Archiwa edukacja - Konfederacja Lewiatan

Powrót

O aktualnych planach legislacyjnych i kluczowych w sektorze edukacji programach, inicjatywach i politykach publicznych rozmawiali członkowie Konfederacji Lewiatan z ministrą edukacji Barbarą Nowacką.

edukacja Ministerstwo Edukacji Narodowej ministra spotkanie

Edukacja ma kluczowe znaczenie dla rozwoju społeczno-gospodarczego, bezpośrednie przełożenie na rynek pracy i jest jedną z najważniejszych inwestycji państwa. Konfederacja Lewiatan jako reprezentatywna organizacja pracodawców regularnie przygotowuje stanowiska i zgłasza postulaty dotyczące sektora edukacji – przepisów prawa, polityk publicznych i źródeł finansowania.

Podczas spotkania z ministrą edukacji Barbarą Nowacką poruszyliśmy między innymi kwestie dotyczące:

zapewnienia kadr dla systemu edukacji, w szczególności kształcenia branżowego, zmian w kształceniu nauczycieli i odbudowy prestiżu tego zawodu
roli sektora prywatnego w systemie edukacji, skutecznej współpracy firm ze szkołami na rzecz przygotowania właściwych kadr na rynek pracy
realizacji długofalowego planu cyfryzacji edukacji, w szczególności działań skupionych wokół projektu „Cyfrowy uczeń”
skutecznego wykorzystania środków unijnych z polityki spójności na lata 2021-2027 oraz z Krajowego Planu Odbudowy na rzecz sektora edukacji i włączenia sektora prywatnego w prace nad rozwiązaniami służącymi efektywnym inwestycjom
wyposażania uczniów w kompetencje przyszłości, poprzez rozwijanie efektywnych metod nauczania i uczenia się, z wykorzystaniem ICT i AI
rozwoju czytelnictwa wśród dzieci i młodzieży
budowania systemu wsparcia sektora edukacji w oparciu o dane i wyniki analiz, wykorzystania międzynarodowych doświadczeń i wyciągania wniosków z dotychczasowych, nie zawsze udanych, a zwykle bardzo kosztownych, reform w systemie
wsparcia dla budowy skutecznego systemu poradnictwa pedagogiczno-psychologicznego, edukacji włączającej oraz budowania higieny cyfrowej uczniów.

Deklaracje ministry edukacji w zakresie postulatów przedsiębiorców

Ministra Nowacka zadeklarowała wiele działań zgodnych z postulatami pracodawców, w tym wzmacnianie roli szkolnictwa branżowego, a także otwartość resortu na tworzenie szkół czy klas we współpracy z firmami. W tym zakresie będą organizowane spotkania branżowe, by wdrażane rozwiązania z jednej strony integrowały już podjęte w tym obszarze interwencje, ale także jeszcze lepiej odpowiadały na zróżnicowane potrzeby szkół i sektorów.

Szefowa resortu edukacji mówiła także o przygotowywanej we współpracy z resortem finansów reformie finansowania oświaty i zwiększeniu roli samorządów w tym zakresie. Zapowiedziała zmianę podejścia do nauczania przedmiotów ścisłych, szczególnie matematyki, ale też wzmocnienie działań na rzecz dzieci najzdolniejszych.

Ważną interwencją szefowej resortu edukacji będą zmiany w obszarze edukacji włączającej tak, by dzieci ze szczególnymi potrzebami edukacyjnymi dostawały faktyczne wsparcie w postaci zajęć dodatkowych odpowiadających ich wyzwaniom.

Włączenie do systemu uczniów z Ukrainy i wsparcie szkół

Od roku szkolnego 2024/2025 do polskiego systemu edukacji dołączy także nowa grupa uczniów z Ukrainy, którzy dotychczas byli poza tym systemem, chociaż w związku z wojną w ich ojczyźnie od kilku lat mieszkają w Polsce. Szacunkowo to między 60 a nawet 180 tys. uczniów. Szkoły dostaną na ten cel wsparcie finansowe m.in. na zatrudnienie asystentów międzykulturowych.

Założenia programu Cyfrowy uczeń

Działania związane z cyfryzacją edukacji i budowaniem kompetencji cyfrowych uczniów skupione zostaną w projekcie „Cyfrowy uczeń”, którego założenia są obecnie opracowywane. Program zakłada zdecentralizowane wsparcie dla szkół, zgodnie z ich potrzebami w zakresie dostępu do internetu, doposażenia w sprzęt, oprogramowania i kontentu edukacyjnego, a także rozwój kompetencji nauczycieli.

W obszarze funkcjonowania szkół niepublicznych Barbara Nowacka zapowiedziała przegląd legislacji związanej z zakładaniem i zamykaniem placówek oświatowych oraz weryfikację jakości działania tych podmiotów.

Zmiana podstaw programowych

Kluczowe zmiany od 1 września 2024 r. to wstępne odchudzenie podstaw programowych. Duża reforma nauczania, w tym gruntowna zmiana podstaw programowych zapowiedziana jest na 2026 r. Za tym pójdą także zmiany podręczników, ale także systemu egzaminów. Rozważane są także zmiany dotyczące oceny z zachowania. Z kolei od 2025 w szkołach pojawią się dwa nowe przedmioty – edukacja zdrowotna i edukacja obywatelska.

Ministra edukacji jest otwarta na dialog z przedsiębiorcami

Jedną z najważniejszych deklaracji była otwartość na dialog z sektorem prywatnym i włączenie biznesu w tworzenie rozwiązań służących rozwojowi nowoczesnej edukacji na jak najwcześniejszym etapie. Jesteśmy przekonani, że to jedno z wielu równie owocnych spotkań z szefową resortu i innymi jego reprezentantami.

