Komitet Monitorujący KPO – rewizja i plany inwestycyjne na 2024 rok
20 lutego 2024

Komitet Monitorujący KPO – rewizja i plany inwestycyjne na 2024 rok

Podczas drugiego posiedzenia KM KPO Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, ministra funduszy i polityki regionalnej, zapowiedziała drugą rewizję Krajowego Planu Odbudowy. Zmiany są konieczne, żeby Polska mogła złożyć kolejne wnioski o płatność.

W Krajowym Planie Odbudowy po rewizji z zeszłego roku jest 55 inwestycji i 55 reform, do których przypisano 314 mierników. Łączny budżet KPO to 59,818 mld euro – to niektóre ze statystyk przedstawionych na drugim posiedzeniu KM KPO.

Komisja Europejska wypłaciła państwom członkowskim 221,59 mld EUR (z 723,8 mld EUR) w formie zaliczki lub na podstawie wniosków opłatność. To ponad 30% całego budżetu Instrumentu Odbudowy i Odporności, który finansuje KPO.

Gdzie jesteśmy – statystyki KPO

  • 19 państw dostało refundacje
  • 23 złożyło wnioski o płatność
  • 10 państw złożyło tylko jeden wniosek o płatność, w tym Polska
  • 4 państwa nie złożyły żadnego wniosku o płatność (Węgry, Szwecja, Holandia
  • najwięcej wniosków – 5 – złożyły Włochy, najwięcej pieniędzy – prawie 60% zaplanowanego budżetu – dostała Francja
  • Polska uruchomiła 29 z 55 inwestycji, przy czym uruchomienie oznacza w większości przypadków rozpoczęcie formalnego procesu, na przykład przygotowanie projektu kryteriów wyboru projektów, a nie faktyczną realizację inwestycji (np. prace budowlane)
  • W KPO podpisano umowy na kwotę 29 mld zł (ok 25% budżetu KPO), a PFR wypłacił 6,2 mld zł.

KE nałożyła na państwa członkowskie obowiązek publikacji informacji o największych beneficjentach KPO. Polska lista, aktualna na grudzień 2023 roku jest dostępna tutaj.

Rewizja KPO. Czego nie uda się zrealizować

Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej zapowiada szybką rewizję KPO, czyli:

  • taką, którą da się zamknąć, łącznie z konsultacjami krajowymi i negocjacjami z Komisją Europejską, do lipca 2024 roku
  • ograniczoną tylko do tego co zmienić trzeba – chodzi przede wszystkim o usunięcie lub przesunięcie najbardziej zagrożonych reform i inwestycji, których nie uda się zrealizować w pierwotnym terminie lub w ogóle.

Ta pozornie mało ambitna strategia, która nie do końca koresponduje z głosami, że program wymaga gruntownych i głębokich zmian, wynika przede wszystkim z kalendarza KPO.

Reformy i inwestycje KPO muszą się zakończyć do sierpnia 2026 roku, a to za mało czasu, żeby zaprojektować i wdrożyć totalną rewolucję i zupełnie nowe przedsięwzięcia.

Warto zrobić jedno ważne zastrzeżenie – w KPO zakończenie reform i inwestycji nie zawsze musi oznaczać ich wdrożenie/ realizację. W programie inwestycją zakończoną może być też taka, w której podpisano zaplanowaną liczbę umów z beneficjentami, o ile tak zdefiniowano jej wskaźnik, nawet jeśli nie zaczęła się w praktyce (beneficjenci nie rozpoczęli żadnych prac). Tak na przykład wygląda sytuacja inwestycji A.2.5.1 dla przemysłów kreatywnych czy G3.1.4 Wsparcie krajowego systemu energetycznego (Fundusz Wsparcia Energetyki).

W inwestycjach, w których właśnie tak zdefiniowano mierniki, wystarczy przygotowanie ram formalnych (np. opracowanie kryteriów wyboru projektów, organizacja naboru) i doprowadzenie do podpisania umów. Ich faktyczna realizacja może wykraczać poza sierpień 2026 rokWięcej tutaj.

Drugi ważny powód to kwestie proceduralne:

  • w trakcie procesu rewizji KPO państwo które zgłosiło do KE taką propozycję, nie można składać wniosków o płatność. Tymczasem MFiPR, żeby zapewnić płynność programu planuje w tym roku złożyć aż 4 takie wnioski: po dwa w lipcu i grudniu. Czyli najpierw rewizja, potem – praktycznie od razu – wnioski o płatność nr 2 i 3, a następnie w grudniu 4 i 5.
  • specyfiką KPO jest to, że wnioski o płatność mają sztywny zakres (czyli mierniki: kamienie milowe lub wskaźniki) i terminy realizacji ustalone i zapisane w programie. Państwo musi zrealizować cały zakres z danego wniosku o płatność, żeby taki wniosek został przyjęty i oceniony przez KE. Co więcej państwa muszą składać wnioski w ustalonej kolejności – na przykład nie można złożyć wniosku 3 przed 2. Tymczasem we wnioskach o płatność 2,3,4 i 5 jest łącznie 95 mierników, z czego 41 mierników zostało zrealizowanych, a 54 są opóźnione. Żeby Polska mogła te wnioski złożyć, trzeba usunąć lub przesunąć na kolejne okresy mierniki, które nie mają szans na realizację.

