Do 24 października br. przedłużona została możliwość udzielenia zgody na wykonywanie zawodu i przyznania warunkowego prawa wykonywania zawodu w naszym kraju medykom z Ukrainy. To dobra decyzja – uważa Konfederacja Lewiatan.
dostęp do zawodulekarzeUkraina
– Cieszymy się, że tryb warunkowy przyznawania prawa wykonywania zawodu lekarza i lekarza dentysty, który miał obowiązywać do 24 czerwca br. roku został przedłużony do 24 października br. Pozwoli to zakończyć trwające wciąż procesy rekrutacji i przystosowania personelu medycznego z Ukrainydo wykonywania zawodów medycznych w warunkach polskich oraz dostosowania się do wymogów stałego wykonywania zawodu w naszym kraju. Apelowaliśmy o taką właśnie decyzję – mówi Kacper Olejniczak, dyrektor departamentu ochrony zdrowia i sektora life sciences Konfederacji Lewiatan.
W oparciu o przepisy ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa w ciągu dwóch lat w Polsce podjęło pracę ok. 4 tys. lekarzy, lekarzy dentystów i pielęgniarek z Ukrainy, którzy służą polskim obywatelom, w szczególności w tak deficytowych obszarach, jak szpitalne oddziały ratunkowe, nocna i świąteczna opieka medyczna, choroby wewnętrzne, pediatria, chirurgia ogólna, anestezjologia i intensywna terapia czy medycyna rodzinna. Podejmują oni zatrudnienie w szpitalach powiatowych, a także w rejonach Polski charakteryzujących się najniższym dostępem do świadczeń zdrowotnych wskutek braku personelu medycznego, jak np. Podkarpacie, wschodnia Lubelszczyzna czy też woj. lubuskie.
Według szybkiego szacunku PKB niewyrównany sezonowo w I kwartale br. zwiększył się realnie o 1,9% rok do roku, wobec spadku o 0,4% w analogicznym okresie 2023 r. – podał GUS.
Wzrost PKB jest odrobinę wyższy niż przewidywał rynkowy konsensus (1,8%). Wyższy także niż zakładały nasze prognozy (1,5%). PKB rośnie mimo bardzo słabego przemysłu i dopiero przyspieszającej konsumpcji. Prawdopodobnie dzieje się tak za sprawą dodatniego salda wymiany handlowej – trzy pierwsze miesiące 2024 r. były na plusie. Ten czynnik w najbliższych kwartałach prawdopodobnie już przestanie mieć pozytywny wpływ na wzrost gospodarczy. Saldo wymiany handlowej znajduje się na linii opadającej.
Ale może się zrealizować nasz optymistyczny scenariusz zakładający, że inwestycje są w lepszej kondycji niż oczekiwano. To dzięki pieniądzom z KPO, które zasiliły państwową kasę oraz inwestycje już realizowane wcześniej w ramach środków z PFR. Co za tym idzie nie powinno być dużego opóźnienia z wydatkowaniem otrzymanych unijnych funduszy.
Na razie jednak są to tylko nasze domysły. GUS wraz z szybkim szacunkiem nie publikuje szczegółowych danych o strukturze PKB. Przyjdzie nam zatem cierpliwe poczekać dwa tygodnie, kiedy pojawi się więcej danych o rozwoju gospodarczym.
Nasz scenariusz wzrostu gospodarczego w okolicach 2,5% w tym roku nie wydaje się zagrożony.
Konfederacja Lewiatan
15 maja 2024
Wybrano nowe władze Polskiego Związku Pracodawców Przemysłu Spożywczego
Nowym prezesem Polskiego Związku Pracodawców Przemysłu Spożywczego został Paweł Jacaszek z Oshee. Skład Rady Nadzorczej również się zmienił.
Wybrano nowe władze Polskiego Związku Pracodawców Przemysłu Spożywczego, wybory odbyły się 15 maja. Nowym prezesem został Paweł Jacaszek z Oshee, którego poprzednikiem był Dariusz Gałęzewski również z Oshee.