Spotkanie odbyło się 18 lipca w siedzibie Konfederacji Lewiatan.

Powrót

Uzależnienie wypłaty świadczeń wychowawczych dla uczennic i uczniów z Ukrainy od realizacji przez nich obowiązku szkolnego i nauki w naszym systemie oświaty to dobre rozwiązanie. Szkoły dostaną wsparcie w wysokości ok. 500 mln zł. Obecnie w polskim systemie oświaty uczy się ok. 142,5 tys. osób z Ukrainy – podkreśla Konfederacja Lewiatan.

edukacja uczniowie Ukraina wsparcie

Dotychczas dzieci były objęte obowiązkiem szkolnym, ale mogły uczyć się w polskich szkołach lub korzystać z nauki zdalnej w ramach systemu edukacji Ukrainy.

Dodatkowo 60 tys. ukraińskich uczniów

Zmiany wprowadzane w programie Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego (FERS) są powiązane z obecnie nowelizowaną ustawą o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw. Zakłada ona uzależnienie wypłaty świadczeń wychowawczych dla dzieci i młodzieży z Ukrainy od faktu realizacji przez nich obowiązku szkolnego i obowiązku nauki w polskim systemie oświaty (obecnie ustawa jest w podpisie u prezydenta). Według szacunków Ministerstwa Edukacji Narodowej zmiana ta spowoduje, że w roku szkolnym 2024/2025 dodatkowo do polskich szkół zostanie przyjętych ok. 60 tys. ukraińskich uczniów i uczennic. Wymaga to szybkiego uruchomienia wsparcia EFS+ na przygotowanie polskich szkół do przyjęcia tak dużej grupy nowych osób z Ukrainy.

Zasady wsparcia do konsultacji

– Co istotne zakres i zasady wsparcia zostaną poddane konsultacjom społecznym. Liczymy na włączenie w konsultacje szerokiej grupy podmiotów – podkreśla Małgorzata Lelińska, dyrektorka departamentu funduszy unijnych i edukacji cyfrowej Konfederacji Lewiatan. Takie wsparcie jest niezbędne. Ważne jednak, by było dopasowane do potrzeb szkół, nauczycieli, a przede wszystkim uczniów, którzy od września dołączą do polskich szkół – dodaje.

Zmianę w programie FERS 2021-2027, będącą podstawą do wsparcia, zatwierdził właśnie Komitet Monitorujący. To pierwszy krok. Faktyczne uruchomienie wsparcia uzależnione jest jeszcze od akceptacji zmiany programu przez rząd oraz Komisję Europejską. MFiPR zapewnia, że obie te decyzje się wstępnie wynegocjowane i będą pozytywne.

Dzieci i młodzież będące poza polskim systemem oświaty narażone są na wiele wyzwań i potencjalnych zagrożeń:

są niewidoczni dla polskiego systemu oświaty;
nie można zweryfikować, czy w ogóle łączą się zdalnie z ukraińskimi placówkami;
zaniedbanie edukacji może mieć poważne skutki, zwłaszcza w kontekście ich społecznego funkcjonowania.

Kształcenie osób z doświadczeniem migracji

Wsparcie z programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego 2021-2027 wyniesie ponad 116 mln euro (ok. 500 mln zł). Efektem tego finansowania będzie pomoc dla 29 000 uczniów i uczennic z Ukrainy w roku szkolnym 2024/2025 oraz 2025/2026 objętych edukacją formalną. Chodzi o uczniów i uczennice uczęszczające do szkół podstawowych oraz branżowych szkół I stopnia, branżowych szkół II stopnia, techników i liceów ogólnokształcących w danym roku szkolnym, którzy wejdą do polskiego systemu oświaty od początku roku szkolnego. I przybyli do Polski w wyniku agresji zbrojnej Rosji na Ukrainę oraz ich pobyt w Polsce uznawany jest za legalny na podstawie ustawy z 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa.

Jak podaje Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej objęcie dzieci i młodzieży z Ukrainy kształceniem to nie tylko zapewnienie im podstawowej infrastruktury w klasie, ale przede wszystkim stworzenie warunków, w których będą mogły czuć się bezpiecznie, uczyć się, budować i rozwijać relacje z rówieśnikami. Szkoła oraz jej kadra muszą być odpowiednio przygotowane do pracy z uczniami i uczennicami z doświadczeniem migracji lub uchodźctwa. Objęcie dzieci i młodzieży ukraińskiej kształceniem formalnym w naszym systemie oświaty i zapewnienie, aby w nim pozostali, równoważne jest z zagwarantowaniem dodatkowych działań wymaganych do zaspokojenia ich szczególnych potrzeb.

Konfederacja Lewiatan

Powrót

Nowo wybrani członkowie prezydium poprowadzą Radę ds. EdTech Konfederacji Lewiatan przez kolejne dwa lata.

EdTech edukacja Rada ds. EdTech wybory

Dorota Twarowska z Vulcan Sp. z o.o., dotychczasowa wiceprzewodnicząca Rady, objęła funkcję przewodniczącej Rady ds. EdTech. Skład Prezydium uzupełnia Dariusz Wronikowski z Akademii Leona Koźmińskiego – jako wiceprzewodniczący.

