Dobre zarządzanie migracjami zarobkowymi umożliwiające skuteczne pozyskiwanie wykwalifikowanych pracowników z zagranicy ma istotne znaczenie dla rozwoju społeczno-gospodarczego Polski. Temu zagadnieniu poświęcone było spotkanie z wiceministrem Maciejem Duszczykiem.
cudzoziemcymigracjaMinisterstwo Spraw Wewnętrznych i AdministracjispotkanieUkrainaUkraińcy
W siedzibie Lewiatana odbyło się spotkanie przedstawicieli i członków naszej organizacji z Maciejem Duszczykiem, podsekretarzem stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Uczestnicy omawiali między innymi kwestie:
prac resortu nad nową strategią migracyjną
roli pracodawców w zarządzaniu migracją zarobkową do Polski
zmian dotyczących obywateli Ukrainy korzystających z ochrony czasowej w Polsce.
Przed nami szereg wyzwań dotyczących integracji cudzoziemców w Polsce, dostosowania systemu administracyjnego do aktualnej sytuacji migracyjnej oraz usprawnienia procedur legalizujących pobyt cudzoziemców. Z perspektywy pracodawców kluczowym jest stworzenie efektywnych mechanizmów, które umożliwią szybkie reagowanie na zmieniające się potrzeby rynku pracy i rekrutacje specjalistów zza granicy w przypadku braków kadrowych w określonych sektorach – mówi Nadia Kurtieva, ekspertka ds. zatrudnienia w Konfederacji Lewiatan.
MSWiA pracuje nad nową strategią migracyjną Polski
Z wiceministrem Maciejem Duszczykiem rozmawialiśmy o tych wyzwaniach. Tematem rozmowy była też przyszła strategia migracyjna Polski, nad którą aktualnie pracuje resort i jej założenia. W kontekście migracji zarobkowej kluczowe jest, aby dostępne mechanizmy umożliwiały monitorowanie zapotrzebowania na pracowników w określonych sektorach.
Zanim natomiast otworzymy polski rynek pracy na pracowników zagranicznych i nowe kierunki migracji zarobkowej, powinniśmy przywrócić kontrolę nad procesem legalizacji pobytu cudzoziemców w Polsce. Obecnie jednym z największych wyzwań jest długość oczekiwania na uzyskanie zezwolenia na pobyt oraz zróżnicowanie wymagań urzędów wojewódzkich co do dokumentów w zależności od lokalizacji.
Jak zapowiedział wiceminister, nowy elektroniczny system obsługi cudzoziemców powinien znacznie skrócić czas oczekiwania na decyzję i zautomatyzować proces legalizacji pobytu.
W nawiązaniu do pisma (DP-WLM.0231.81.2023.MM z dnia 8 lutego br.), przy którym przekazano projekt ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw (UC15) Konfederacja Lewiatan przesyła uwagi.
Stanowisko Konfederacji Lewiatan do projektu dyrektywy zmieniającej dyrektywę 2009/38/WE w zakresie ustanawiania i działania europejskich rad zakładowych oraz skutecznego egzekwowania prawa do ponadnarodowego informowania i konsultacji (2024/0006 (COD).
Wypracowanie katalogu dobrych praktyk w obszarze transformacji cyfrowej w miejscu pracy oraz przygotowanie do wdrożenia Porozumienia Ramowego Europejskich Partnerów Społecznych w sprawie cyfryzacji na poziomie krajowym to główne cele projektu EFAD przygotowującego do procesu transformacji cyfrowej rynku pracy.
cyfryzacjakompetencjepraca zdalnaprojektrynek pracy
Jak przygotować miękkie lądowanie dla rynku pracy w okresie transformacji? Jak zapewnić, by sztuczna inteligencja i uczenie maszynowe były rozwiązaniami technologicznymi, które pracują dla ludzi? Jaki jest charakter umiejętności wymaganych w czwartej rewolucji przemysłowej? Odpowiedzi na te pytania szukają eksperci i uczestnicy projektu “Inicjowanie działań wdrażających Porozumienie Ramowe Europejskich Partnerów Społecznych w sprawie cyfryzacji” przygotowujący partnerów społecznych z Polski, Włoch, Rumunii, Litwy oraz Macedonii Płn. do procesu transformacji cyfrowej rynku pracy, którego liderem jest Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”.
Konfederacja Lewiatan jest partnerem projektu.