Serdecznie dziękuję za zaufanie i możliwość pełnienia roli prezesa Polskiego Związku Pracodawców Przemysłu Spożywczego. To dla mnie zaszczyt oraz duża odpowiedzialność, którą przyjmuję z pokorą i zaangażowaniem. Wierzę, że wspólnie możemy osiągnąć wiele w naszej działalności na rzecz rozwoju przemysłu spożywczego w Polsce. Razem możemy wpływać na kształtowanie pozytywnego otoczenia biznesowego oraz promowanie innowacji, jakości, zrównoważonego rozwoju i przede wszystkim mieć realny wpływ na proces legislacyjny. Jestem przekonany, że nasze działania przyczynią się do dalszego rozwoju naszej branży – mówi prezes Paweł Jacaszek.
Poniżej nowe składy Zarządu i Rady Nadzorczej Związku.
Obecny skład Zarządu:
Paweł Jacaszek Prezes / OSHEE Polska Sp. z o.o.
Małgorzata Chudzik Wiceprezes / Dan Cake Polonia Sp. z o.o.
Jacek Czarnecki Wiceprezes / Nestle Polska S.A.
Obecny skład Rady Nadzorczej:
Magdalena Rohde-Krempa Przewodnicząca Rady Nadzorczej / MASPEX HOLDING S.A.
Grzegorz Nowak Członek Rady Nadzorczej / AMBRA S.A.
Piotr Podoba Członek Rady Nadzorczej / Döhler Sp. z o.o.
Grzegorz Skórka Członek Rady Nadzorczej / Biscuit International Poland
15 maja 2024
Wyższy VAT na żywność na razie nie podwyższył zbytnio inflacji [+MP3]
Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w kwietniu br. w porównaniu z analogicznym miesiącem ub. roku wzrosły o 2,4%, wobec 2% w marcu. W stosunku do poprzedniego miesiąca były wyższe o 1,1% - podał GUS.
Bez niespodzianki. Potwierdziły się wcześniejsze szacunki inflacji. Duża konkurencja w branży spożywczej spowodowała, że sklepy w obawie przed utratą klientów, nie zdecydowały się na pełny powrót do cen uwzględniających 5% VAT na żywność, kosztem zapewne swoich marż. Nie ma też co ukrywać, że sytuacja na rynku spożywczym i walutowym pomogła trochę przedsiębiorstwom w podjęciu decyzji o częściowej tylko podwyżce cen produktów.
Łagodząco na inflację w kwietniu oddziaływały ceny paliw. Choć i ten element zdaje się powoli wyczerpywać. Na stacjach, średnio, było nadal taniej niż przed rokiem, ale powoli zbliżamy się do granicy zrównania cen paliw z tym co obserwowaliśmy w kwietniu 2023 r.
Największy nasz koncern naftowy wprowadził jednak promocję lojalnościową na paliwa, co będzie ostatecznie łagodziło negatywne skutki wzrostu cen benzyny dla obywateli.
Mimo pewności i przekonaniu o słuszności wygaszania tarcz antyinflacyjnych, rząd decyduje się jednak utrzymać część rozwiązań. To oznacza, że inflacja średniorocznie w 2024 r. może jednak utrzymać się poniżej granicy 5%. Jest to o tyle istotne, że przekroczenie tej wartości spowoduje, przynajmniej w obecnym stanie prawnym, kolejną podwójną podwyżkę płacy minimalnej w 2026 r.
W marcu br. wartość eksportu towarów wyniosła 122 mld zł, co oznacza spadek o 17 proc. w stosunku do analogicznego miesiąca 2023 r. Import towarów w porównaniu do marca ubiegłego roku zmniejszył się o 15,8 proc. i osiągnął 119,9 mld zł - podał NBP.