Nowe władze Rady ds. EdTech Lewiatana

Dorota Twarowska wnosi do Rady szeroką wiedzę i doświadczenie w obszarze K-12 oraz szkolnictwa wyższego. To ekspertka z ponad 25-letnim doświadczeniem w branży edukacyjnej. W swojej karierze zarządzała firmami takimi jak PWN Wydawnictwo Naukowe, PWN Wydawnictwo Szkolne, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Mała Lingua (sieć szkół językowych) oraz Young Digital Planet (wydawnictwo multimedialne). Obecnie pełni funkcję pełnomocnika Zarządu ds. Relacji Zewnętrznych w firmie Vulcan oraz w wydawnictwie edukacyjnym Nowa Era (spółka matka Vulcan sp. z o.o.). Aktywnie uczestniczy w pracach komisji sejmowych związanych z edukacją. Doradza także wielu podmiotom w zakresie edukacji i nowoczesnych technologii w edukacji.

Dariusz Wronikowski reprezentuje przede wszystkim sektor szkolnictwa wyższego. Ma ogromny zasób kontaktów, doświadczenia i kompetencji w obszarze edukacji technologicznej/cyfrowej. Aktywnie działa na rzecz poszukiwania rozwiązań cyfrowych w sektorze edukacji i administracji publicznej, także w ramach Forum Administracji Akademickiej. Wnosi do Prezydium perspektywę uczelni publicznych i niepublicznych. Jest gotowy do budowania jeszcze lepszej i efektywniejszej współpracy na linii uczelnie-biznes, w tym w szczególności z instytucjami zrzeszonymi w Lewiatanie. Ma wieloletnie doświadczenie we współpracy z administrację.

Dziękujemy za zaangażowanie w rozwój Rady dotychczasowemu przewodniczącemu, którym był Marcin Kowalski z Human Partner Sp. z o.o., który przewodniczył Radzie w I kadencji Prezydium od marca 2022 do marca 2024, aktywnie działając na rzecz rozwoju samej Rady, ale także umacniania branży edtech w gospodarce.

Pracami Rady w Konfederacji Lewiatan nadal zarządzają Małgorzata Lelińska i Adam Dżumaga.

II kadencja potrwa od kwietnia 2024 do marca 2026.

Więcej o Radzie ds. EdTech Konfederacji Lewiatan.

Powrót

Reprezentanci Lewiatana spotkali się z Krystyną Szumilas, przewodniczącą sejmowej Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży.

edukacja Sejm spotkanie

Rozmowa dotyczyła przede wszystkim współpracy Lewiatana z Komisją, w tym aktywnego udziału w konsultacjach i pracach nad legislacją pozostającą w zakresie odpowiedzialności tego gremium. Mieliśmy okazję do zaprezentowania zakresu zainteresowania i ekspertyzy Lewiatana w obszarze edukacji na wszystkich poziomach, szkolnictwa wyższego oraz uczenia się przez całe życie.

Przewodnicząca doceniła dotychczasową aktywność Lewiatana, wskazując, że w jej ocenie jesteśmy najbardziej zaangażowaną w prace legislacyjne organizacją gospodarczą w wielu obszarach, także w odniesieniu do edukacji, a nasz głos jest trafny i niejednokrotnie był uwzględniany w pracach nad ustawami czy rozporządzeniami.

Współpraca Lewiatana z sejmową komisją edukacji

Komisja pracuje w oparciu o 6-miesięczny plan. Jest otwarta na dialog i zachęca do udziału w konsultacjach. Konsekwentnie będzie stawiać na pełną ścieżkę legislacyjną i nawet projekty poselskie kierować do konsultacji społecznych. Jej celem jest także współpraca międzyresortowa, czego dowodem jest chociażby najbliższe przyszłotygodniowe połączone spotkanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii.

Poza bieżącą legislacją prace Komisji będą obejmować dwa wybrane tematy merytoryczne w miesiącu. Przewodnicząca zapowiada także dużą otwartość na współpracę z organizacjami pozarządowymi i partnerami społecznymi.

Spotkanie odbyło się 16 lutego 2024 r. Konfederację Lewiatan reprezentowali Małgorzata Lelińska, dyrektorka Departamentu Funduszy Unijnych i Edukacji Cyfrowej, koordynatorka Rady ds. EdTech oraz Sławomir Szymczak, ekspert w Departamencie Pracy, koordynator Rady ds. Kompetencji i Kwalifikacji.

Powrót

Jednym z celów polityki oświatowej powinno być wzmocnienie roli szkoły w rozpoznawaniu sytuacji kryzysowych dotyczących zdrowia psychicznego uczniów, a także umiejętne pomaganie zagrożonej młodzieży – uważa Rada ds. EdTech Konfederacji Lewiatan.

dobrostan edukacja Rada ds. EdTech uczniowie

Problemy psychiczne dzieci i młodzieży to obecnie jedno z najpoważniejszych wyzwań. Szacuje się, że z depresją może zmagać się co piąty nastolatek. Rośnie także liczba samobójstw i prób samobójczych. Dlatego dzieci i młodzież powinny mieć dostęp do programów profilaktycznych, ale także być cyklicznie diagnozowane pod kątem zdrowia psychicznego.

Dobrostan uczniów

– Troska o dobrostan uczniów to jedno z najważniejszych zadań szkoły. Tymczasem mamy do czynienia z dramatycznym niedofinansowaniem szkół w zakresie realizacji celów dotyczących ochrony zdrowia i skutecznej profilaktyki oraz niezrozumieniem globalnych zmian, jakie niesie za sobą rozwój technologii AI czy powszechny dostęp do mediów społecznościowych. Kompetencje kadry pedagogicznej w tym zakresie są niskie. Panuje też mała otwartość na zmianę roli szkoły w realizacji wsparcia psychologicznego dzieci i młodzieży. Brakuje współdziałania i jednolitej wizji wsparcia zdrowia dzieci i młodzieży pomiędzy poszczególnymi resortami (edukacja, zdrowie, cyfryzacja) – mówi Małgorzata Lelińska, dyrektorka departamentu funduszy unijnych i edukacji cyfrowej Konfederacji Lewiatan.