Dobre praktyki w projekcie
Dotychczas w ramach projektu zebrano i opisano 30 przykładów dobrych praktyk z 5 krajów europejskich.
– Jak łatwo się domyślić, studia przypadków pokazały zróżnicowanie stopnia zawansowania procesów cyfryzacji na rynkach pracy w poszczególnych państwach biorących udział w projekcie – komentuje Barbara Surdykowska z Biura Eksperckiego KK NSZZ „Solidarność”. Niestety pokazały też, że nie wszędzie związki zawodowe są zaangażowane w te procesy – dodaje. Zebrane praktyki będą porównane i poddane analizie oraz ocenie w raporcie końcowym z projektu.
Partnerzy projektu mają ambitne cele – w tym stworzenie warunków do opracowania Krajowych Planów Działań przygotowujących do implementacji porozumienia w kraju, w tym wdrożenia prawa do odłączenia poprzez niezbędne analizy istniejącego stanu prawnego i faktycznego oraz wypracowanie katalogu dobrych praktyk.
Prawo do odłączania – co to jest
Projekt ma także na celu wzrost wiedzy partnerów społecznych na temat poprawy warunków pracy w kontekście prawa do odłączania, umiejętności korzystania z narzędzi cyfrowych oraz łączenia życia prywatnego z zawodowym poprzez działania szkoleniowe i upowszechniające.
– Cyfrowa transformacja rynku pracy wymaga podniesienia świadomości liderów związkowych w zakresie konieczności nabycia nowych umiejętności w celu zachowania miejsc pracy w przyszłości. Zaplanowane działania oraz wypracowane produkty i rezultaty projektu w postaci m.in. nowego modułu szkoleniowego, spotkań eksperckich, szkoleń oraz dokumentów strategicznych służą realizacji tego celu i będą dostępne na stronie projektu do pobrania – komentuje Karol Nosal, Kierownik projektu z Biura Programów Europejskich KK NSZZ „Solidarność”.
Obecnie prawo do odłączenia (prawo do bycia off-line lub z ang. right to disconnect) jest bardzo dużym wyzwaniem. Wszyscy zauważyliśmy, że rozwój nowych technologii komunikacyjnych w tym wszelkiego rodzaju czatów powoduje, że pracownicy pozostają po godzinach pracy dostępni dla swoich przełożonych i współpracowników. Prowadzi to niestety bardzo często do przemęczenia, wypalenia zawodowego i odbija się na dobrostanie psychicznym pracownika i jego bliskich.
Prawo do odłączenia jest jednym z tematów europejskiego Porozumienia o cyfryzacji, nie udało się jednakże w tym porozumieniu ustalić wiążących rozwiązań. W tej sytuacji w czerwcu 2022 r. trzy europejskie organizacje pracodawców podpisały program prac w ramach dialogu społecznego z Europejską Konfederacją Związków Zawodowych (EKZZ), który obejmował zobowiązanie do wynegocjowania prawnie wiążącego porozumienia w sprawie pracy zdalnej, które miałoby zostać wdrożone w formie dyrektywy. Niestety, po ponadrocznych negocjacjach, w listopadzie 2023 r, dwie organizacje pracodawców nie przedstawiły żadnych propozycji dotyczących tekstu porozumienia i wycofały się negocjacji.
Ze względu na rozwój sytuacji, EKZZ skierowała apel do Komisji Europejskiej, w którym podkreśliła konieczność wypełnienia luki legislacyjnej poprzez przedstawienie dyrektywy, która zagwarantuje prawa pracujących zdalnie, obejmujące m.in. równe traktowanie i wynagradzanie telepracowników i pracujących stacjonarnie, prawo do prywatności i odłączenia, ochronę przed nadmierną kontrolą oraz zaangażowanie związków zawodowych w kształtowanie i realizację pracy zdalnej.
W tym celu konieczne jest wypracowanie planów działań i promowanie takich praktyk jak:
ustawianie autoresponderów w służbowych skrzynkach pocztowych wskazujących:
że pracownik korzysta z urlopu wypoczynkowego,
do kogo z zespołu współpracowników należy się zwrócić w kwestiach pilnych,
na godziny pracy pracownika i możliwość odpowiedzi w ramach godzin pracy,
szkolenia kierowników/ogółu pracowników w zakresie poszanowania prawa podwładnych/ współpracowników do niezakłóconego odpoczynku,
spotkania z psychologiem/doradcą zawodowym poświęcone konieczności stosowania w życiu zawodowym i prywatnym przerw od permanentnej obecności online w mediach społecznościowych czy komunikatorach.