NBP opublikował najnowsze dane o bilansie płatniczym Polski w marcu 2024 r. To co nadal zaskakuje na pierwszy rzut oka, to dodatnie saldo wymiany handlowej. Niezależnie od waluty w jakiej rozliczamy handel zagraniczny, więcej wysyłamy towarów i za granice niż przyjmujemy. W marcu saldo było dodatnie i wyniosło 2,1 mld zł i oczywiście było niższe niż przed rokiem o ponad połowę. Biorąc jednak pod uwagę dość minorowe nastroje przedsiębiorców, głównie prowadzących biznes w przemyśle oraz mizerny wolumen nowych zamówień z Unii Europejskiej to wynik dość zaskakujący i pozytywny.
Dane potwierdzają również, że stopniowo wygasa nasz jedyny czynnik napędzający przemysł, tj. szeroko pojęta branża motoryzacyjna. Jeśli chodzi o usługi to motoryzacja wraz z transportem jest jedną z nielicznych branż, która trzyma jeszcze dodatnie saldo wymiany handlowej.
Dane za pierwszy kwartał pokazują również dwukrotnie mniejszy napływ inwestycji zagranicznych do Polski. Eldorado z ostatnich dwóch lat dobiegło końca wraz z końcem wzrostu rentowności przedsiębiorstw.
Konfederacja Lewiatan
14 maja 2024
Nowa komisja nadzoru nad sztuczną inteligencją nie może być organem biurokratycznym
Resort cyfryzacji zapowiedział dzisiaj, że powstanie Komisja nadzoru nad sztuczną inteligencją. Konfederacja Lewiatan uważa, że powinna ona wypracować zasady współpracy pomiędzy wszystkimi zainteresowanymi stronami, unikać biurokratycznych procedur w bieżącej pracy oraz elastycznie reagować na rozwój sztucznej inteligencji.
AIkomisjanadzór
– Kluczowym aspektem funkcjonowania takiego organu powinno być wypracowanie mechanizmów komunikacji oraz dobrej współpracy pomiędzy wszystkimi podmiotami wchodzącymi w skład planowanej Komisji. Ponadto, struktura i organizacja nowej komisji powinny być elastyczne, aby efektywnie reagować na dynamiczny rozwój technologii jaką jest sztuczna inteligencja. Niezbędne jest unikanie nadmiernego obciążenia biurokratycznego, a także uwzględnienie konieczności współpracy z ekspertami zewnętrznymi oraz stałego podnoszenia kwalifikacji – mówi Eliza Turkiewicz, ekspertka Konfederacji Lewiatan.
Ze względu na to, że AI Act ma charakter cross-sektorowy, nowa komisja musi być zobowiązana do współpracy z odpowiednimi organami i instytucjami, które zajmują się obszarami wymienionymi w załączniku III dotyczącym systemów sztucznej inteligencji o wysokim ryzyku. Współpraca ta polegałaby na pozyskiwaniu opinii i ekspertyz dotyczących specyficznych kwestii dla danego obszaru.
– Pozytywnie oceniamy również zrównoważone podejście oraz plany resortu cyfryzacji względem implementacji Aktu w sprawie sztucznej inteligencji, które w zamyśle ma się opierać na rozbudowanych konsultacjach społecznych oraz warsztatach. W kolejnych krokach ma również powstać fundusz sztucznej inteligencji mający na celu wsparcie naukowców, jednostek samorządu terytorialnego, czy sektora MŚP – dodaje Eliza Turkiewicz.
Ministerstwo Cyfryzacji zakończyło pierwszy etap konsultacji społecznych związanych z wdrożeniem do polskiego porządku prawnego Aktu w sprawie sztucznej inteligencji (AI Act). Podczas dzisiejszego briefingu prasowego wiceminister cyfryzacji dr Dariusz Standerski przedstawił wyniki prekonsultacji społecznych oraz koncepcję przyszłości AI w Polsce.