Rada ds. EdTech Lewiatana proponuje, aby włączyć treści związane z dbaniem o zdrowie psychiczne do programów nauczania. Edukacja w zakresie zdrowia psychicznego powinna być elementem programów nauczania na wszystkich poziomach nauki. Uczniowie powinni zdobywać wiedzę i ćwiczyć umiejętności radzenia sobie ze stresem, emocjami, a także uczyć się, jak budować pozytywne relacje z rówieśnikami i dorosłymi. Wprowadzone inicjatywy muszą być regularnie monitorowane i oceniane pod kątem ich efektywności.

Pomoc także dla rodziców i opiekunów

Pomoc powinna być adresowana także do rodziców i opiekunów, którzy muszą się nauczyć jak wspierać rozwój emocjonalny i psychiczny dzieci w obliczu wyzwań, jakie stawia przed nimi rozwój technologii i cyfryzacja. Konieczne jest promowanie zdrowego stylu życia i aktywności fizycznej jako elementu wpływającego na dobrostan psychiczny.

Szkolenia z pierwszej pomocy psychologicznej

– Proponujemy też wprowadzenie regularnych szkoleń z zakresu pierwszej pomocy psychologicznej dla nauczycieli. Mogłyby one zwiększyć świadomość oraz kompetencje kadry w zakresie rozpoznawania i reagowania na sytuacje kryzysowe. Ważne jest, aby nauczyciele potrafili nie tylko rozpoznać problem, ale również wiedzieli, jak postępować w pierwszej kolejności oraz kiedy i gdzie kierować ucznia po profesjonalną pomoc – dodaje Małgorzata Lelińska.

Rada ds. EdTech postuluje również rozwój cyfrowych narzędzi diagnostycznych i wsparcia. W dobie rosnącej roli technologii, warto rozwijać narzędzia online, które mogą wspierać specjalistów w diagnozie, a uczniów w radzeniu sobie ze stresem, lękiem czy innymi problemami emocjonalnymi.

Zwraca też uwagę na stworzenie zintegrowanych programów wsparcia psychologicznego w szkołach. Programy te powinny łączyć różne formy pomocy – od konsultacji indywidualnych, przez warsztaty grupowe, po wsparcie online. Programy muszą być dostosowane do różnych potrzeb i sytuacji życiowych uczniów.

Postulaty Rady ds. EdTech Lewiatana znajdziesz tutaj

Konfederacja Lewiatan

Powrót

Przy cyfryzacji edukacji potrzebujemy przemyślanych działań, a nie punktowych interwencji i programów. Jesteśmy przeciwni trwonieniu pieniędzy i zasobów. Opowiadamy się za skutecznym wykorzystaniem dotychczas zrealizowanych programów i kontynuacją rozpoczętych prac legislacyjnych – uważa Rada ds. EdTech Konfederacji Lewiatan.

cyfryzacja edukacja ocena

Programy realizowane w ostatnich latach w obszarze cyfryzacji edukacji były imponujące, jeśli chodzi o skalę zaangażowanych środków finansowych. Część z nich na pewno wspierała rozwój nowoczesnej edukacji. Ich słabością był brak koordynacji i kompleksowości.

Pośpiech w realizacji programów

– W wielu przypadkach brakowało także oparcia o faktycznie zdiagnozowane potrzeby i możliwości wykorzystania efektów programów przez szkoły, nauczycieli, uczniów. Podejmowane działania były często punktowe, realizowane w nieuzasadnionym pośpiechu. Inwestycje w sprzęt, oprogramowanie czy edukacyjne treści on-line nie były powiązane z działaniami wspierającymi skuteczne wykorzystanie ich w procesie edukacji. Z nieuzasadnionych powodów część placówek była także wykluczana z niektórych rodzajów wsparcia – mówi Małgorzata Lelińska, dyrektorka departamentu funduszy unijnych i edukacji cyfrowej Konfederacji Lewiatan.

Zdaniem Rady ds. EdTech Lewiatana punktem wyjścia do dalszej realizacji wsparcia powinna być gruntowna analiza dotychczasowych działań przygotowana przez podmiot niezależny, zewnętrzny wobec realizatorów poszczególnych programów i projektów. Efektem takiej oceny powinna być inwentaryzacja i wskazanie dodatkowych działań wspierających skuteczne wykorzystanie pieniędzy dotychczas zainwestowanych w edukację. Na tej podstawie powinna zostać podjęta decyzja o kontynuacji, czy połączeniu programów wieloletnich.

Ocena dotychczasowych programów

– W ocenie programów udział powinny wziąć wszystkie zainteresowane strony, w tym organy prowadzące szkoły, dyrektorzy, nauczyciele, uczniowie, rodzice, ale także branża edtech dostarczająca rozwiązań wspierających cyfryzację edukacji, dzięki której wdrażane w życie programy są po prostu możliwe do zrealizowania.

Chodzi o to, by bezrefleksyjnie nie zaprzepaścić wszystkiego, co robił poprzedni rząd, ale też nie kontynuować programów bez koniecznych korekt. Namysł, ocena skuteczności dotychczasowych programów i inwestycji, ich mocnych i słabych stron, szeroki dialog, rozważne decyzje co do dalszych działań – to jest przepis na sukces edukacji – dodaje Małgorzata Lelińska.