Mierniki zagrożone z 2 i 3 wniosku o płatność, których najpewniej będzie dotyczyć (między innymi) rewizja to:

WOP2 – część grantowa – 3,097 mld EUR (III-IV kwartał 2022)

  • C21G Wejście w życie znowelizowanych przepisów ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa, wdrażająca dyrektywę NIS oraz ustanawiająca kompleksowe podstawy prawne i organizacyjne cyberbezpieczeństwa dla krajowego systemu cyberbezpieczeństwa
  • D1G Wejście w życie ustawy o modernizacji i poprawie efektywności szpitali
  • D9G Wejście w życie aktu prawnego w sprawie wykazu dokładnych kryteriów kwalifikujących szpitale do poszczególnych kategorii, aby pomóc w określeniu potrzeb inwestycyjnych wynikających z reformy
  • B4G Wejście w życie znowelizowanego  rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie norm jakościowych dla paliw stałych
  • E1G Wejście w życie ustawy wprowadzającej od 2025 r. obowiązek zakupu wyłącznie autobusów niskoemisyjnych i zeroemisyjnych w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców;
  • E9G Wybór pośredników finansowych

WOP3 – część pożyczkowa – 3,103 mld EUR (I-II kwartał 2023)

  • D6L Wejście w życie aktu prawnego w sprawie zapewnienia bezpieczeństwa dostaw leków, w tym rozwiązania problemu niedoborów leków i najważniejszych słabych punktów w łańcuchach dostaw.

Co się wydarzy w 2024 roku

Inwestycje, które są planowane do uruchomienia w 2024 roku:

Część dotacyjna

  • A2.3.1 Rozbudowa i wyposażenie centrów kompetencji (specjalistyczne ośrodki szkoleniowe, wsparcia wdrożeń, centra monitorowania) oraz infrastruktura do zarządzania przemysłem pojazdów bezzałogowych, jako Ekosystem Innowacji)
  • B1.1.3 Termomodernizacja szkół
  • B2.1.1 Inwestycje w technologie wodorowe, wytwarzanie, magazynowanie i transport wodoru
  • B3.1.1 Inwestycje w zrównoważoną gospodarkę wodno-ściekową na terenach wiejskich
  • C2.1.3 E-kompetencje
  • D1.1.1 Rozwój i modernizacja infrastruktury centrów opieki wysokospecjalistycznej i innych podmiotów leczniczych
  • D1.1.2 Przyspieszenie procesów transformacji cyfrowej ochrony zdrowia poprzez dalszy rozwój usług cyfrowych w ochronie zdrowia
  • D3.1.1 Kompleksowy rozwój badań w zakresie nauk medycznych i nauk o zdrowiu
  • E2.1.3 Projekty intermodalne
  • G1.1.3 Systemy magazynowania energii.
  • G1.1.4 Wsparcie dla instytucji wdrażających reformy i inwestycje w ramach REPowerEU.
  • G1.2.3 Rozwój sieci przesyłowych, inteligentna infrastruktura elektroenergetyczna.
  • G1.2.4 Budowa lub modernizacja sieci dystrybucyjnych energii elektrycznej na obszarach wiejskich w celu umożliwienia przyłączenia nowych odnawialnych źródeł energii.

Część pożyczkowa

  • A2.5.1 Program wspierania działalności podmiotów sektora kultury i przemysłów kreatywnych na rzecz stymulowania ich rozwoju
  • A2.6.1-1/2 Rozbudowa krajowego systemu serwisów monitoringowych, produktów, narzędzi analitycznych i usług i towarzyszącej infrastruktury wykorzystujących dane satelitarne (częściowo uruchomiona)
  • B1.2.1 Efektywność energetyczna i OZE w przedsiębiorstwach – inwestycje o największym potencjale redukcji gazów cieplarnianych
  • B3.2.1 Inwestycje w neutralizację ryzyka i rekultywację wielkoobszarowych terenów poprzemysłowych i Morza Bałtyckiego
  • B3.3.1 Inwestycje w zwiększanie potencjału zrównoważonej gospodarki wodnej na obszarach wiejskich
  • B3.4.1 Inwestycje na rzecz zielonej transformacji miast
  • C2.2.1 Wyposażenie szkół/instytucji w odpowiednie urządzenia i infrastrukturę ICT w celu poprawy ogólnej wydajności systemów edukacji
  • C4.1.1 Wsparcie transformacji cyfrowej przedsiębiorstw z wykorzystaniem chmury obliczeniowej
  • D1.2.1 Rozwój opieki długoterminowej poprzez modernizację infrastruktury podmiotów leczniczych na poziomie powiatowym
  • D3.2.1 Rozwój potencjału sektora leków i wyrobów medycznych – inwestycje związane z produkcją w Polsce API
  • E1.2.1 Zeroemisyjny transport zbiorowy w miastach (tramwaje)
  • G3.1.4 Wsparcie krajowego systemu energetycznego (Fundusz Wsparcia Energetyki).
  • G3.1.5 Budowa morskich farm wiatrowych (Fundusz na rzecz morskiej energetyki wiatrowej).
  • G3.2.1 Budowa infrastruktury gazu ziemnego w celu zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego.
  • G3.3.1 Systemy magazynowania energii.