Zgodnie z pomysłem Ministerstwa Cyfryzacji powstanie nowy organ – Komisja nadzoru nad sztuczną inteligencją, w którego skład mają wchodzić przedstawicielki oraz przedstawiciele takich podmiotów jak: Urząd Komunikacji Elektronicznej, Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Urząd Ochrony Danych Osobowych, Rzecznik Praw Obywatelskich, związki zawodowe oraz organizacje przedsiębiorców.
Konfederacja Lewiatan
14 maja 2024
Spotkanie Regionalnego Związku Pracodawców Prywatnych Ziemi Łódzkiej Lewiatan
Na stadionie Widzewa Łódź spotkali się członkowie i przyjaciele Regionalnego Związku Pracodawców Prywatnych Ziemi Łódzkiej Lewiatan.
biznesregionyspotkanie
We wtorek 14 maja na stadionie Widzewa Łódź w loży biznesowej odbyło się spotkanie Członków RZPPZŁ Lewiatan. Było ono okazją do rozmów o bieżących sprawach ważnych dla przedsiębiorców oraz o nurtujących ich kwestiach.
W wydarzeniu udział wzięli także Maciej Witucki, prezydent Konfederacji Lewiatan oraz Hanna Zdanowska, prezydent Łodzi i Adam Pustelnik, wiceprezydent Łodzi.
Po dyskusjach zebrani odwiedzili miejsca za kulisami stadionu, do których dostęp zazwyczaj mają wyłącznie zawodnicy. Zwiedzanie zakończone zostało pamiątkowymi fotografiami. Po części sportowej w loży biznesowej prezydent Konfederacji Lewiatan Maciej Witucki podzielił się z uczestnikami informacjami o aktualnych działaniach Lewiatana.
13 maja 2024
Mniej pracowników z Ukrainy będzie zgłaszanych do ZUS
Na koniec kwietnia do ubezpieczenia emerytalno-rentowego zgłoszonych było 1,143 mln cudzoziemców, w tym 763 tys. Ukraińców - wynika z opublikowanych dzisiaj danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
PolskapracaUkrainaUkraińcyZUS
Obywatele Ukrainy pozostają niezmiennie najliczniejszą grupą cudzoziemców legalnie pracujących w Polsce. Niemniej jednak, istotne jest zwrócenie uwagi na zmiany w dynamice ich zgłoszeń do ZUS. Analizując roczne dane dotyczące udziału pracowników z Ukrainy w ogólnej liczbie zatrudnionych cudzoziemców, można zauważyć zahamowanie wzrostu liczby osób zgłoszonych do ZUS.
– W kontekście nowelizacji ukraińskiej ustawy o mobilizacji oraz zawieszenia świadczenia usług konsularnych dla mężczyzn z Ukrainy w wieku od 18 do 60 lat przebywających za granicą, należy spodziewać się ograniczenia wzrostu liczby nowych pracowników z Ukrainy – mówi Nadia Kurtieva, ekspertka Konfederacji Lewiatan.
– Obywatele Ukrainy odgrywają istotną rolę na polskim rynku pracy, wypełniając luki kadrowe w różnych sektorach gospodarki. Dlatego kluczowe jest określenie ich statusu prawnego, szczególnie w kontekście ograniczeń w zakresie uzyskiwania przez mężczyzn dokumentów podróży za granicą – dodaje Nadia Kurtieva.
Najwięcej cudzoziemców zgłoszonych na koniec kwietnia br. do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych w ZUS pochodziło z: Ukrainy – 763 tys., Białorusi – 133 tys., Gruzja- 26 tys., Indii -21 tys. oraz Mołdawii – 14 tys.
Wyzwaniem dla rządu w najbliższych latach będzie wciąż rosnące zadłużenie państwa, pogłębiający się kryzys demograficzny, szybszy wzrost kosztów pracy niż wydajności, presja płacowa czy groźba zwiększenia luki VAT. Gospodarce powinny pomóc pieniądze z KPO, szybszy wzrost inwestycji i ustabilizowanie inflacji – uważa Konfederacja Lewiatan, oceniając Wieloletni Plan Finansowy Państwa na lata 2024–2027 (WPFP).
