Rada Przedsiębiorców ds. Prezydencji – spotkanie z Ministerstwem Klimatu i Środowiska
15 listopada 2024

Rada Przedsiębiorców ds. Prezydencji – spotkanie z Ministerstwem Klimatu i Środowiska

Konfederacja Lewiatan kontynuuje udział w dyskusjach z ministerstwami w ramach Rady Przedsiębiorców ds. Prezydencji. W piątek 15 listopada 2024 r., w trakcie kolejnego posiedzenia zorganizowanego w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, poznaliśmy plany resortu klimatu i środowiska, które przedstawił Krzysztof Bolesta, sekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska.

W trakcie spotkania Krzysztof Bolesta przedstawił okoliczności objęcia przez Polskę prezydencji w Radzie UE i realne wyzwania stojące przed europejską wspólnotą, takie jak ceny energii, skutki zmian klimatycznych czy trwającej w Ukrainie wojny. Poinformował także organizacje zrzeszające przedsiębiorców o planowanych pracach w ramach dwóch formacji Rady UE: TTE-Energia oraz ENVI.

Przedmiotem prac Rady UE ds. Energii (TTE) w pierwszym półroczu 2025 roku będą działania w obszarach:

  • bezpieczeństwa (m.in. osiągnięcie celów RePower);
  • konkurencyjności (m.in. dyskusja na temat wysokich cen energii oraz komponentu energetycznego Clean Industrial Deal);
  • Ukrainy (akcesja i odbudowa).

Z kolei tematy jakimi zajmie się prezydencja w obszarze Rady UE ds. Środowiska (ENVI) to:

  • adaptacja do zmian klimatu (m.in. prace nad unijnym planem adaptacyjnym);
  • walka z dezinformacją klimatyczną (m.in. poprzez edukację);
  • Clean Industrial Deal i komponent klimatyczny (m.in. wspieranie technologii bezemisyjnych i sprawiedliwej transformacji).

W trakcie spotkania dyskutowano na temat możliwości wsparcia prezydencji i jej celów przez środowiska biznesowe.

Z ramienia Konfederacji Lewiatan w spotkaniu udział wzięli Jakub Safjański, dyrektor Departamentu Energii i Zmian Klimatu oraz Ewelina Augustyniak, ekspertka ds. UE.

Maksymalna cena za energię elektryczną wytworzoną w morskich farmach wiatrowych – uwagi
06 września 2024

Maksymalna cena za energię elektryczną wytworzoną w morskich farmach wiatrowych – uwagi

Uwagi do projektu rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie maksymalnej ceny za energię elektryczną wytworzoną w morskich farmach wiatrowych i wprowadzoną do sieci, jaka może być wskazana w ofertach złożonych w aukcji przez wytwórców.

KL/463/125/PG/2024

Pobierz pismo
Konfederacja Lewiatan została sygnatariuszem Karty Efektywnej Transformacji
27 sierpnia 2024

Konfederacja Lewiatan została sygnatariuszem Karty Efektywnej Transformacji

Konfederacja Lewiatan dołączyła do projektu Urzędu Regulacji Energetyki pod nazwą „Karta Efektywnej Transformacji Sieci Dystrybucyjnych Polskiej Energetyki”.

Projekt został rozpoczęty z inicjatywy Prezesa URE, a jego celem jest m.in.:

  • diagnoza kluczowych potrzeb związanych z pracą sieci elektroenergetycznych oraz wyzwań związanych z rosnącą liczbą instalacji OZE
  • identyfikacja narzędzi, które pozwolą zaspokoić te potrzeby oraz
  • określenie sposobu i źródeł finansowania tych narzędzi.

Co określa „Karta Efektywnej Transformacji Sieci Dystrybucyjnych Polskiej Energetyki”

Karta to porozumienie między regulatorem a branżą dystrybucyjną, które określa najistotniejsze zasady prowadzenia partnerskiego dialogu pomiędzy interesariuszami sektora dystrybucji a Prezesem URE, ze wskazaniem obszarów, w których decyzje Prezesa URE będą wypracowywane we współpracy i w porozumieniu z przedsiębiorstwami energetycznymi.

Dialog w szeroko pojętych tematach sieciowych Konfederacja Lewiatan prowadzi z Prezesem URE od 2023 r., przekazując spostrzeżenia na temat problemów i propozycje rozwiązań. Dotychczasowy dialog stanowił podstawę do dołączenia przez Konfederację Lewiatan do projektu w charakterze interesariusza wspierającego.