Na które inwestycje KPO powinni zwrócić uwagę przedsiębiorcy

  • A1.2.1 Inwestycje dla przedsiębiorstw w produkty, usługi i kompetencje pracowników oraz kadry związane z dywersyfikacją działalności (MFiPR) – nabór planowany na początku II kwartału 2024 r.
  • A2.2.1 Inwestycje we wdrażanie technologii i innowacji środowiskowych, w tym związanych z gospodarką o obiegu zamkniętym (MRiT) – nabory planowane 03/04/2024
  • A2.5.1 Program wspierania działalności podmiotów sektora kultury i przemysłów kreatywnych na rzecz stymulowania ich rozwoju (MKiDN)
  • B.1.1 Inwestycje w źródła ciepła w systemach ciepłowniczych (MKiŚ)- w przygotowaniu
  • B1.2.1 Efektywność energetyczna i OZE w przedsiębiorstwach – inwestycje o największym potencjale redukcji gazów cieplarnianych (MAP) nabór planowany od 01/05/2024
  • B2.1.1 Inwestycje w technologie wodorowe, wytwarzanie, magazynowanie i transport wodoru (MKiŚ) – w przygotowaniu
  • C3.1.1. Cyberbezpieczeństwo – CyberPL, infrastruktura przetwarzania danych i dostarczania usług cyfrowych oraz optymalizacja infrastruktury służb państwowych odpowiedzialnych za bezpieczeństwo – komponent IPCEI – wybór projektów dotyczących chmury obliczeniowej nowej generacji oraz opracowane rozwiązań w zakresie przetwarzania danych dotyczących infrastruktury krajowej/usług (MC) – nabór uruchomiony – aktualnie trwa nabór krajowy organizowany przez NCBiR, przeznaczony tylko dla podmiotów wymienionych w decyzji notyfikacyjnej KE
    Zakończenie naboru dla podmiotów typu Direct Partners: 23 lutego 2024
    Zakończenie naboru dla podmiotów typu Indirect Partners: 22 marca 2024
  • C4.1.1 Wsparcie transformacji cyfrowej przedsiębiorstw z wykorzystaniem chmuryobliczeniowej (MC) – w przygotowaniu
  • C1.1.1 Zapewnienie dostępu do bardzo szybkiego internetu na obszarach białych plam, (MC) – planowany 3 nabór
  • D3.1.1 Kompleksowy rozwój badań w zakresie nauk medycznych i nauk o zdrowiu (MZ) w przygotowaniu
  • D3.2.1 Rozwój potencjału sektora leków inwestycje związane z produkcją w Polsce API (MRiT)
  • G1.1.2 Instalacje OZE realizowane przez społeczności energetyczne (MRiT) nabór uruchomiony od 11.12.2023 r. do 29.02.2024 r.
  • G1.2.3 Rozwój sieci przesyłowych, inteligentna infrastruktura elektroenergetyczna (MKiŚ) – w przygotowaniu
  • G1.2.4 Budowa lub modernizacja sieci dystrybucyjnych energii elektrycznej na obszarach wiejskich w celu umożliwienia przyłączenia nowych odnawialnych źródeł energii (MKiŚ) – w przygotowaniu
  • G3.1.4 Fundusz Wsparcia Energetyki (MKiŚ) w przygotowaniu
  • G3.1.5 Budowa morskich farm wiatrowych (Fundusz Morskiej Energetyki Wiatrowej) (MAP)
  • G3.2.1 Budowa infrastruktury gazowej w celu zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego (MKiŚ).

W posiedzeniu udział wzięła przedstawicielka Konfederacji Lewiatan, Marzena Chmielewska, zastępczyni Dyrektora Generalnego ds. rozwoju projektów. Spotkanie odbyło się 16 lutego.

Spotkanie z szefową resortu funduszy i polityki regionalnej
01 lutego 2024

Spotkanie z szefową resortu funduszy i polityki regionalnej

Dotacje dla firm, KPO, wsparcie dialogu społecznego czy polska Prezydencja w Radzie UE to główne tematy spotkania kierownictwa Lewiatana z Katarzyną Pełczyńską-Nałęcz, minister funduszy i polityki regionalnej.

Rozmowy dotyczyły priorytetów i potrzeb przedsiębiorców związanych z funduszami unijnymi oraz postulatów biznesu w tym zakresie.

Wsparcie finansowe dla firm

Według Konfederacji Lewiatan w konkursach dla firm należy wprowadzić nabory ciągłe, z kilkoma krótkimi rundami w ciągu roku i oceną trwającą nie dłużej niż 90 dni. Istotne jest także ograniczenie zmian harmonogramów naborów do minimum i poprzedzanie takiej decyzji konsultacjami z Komitetem Monitorującym.

Należy także wesprzeć przedsiębiorców we właściwej realizacji zasad horyzontalnych, w szczególności w odniesieniu do DNSH (zasada nieczynienia znaczącej szkody środowisku), zrównoważonego rozwoju czy zgodności z Kartą Praw Podstawowych. Wymogi stawiane firmom w tym zakresie powinny być czytelne i jednoznaczne.

Co dalej z Krajowym Planem Odbudowy?

System realizacji KPO, w szczególności w schematach dotacyjnych dla firm, musi być bardziej przejrzysty. W tym celu można wymienić inwestycje, w których planowany jest otwarty nabór lub nabory dla firm i opracować harmonogramy na najbliższy rok oraz dla całego KPO. Kryteria w tych naborach powinny być poddawane konsultacjom społecznym.

Warto także uzgodnić niektóre standardy, np. wyboru i oceny projektów składanych w otwartych naborach czy w trybach pozakonkursowych. Ważne jest także regularne informowanie o postępach realizacji KPO.

Rozmowy o polskiej prezydencji w Radzie UE

Istotnym tematem było też 20-lecie członkostwa Polski w UE i polska Prezydencja w Radzie UE. Podkreślono znaczenie funduszy europejskich dla przedsiębiorców i ich wpływ na zmiany strukturalne w odniesieniu do innowacji, B+R, ale też równości czy różnorodności.

W spotkaniu, które odbyło się 1 lutego w siedzibie Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej wzięły udział Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, minister funduszy i polityki regionalnej, dr Henryka Bochniarz, przewodnicząca Rady Głównej Konfederacji Lewiatan, Marzena Chmielewska, zastępczyni Dyrektora Generalnego Lewiatana ds. rozwoju projektów oraz Małgorzata Lelińska, dyrektorka Departamentu Funduszy Unijnych i Edukacji Cyfrowej Lewiatana.