Kluczowe rekomendacje

Doposażenie placówek i nauczycieli w sprzęt to za mało. Każdy program publiczny wspierający wykorzystanie technologii w edukacji powinien być realizowany pod warunkiem jednoczesnego otrzymania wsparcia przez szkołę w postaci: szkoleń technicznych – wdrożeniowych, szkoleń metodycznych – związanych z możliwościami wykorzystania sprzętu w nauce konkretnego przedmiotu/grupy przedmiotów, zakupu oprogramowania edukacyjnego (e-treści, e-materiałów edukacyjnych, e-podręczników, e-materiałów dodatkowych), działań w zakresie higieny cyfrowej i bezpieczeństwa w sieci. Konieczna jest także bieżąca ewaluacja działań na poziomie szkoły, ale także szerokie promowanie dobrych praktyk, w tym osiągnięć edukacyjnych szkół-liderów w obszarze cyfryzacji.

Przedsięwzięcia, na które szczególnie warto zwrócić uwagę:

Laboratoria Przyszłości – proponujemy gruntowną ewaluacje programu, weryfikację jego efektów, mocnych i słabych stron, zaplanowanie działań wspierających faktyczne wykorzystanie w szkołach zakupionego sprzętu.

Kontynuacja programu wyposażania pracowni przyrodniczych i objęcie wsparciem szkół dotychczas wykluczonych z tego programu. Chodzi o szkoły podstawowe przekształcone z gimnazjów dotychczas wyłączone z kryterium subwencji.

Aktywna Tablica – kontynuacja programu dla szkół i objęcie nim przedszkoli, zgodnie z potrzebami tych placówek Program Aktywna Tablica cieszył się ogromnym zainteresowaniem.

Kontynuacja wsparcia w programie miniPAKT Pracownie Cyfrowe realizowanego przez Centrum Projektów Cyfrowa Polska. Program cieszył się bardzo dużym zainteresowaniem lokalnych samorządów. Adresowany był do gmin i służył doposażeniu pracowni służących rozwijaniu nowych form wzmacniania kompetencji cyfrowych w kreatywnych przestrzeniach edukacji pozaformalnej.

Laptop dla ucznia – program zgodnie z postulatem ogólnym należy poddać gruntownej ewaluacji, a na podstawie wyników tej oceny – przebudowie i uzupełnieniu go o działania wspierające wykorzystanie sprzętu w edukacji. Minister edukacji Barbara Nowacka już zapowiedziała program naprawczy w tym zakresie.

Laptop dla nauczyciela – program należy poddać gruntownej ewaluacji, a na podstawie wyników tej oceny, biorącej pod uwagę szczególnie głos nauczycieli – przebudowie.

Postulaty Rady ds. EdTech Lewiatana znajdziesz tutaj

Konfederacja Lewiatan

Powrót

Rozszerzenie programów w zakresie cyfryzacji edukacji, budowanie dobrostanu uczniów, dalsze prace nad mLegitymacją, eDyplomem i aktami studenta czy wykorzystanie AI w biznesie to niektóre z propozycji przygotowanych przez Radę ds. EdTech. Mają zapewnić innowacyjne i bezpieczne rozwiązania w edukacji i szkolnictwie wyższym oraz wspierać rozwój sektora edukacji technologicznej w Polsce.

EdTech edukacja nauczyciele Postulaty uczelnie uczniowie

Rada ds. EdTech Konfederacji Lewiatan przygotowała 20 kluczowych postulatów dotyczących edukacji, szkolnictwa wyższego oraz wsparcia rozwoju sektora edukacji technologicznej w Polsce.

Czas na analizę działań na rzecz cyfryzacji edukacji z ostatnich lat

Zdaniem członków Rady ds. Edtech Lewiatana konieczna jest gruntowna, zewnętrzna ewaluacja programów na rzecz cyfryzacji edukacji zrealizowanych w ostatnich latach. Powinna ona polegać na weryfikacji założeń, ocenie efektów. Na tej podstawie będzie można kontynuować i rozszerzać dotychczas wdrażane programy w zakresie cyfryzacji edukacji oraz doposażania placówek.

Przedsięwzięcia, na które zwraca uwagę Rada Lewiatana to Laboratoria Przyszłości, Aktywna Tablica, miniPAKT Pracownie Cyfrowe, Laptop dla ucznia, Laptop dla nauczyciela czy wyposażanie pracowni przyrodniczych. Dalszych prac w celu przyjęcia do realizacji wymaga dokument „Polityka Cyfrowej Transformacji Edukacji”.

Zapewnienie dobrostanu uczniom i sprzętu pracowniom

Jednym z celów polityki oświatowej powinno być wzmacnianie roli szkoły w rozpoznawaniu sytuacji kryzysowych i określaniu rzeczywistych potrzeb rozwojowych uczniów. Wśród wyzwań do pokonania w tym zakresie jest m.in. brak świadomości skali problemów na poziomie jednostkowej szkoły i rozumienia potrzeb rozwojowych czy niskie kompetencje kadry pedagogicznej i mała otwartość na zmianę roli szkoły w realizacji wsparcia psychologicznego dzieci i młodzieży.

W systemie edukacji brakuje też spójności na linii: podstawy programowe i inwestycje w sprzęt czy oprogramowanie edukacyjne, jak również w inne pomoce edukacyjne, konieczne do realizacji podstaw programowych.

Wśród postulatów Rady ds. EdTech znalazły się też skuteczne wykorzystanie rozwiązań cyfrowych i technologicznych we wsparciu edukacji włączającej, cyfrowe wsparcie dla skutecznego nauczania przedmiotu „Biznes i zarządzanie” czy zapewnienie właściwych działań w obszarze cyfryzacji dla przedszkoli. Rada zwraca też uwagę na przygotowanie przeglądu rozwiązań wykorzystujących AI w edukacji i szkolnictwie wyższym.