Lewiatan będzie kontynuować dialog w obszarze sieciowym

Podpisanie deklaracji to zobowiązanie do dalszej współpracy i kontynuowania dialogu w obszarze sieciowym. Widzimy konieczność podejmowania kolejnych działań na rzecz rozwoju tego sektora. Konfederacja Lewiatan zapewnia więc, że w przyszłości dalej będzie tworzyć stanowiska oparte na optymalnych rozwiązaniach dla obszaru sieciowego, jego transformacji i dostosowania do tempa wzrostu liczby instalacji OZE. Niezwykle cieszymy się, że możemy być częścią tego bardzo ważnego projektu!

Porozumienie zawarto pod koniec 2022 roku.

Apel o pilną aktualizację Krajowego Planu na rzecz Energii i Klimatu
17 lipca 2024

Apel o pilną aktualizację Krajowego Planu na rzecz Energii i Klimatu

Ponad 30 think – tanków, organizacji społecznych i branżowych, w tym Konfederacja Lewiatan, apeluje do resortu klimatu i środowiska o niezwłoczne przeprowadzenie rzetelnych konsultacji publicznych pełnej aktualizacji Krajowego Planu w dziedzinie Energii i Klimatu.

W liście otwartym do Pauliny Hennig-Kloski, szefowej resortu klimatu i środowiska, przedstawiciele wielu środowisk zwracają uwagę, że Polska stoi przed koniecznością pilnego przyspieszenia transformacji energetycznej oraz budowy gospodarki neutralnej klimatycznie w sposób odpowiedzialny społecznie. Odpowiednio zaprojektowane działania wzmocnią nasze bezpieczeństwo i długookresową odporność na szoki klimatyczne, społeczne i gospodarcze. Przygotowanie skutecznej odpowiedzi na te bezprecedensowe wyzwania wymaga uwzględnienia perspektyw wszystkich sektorów oraz grup społecznych.

Apelujemy do Ministerstwa Klimatu i Środowiska o przeprowadzenie bez zbędnej zwłoki rzetelnych konsultacji publicznych aktualizacji Krajowego Planu w dziedzinie Energii i Klimatu  zgodnie z art. 10 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1999 z 11 grudnia 2018 r. w sprawie zarządzania unią energetyczną i działaniami w dziedzinie klimatu – czytamy w liście.

Polska wciąż przygotowuje aktualizację Krajowego Planu. Pomimo wyznaczenia w art. 14 ust. 2 ww. rozporządzenia daty 30 czerwca 2024 r. jako ostatecznego terminu przedłożenia tego dokumentu Komisji Europejskiej, nasz kraj nie wywiązał się z tego obowiązku. Powstałe opóźnienie nie może być jednak powodem pominięcia konsultacji publicznych ani przeprowadzenia ich w sposób fasadowy. Przedkładając Komisji Europejskiej zaktualizowany Krajowy Plan, zgodnie z art. 10 ww. rozporządzenia, każde państwo członkowskie powinno dołączyć dowody na to, że przeprowadziło konsultacje. Szereg wymogów w zakresie zapewnienia odpowiedniego udziału społeczeństwa w podejmowaniu decyzji nakłada na nas także ratyfikowana przez Polskę w 2003 roku Konwencja
z Aarhus, szczególnie jej art. 5 ust. 7 oraz art. 7. Przeprowadzenie rzetelnych konsultacji publicznych jest zatem nieodłącznym elementem procesu aktualizacji Krajowego Planu.

Choć przygotowanie aktualizacji Krajowego Planu wynika ze zobowiązań unijnych, proces ten nie powinien być traktowany wyłącznie jako spełnienie pewnych wymogów formalnych, ale jako szansa na uporządkowanie zarządzania transformacją energetyczną w Polsce. Rząd nie przedstawił dotąd klarownego harmonogramu, nie tylko w zakresie dokończenia aktualizacji Krajowego Planu, ale także dalszych prac nad innymi dokumentami o kluczowym znaczeniu dla transformacji klimatyczno-energetycznej, w tym zaktualizowanej Polityki Energetycznej Polski do 2040 r. Polska jest także jedynym państwem Unii, które wciąż nie przygotowało długoterminowej strategii określającej nasz wkład w osiągnięcie neutralności klimatycznej UE do 2050 r.