Wsparcie w podnoszeniu kompetencji cyfrowych dla firm i pracowników – podpowiadamy, gdzie się zgłosić
02 października 2023

Wsparcie w podnoszeniu kompetencji cyfrowych dla firm i pracowników – podpowiadamy, gdzie się zgłosić

fot. European Union

Zastanawiasz się, gdzie zgłosić się o dofinansowanie na rozwój kompetencji cyfrowych, na jakie konkretnie działania i z jakich programów? Na naszą prośbę Centralny Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich opracował wskazówki i przegląd wsparcia z funduszy europejskich na nabywanie i doskonalenie kwalifikacji informatycznych.

Indeks gospodarki cyfrowej i społeczeństwa cyfrowego pokazuje, że czterech na dziesięciu dorosłych i co trzecia osoba pracująca w Europie nie posiadają podstawowych umiejętności cyfrowych. Pracodawcy od lat mierzą się z wyzwaniem, jakim jest pozyskanie i utrzymanie pracowników o odpowiednich kompetencjach, którzy potrafią elastycznie odnaleźć się w nowej rzeczywistości. Wprowadzenie nowoczesnych technologii wymaga wdrożenia różnych rozwiązań w celu przystosowania do zmieniających się warunków pracy.

Wspieramy nabywanie i doskonalenie kompetencji

Aby zapewnić swoją konkurencyjność, Europa skupia się na reformie systemu nabywania i doskonalenia kompetencji oraz kwalifikacji. Komisja Europejska daje nowy impuls do uczenia się przez całe życie, poprzez promowanie skutecznych inwestycji sprzyjających uczestniczeniu w szkoleniach i podnoszeniu przez to umiejętności, nie tylko pracowników.

Konfederacja Lewiatan również propaguje możliwości podnoszenia i zmiany kwalifikacji oraz wskazuje szanse pozyskania unijnego finansowania.

Wsparcie z funduszy europejskich na rozwój kompetencji cyfrowych

Centralny Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich na prośbę Konfederacji Lewiatan opracował przegląd wsparcia z funduszy europejskich na rozwój kompetencji cyfrowych. Zestawienie dotyczy konkursów i projektów niekonkurencyjnych, z których ten obszar może być wspierany w stosunku do kilku grup odbiorców, w tym przedsiębiorców i ich pracowników, osób chcących podnosić kompetencje z własnej inicjatywy czy też m.in. nauczycieli.

Sprawdź, jak fundusze europejskie wspierają rozwój kompetencji cyfrowych – zestawienie Wsparcie kompetencji cyfrowych dla firm, pracowników oraz społeczeństwa.

 

Pobierz
Fundusz Sprawiedliwej Transformacji szansą dla dużych firm
27 marca 2023

Fundusz Sprawiedliwej Transformacji szansą dla dużych firm

fot. shutterstock

Pierwsze konkursy z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji wystartują w drugim kwartale roku. Mechanizm Sprawiedliwej Transformacji to narzędzia finansowe, które mają udzielać wsparcia regionom górniczym o największej intensywności emisji oraz regionom, w których najwięcej osób pracuje w sektorze paliw kopalnych.

Mechanizm Sprawiedliwej Transformacji został wprowadzony w budżecie unijnym w celu łagodzenia skutków transformacji w kierunku gospodarki neutralnej dla klimatu.

Składa się z trzech filarów:

  • Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji (FST)
  • Gwarancji budżetowej InvestEU
  • Instrumentu pożyczkowego na rzecz sektora publicznego (IPSP).

Dla przedsiębiorców najatrakcyjniejszym narzędziem będzie Fundusz Sprawiedliwej Transformacji, którego celem jest łagodzenie skutków podjętych już działań transformacyjnych w regionach węglowych, tj. skutków wpływających na społeczeństwo, zatrudnienie, gospodarkę i środowisko.

Regiony węglowe w Polsce, które zostały objęte FST

Do otrzymania środków z FST niezbędne było opracowanie terytorialnych planów sprawiedliwej transformacji przez poszczególne regiony węglowe. Plany te obejmują okres do 2030 roku i wskazują najbardziej dotknięte skutkami transformacji obszary, które powinny otrzymać największe wsparcie.

W Polsce wsparcie obejmie następujące obszary:

  • województwo wielkopolskie – ze wsparcia w ramach funduszu będą mogły skorzystać firmy zlokalizowane w Wielkopolsce Wschodniej (m. Konin, powiaty: koniński, kolski, turecki, słupecki)
  • województwo śląskie – ze wsparcia będą mogły skorzystać podmioty z podregionów: katowickiego, bielskiego, tyskiego, rybnickiego, gliwickiego, bytomskiego, sosnowieckiego
  • województwo dolnośląskie – program jest skierowany wyłącznie do obszaru dawnego województwa wałbrzyskiego (obejmuje 5 powiatów: wałbrzyski, kłodzki, świdnicki, ząbkowicki i dzierżoniowski)
  • województwo małopolskie – z funduszu będą mogły skorzystać podmioty prowadzące działalność w regionie Małopolski Zachodniej (powiaty: wadowicki, oświęcimski, olkuski, chrzanowski)
  • województwo łódzkie – o wsparcie z funduszu będą mogły ubiegać się firmy z obszaru górniczo-energetycznego w okręgu piotrkowsko-bełchatowskim.

Region śląski otrzymał najwięcej środków w ramach Funduszu Sprawiedliwej Transformacji – 2,22 mld euro. Następne pod względem wysokości wsparcia są: region wałbrzyski w województwie dolnośląskim z kwotą 581,5 mln euro oraz Wielkopolska Wschodnia – 415 mln euro. Alokacje te będą przeznaczone na inwestycje jednostek samorządu terytorialnego (JST) oraz dla przedsiębiorców. Udział procentowy dofinansowania zależeć będzie od stopnia rozwoju regionu. Będzie to 50 proc. dla regionów lepiej rozwiniętych, 70 proc. dla regionów w okresie przejściowym i 85 proc. dla słabiej rozwiniętych. Na przykład w województwie śląskim będzie to 85 proc., a na Dolnym Śląsku i w Wielkopolsce – 70 proc..