Inwestycje i zmiany w szkolnictwie wyższym

Rozwiązania, które są niezbędne dla rozwoju szkolnictwa wyższego to inwestycje w rozwiązania cyfrowe, uruchomienie programu dotyczącego przygotowania nowoczesnego podręcznika interaktywnego dla studentów czy uruchomienie platformy do wsparcia edukacji i komunikacji dla uczelni i studentów.

Uczelnie i studenci powinni mieć zapewnione finansowanie dostępu do polskich publikacji naukowych. Niezbędna jest też kontynuacja prac w zakresie przygotowania centralnej rekrutacji i usługi Moje Internetowe Konto Edukacyjne.

Dla ułatwienia współdziałania studentów i uczniów z placówkami edukacyjnymi oraz redukcji kosztów konieczne są dalsze prace nad mLegitymacją, eDyplomem i aktami studenta.

Pismo z załączonymi postulatami Rada przesłała do szefów resortów edukacji narodowej oraz nauki i szkolnictwa wyższego, a także do dyrektora Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.

Pobierz 20 postulatów Rady ds. EdTech

Powrót

Cyfrowa transformacja edukacji powinna obejmować cały okres edukacji i uczenia się formalnego, odnosić się do wszystkich obszarów, zakładać inwestycje poprzedzone przygotowaniem planów cyfryzacji danej szkoły, przedszkola czy uczelni. Konieczna jest też regularna ewaluacja oraz ocena wdrażanych przedsięwzięć i programów – uważa Konfederacja Lewiatan.

cyfryzacja edukacja tranfsormacja

Wysłuchaj komentarza ekspertki:

8 grudnia zakończyły się prekonsultacje dokumentu „Polityka cyfrowej transformacji edukacji”. Jego przyjęcie przez rząd jest jednym z kamieni milowych KPO i zgodnie z założeniem miało nastąpić do końca 2023 r. Lewiatan w czasie konsultacji zwrócił uwagę na najważniejsze zagadnienia, które wiążą się z tym tematem.

Cyfryzacja przedszkoli i uczelni

– Polityka cyfrowej transformacji edukacji i uczenia się formalnego powinna zostać uzupełniona o kwestie związane z cyfryzacją przedszkoli oraz szkolnictwa wyższego. Te tematy powinny się uzupełniać, a wdrażane przedsięwzięcia być realizowane biorąc pod uwagę cele poszczególnych etapów edukacji i zachowanie ciągłości w kontekście oddziaływania na uczniów i wsparcia ich rozwoju na każdym etapie edukacji (przedszkole – szkoła podstawowa – szkoła średnia – studia wyższe). W zakresie wykorzystania rozwiązań cyfrowych i budowania kompetencji kluczowych, kolejne etapy edukacji powinny zapewniać rozwój i wykorzystywać oraz wzmacniać efekty z poprzedniego etapu – przekonuje Małgorzata Lelińska, dyrektorka departamentu funduszy unijnych i edukacji cyfrowej Konfederacji Lewiatan.

Integracja odpowiedzialności

Polityka cyfrowej transformacji edukacji powinna też odnosić się do wszystkich obszarów, niezależnie od tego, jaka instytucja odpowiada za dane zagadnienie. Jej zadaniem powinna być integracja rozproszonej obecnie odpowiedzialności w tym zakresie pomiędzy instytucje i resorty centralne (Ministerstwo Edukacji i Nauki, Ministerstwo Cyfryzacji, Instytut Badań Edukacyjnych, Centrum Projektów Polska Cyfrowa, itp.) oraz administrację na samorządową. W szczególności koordynacja powinna dotyczyć źródeł finansowania i harmonogramu realizacji poszczególnych działań.

Inwestycje poprzedzone planami cyfryzacji

Ważne jest także zdefiniowanie obszarów, które wymagają inwestycji, a także ewaluacja dotychczas podjętych działań i zrealizowanych programów, takich jak Laboratoria Przyszłości, Aktywna Tablica, itp. Tego rodzaju badanie powinno być zlecone na zewnątrz i zrealizowane przez podmioty niezależne.

– Inwestycje w placówkach powinny być poprzedzone przygotowaniem planów cyfryzacji danej szkoły, przedszkola czy uczelni. Takie strategie pozwolą na dopasowanie wsparcia do aktualnych możliwości i potrzeb. Kluczowe jest dobre wykorzystanie personelu do realizacji założeń strategii danej szkoły – dodaje Małgorzata Lelińska.

Istotne jest również powołanie stałego merytorycznego zespołu roboczego stanowiącego platformę dialogu i wypracowywania efektywnych rozwiązań, w skład którego wejdą także reprezentanci rynku edtech, aby na bieżąco inspirować do inwestycji w najbardziej nowoczesne rozwiązania, dopasowane do danego etapu nauki oraz dostosowane do wieku dzieci i ich potrzeb.

Konfederacja Lewiatan

Powrót

Komisja Europejska chce przyciągnąć wykwalifikowanych pracowników z całego świata i przedstawia inicjatywę w ramach pakietu dotyczącego umiejętności i mobilności talentów, aby zwiększyć atrakcyjność UE dla kandydatów do pracy spoza UE.

bezrobocie edukacja kompetencje kwalifikacje UE zatrudnianie

Niskie bezrobocie w całej UE, zmiany demograficzne i kurczenie się liczby osób w wieku produkcyjnym, nowe zawody i kompetencje związane z transformacją energetyczna i cyfrową sprawiają, że brakuje wykwalifikowanych pracowników. Nowa inicjatywa Komisji Europejskiej obejmuje tzw. unijną pulę talentów.

W większym stopniu promowane będą:

uznawanie kwalifikacji i umiejętności osób z państw trzecich oraz
mobilność osób uczących się.