Zaprojektowanie kompleksowej polityki energetycznej pozostaje wyzwaniem, gdyż wiąże się z oficjalnym zadeklarowaniem celów energetyczno-klimatycznych Polski na najbliższe dekady, przy uwzględnieniu skali i tempa prowadzenia działań transformacyjnych oraz interesów wszystkich stron i sektorów uczestniczących w transformacji. Proces ten jest bez wątpienia złożony i trudny. Niemniej, opracowanie wizji, celów, a także kierunków działań, powinno nastąpić w procesie szerokiego, włączającego dialogu ze wszystkimi interesariuszami.

Konieczne jest zatem szybkie uruchomienie rzetelnego procesu konsultacji publicznych pełnej aktualizacji Krajowego Planu, uwzględniającej tzw. scenariusz ambitny WAM (ang. with additional measures), w tym publikacja wyników modelowania stanowiącego podstawę dla proponowanych scenariuszy. Niezbędne jest także zapewnienie odpowiednio długiego czasu trwania konsultacji, a następnie opracowanie i opublikowanie raportu, w którym zostaną przedstawione zgłoszone uwagi oraz stanowisko rządu w sprawie ich przyjęcia lub odrzucenia, wraz z uzasadnieniem – podkreślają sygnatariusze listu.

Pobierz list otwarty

Zobacz też nasz najnowszy Biuletyn Zielonej Transformacji

 

Konfederacja Lewiatan 

Kontrowersyjne mrożenie cen energii. Bez konsultacji społecznych
23 kwietnia 2024

Kontrowersyjne mrożenie cen energii. Bez konsultacji społecznych

Regulacje przedłużające mechanizm mrożenia cen energii do końca roku negatywnie wpłyną na kondycję finansową firm energetycznych. Konfederacja Lewiatan uważa, że dalsze stosowanie cen maksymalnych energii elektrycznej będzie niezgodne z prawem UE. Pracodawcy są zaniepokojeni brakiem konsultacji w tej sprawie.

W ubiegłym tygodniu Stały Komitet Rady Ministrów przyjął projekt ustawy o bonie energetycznym oraz o zmianie niektórych innych ustaw, który przedłuża mechanizm mrożenia cen energii do końca roku.

Bez konsultacji publicznych

Tryb procedowania projektu pozostawia jednak wiele do życzenia. Niestety, mimo wielu wcześniejszych zapowiedzi, że w obecnej kadencji projekty aktów prawnych nie będą zwalniane z konsultacji publicznych, co pozbawia przedstawicieli branży możliwości zabrania głosu, i tym razem zastosowano tryb odrębny, rezygnując z przeprowadzenia choćby skróconych konsultacji. Przedstawiciele sektora energetycznego nie mieli więc możliwości zapoznania się z treścią projektu i zgłoszenia uwag, co powinno mieć miejsce w prawidłowo przebiegającym procesie legislacyjnym, zwłaszcza występując w charakterze adresatów poszczególnych obowiązków wynikających z projektu.

Zagrożona płynność spółek energetycznych

W ocenie Konfederacji Lewiatan problem stanowi jednak nie tylko tryb procedowania projektu, ale także jego treść, co potwierdza także m.in. opinia Ministerstwa Aktywów Państwowych mówiąca, że „wprowadzane przepisy będą miały negatywny wpływ na sytuację finansową przedsiębiorstw energetycznych. Obniżenie wyników finansowych grup energetycznych wpływa na wzrost wskaźnika zadłużenia Dług netto/EBITDA, co może powodować przekroczenie kowenantu (zobowiązania finansowego) umów i w konsekwencji prowadzić do postawienia zadłużenia grup energetycznych w stan natychmiastowej wymagalności”. Według MAP wdrożenie projektu w życie może grozić zaburzeniem płynności finansowej spółek energetycznych.

Przepisy szkodliwe dla gmin

Takie ryzyko może powstać także dla gmin – jak mówi opinia Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, realizacja obowiązków wynikających z projektu ustawy przez gminy może spowodować zagrożenie płynności przyznawania przez gminy świadczeń rodzinnych i świadczeń z funduszu alimentacyjnego oraz zagrożenie dla realizacji różnych programów, w tym Aktywny Rodzic. Ponadto, realizacja przewidzianych w projekcie obowiązków we wskazanym w nim terminie byłaby po stronie ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego „daleko utrudniona, a realność dochowania tego terminu budzi istotne wątpliwości zarówno z przyczyn prawnych, jak i technicznych”.