Możliwości dofinansowania projektów

Środki z FST będą przyznawane jedynie w formie bezzwrotnych dotacji, co jest niezwykle atrakcyjne dla przedsiębiorców. W odróżnieniu od większości krajowych i regionalnych programów dotacyjnych, w ramach funduszu dotacje będą dostępne dla projektów inwestycyjnych bez wymogu wdrożenia innowacji.

FST jest częścią regionalnych programów na lata 2021-2027 poszczególnych województw. O wsparcie będą mogli ubiegać się wszyscy przedsiębiorcy prowadzący działalność we wskazanych subregionach.

We wszystkich wybranych obszarach dofinansowanie można otrzymać na projekty związane m.in. z:

  • inwestycjami w zakresie podnoszenia konkurencyjności, wprowadzenia nowych/ulepszonych neutralnych dla środowiska produktów czy dywersyfikacji działalności
  • internacjonalizacją i cyfryzacją działalności przedsiębiorstw (w niektórych regionach jako element uzupełniający do projektów)
  • poprawą efektywności energetycznej
  • inwestycjami w zakresie gospodarki o obiegu zamkniętym – GOZ
  • przeprowadzeniem prac B+R oraz z zakresu komercjalizacji wyników prac B+R
  • infrastrukturą B+R.

Pierwsze konkursy z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji w Wielkopolsce oraz na Dolnym i Górnym Śląsku wystartują już w drugim kwartale 2023 roku.

Zachęcamy do zapoznania się harmonogramem naborów (stan na 20 marca 2023 r.):

NABORY FST

Kontakt w Konfederacji Lewiatan:
Patrycja Kosińska
Departament Funduszy Unijnych i Edukacji Cyfrowej
e-mail: pkosinska@lewiatan.org

 

Zwiększenie dostępu do ultra-szybkiego internetu dzięki funduszom europejskim
22 marca 2023

Zwiększenie dostępu do ultra-szybkiego internetu dzięki funduszom europejskim

Komitet Monitorujący program Fundusze Europejskie na Rozwój Cyfrowy na lata 2021-2027 już na pierwszym posiedzeniu zatwierdził kryteria dla konkursu dotyczącego zwiększenie dostępu do ultra-szybkiego internetu szerokopasmowego.

Na ten cel w ramach programu przewidziano 800 mln euro i całość tych środków ma zostać rozdysponowana w konkursie, którego ogłoszenie planowane jest na II kwartał 2023 r.

W ramach tej inwestycji kluczowe jest zapewnienie:

  • dostępu do internetu o przepustowości minimum 300 Mb/s dla gospodarstw domowych i przedsiębiorstw
  • dostępu do internetu o przepustowości co najmniej 1 Gb/s w miejscach istotnych dla rozwoju społeczno-gospodarczego

W wyniku realizacji projektów wybranych w konkursie dostęp do szerokopasmowej sieci o bardzo wysokiej przepustowości uzyska:

  • 694 826 dodatkowych lokali mieszkalnych
  • 137 917 dodatkowych przedsiębiorstw

Stawki jednostkowe do rozliczania projektów

Projekty mają być rozliczane przy zastosowaniu tzw. stawek jednostkowych. To nowość w tego rodzaju inwestycjach. Nad metodologią wyliczenia stawek pracuje Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej. Resort zapewnia, że stawki będą weryfikowane w trakcie projektów w związku z poziomem inflacji. Wprowadzenie stawek jednostkowych w tym działaniu programu wymagać będzie akceptacji Komisji Europejskiej, a to może być – przynajmniej teoretycznie – wpłynąć na przesunięcie w czasie terminu ogłoszenia naboru.

Drugie wyzwanie, na które zwraca uwagę Konfederacja Lewiatan to realizacja inwestycji na tzw. mapie białych plam – czyli tam, gdzie dostęp do internetu jest słaby lub go nie ma. Wiele organizacji, w tym m.in. te, które reprezentują stronę samorządową, podkreślało w czasie posiedzenia komitetu, że dane te są niepełne, miejscami błędne i nie odzwierciedla faktycznej sytuacji z dostępem do internetu. Jakość danych ma zostać zweryfikowana przed ogłoszeniem naboru.

Komplementarność wsparcia z programu FERC 2021-2027 i środków z KPO

Trzecia kwestia to komplementarność wsparcia z programu FERC 2021-2027 i środków z Krajowego Planu Odbudowy. Inwestycje te wzajemnie miały się uzupełniać. Zostały wyodrębnione obszary, w których sieci będzie finansowana ze środków polityki spójności oraz te, gdzie popłyną środki z KPO. Wsparcie dla podmiotów realizujących projekty miało być uruchomione równolegle, na analogicznych zasadach. W czasie posiedzenia komitetu podtrzymano tę deklarację, ale dyskusja w tym zakresie nie była rozwijana. W związku z brakiem przełomu w sprawie dostępu do środków z KPO można mieć wątpliwości, czy tę część inwestycji udźwignie budżet państwa.

Konfederację Lewiatan w Komitecie Monitorującym FERC 2021-2027 reprezentują Małgorzata Lelińska oraz Aleksandra Musielak.

W lutym pierwszy nabór w Ścieżce Smart FENG 2021-2027
20 stycznia 2023

W lutym pierwszy nabór w Ścieżce Smart FENG 2021-2027

fot. Mimi Thian / unsplash

18 stycznia 2023 roku Komitet Monitorujący FENG przyjął kryteria wyboru projektów w Ścieżce Smart.

