W dniach 30-31 maja odbędzie się kolejne posiedzenie ministerialne Rady UE–USA ds. Handlu i Technologii (TTC), która jest obecnie najważniejszą platformą rozwijania transatlantyckiej współpracy gospodarczej. Z perspektywy biznesu, TTC powinno stanowić narzędzie do identyfikacji wspólnych zagrożeń, wzmacniania współpracy w zakresie globalnych wyzwań, takich jak transformacja cyfrowa i ekologiczna, oraz tworzenia przewidywalnego środowiska regulacyjnego, które będzie wspierało rozwój przedsiębiorstw.

Podkreślając znaczenie i potencjał TTC, BusinessEurope, organizacja zrzeszająca europejskie federacje pracodawców, której członkiem jest Konfederacja Lewiatan, wraz z U.S. Chamber of Commerce wspólnie apelują o dalsze pogłębianie transatlantyckich stosunków handlowo-inwestycyjnych i lepszą koordynację działań, które pozwolą skutecznie odpowiedzieć na obecne wyzwania geopolityczne. W obliczu inwazji Rosji na Ukrainę, pandemii Covid-19 oraz problemów gospodarczych po obu stronach Atlantyku, europejskie i amerykańskie firmy oczekują działań, które zmniejszą obciążenie regulacyjne związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, a także polityki, która będzie wspierać dalsze inwestycje oraz rozwój innowacji.

Priorytety współpracy transatlantyckiej – perspektywa biznesu

Priorytetem powinien stać się dalszy rozwój bilateralnych stosunków handlowych i inwestycyjnych. Biorąc pod uwagę wyzwania, z którymi wciąż borykają się obie gospodarki — od kryzysu energetycznego, poprzez inflację, po stosowanie nierynkowych praktyk przez wiodące gospodarki – nadrzędnym celem TTC musi być poprawa otoczenia biznesowego, unikanie kolejnych nieporozumień handlowych oraz obniżenie kosztów prowadzenia działalności gospodarczej po obu stronach Atlantyku.

Kluczowa jest również koordynacja działań w zakresie współpracy z krajami trzecimi. Organizacje pracodawców zdecydowanie popierają wysiłki w ramach TTC na rzecz zidentyfikowania i zmiany polityk amerykańskich i europejskich, które mogą nieumyślnie zmniejszyć konkurencyjność lokalnych przedsiębiorstw. Biznes jest zaniepokojony np. potencjalnymi konsekwencjami obowiązku udostępniania danych przez producentów i dystrybutorów produktów, który przewiduje obecnie procedowane rozporządzenie Data Act, zwłaszcza w kontekście własności intelektualnej i tajemnic handlowych. USA oraz UE powinny również wzmocnić i koordynować wysiłki w zakresie egzekwowania sankcji wobec Rosji i Iranu, a także prowadzić skoordynowane polityki, które będą odpowiadać na dyskryminujące praktyki handlowe innych państw.

Obecnie firmy ponoszą znaczne koszty związane z wielokrotnym wykazywaniem zgodności z normami regulacyjnymi obowiązującymi w UE i USA. TTC powinna poprawić efektywność procesów oceny zgodności, zmniejszyć obciążenia regulacyjne oraz wyeliminować opóźnienia i dublujące się wymogi w różnych sektorach. Lepsza koordynacja procedur oceny zgodności umożliwiłaby przedsiębiorstwom po obu stronach Atlantyku szybsze wprowadzanie innowacyjnych produktów na rynek przy jednoczesnym wykazywaniu ich bezpieczeństwa.

Usunięcie barier technicznych w handlu znacząco poprawiłoby transatlantycki klimat biznesowy. TTC powinna szybko identyfikować potencjalne obszary, w których można by ustanowić nowe umowy o wzajemnym uznawaniu – i szybko je wdrażać. Już istniejące umowy, dotyczące m.in. ubezpieczeń, produktów farmaceutycznych i lotniczych, pokazały, że usunięcie barier technicznych zwiększa naszą konkurencyjność. Rządy i przedsiębiorstwa muszą współpracować, aby rozszerzyć te porozumienia na inne sektory.

Nauka, rozwój technologii i innowacji są siłą napędową rozwoju gospodarczego oraz społecznego, a współpraca w tym zakresie jest niezbędna do zwiększenia konkurencyjności Ameryki i Europy.  Konieczne jest więc uzgodnienie podstawowego zestawu wspólnych zasad, które będą stanowić wytyczne dla formułowania odpowiednich przepisów dotyczących rozwoju i wykorzystania najnowszych technologii. Jako dwie główne potęgi regulacyjne, UE i Stany Zjednoczone muszą w jak największym stopniu zharmonizować ramy prawne, aby zapewnić środowisko sprzyjające innowacjom przy jednoczesnym ograniczeniu potencjalnych zagrożeń.

UE i USA powinny wspólnie przejąć również inicjatywę w sprawach klimatycznych. W nawiązaniu do bieżących działań w zakresie zielonych zamówień publicznych i dotacji na czyste technologie, obie strony powinny rozszerzyć współpracę w tej dziedzinie. Głównym celem powinno być uniknięcie wyścigu o dotacje, wypracowanie jasnych zasad promujących uczciwą konkurencję oraz rozwój współpracy biznesowej.

TTC powinno również zwiększyć zaangażowanie interesariuszy w swoje prace. Kluczowe znaczenie mają stałe konsultacje z zainteresowanymi stronami, na które decyzje podjęte przez TTC mają bezpośredni wpływ. Regularne konsultacje mogą pomóc zapewnić przedsiębiorstwom jasność przepisów prawnych oraz wesprzeć w skutecznym wdrażaniu nowych polityk.

Luana Żak, ekspertka ds. UE, Przedstawicielstwo Lewiatana w Brukseli

Komentarz dla majowego wydania Brussels Headlines, newslettera europejskiego Konfederacji Lewiatan