2024-2027lewiatanwieloletni plan finansowy państwa
Wydarzenia ostatnich czterech lat w polskiej, ale też światowej gospodarce wzmacniają w przedsiębiorcach coraz większy pragmatyzm, a jednocześnie przyzwyczajają do permanentnego stanu niepewności. Można powiedzieć, że powoli wracamy gospodarczo do tego, co było przed wybuchem pandemii, ale ze zdecydowanie większym bagażem doświadczeń.
Przyszłość w większości sfer gospodarki jawi się według autorów wieloletniego planu finansowego w dość pozytywnych kolorach. Niewątpliwym „gamechangerem” najbliższego okresu programowania WPFP są środki z Krajowego Planu Odbudowy, które wpłynęły w części do budżetu na początku roku.
Ocena prognoz gospodarczych
Według rządu i przygotowanych przez niego prognoz, 2024 rok przyniesie poprawę sytuacji gospodarczej w Polsce. To jest zgodne z konsensusem rynkowym. Obecny rok okaże się lepszy pod względem wzrostu gospodarczego (MF: 3,1%). Nadal jednak będzie się on opierał na nietrwałych fundamentach takich jak konsumpcja. Nie ma wątpliwości, co do tego, że będą rosły możliwości wydawania pieniędzy przez Polki i Polaków. Wzrost cen w tym roku ustabilizuje się na poziomie ponad 5%, co jest blisko dwukrotnie mniejszą wartością niż w 2023 r
Szybki wzrost płac
Konfederacja Lewiatan prognozuje, że płace będą rosły w tempie dwucyfrowym. O ile przewidywany przez resort finansów wzrost na poziomie 11,9% jest czynnikiem napędzającym konsumpcję, o tyle ze strony pracodawców tak szybki i często nieuzasadniony wydajnością wzrost wynagrodzeń powoduje coraz wyższą presję płacową. Oderwany od ekonomicznych realiów wzrost płac jest częściowo wynikiem kolejnej dwukrotnej waloryzacji wynagrodzenia minimalnego. Lewiatan apeluje o przyśpieszenie prac nad zmianą ustawy o płacy minimalnej, która jednocześnie będzie implementacją dyrektywy PE i Rady UE.
Inwestycje mogą przyspieszyć
Dzięki środkom z KPO nasze inwestycje począwszy od 2025 r. mają dynamicznie rosnąć. Newralgiczny ma być 2024 rok, kiedy ustała realizacja projektów współfinansowanych przez UE w poprzednich perspektywach finansowych. Prognozowany przez resort finansów wzrost inwestycji w tym roku o 2,9% należy uznać za dobry wynik.
– Inwestycje mogą w tym roku rosnąć szybciej, ponieważ część projektów mających swoje podstawy w KPO była realizowana w ramach środków z PFR. Zdecydowanie martwi pracodawców i wymaga interwencji państwa, oderwanie się wzrostu kosztów pracy (niezależnie czy ogółem, czy na jednego zatrudnionego) od wzrostu wydajności. Koszty pracy mają rosnąć w obecnym i kolejnych latach odpowiednio o 7,4%, 6,7%, 6,5% oraz 5,1%. Wydajność w tym samym czasie będzie rosła wg prognoz MF: o 3,5%, 3,7%, 3,4%, 3,3%. Powstała luka będzie wpływała negatywnie na rentowność prowadzenia działalności gospodarczej – mówi Mariusz Zielonka, ekspert ekonomiczny Konfederacji Lewiatan.
Stabilny rynek pracy
Rynek pracy nadal będzie bardzo stabilny. Pracodawcy mimo niesprzyjającego otoczenia makroekonomicznego w zasadzie nie redukcją zatrudnienia. W badaniach jakościowych większość firm wskazuje, że planuje utrzymać zatrudnienie na niezmienionym poziomie.