Kryteria wyboru projektów w FENG

Kryteria dzielą się na 3 grupy:

  1. Kryteria obligatoryjne wspólne dla projektu (niezależnie od modułów, które przedsiębiorca wybrał):

  • Kwalifikowalność wnioskodawcy
  • Projekt spełnia efekt zachęty
  • Spójność projektu
  • Zdolność Wnioskodawcy do finansowej realizacji projektu
  • Projekt spełnia horyzontalne zasady równości szans i niedyskryminacji
  • Projekt spełnia zasadę zrównoważonego rozwoju
  • Współpraca przedsiębiorców innych niż MŚP (dotyczy tylko dużych przedsiębiorstw)
  • Projekt obejmuje moduł obligatoryjny
  • Zgodność z zakresem naboru (te kryterium dotyczy wyłącznie naborów dedykowanych)
  1. Kryteria obligatoryjne dla modułów (w każdym module kryteria mogą mieć nieco inne opisy)

  • Istota modułu
  • Budżet modułu
  • Wskaźniki modułu
  • Potencjał do realizacji modułu
  • Potencjał do wdrożenia wyników modułu (wyłącznie moduł B+R)
  • Zgodność z KIS
  • Moduł nie dotyczy działalności wykluczonych ze wsparcia
  • Zgodność z przepisami dotyczącymi pomocy publicznej
  1. Kryteria rankingujące

  • Innowacja w skali minimum krajowej jest efektem wyników prac B+R
  • Potencjał innowacji do transformacji rynku
  • Ekoinnowacja na poziomie kraju
  • Innowacja cyfrowa na poziomie kraju
  • Współpraca w związku z projektem
  • Społeczne znaczenie innowacji

Sprawdź projekt kryteriów w Ścieżce Smart, który został przedstawiony na Komitecie Monitorującym FENG 18 stycznia 2023 roku:

Ważne! Komitet Monitorujący zdecydował o podniesieniu punktacji – z jednego punktu do dwóch za każde kryterium – w dwóch kryteriach rankingujących:

  • Współpraca w związku z projektem
  • Społeczne znaczenie innowacji.

Wsparcie dla firm w FENG

Program Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki 2021-2027 – FENG, to kontynuacja dwóch wcześniejszych programów Innowacyjna Gospodarka 2007-2013 oraz Inteligentny Rozwój 2014-2020.

Jego budżet wynosi 7,9 mld euro.

Dla przedsiębiorców najważniejsze będzie wsparcie właśnie w Ścieżce smart, w której będą finansowane projekty w obszarach B+R, wdrożeń nowych rozwiązań, infrastruktury B+R, internacjonalizacji, rozwoju kompetencji, automatyzacji i robotyzacji, zielonej gospodarki.

Budżet Ścieżki Smart to 4,4 mld euro.

Pierwszy nabór zostanie ogłoszony 7 lutego 2023 roku. Przedsiębiorcy, zarówno MŚP i duże firmy, będą mogli składać wnioski od 21 lutego do 12 kwietnia 2023 roku.

Sprawdź harmonogram naborów w FENG 2021-2027.

Projekty modułowe

FENG proponuje przedsiębiorcom nowe podejście do projektów. W Ścieżce Smart przedsiębiorcy mogą realizować moduły:

  • B+R
  • Wdrożenie innowacji
  • Infrastruktura B+R
  • Cyfryzacja
  • Zazielenienie przedsiębiorstw
  • Kompetencje

Małe i średnie przedsiębiorstwa będą musiały wybrać moduł B+R lub moduł wdrożenia innowacji, duże – moduł B+R.

Pozostałe moduły są dobrowolne – firmy mogą je wdrażać zgodnie ze swoimi faktycznymi potrzebami. Co więcej poszczególne moduły mogą być powiązane ze sobą (projekty liniowe) lub nie (projekty nieliniowe).

Przedsiębiorcy powinni zwrócić uwagę na zdecydowaną preferencję dla projektów B+R. Za kryterium Innowacja w skali minimum krajowej jest efektem wyników prac B+R, przedsiębiorca, w którego projekcie występuje co najmniej jedna innowacja na poziomie minimum krajowym i jest ona efektem prac B+R planowanych do realizacji w module B+R, będzie mógł uzyskać aż 12 punktów.

Wniosek o dofinansowanie w Ścieżce Smart

Ministerstwo Funduszy Polityki Regionalnej przekazało członkom KM FENG projekt Wniosku o dofinansowanie, który będzie obowiązywał w Ścieżce Smart.

Sam nabór i wniosek będzie miął formę elektroniczną, jednak przedsiębiorcy zainteresowani najbliższym konkursem mogą przejrzeć projekt wniosku już dziś.

Uwaga! Finalna wersja wniosku wdrożona przez PARP i NCBR może różnić się od załączonej.

Zapraszamy firmy członkowskie Lewiatana do zgłaszania przedstawicielce  Lewiatana w KM FENG, Marzenie Chmielewskiej, swoich pytań lub uwag do tego projektu wniosku, także w formie konkretnych propozycji zmian.

Uwagi proszę przesyłać na adres: recepcja@konfederacjalewiatan.pl, wyłącznie do 25 stycznia 2023 roku.

 

W nowej perspektywie dla wsparcia uczelni ważna będzie współpraca z pracodawcami
01 grudnia 2022

W nowej perspektywie dla wsparcia uczelni ważna będzie współpraca z pracodawcami

fot. PCGAcademia, konferencja Lumen 2022

W latach 2014-20 uczelnie pozyskały najwięcej pieniędzy unijnych na programy kształcenia, podnoszenie kompetencji i nowoczesne zarządzanie. Dofinansowano 261 projektów na ponad 2,4 mld zł. W pierwszym półroczu 2023 roku ogłoszone będą konkursy i uruchomione projekty z nowej perspektywy 2021-2027. Promowana będzie ścisła współpraca pracodawców i uczelni.