Cele projektu partnerów społecznych w sprawie cyfryzacji
Projekt finansowany ze środków własnych oraz Unii Europejskiej koncentruje się na wyzwaniach, korzyściach i ryzykach dotyczących narzędzi cyfrowych w miejscu pracy. Działania eksperckie i szkoleniowe skierowane są do partnerów społecznych z 5 krajów europejskich, a głównym celem Projektu jest ułatwienie wdrożenia w tych krajach Porozumienia europejskich partnerów społecznych w sprawie cyfryzacji (EFAD) podpisanego 22 czerwca 2020 r. poprzez dialog społeczny.
Jest to już siódme autonomiczne porozumienie europejskich partnerów społecznych, którego wdrażanie z poziomu europejskiego inicjuje Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” za pośrednictwem środków projektowych. Jednym z celów jest wzmacnianie dialogu społecznego zarówno na poziomie krajowym jak i europejskim.
Projekt przyczynia się do pogłębiania wiedzy partnerów społecznych na temat obecnych i przyszłych trendów na rynku pracy, co jest niezbędne, aby wypracować polityki potrzebne do zapewnienia sprawiedliwej i sprzyjającej włączeniu społecznemu transformacji.
Fot. Florencja, 15-16 czerwca 2023, międzynarodowe warsztaty i II spotkanie grupy sterującej projektu
Projekt 101051759 Inicjowanie działań wdrażających Porozumienie Ramowe Europejskich Partnerów Społecznych w sprawie cyfryzacji dofinansowany ze środków Unii Europejskiej
W nawiązaniu do prowadzonych prac nad rządowym projektem ustawy o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (druk nr 188) Konfederacja Lewiatan przekazuje uwagi.
W nawiązaniu do prowadzonych prac nad projektem ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa (UC61), Konfederacja Lewiatan przedstawia uwagi członków do zmienionego projektu ustawy.
W ramach projektu Better Skilled finansowanego przez Komisję Europejską odbyło się seminarium sieci Egelund będące podsumowaniem przedsięwzięcia.
Better SkilledEgelund NetworkUnia Europejska
Tematem seminarium były dobre praktyki w zakresie nabywania umiejętności i kwalifikacji w wybranych krajach UE. Podczas spotkania Sławomir Szymczak, ekspert Lewiatana i koordynator projektu Better Skilled, przedstawił stan realizacji przedsięwzięcia.
Wpływ cyfryzacji na kompetencje pracowników
Prof. Beata Woźniak-Jęchorek z Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu przedstawiła zagadnienia wpływu procesów cyfryzacji na osoby w wieku 50+, kobiety, osoby z niepełnosprawnościami, osoby z obszarów oddalonych od ośrodków miejskich. Przybliżyła też kwestię tworzenia mechanizmów wsparcia na rzecz wyrównywania szans.
O prognozowaniu zapotrzebowania na kompetencje i kwalifikacje cyfrowe mówiła podczas spotkania dr Olena Shelest-Szumilas (UEP), która zaprezentowała zapotrzebowanie na umiejętności cyfrowe w trzech ujęciach: ogólnych umiejętności cyfrowych, umiejętności związanych z pracą zdalną oraz umiejętności wykorzystywania nowoczesnych narzędzi sztucznej inteligencji oraz Internetu rzeczy.
W spotkaniu wzięli także udział przedstawiciele europejskich organizacji pracodawców: Teresa Hornung (BDA), Louise Hoej Larsen (DA), Raquel Carro Andollo (CEOE), Valerie Gruber (IV), Knut Øye Brandsås (NHO), Agnese Trofimova (LDDK), Saidi Siham (MEDEF), Jaime Aurrecoechea Bereincua (CEOE) oraz eksperci Lewiatana: Kinga Grafa, Luana Żak, Lech Pilawski, Robert Lisicki, Nadia Kurtieva, Maria Pietrzak.
Kompetencje zgodne z potrzebami pracodawców
Projekt Better Skilled jest realizowany przez Konfederację Lewiatan od września 2022 r., a jego zakończenie przewidziane jest na luty 2024. Celem projektu jest wsparcie budowy systemu nabywania i doskonalenia kompetencji oraz kwalifikacji zgodnych z potrzebami pracodawców.
