszaru Gospodarczego 2014-2021 i Norweskiego Mechanizmu Finansowego 2014-2021. Inicjatywa jest finansowana przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię w ramach Funduszy Norweskich i EOG.

Szkolenia dla pracodawców zainteresowanych zatrudnieniem pracowników z Ukrainy
20 stycznia 2023

Szkolenia dla pracodawców zainteresowanych zatrudnieniem pracowników z Ukrainy

fot. Karollyne Hubert / Unsplash

Międzynarodowa Organizacja ds. Migracji (IOM) chce ułatwić dostęp do rynku pracy dla osób z Ukrainy oraz zapewnić im wsparcie w integracji na rynku pracy. W tym celu realizuje program, który ma także wesprzeć prywatnych pracodawców w zakresie poszukiwania pracowników, w tym ułatwienie ich zatrudnienia zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami.

W ramach Programu organizowane są szkolenia dla pracodawców w zakresie zatrudniania cudzoziemców, etycznej rekrutacji, ułatwiania ich adaptacji tworzenia inkluzywnego środowiska pracy dla osób pochodzących z różnych krajów, w tym uchodźców.

Konfederacja Lewiatan wspiera inicjatywy na rzecz pełniejszego włączenia uchodźców z Ukrainy na lokalnych rynkach pracy oraz zapewnienia im godnej pracy, dlatego zachęcamy pracodawców do współpracy z IOM.

Spotkania Międzysektorowego Okrągłego Stołu IOM

Organizacja rozwija również międzysektorową wymianę wiedzy i doświadczeń w zakresie integracji na rynku pracy osób, które otrzymały ochronę czasową w Polsce. W tym celu został zainicjowany cykl spotkań Międzysektorowego Okrągłego Stołu.

Raport podsumowujący jest dostępny do pobrania tutaj.

Podczas pierwszego spotkania Konfederacja Lewiatan przedstawiła wyzwania stojące przed pracodawcami oraz rekomendacje na temat aktywizacji zawodowej uchodźców.

Zostały też przedstawione wnioski z pilotażowego programu „Model aktywizacji zawodowej obywateli Ukrainy”, który prowadzi Jobs First na zlecenie Konfederacji Lewiatan.

Jeśli są Państwo zainteresowani współpracą z IOM w zakresie poszukiwania kandydatów do pracy, serdecznie zapraszamy do kontaktu z osobą odpowiedzialną za projekt – Panią Aliaksandrą ZHAILOVICH, azhailovich@iom.int.

 

Pobierz raport
Indeks Lewiatana. 83% firm nie zatrudnia Ukraińców
04 stycznia 2023

Indeks Lewiatana. 83% firm nie zatrudnia Ukraińców

83% przedsiębiorców nie zatrudnia Ukraińców, a także nie planuje tego robić w najbliższej przyszłości. Obecnie 99% polskich firm nie prowadzi żadnych biznesów w Ukrainie – wynika z badania, które na zlecenie Konfederacji Lewiatan przeprowadził w grudniu 2022 roku CBM Indicator.

12% firm zadeklarowało, że zatrudnia Ukraińców, a 5% planuje to zrobić w najbliższych miesiącach. Nie zatrudnia Ukraińców i nie ma takich planów  89% firm małych, 67% średnich i 58% dużych. Najchętniej oferują pracę Ukraińcom firmy duże (36%) i  średnie (29%). Rzadko to robią firmy małe (6%). Konfederacja Lewiatan przygotowała specjalny poradnik dla pracodawców, którzy planują zatrudniać Ukraińców. https://lewiatan.org/wp-content/uploads/2023/01/Poradnik-dla-pracodawcow_zatrudnienie-obywateli-Ukrainy.pdf

99% przedsiębiorstw stwierdziło, że obecnie nie działa w Ukrainie, w tym 95% firm dużych i średnich. Do obecności na rynku naszego wschodniego sąsiada nie przyznała się żadna mała firma. Stałą obecność w Ukrainie zadeklarował tylko 1% firm, w tym 5% dużych i średnich.

94% firm nie współpracuje z firmami z Ukrainy działającymi na terenie Polski. Robi to tylko 6% przedsiębiorców.  Warto podkreślić, że do takiej współpracy przyznaje się 26% dużych firm.

48% firm stwierdziło, że po rosyjskiej agresji na Ukrainę poziom obrotów w ramach współpracy z rynkiem ukraińskim obniżył się. Co więcej 34% firm poinformowało, że również współpraca została zawieszona.

Cykliczne badanie nastrojów przedsiębiorców „Indeks Biznesu”  przeprowadził w grudniu br., na reprezentatywnej próbie przedsiębiorców, CBM Indicator na zlecenie Konfederacji Lewiatan.

***

Poradnik dla pracodawców, którzy chcą zatrudniać Ukraińców został przygotowany w ramach Inicjatywy Nr FWD-H-4 pt. „Model aktywizacji zawodowej obywateli Ukrainy” w ramach Funduszu Współpracy Dwustronnej “FWD” Mechanizm Finansowy Europejskiego Obszaru Gospodarczego 2014-2021 i Norweskiego Mechanizmu Finansowego 2014-2021. Inicjatywa jest finansowana przez Islandię, Liechten­stein i Norwegię w ramach Funduszy Norweskich i EOG.