Ostatnie projekty finansowane ze środków unijnych na lata 2014-2020 powoli dobiegają końca. Czeka już kolejna pula pieniędzy skierowanych na rozwój uczelni wyższych. Nowa unijna perspektywa da uczelniom wiele możliwości. Program Fundusze Europejskie na Rozwój Społeczny (FERS) wciąż czeka na akceptację Komisji Europejskiej, która ma czas do końca grudnia 2022 r.

Największe sukcesy okresu programowania 2014-2020

Według stanu na 1 listopada 2022 r. w Programie Operacyjnym Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020 (PO WER) w obszarze szkolnictwa wyższego (oś III Szkolnictwo wyższe dla gospodarki i rozwoju) zorganizowano 59 naborów i zawarto 1941 umów na kwotę ponad 5,5 mld zł, co stanowi 92 proc. dostępnej alokacji.

Największą popularnością cieszyły się nabory dotyczące Zintegrowanych Programów Rozwoju Uczelni – kompleksowych projektów składających się z kilku wzajemnie uzupełniających się elementów. Wsparcie to umożliwiało wdrażanie projektów zawierających różne elementy dotychczas realizowane osobno (np. programy kształcenia, podnoszenia kompetencji, nowoczesne zarządzanie uczelnią). W dwóch konkursach do dofinansowania wybrano 261 projektów na kwotę ponad 2,4 mld zł.

Dużym sukcesem okazały się również trzy nabory w konkursie Uczelnia dostępna, który był częścią rządowego Programu „Dostępność Plus”. Celem tego wsparcia było likwidowanie barier w dostępie do kształcenia na poziomie wyższym. Łącznie do dofinansowania wybrano 202 projekty na kwotę prawie 674 mln zł.

Jakie środki dla uczelni przewiduje perspektywa finansowa 2021-2027?

W nowej perspektywie finansowej 2021-2027 w programie FERS na obszar szkolnictwa wyższego zaplanowano alokację w wysokości aż 700 mln euro (3,29 mld zł). Kluczowe będzie podnoszenie jakości kształcenia. Uczelnie będą musiały skoncentrować się m.in. na dostosowaniu oferty do potrzeb zielonej i cyfrowej transformacji, kształceniu kadr czy indywidualnych potrzebach studentów.

Przyszła perspektywa finansowa kładzie nacisk na ścisłą współpracę pracodawców i uczelni

Ważne będzie także budowanie wysokiej jakości szkolnictwa wyższego w ścisłej współpracy z pracodawcami.

Skończy się natomiast finansowanie dużych projektów instytucjonalnych rozwoju uczelni. Zgodnie z nowymi regulacjami dotyczącymi EFS+ oraz linią orzeczniczą KE punkt ciężkości przenosi się z instytucji/uczelni, jako organizatora procesu kształcenia i dostarczyciela usług edukacyjnych, na odbiorcę tych usług/studenta i na jego indywidualne potrzeby i możliwości.

Działania finansowanie w ramach FERS

Wśród działań, które będą mogły być dofinansowane w ramach programu Fundusze Europejskie na Rozwój Społeczny są m.in. tworzenie lub modyfikacja programów kształcenia przy uwzględnieniu wyzwań rozwojowych oraz potrzeb regionalnych rynków pracy. Liczyć się też będzie kompleksowe wsparcie studentów, w tym staże i zajęcia praktyczne u pracodawców.

Istotnym warunkiem będzie kształcenie na potrzeby zielonej i cyfrowej gospodarki. Dofinansowane będą także działania wzmacniające kompetencje kadry uczelni czy ograniczające przerywanie nauki. Ważne będzie też szersze zaangażowanie uczelni w edukację dorosłych, wzbogacenie oferty uczelni o kursy, szkolenia, wspieranie kształcenia zawodowego oraz poprawa dostępności dla osób z niepełnosprawnościami.

Pełna lista działań i dostępne kwoty dostępne są w załączniku Wsparcie dla szkolnictwa wyższego z Europejskiego Funduszu Społecznego.

Na co powinny zwrócić uwagę uczelnie planujące aplikowanie o środki EFS+?

Program FERS będzie w większej mierze koncentrował się na indywidualnych potrzebach, trudnych sytuacjach czy problemach typu przedwczesne opuszczanie uczelni przed zakończeniem studiów, studentach ze specjalnymi potrzebami. Kluczowa będzie także otwartość uczelni na nowe wyzwania i nowe obszary kształcenia: cyfrową transformację, kształcenie na potrzeby zielonej gospodarki, zmiany klimatyczne. Należy postawić na inwestycje w kształcenie kadr uczelni oraz gotowość do kształcenia osób dorosłych jako niestandardowych odbiorców szkolnictwa wyższego.