Szereg uwag do ustawy zgłosiło także Ministerstwo Finansów, które zwraca uwagę m.in. na konieczność „zrealizowania oszczędności w rezerwach celowych budżetu państwa i odpowiedniego dokonania zmian ich przeznaczenia” w celu zabezpieczenia środków na realizację założeń projektu ustawy. Resort zgłosił także zastrzeżenie co do Oceny Skutków Regulacji, która nie uwzględnia przewidzianych w projekcie kosztów wynoszących ok. 1,8 mld zł.

Ceny maksymalne niezgodne w prawem UE

– W dalszym ciągu stoimy na stanowisku, że dalsze stosowanie cen maksymalnych, zgodnie z założeniami projektu, będzie niezgodne z prawem UE. Ryzyko nałożenia kar na Polskę jest szczególnie wysokie w przypadku stosowania cen maksymalnych wobec odbiorców innych niż gospodarstwa domowe. Rzekome korzyści ze stosowania cen maksymalnych dla tej grupy odbiorców są nieproporcjonalne wobec ryzyka zapłacenia przez Polskę miliardowych kar z tytułu nieprzestrzegania regulacji unijnych – mówi Paulina Grądzik, ekspertka Konfederacji Lewiatan.

Ponadto, projekt nie przewiduje rekompensat za stosowanie cen maksymalnych w drugim półroczu 2024 r. dla odbiorców innych niż gospodarstwa domowe. Oznacza to znaczące straty dla prywatnych sprzedawców energii elektrycznej, którzy poniosą koszty przedłużenia mechanizmu cen maksymalnych.

Konfederacja Lewiatan apeluje o ponowną analizę założeń projektu ustawy w porozumieniu z innymi zainteresowanymi resortami oraz przewidując możliwość zabrania głosu w tej sprawie przez przedstawicieli branży energetycznej, którzy bez wątpienia są adresatami części z obowiązków przewidzianych w projekcie.

Konfederacja Lewiatan

 

Wyjaśnienia Prezesa URE dotyczące ustawy o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku – stanowisko Lewiatana
27 grudnia 2023

Wyjaśnienia Prezesa URE dotyczące ustawy o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku – stanowisko Lewiatana

Konfederacja Lewiatan przesyła stanowisko w sprawie Wyjaśnień Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 27 października 2023 r. dotyczących przepisów ustawy z 27 października 2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku.

 

KL/509/214/PG/2023

Pobierz stanowisko
Firmy energetyczne nie powinny już płacić podatku od nadzwyczajnych zysków
28 sierpnia 2023

Firmy energetyczne nie powinny już płacić podatku od nadzwyczajnych zysków

Po 30 czerwca br. producenci energii elektrycznej nie powinni już dokonywać odpisu nadmiarowych zysków na specjalny fundusz, który ma łagodzić skutki zamrożenia cen prądu. Ceny energii na rynku hurtowym już się bowiem ustabilizowały, a obecne przepisy naruszają unijne prawo – uważa Lewiatan.

W październiku 2022 roku  weszła w życie ustawa o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 r.  Wprowadzono w niej ograniczenie przychodów wytwórców energii elektrycznej w tzw. instalacjach inframarginalnych (chodzi o technologie o niższych kosztach, takich jak OZE, energia jądrowa i węgiel brunatny). Producenci energii mają obowiązek dokonywać co miesiąc wpłat „nadmiarowych” zysków na specjalny Fundusz Wpłaty Różnicy Ceny, który ma łagodzić skutki zamrożenia cen prądu. Pieniądze z tego funduszu służą do finansowania działań osłonowych przed wysokimi cenami energii elektrycznej.