Zaproponowane rozwiązania są jednymi z kluczowych rezultatów Europejskiego Roku Umiejętności. Niedobór wykwalifikowanej siły roboczej i luka kompetencyjna utrzymują się w całej UE w wielu branżach i na różnych poziomach umiejętności. Obecnie w UE 70% firm wskazuje, że ma trudności ze znalezieniem pracowników z odpowiednimi umiejętnościami.

Przyciągnięcie do UE talentów z całego świata

Jednym z proponowanych rozwiązań, które ma na celu ograniczyć niedobory siły roboczej, jest próba przyciągnięcia do krajów UE talentów z całego świata. Podkreśla się, że współpraca krajów UE w zakresie migracji zarobkowej z partnerami z państw trzecich może przynieść obopólne korzyści stronom, np. w postaci zasilenia fachową wiedzą i wsparciem finansowym gospodarek krajów pochodzenia pracowników.

Komentarz Sławomira Szymczaka, eksperta Departamentu Pracy Lewiatana:

Środowisko pracodawców w Europie ocenia te proponowane zmiany pozytywnie. Wszelkie celowane działania, które mogą zmniejszyć problem braku rąk do pracy i lukę kompetencyjną, są na wagę złota. Szczególnie w Polsce, gdzie według wstępnych danych GUS stopa bezrobocia rejestrowanego w Polsce w październiku 2023 r. wyniosła 5,0 proc., a szanse aktywizacji zawodowej pozostałych grup są mocno ograniczone.

Choć udział w unijnej puli talentów, poprzez platformę internetową, będzie dobrowolny dla państw członkowskich, może ułatwić rekrutację osób poszukujących pracy z państw trzecich w zawodach, w których występuje niedobór pracowników w całej UE. Ważne jest jednak to, że w pierwszej kolejności, priorytetowo, powinno być zaspokajane zapotrzebowanie rynku pracy na umiejętności i kwalifikacje istotne z punktu widzenia cyfryzacji i celów zeroemisyjnej gospodarki – podkreśla Sławomir Szymczak.

Platforma talentów będzie skupiać się na zawodach deficytowych opracowywanych na podstawie Europejskiego Urzędu ds. Zatrudnienia, sieć EURES i danych krajowych Publicznych Służb Zatrudnienia. Jedynie pracodawcy zarejestrowani w państwach członkowskich uczestniczących w puli talentów będą mogli zamieszczać oferty pracy i wyszukiwać kandydatów.

42 zawody najczęściej występujące w wykazie niedoborów

Unijna pula talentów będzie skupiona na 42 zawodach najczęściej występujących w wykazie niedoborów sieci EURES, a są to m.in.: inżynierowie budownictwa, inżynierowie przemysłowi i produkcyjni, inżynierowie elektrycy, lekarze medycyny ogólnej i specjaliści, personel pielęgniarski, programiści aplikacji i multimediów, technicy elektrotechniki, elektrycy, kucharze, kelnerzy, murarze, betoniarze, stolarze, dekarze, tynkarze, hydraulicy, mechanicy klimatyzacji i chłodnictwa, operatorzy obrabiarek do obróbki metalu, mechanicy samochodowi i przemysłowi, kierowcy autobusów i tramwajów, kierowcy samochodów ciężarowych, specjaliści ds. ochrony środowiska, inżynierowie chemicy i mechanicy, czy też technicy mechanicy.

W obszarze uznawania umiejętności i kwalifikacji osób z państw trzecich opowiedziano się za większą elastycznością i zmniejszeniem obciążeń administracyjnych dla obywateli państw trzecich, tak aby mogli oni szybciej i skuteczniej uzyskać dostęp do możliwości zatrudnienia lub szkolnictwa wyższego w UE. Wytyczne mają także na celu usprawnienie procedur i pomoc państwom członkowskim w szybszym i skuteczniejszym uznawaniu kwalifikacji i umiejętności uzyskanych poza UE.

Inicjatywa ta ma na celu dalsze promowanie podejścia opartego na umiejętnościach, które zyskuje na znaczeniu także w Polsce. Rekrutacja międzynarodowa jest skomplikowana i kosztowna zarówno dla obywateli państw trzecich, jak i pracodawców. Brak zrozumienia i zaufania co do umiejętności i kwalifikacji uzyskanych w państwach trzecich stanowi znaczącą barierę dla mobilności utalentowanych i wykwalifikowanych pracowników. Sytuacja ta nie tylko zmniejsza atrakcyjność UE, lecz prowadzi również do marnotrawienia kapitału ludzkiego, kiedy obywatele państw trzecich wykonują pracę poniżej swoich kwalifikacji.

Wzmocnienie wsparcia mobilności uczących się

Wspieranie mobilności osób uczących się w UE, w tym na wszystkich ścieżkach edukacyjnych i w kontekście kształcenia dorosłych, a także promowanie mobilności osób uczących się z państw trzecich do UE – zdaniem KE – powinno zostać wzmocnione. Wniosek KE zawiera nowe cele w zakresie mobilności osób uczących się do 2030 r., zgodnie z którymi co najmniej 15 % osób uczących się w ramach kształcenia i szkolenia zawodowego powinno korzystać z mobilności edukacyjnej za granicą.

Środowisko pracodawców w Europie ocenia te proponowane zmiany pozytywnie. Wszelkie celowane działania, które mogą zniwelować problem braku rąk do pracy i lukę kompetencyjną, są obecnie na wagę złota. Szczególnie w Polsce, gdzie według wstępnych danych GUS stopa bezrobocia rejestrowanego w Polsce w październiku 2023 r. wyniosła 5,0 proc., a szanse aktywizacji zawodowej pozostałych grup są mocno ograniczone.