Administracja rekomenduje zmianę podejścia do korzystania ze środków unijnych

Kluczowa rekomendacja Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej oraz Narodowego Centrum Badań i Rozwoju to zmiana podejścia przez uczelnie do korzystania ze środków unijnych. Zalecają odejście od finansowania bieżących potrzeb, na rzecz wdrażania strategicznych, perspektywicznych przedsięwzięć, które będą w przyszłości procentowały i pozostaną trwałe.

fot. PCGAcademia, konferencja Lumen 2022

Konferencja Liderzy Zarządzania Uczelnią LUMEN 2022

Kwestię związane z finansowaniem uczelni ze środków unijnych były wśród tematów VIII Konferencji Liderzy Zarządzania Uczelnią LUMEN 2022. Konfederacja Lewiatan objęła patronatem to wydarzenie. Z naszej strony udział wzięła Małgorzata Lelińska, dyrektorka departamentu funduszy unijnych i edukacji technologicznej, koordynatorka Rady ds. EdTech w Konfederacji Lewiatan. Zapis panelu dostępny jest na stronie organizatora konferencji: https://pcgacademia.pl/aktualnosci/podsumowanie-viii-konferencji-lumen-2022/

fot. PCGAcademia, konferencja Lumen 2022

 

54 mln zł dla MŚP na szkolenia i doradztwo związane z transformacją cyfrową
15 lutego 2022

54 mln zł dla MŚP na szkolenia i doradztwo związane z transformacją cyfrową

Już wkrótce mikro, małe i średnie firmy zarówno produkcyjne, jak i usługowe będą mogły skorzystać ze wsparcia Europejskiego Funduszu Społecznego na lata 2014-2020 na diagnozę potrzeb, szkolenia i doradztwo w zakresie transformacji cyfrowej.

Wsparcie osób zarządzających transformacją cyfrową w firmach jest kluczowe dla sprawnego dostosowania się do zmieniających się warunków prowadzenia biznesu – uważa Konfederacja Lewiatan.

Firmy będą mogły otrzymać aż 54 mln zł. Nabory organizowane przez 5 ogólnopolskich operatorów mają rozpocząć się w marcu 2022 r. O refundację usług rozwojowych związanych z zarządzaniem przedsiębiorstwem w zakresie kompetencji cyfrowych niezbędnych  do transformacji cyfrowej ubiegać się będą mogli: właściciele i współwłaściciele zarządzający MMŚP (aktywnie biorący udział w zarządzaniu), pracownicy MMŚP zatrudnieni na stanowiskach kierowniczych, pracownicy MMŚP, wobec których właściciele mają plany związane z awansem na stanowisko kierownicze.

Maksymalna wartość dofinansowania to 150 000 zł. Konieczny będzie wkład własny na poziomie co najmniej 20 % wartości kupowanych usług.

– Wsparcie dla osób zarządzających w firmach jest kluczowe dla sprawnego dostosowania się do zmieniających się warunków prowadzenia biznesu. Oczywistym powodem jest pandemia Covid-19 i konieczność przechodzenia na pracę zdalną, ale długofalowo jest to także istotne ze względu na automatyzację i robotyzację, od której większość sektorów gospodarki nie ucieknie. W naszej ocenie zapotrzebowanie firm jest ogromne i zapewne będzie duża konkurencja o te środki. Liczymy na to, że w ramach perspektywy finansowej 2021-2027 tego rodzaju wsparcie będzie kierowane także do innych grup pracowników, nie tylko menedżerów.  Warto rozważyć także finansowanie szkoleń w tym zakresie dla firm dużych, jako tych, które często są motorem zmian w gospodarce i od których  zaczynają się kluczowe procesy w całym łańcuchu współpracy podmiotów gospodarczych – mówi Małgorzata Lelińska, dyrektorka departamentu funduszy unijnych i edukacji cyfrowej Konfederacji Lewiatan.

Na co będzie można przeznaczyć dofinansowanie? Firmy MŚP będą mogły pokryć koszty: diagnozy potrzeb rozwojowych w zakresie zarządzania transformacją cyfrową, określenia luki kompetencyjnej właścicieli, kadry menedżerskiej lub osób przewidzianych do objęcia stanowiska kierowniczego oraz usług doradczych lub przeszkolić wskazane osoby w zakresie kompetencji cyfrowych. Ważne jest także, że kupowane usługi z jednej strony muszą wynikać z analizy potrzeb rozwojowych firmy w zakresie cyfryzacji, a z drugiej mieścić się w opisie kompetencji menedżerskich w zakresie cyfryzacji, który obejmuje m.in.: zarządzanie transformacją cyfrową, opracowanie modelu biznesowego, zarządzanie zmianą czy produktem, Przywództwo i zarządzanie zespołami w wirtualnym środowisku, marketing oraz sprzedaż w gospodarce cyfrowej, przedsiębiorczość technologiczną, bezpieczeństwo cyfrowe, zarządzanie cyfryzacją w inteligentnej fabryce, zarządzanie procesami w transformacji cyfrowej czy zintegrowanymi danymi.

Dynamiczne zmiany w gospodarce, w tym cyfryzacja i automatyzacja, które szybko postępują w ostatnich latach, a jeszcze przyspieszą w przyszłości wymagają od firm także aktualizacji i podnoszenia kompetencji cyfrowych.

– Usługi rozwojowe związane z zarządzaniem przedsiębiorstwem w zakresie kompetencji cyfrowych będzie trzeba wybrać z oferty zamieszczonej w Bazie Usług Rozwojowych (BUR) prowadzonej przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości. To ważna informacja zarówno dla odbiorców, jak i dostawców usług. Dlatego już teraz warto zadbać o założenie konta w BUR i  zorientować się w ofercie tam dostępnej, by po otwarciu naborów gładko przejść do wykorzystania dofinansowania – dodaje Małgorzata Lelińska.

Konfederacje Lewiatan brała aktywny udział w pracach nad opisem kompetencji menedżerskich w  zakresie cyfryzacji. W najbliższych tygodniach planujemy także spotkanie informacyjne dla firm dotyczące wsparcia w planowanych do uruchomienia w marcu naborach. Spotkanie zorganizujemy we współpracy z Polską Agencją Rozwoju Przedsiębiorczości.

Więcej informacji o naborach dotyczących kompetencji menedżerskich w zakresie cyfryzacji:  https://www.parp.gov.pl/component/grants/grants/akademia-menadzera-mmsp-kompetencje-w-zakresie-cyfryzacji-oferta-dla-przedsiebiorcow

  Konfederacja Lewiatan