– Wydłużenie okresu obowiązywania pułapu dochodowego dla wytwórców energii do końca 2023 roku jest niezgodne z przepisami unijnego rozporządzenia.  Czytamy w nim bowiem, że specjalne przepisy powinny obowiązywać tylko do 30 czerwca br. a przewidziane środki mieć charakter tymczasowy i wyjątkowy oraz służyć ustabilizowaniu cen energii na hurtowym i detalicznym rynku energii w UE. Wygasła podstawa prawna uprawniająca państwa członkowskie do wprowadzenia nadzwyczajnych środków w postaci pułapów dochodowych. Wydłużony okres obowiązywania przepisow może zostać oceniony jako niedozwolona pomoc publiczna, zakłócająca konkurencję na rynku wewnętrznym – mówi Paulina Grądzik, ekspertka Konfederacji Lewiatan.

Dodatkowo ceny energii elektrycznej na hurtowym rynku ustabilizowały się, a tym samym został zrealizowany podstawowy cel, dla którego obowiązywał pułap dochodów wytwórców energii w instalacjach inframarginalnych.

Lewiatan rekomenduje przeprowadzenie analizy skutków wprowadzenia pułapu dochodów dla wytwórców energii w instalacjach inframarginalnych, w tym ocenę wpływu na inwestycje w sektorze odnawialnych źródeł energii. Zaleca też wnikliwą analizę prawną zgodności ustawy interwencyjnej z prawem unijnym, w tym zwłaszcza z rozporządzeniem 2022/1854, RED II oraz dyrektywą 2019/944, a także innymi aktami prawa unijnego.

Rozporządzenie 2022/1854 nałożyło także obowiązkową, tymczasową składkę solidarnościową na nadwyżki w sektorze ropy naftowej, gazu ziemnego, węgla i rafinacji (chyba że państwa członkowskie wprowadziły równoważne środki krajowe) W Polsce zastosowanie tych przepisów było selektywne, nie obejmując wszystkich podmiotów dotkniętych zobowiązaniami. Z drugiej strony, wszystkie spółki OZE zostały zobligowane do obowiązkowego odpisu na Fundusz.

W przypadku utrzymania pułapu dochodów wytwórców energii w instalacjach inframarginalnch po 30 czerwca 2023 r., konieczna jest zmiana limitu cen – tak aby  odzwierciedlał on poziom przyjęty przez Unię Europejską (180 EUR/MWh) i  nie stanowił zagrożenia dla inwestycji w odnawialne źródła energii.

Konfederacja Lewiatan

Analiza Lewiatana
Electricity Market Design – co przyniesie nowa reforma?
21 kwietnia 2023

Electricity Market Design – co przyniesie nowa reforma?

fot. European Union

W 2022 r. wewnętrzny rynek energii elektrycznej Unii Europejskiej zmierzył się z problemami wzrostu cen energii elektrycznej oraz poważnym zagrożeniem bezpieczeństwa energetycznego. W obliczu nowych zagrożeń, Komisja Europejska rozpoczęła prace nad strukturalną reformą sektora elektroenergetycznego zwaną Electricity Market Design (EMD).

Ma ona na celu wzmocnienie suwerenności energetycznej – zwłaszcza w kontekście zagwarantowania bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej oraz wdrożenia mechanizmów ułatwiających drogę do osiągnięcia neutralności klimatycznej.

Konsultacje propozycji nowego kształtu rynku elektrycznego w UE

Od 23 stycznia do 13 lutego br. trwały konsultacje publiczne w sprawie Electricity Market Design. Konsultacje te miały na celu znalezienie odpowiednich narzędzi do zwiększenia ochrony konsumentów przed nadmierną zmiennością cen, wsparcia ich dostępu do bezpiecznej energii elektrycznej z niemisyjnych źródeł oraz zwiększenia odporności rynku elektroenergetycznego. Ponadto, założeniem reformy było także podjęcie pilnych działań w celu zmniejszenia wpływu cen gazu ziemnego na rachunki za energię elektryczną przy jednoczesnym wsparciu transformacji energetycznej oraz „szybkie zapewnienie wartości dodanej obywatelom i przedsiębiorstwom UE podczas trwającego kryzysu i sezonu grzewczego 2023/2024”.

EMD ma obejmować wprowadzenie zmian do rozporządzenia w sprawie energii elektrycznej (UE) 2019/943, dyrektywy w sprawie energii elektrycznej (UE) 2019/944 oraz rozporządzenia (UE) nr 1227/2011 (REMIT). Proces konsultacji publicznych bazował na odpowiedzi na precyzyjnie skonstruowane przez Komisję pytania zawarte w formularzu konsultacyjnym.

Jakie stanowisko przedstawiła Konfederacja Lewiatan?