Konfederacja Lewiatan

 

 

Umowa o pracę jest ważna w aktywizacji Ukraińców w Polsce
16 grudnia 2022

Umowa o pracę jest ważna w aktywizacji Ukraińców w Polsce

Obywatele Ukrainy, którzy chcą pracować w Polsce, nie zawsze są świadomi, na jakie bariery mogą napotkać. Wskazanie im przeszkód i pomoc w ich pokonaniu są kluczowe, by mogli funkcjonować na naszym rynku pracy. Istotne jest też zapewnienie możliwości podjęcia zatrudnienia na umowę o pracę, która daje poczucie większej stabilności.  

Konfederacja Lewiatan wspiera przedsiębiorców zatrudniających oraz planujących zaangażować Ukraińców do pracy. Dobiega końca nasz pilotażowy program „Model aktywizacji zawodowej obywateli Ukrainy”, który ma na celu wypracowanie modelu aktywizacji obywateli Ukrainy. Szczegółowe wnioski i sam model zostaną przedstawione na początku przyszłego roku, podczas kongresu Praca 4.0.

Bariery przy zatrudnianiu Ukraińców w Polsce

Szukający pracy w Polsce obywatele Ukrainy stykają się z polskim systemem prawnym, odmiennym niż ukraiński. Nieznajomość zasad prawa polskiego znacznie utrudnia legalne zatrudnienie. Również długie i trudne procedury uniemożliwiają często Ukraińcom odnalezienie się na rynku pracy zgodnie z ich kompetencjami. Wiele osób o bardzo wysokich kwalifikacjach nie może z tego powodu podjąć pracy, mimo że w Polsce potrzebni są tacy pracownicy.

W ramach projektu zidentyfikowana została też przeszkoda, jaką jest niski poziom obustronnego zaufania. W efekcie wielu obywateli Ukrainy porzuca pracę. Pracodawcy często proponują umowę zlecenia jako formę zatrudnienia bardziej elastyczną oraz niewiążącą się z dodatkowymi kosztami, na wypadek gdyby wybór pracownika okazał się niewłaściwy.

Umowa o pracę dla Ukraińców mało popularna, ale możliwa

Działania aktywizacyjne prowadzone w ramach projektu przez Jobs First sp. z o.o. na zlecenie Konfederacji Lewiatan miały doprowadzić do zatrudnienia obywateli Ukrainy na podstawie umowy o pracę. Jak podkreśla Łukasz Arendt, koordynator projektu w Konfederacji Lewiatan, okazało się jednak, że na polskim rynku pracy w tej grupie dominuje zatrudnianie na podstawie umów cywilno-prawnych, a sami Ukraińcy akceptują tę formę kontraktu.

Równocześnie w większości przypadków zatrudnienie to jest poniżej posiadanych przez Ukraińców kompetencji – jedynie dla 14 proc. osób, które podjęły zatrudnienie, była to praca zgodna z wyuczonym zawodem i kwalifikacjami – co wynika przede wszystkim ze słabej znajomości języka polskiego, czy odmienności regulacji prawnych w Polsce i w Ukrainie.

– Pokonanie tych barier wymaga czasu, ale otwiera drogę do lepszej pracy. Właśnie dlatego dla skutecznej aktywizacji obywateli Ukrainy kluczowe znaczenie ma, po pierwsze uświadomienie im tych obiektywnych przeszkód i wskazanie ścieżki rozwoju na polskim rynku pracy, a po drugie podjęcie zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, która daje poczucie większej stabilności – podkreśla Łukasz Arendt.

Stabilność zatrudnienia obywateli Ukrainy w Polsce

Jak pokazują doświadczenia z pilotażu, takie podejście przynosi efekty – Ukraińcy, którzy podjęli zatrudnienie, utrzymują je w kolejnych miesiącach od rozpoczęcia pracy. Dłuższy okres pozostawiania w zatrudnieniu powoduje większe zaufanie, pewność i komfort pracodawcy i przełamuje stereotyp Ukraińca jako osoby niestabilnej zatrudnieniowo.

Od rozpoczęcia procesu aktywizacji w projekcie 44 osoby ze 140 uczestników objętych programem podjęły zatrudnienie na umowę o pracę. Obecnie dla 36 z nich uzyskano potwierdzenie pozostawania w stosunku zatrudnienia przez okres miesiąca, a dla 19 osób przez dwa miesiące – czekamy na kolejne potwierdzenia.  – Ze względu na czas trwania pilotażu jest to na razie maksymalny okres obserwacji. Wynika z nich, że niewielki odsetek uczestników programu nie utrzymuje zatrudnienia, co wskazuje, że podjęte w ramach programu działania skutkują wysoką stabilnością zatrudnienia – dodaje Łukasz Arendt. Obywatele Ukrainy znajdują pracę przede wszystkim w małych i średnich przedsiębiorstwach.

Projekt jest realizowany w ramach Inicjatywy Nr FWD-H-4 pt. “Model aktywizacji zawodowej obywateli Ukrainy” w ramach Funduszu Współpracy Dwustronnej “FWD” Mechanizm Finansowy Europejskiego Obszaru Gospodarczego 2014-2021 i Norweskiego Mechanizmu Finansowego 2014-2021. Inicjatywa jest finansowana przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię w ramach Funduszy Norweskich i EOG.

Czytaj też: Jak wojna w Ukrainie wpływa na rynki pracy – wiemy, jakie są bariery