Retoryka użyta w WPFP dotycząca rynku pracy wskazuje, że rządzący nie mają pomysłu jak rozwiązać kryzys demograficzny. Jednocześnie powtarzają argumentację poprzednich rządów o konieczności wsparcia rodziny.
Dług i deficyt budżetowy państwa
– Wyzwaniem dla rządu będzie też wciąż rosnące zadłużenie państwa. W szczególności, że obecne władze kontynuują politykę zwiększania wydatków socjalnych. Z drugiej strony mamy ogromne wydatki na obronność, które w obecnych czasach jest ciężko podważyć – dodaje Mariusz Zielonka.
Według prognoz Ministerstwa Finansów, relacja naszego długu do PKB w 2026 r. przekroczy 60%, a we wcześniejszych latach będzie się stopniowo zbliżać do tej granicy. Resort finansów informuje, że w najbliższych latach czekają nas cięcia budżetowe i reformy, których zadaniem będzie niedopuszczenie do przekroczenia granicy 60% PKB. W przypadku, gdy takie zjawisko wystąpi, będziemy zmuszeni do realizacji planu oszczędnościowego wyznaczonego przez Komisję Europejską.
Luka VAT i wpływy do budżetu
Miniony rok przyniósł zwiększenie luki VAT do poziomu z 2017 r. Wyniosła ona 15,8% wszystkich wpływów z VAT. Tak wysoki skok należy odebrać jako negatywny sygnał uszczelnienia systemu podatkowego, ale też dla wykonalności samego budżetu. W tej sytuacji (gorszego punktu startowego dla 2024 r.) wydaje się wysoce prawdopodobne, że budżet na obecny rok nie ma szans wypełnić założeń jeśli chodzi o potencjalne wpływy z VAT.
Obecny rząd, podobnie jak poprzedni, robi bardzo dużo, aby utrzymać poziom stóp procentowych jeszcze przez najbliższy rok. Dzisiejsza decyzja RPP, pozostawiająca główną stopę procentową na niezmienionym poziomie, nie jest zaskoczeniem.
Zacznijmy od tego, że wynagrodzenia realne rosną, w tempie przekraczającym 6%. Podobną dynamikę prognozuje resort finansów średnio w całym 2024 r. Oznacza to, że mimo rosnących cen w gospodarce, Polkom i Polakom pozostaje w kieszeniach więcej pieniędzy niż przed rokiem. Dzięki coraz wyższym wynagrodzeniom i w miarę stabilnej inflacji poprawiają się nastroje obywateli. Dostrzegamy coraz większy potencjał dla oszczędzania, czy dokonywania większych zakupów. Innymi słowy brak sygnałów do zdecydowanego spadku inflacji w dłuższym okresie.
Na brak decyzji RPP o zmianie stóp procentowych wpływ mają utrzymanie części działań z tarczy antyinflacyjnej oraz kontynuacja wakacji kredytowych. Te decyzje należy ocenić negatywnie patrząc na budżet państwa oraz zapowiedź ministra finansów o braku jego nowelizacji w tym roku. Mają one przekonać wyborców o równie prospołecznym nastawieniu obecnego rządu, jak rządu PiS.
Ostatnim powodem, który będzie decydował, żeby nie luzować polityki monetarnej są decyzje podejmowane przez inne banki centralne w Europie czy w Stanach Zjednoczonych. Jeśli RPP wykona jakikolwiek ruch dotyczący stóp procentowych to będzie on pokłosiem luzowania polityki w strefie euro i w USA.
![Polska gospodarka przyspiesza [+MP3]](https://lewiatan.org/wp-content/uploads/2024/05/iStock-1442677960.jpg)
![Wyższy VAT na żywność na razie nie podwyższył zbytnio inflacji [+MP3]](https://lewiatan.org/wp-content/uploads/2024/05/iStock-1795002216.jpg)