Formularz konsultacyjny zawierał bardzo wiele zróżnicowanych pytań, które dotyczyły m.in. tematyki związanej z kontraktami na zakup energii od wytwórcy zwanych PPA (power purchase agreement) czy cenowymi kontraktami zabezpieczającymi CfD (contracts for difference), możliwościami przyspieszenia rozwoju źródeł odnawialnych i zabezpieczenia interesów odbiorców końcowych energii elektrycznej.

Konfederacja Lewiatan podkreśliła, że interwencje rynkowe podważają zaufanie do kontraktów długoterminowych, w tym m.in. do kontraktów PPA, dlatego Komisja powinna jak najszybciej podjąć działania w celu usunięcia interwencji rynkowych (w tym przede wszystkim ograniczeniem przychodów wytwórcom energii z OZE, tzw. revenue cap) i przywrócenia dynamiki wolnego rynku. Ryzyko dalszych interwencji rynkowych utrudnia uczestnikom rynku energii elektrycznej podejmowanie długoterminowych zobowiązań.

Należy także wzmocnić ramy regulacyjne dotyczące dostaw energii elektrycznej dla małych i domowych odbiorców, aby zapewnić oferowanie przez sprzedawców długoterminowych kontraktów o stałej cenie. System nadzoru ostrożnościowego nad sprzedażą detaliczną zapewniłby sprzedawcom energii zasoby finansowe umożliwiające gwarantowanie oferty długoterminowych umów ze stałymi cenami dla odbiorców oraz odpowiednie zabezpieczenie tego ryzyka poprzez długoterminowe zakupy po stałych cenach od wytwórców, w tym poprzez umowy PPA.

Drugi etap prac nad Electricity Market Design

Po zakończeniu pierwszych konsultacji, 14 marca br. Komisja Europejska przedstawiła szczegółowe propozycje pakietu regulacyjnego EMD. W związku z rozpoczęciem kolejnej tury konsultacji publicznych, tym razem w formie zaproszenia do zgłaszania uwag do projektowanych przepisów.

W odpowiedzi Konfederacja Lewiatan przedstawiła drugie stanowisko, w którym powtórzyliśmy, że  mechanizmy interwencyjne zaburzają funkcjonowanie konkurencyjnego rynku energii elektrycznej, a także podważają zaufanie inwestorów do państw członkowskich, które takie rozwiązania wprowadziły. Optymalizacja struktury sektora elektroenergetycznego nie może więc odbyć się bez zaprzestania stosowania tych mechanizmów.

Pozytywnie została oceniona koncepcja w zakresie rozwoju kontraktów PPA, a także dwukierunkowych kontraktów różnicowych – przede wszystkim w związku z ograniczeniem ich zastosowania jedynie do nowych inwestycji wymagających pomocy publicznej, ale także z możliwością fakultatywnego – a nie obligatoryjnego – korzystania z tego rozwiązania.

Ponadto, Konfederacja Lewiatan wyraziła postulat zamieszczenia obowiązku publikowania przez operatorów sieci informacji dotyczących dostępnych mocy przyłączeniowych w ujęciu kwartalnym, ponieważ brak takiego obowiązku prowadzi do obniżenia poziomu konkurencji na rynku energii i ograniczenia wachlarza ofert dla konsumentów.

Udział w tego rodzaju konsultacjach i bezpośrednie przekazywanie głosu przedstawicieli polskiego biznesu jest niezwykle istotne, zwłaszcza z uwagi na to, że głos ten często jest różny od prowadzonej obecnie krajowej polityki energetycznej. Nasz głos na etapie projektowania regulacji na szczeblu UE ma wpływ na kształt późniejszych regulacji krajowych. Konfederacja Lewiatan będzie podejmować dalsze działania mające na celu wsparcie organów unijnych w dalszych pracach nad pakietem Electricity Market Design, przede wszystkim prezentując perspektywę przedsiębiorców działających na polskim rynku energii elektrycznej, i skutki, jakie poszczególne propozycje legislacyjne mogą  na nim wywołać, szczególnie dla rozwoju źródeł odnawialnych i dekarbonizacji polskiej gospodarki.