Choć udział w unijnej puli talentów, poprzez platformę internetową, będzie dobrowolny dla państw członkowskich, może ułatwić rekrutację osób poszukujących pracy z państw trzecich w zawodach, w których występuje niedobór pracowników w całej UE. Ważne jest jednak to, że w pierwszej kolejności, priorytetowo, powinno być zaspokajane zapotrzebowanie rynku pracy na umiejętności i kwalifikacje istotne z punktu widzenia cyfryzacji i celów zeroemisyjnej gospodarki – mówi Sławomir Szymczak.

Finansowane przez Unię Europejską. Poglądy i wyrażone opinie są jednak wyłącznie poglądami autorów i niekoniecznie odzwierciedlają przepisy Unii Europejskiej lub Komisji Europejskiej. W związku w powyższym ani Unia Europejska, ani organ przyznający pomoc nie ponoszą za nie odpowiedzialności.

Konfederacja Lewiatan

Powrót

Do poprawy jakości edukacji ogólnej, zawodowej i ustawicznej oraz krajowego systemu kwalifikacji wzywają eksperci Konfederacji Lewiatan. Proponują m.in. zwiększenie nakładów na edukację, jej cyfryzację, podwyższenie wynagrodzeń nauczycielom, czy wspieranie rozwoju osób dorosłych, np. przez zachęty podatkowe.

edukacja lewiatan Postulaty

Konfederacja Lewiatan przygotowała postulaty na nową kadencję parlamentu. Wśród nich znalazły się też te, które dotyczą edukacji. Zdaniem ekspertów system edukacji jest niedostosowany do potrzeb nowoczesnej gospodarki. Stoi obecnie przed ogromną szansą, a jednocześnie wyzwaniem związanym z procesami cyfryzacji.

– Nie mamy jednego ośrodka decyzyjnego odpowiedzialnego za wszystkie procesy związane z cyfryzacją w edukacji. Odpowiedzialność jest rozproszona, niejasny jest podział kompetencji między różne instytucje. Brakuje strategicznego, długofalowego planu cyfryzacji – mówi Małgorzata Lelińska, dyrektorka departamentu funduszy unijnych i edukacji cyfrowej Konfederacji Lewiatan.

– Kolejnym ważnym wyzwaniem jest wzmacnianie demokracji w polskiej oświacie. Naszym zdaniem należy także dążyć do decentralizacji i uspołecznienia systemu oświaty poprzez zwiększanie samodzielności szkoły wobec władz centralnych i lokalnych. Konieczne jest zwiększenie nakładów na edukację, podniesienie wynagrodzeń nauczycielom oraz odbudowa prestiżu tego zawodu – dodaje Sławomir Szymczak, ekspert Konfederacji Lewiatan.

Wybrane postulaty Lewiatana dotyczące edukacji

– wyposażenie uczniów w kompetencje przyszłości, poprzez rozwijanie efektywnych metod nauczania i uczenia się, z wykorzystaniem ICT i AI.

– podniesienie wynagrodzeń kadrom uczącym i odbudowa prestiżu zawodu nauczyciela.

– realizacja długofalowego planu cyfryzacji edukacji.

– koordynacja prac między rządem, samorządami, a interesariuszami w celu zwiększenia sprawności reagowania systemu edukacji zawodowej na potrzeby rynku.

– stałe doposażanie pracowni i warsztatów kształcenia zawodowego w maszyny, urządzenia i oprogramowanie komputerowe.

– zapewnienie kadr dla systemu kształcenia zawodowego.

– wspieranie rozwoju osób dorosłych np. poprzez zachęty podatkowe.

– przyspieszenie prac nad nowelizacją ustawy o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji.

Niedostosowanie umiejętności i kwalifikacji kandydatów do aktualnych potrzeb pracodawców stanowi jedną z największych barier rozwoju firm. Dlatego należy zbudować efektywny system kształcenia ustawicznego, w tym podnoszenia kompetencji i kwalifikacji, wspierający rozwój umiejętności. Niezbędne jest zwiększenie dostępności do środków na wsparcie podnoszenia kompetencji i kwalifikacji pracowników, które zwiększą możliwości zatrudnienia i pracy poprzez lepsze dopasowanie umiejętności do zmieniających się warunków pracy, szczególnie w kontekście zielonej i cyfrowej transformacji.

– Proponujemy zachęty, np. podatkowe do inwestowania w podnoszenie z własnej inicjatywy kompetencji i kwalifikacji przez osoby pracujące oraz zgodnie z potrzebami pracodawców. Konieczne jest stworzenie programu, który zwiększy dostępność środków na podnoszenie kompetencji cyfrowych zatrudnionych osób, zgodnie z bieżącymi potrzebami przedsiębiorstw i przy ich udziale. Chociaż Polska podniosła w ostatnich latach formalny poziom wykształcenia osób dorosłych, nadal jednak wiele z nich ma niski poziom umiejętności. Pomimo rosnącego znaczenia rozwoju umiejętności dorosłych, ich uczestnictwo we wszystkich formach uczenia się pozostaje na stosunkowo niskim poziomie – podkreśla Sławomir Szymczak, ekspert Konfederacji Lewiatan.

Edukacja nie lubi rewolucji, a już na pewno nie lubi zaskoczeń i działań ad hoc. To obszar mocno obudowany przepisami i procedurami, których nie da się zmienić z dnia na dzień. Na bardzo powolne działania nie możemy sobie jednak pozwolić, bo postęp technologiczny i zmiany w gospodarce i na rynku pracy nie będą czekać, aż system je dogoni.

Konfederacja Lewiatan

Pobierz postulaty – wersja skrócona

Pobierz postulaty – wersja rozszerzona