Paulina Grądzik, ekspertka Lewiatana

Artykuł dla kwietniowego wydania Brussels Headlines, newslettera europejskiego Lewiatana

Technologia VR wkracza do edukacji [+MP3]
13 marca 2023

Technologia VR wkracza do edukacji [+MP3]

Polska dzięki perspektywie unijnej 2021–2027 oraz zwiększeniu środków europejskich na edukację cyfrową ma szansę dogonić europejskich liderów technologii VR - uważają autorzy raportu „EdTech w Polsce Trendbook 2023”, przygotowanego przez ekspertów Rady ds. EdTech Konfederacji Lewiatan.

Wysłuchaj komentarza ekspertki:

Początkowo technologie VR (virtual reality) i AR (augmented reality) postrzegane były jako narzędzia do rozrywki. Jednak ta tendencja zaczyna się zmieniać. Zarówno na rynkach zagranicznych, jak i w Polsce coraz więcej jest dostawców rozwiązań VR i AR, które nie są bezpośrednio związane z gamingiem. Z ostatniego badania Informa Tech, firmy, która jest organizatorem wydarzeń branżowych, jak m.in. XRDC (AR, VR & MR Innovation Conference), wynika, iż 38% respondentów pracuje nad projektami szeroko rozumianej rozrywki niezwiązanej z rynkiem gier. Natomiast 33% badanych bierze udział w projektach z obszaru edukacji.

– Wiele uczelni i instytucji edukacyjnych w Polsce wykorzystuje już VR jako narzędzie szkoleniowe, zwiększające zaangażowanie studentów czy pracowników oraz zapewniające szybsze przyswajanie i zapamiętywanie wiedzy. VR umożliwia naukę poprzez praktyczne doświadczanie i zwiększa jakość uczenia się  – mówi Małgorzata Lelińska, dyrektorka departamentu funduszy unijnych i edukacji cyfrowej Konfederacji Lewiatan, koordynatorka Rady ds. EdTech.

– Naukowcy z Virtual Human Interaction Lab Uniwersytetu Stanforda wskazują, że doświadczenia związane z wykorzystaniem wirtualnej rzeczywistości bardzo silnie wpływają na pamięć. Zapamiętujemy więc lepiej i głębiej niż przekazy analogowe (książki, prezentacje trenerskie, wykłady), przedstawienia lub narracje audiowizualne (scenki, filmy instruktażowe). Dlatego technologia VR będzie miała w najbliższych latach bardzo szerokie zastosowanie – dodaje Kamila Kowalska, wiceprezeska zarządu, Human Partner ekspertka immersive learning.

Na polskim rynku dostępne są już platformy ułatwiające tworzenie aplikacji oraz treści przeznaczonych dla VR, obniżając tym samym koszty budowy takich rozwiązań. Dotychczas koszty były traktowane jako jeden z głównych hamulców w upowszechnianiu tej technologii. Dlatego jednym z ważniejszych trendów będzie zwiększenie zainteresowania wśród odbiorców właśnie gotowymi platformami lub aplikacjami, które są udostępniane za pomocą licencji.

W najbliższym czasie możemy spodziewać się coraz powszechniejszego wykorzystywania symulacji VR na uczelniach wyższych. Większość wiodących uczelni medycznych i technicznych wykorzystuje VR do prowadzenia zajęć ze studentami lub projektowania eksperymentów edukacyjnych. Wraz z rozwojem tej technologii koszty wdrożenia VR w szkołach wyższych znacząco się obniżyły. A dodatkowe środki unijne z nowego programu krajowego Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego jeszcze zwiększą liczbę realizowanych projektów technologicznych od 2023 roku.

Będzie też rosło znaczenie kontentu edukacyjnego o wysokiej jakości merytorycznej. Obecnie w naszym kraju wciąż występuje duży deficyt dobrych symulacji VR w języku polskim. Chodzi o takie symulacje, które zapewniają wysoki poziom zaangażowania użytkowników oraz są odpowiednio dostosowane do poziomu danej grupy odbiorców (np. młodzieży, trenerów biznesu lub wykładowców akademickich).

Na polskim rynku jest już zauważalne łączenie (blendowanie) różnych formatów edukacyjnych podczas projektowania i prowadzenia szkoleń rozwijających kompetencje cyfrowe. VR-learning będzie można swobodnie łączyć m.in. z takimi rozwiązaniami, jak e-learning, mobile learning czy nawet serious games (cyfrowe gry edukacyjne, „gry poważne”). Tym samym zapewniając użytkownikom jeszcze większe możliwości rozwoju w zróżnicowanym środowisku cyfrowym.

Konfederacja Lewiatan

Energia elektryczna bez pośredników może obniżyć rachunki za prąd [+MP3]
03 marca 2023

Energia elektryczna bez pośredników może obniżyć rachunki za prąd [+MP3]

Bezpośrednie połączenie wytwórcy i odbiorcy energii elektrycznej, z pominięciem powszechnej sieci energetycznej, może przyczynić do szybszego rozwoju OZE, obniżenia rachunków za prąd i zmniejszenia śladu węglowego. Niestety, proponowane obecnie regulacje utrudnią rozwój tego rodzaju infrastruktury – ostrzega Konfederacja Lewiatan.

Wysłuchaj komentarza ekspertki:

Takie korzyści może przynieść powstawanie linii bezpośrednich, czyli linii łączących jednostkę wytwarzania energii elektrycznej (np. wiatrak) bezpośrednio z odbiorcą – z pominięciem sieci.

– Linia bezpośrednia to rozwiązanie, które jest podobne do doskonale znanego prosumenta. Tym razem jednak to nie gospodarstwo domowe, ale zakład przemysłowy, który potrzebuje instalacji OZE o dużej mocy na własne potrzeby, będzie zużywał wytworzoną energię elektryczną w całości albo w znacznej części. Taka instalacja pozwoliłaby odbiorcom, w tym energochłonnym przedsiębiorstwom oraz gospodarstwom rolnym, uruchamiać i wykorzystywać nowe jednostki OZE, co w konsekwencji oznaczałoby obniżenie rachunków za energię elektryczną oraz niższy ślad węglowy – mówi Paulina Grądzik, ekspertka ds. energetyki i legislacji Konfederacji Lewiatan.

Energochłonne przedsiębiorstwa produkcyjne i gospodarstwa rolne potrzebują wykazania zużycia energii elektrycznej z OZE z powodu wymogów zrównoważonej sprawozdawczości. Będzie to miało również znaczenie dla możliwości pozyskiwania finansowania dla ich działalności. Niezwykle istotne jest więc obniżanie śladu węglowego na każdym etapie produkcji z uwagi na coraz bardziej rygorystyczne regulacje unijne. Im mniejszy procent zielonej energii w polskim miksie energetycznym tym mniejsza atrakcyjność Polski jako obszaru do inwestycji na arenie międzynarodowej, co spowoduje utratę wielu potencjalnych wpływów do krajowego budżetu i obniżenie pozycji naszej gospodarki na tle innych państw Europy.

– Masowe odmowy wydawania warunków przyłączenia do sieci dystrybucyjnej i przesyłowej przez operatorów systemów elektroenergetycznych dotyczące przyłączeń instalacji OZE zagrażają rozwojowi i konkurencyjności gospodarki. Im wyższa generacja energii elektrycznej z OZE, tym niższa jest cena rynkowa energii elektrycznej dla firm. Remedium na problem braku przyłączeń do sieci jest właśnie linia bezpośrednia – dodaje Paulina Grądzik.

Zgodnie z treścią unijnej dyrektywy  w sprawie wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej należy prawidłowo zaimplementować przepisy dotyczące linii bezpośrednich, które mają łączyć odbiorców z wytwórcami energii elektrycznej, z pominięciem infrastruktury sieciowej. Projektowane przepisy krajowe nie doprowadzą do tego celu.

Regulacja w zakresie linii bezpośredniej w obecnym kształcie stawia bariery w rozwoju tego rodzaju infrastruktury, zwłaszcza poprzez ograniczenie łącznej mocy zainstalowanych jednostek wytwórczych do 2 MW oraz z uwagi na konieczność zaangażowania w dostawy odrębnego przedsiębiorstwa obrotu, które jest dodatkowo wyposażone we własne sieci i instalacje, do których są przyłączeni odbiorcy. Tymczasem to rozwiązanie powinno być dedykowane dla przemysłu i gospodarstw rolnych oraz obejmować instalacje OZE o znacznie większej mocy zainstalowanej.

– Liczymy na to, że rząd poprawi projektowane przepisy i przedsiębiorcy będą mogli zacząć korzystać z linii bezpośrednich – podkreśla Paulina Grądzik.

Konfederacja Lewiatan