Projekt umożliwił Konfederacji Lewiatan wzmocnienie ekspertyzy do kształtowania otoczenia prawnego, instytucjonalnego i finansowego w celu wspierania nabywania oraz doskonalenia umiejętności pracowników. Konfederacja Lewiatan w ramach projektu przygotowała kilka analiz oraz raportów na temat m.in. pracy zdalnej, wpływu procesów cyfryzacji na środowisko pracy oraz prognoz zapotrzebowania na kompetencje i kwalifikacje cyfrowe – mówi Sławomir Szymczak.
Istotnym elementem projektu było powołanie Rady ds. Kompetencji i Kwalifikacji, która zrzesza firmy i organizacje członkowskie Konfederacji Lewiatan szczególnie zainteresowane współtworzeniem nowego systemu nabywania umiejętności, kompetencji i kwalifikacji. Rada stanowi forum konsultacyjne wyrażania i wypracowywania stanowisk oraz współpracy członków KL w tym obszarze.
Spotkanie podsumowujące projekt odbyło się 17 stycznia 2024 i było okazją do przedstawienia wyników analiz i ekspertyz powstałych w ramach projektu.
Projekt pt.: Budowanie potencjału i wewnętrznej ekspertyzy Konfederacji Lewiatan w zakresie umiejętności i kompetencji w miejscu pracy po pandemii COVID-19 (Better Sillked). Finansowane przez Unię Europejską. Poglądy i wyrażone opinie są jednak wyłącznie poglądami autorów i niekoniecznie odzwierciedlają przepisy Unii Europejskiej lub Komisji Europejskiej. W związku z powyższym ani Unia Europejska ani organ przyznający pomoc nie ponoszą za nie odpowiedzialności.
Komisja Europejska przedstawiła szereg nowych inicjatyw w ramach pakietu dotyczącego umiejętności i mobilności talentów, aby zwiększyć atrakcyjność UE dla kandydatów do pracy spoza UE oraz ułatwić im mobilność w jej obrębie.
Ta nowa inicjatywa obejmuje tzw. unijną pulę talentów, która ma pozwolić na kojarzenie pracodawców w UE z osobami poszukującymi pracy z państw trzecich. Ponadto, w większym stopniu promowane będą: uznawanie kwalifikacji i umiejętności osób z państw trzecich oraz mobilność osób uczących się. Zaproponowane rozwiązania są jednymi z kluczowych rezultatów Europejskiego Roku Umiejętności.
Stopa bezrobocia w Unii Europejskiej nadal pozostaje niska (6,0% we wrześniu 2023 r.), a wskaźnik wakatów wzrósł w ubiegłym roku do 2,9%, czyli ponad dwukrotnie więcej niż w 2012 r. Zmiany demograficzne zaostrzą wyzwania na rynku pracy. Liczba ludności w wieku produkcyjnym w UE spadnie z 265 mln w 2022 r. do 258 mln w 2030 r. Bez skoordynowanych działań obecne tendencje mogą osłabić transformację ekologiczną i cyfrową, osłabić konkurencyjność UE i obniżyć dostępność usług publicznych w obszarach, w których już występuje niedobór pracowników, takich jak opieka zdrowotna i opieka długoterminowa.
Niedobór wykwalifikowanej siły roboczej i luka kompetencyjna utrzymują się w całej UE, w wielu branżach i na różnych poziomach umiejętności. Obecnie w UE 70% firm wskazuje, że ma trudności ze znalezieniem pracowników z odpowiednimi umiejętnościami. Jednym z proponowanych rozwiązań, które ma na celu ograniczyć niedobory siły roboczej, jest próba przyciągnięcia do krajów UE talentów z całego świata. Podkreśla się, że współpraca krajów UE w zakresie migracji zarobkowej z partnerami z państw trzecich może przynieść obopólne korzyści stronom, np. w postaci zasilenia fachową wiedzą i wsparciem finansowym gospodarek krajów pochodzenia pracowników.
Thierry Breton, unijny komisarz do spraw rynku wewnętrznego, wskazuje, że dzięki nowym zaleceniom będzie łatwiejsze przyciąganie talentów z krajów trzecich:
„W związku z transformacją ekologiczną i cyfrową naszych gospodarek wiele przedsiębiorstw w Europie ma trudności ze znalezieniem wykwalifikowanych pracowników, np. programistów czy inżynierów budownictwa. Dużo już zrobiliśmy na rzecz podnoszenia kwalifikacji oraz przekwalifikowania pracowników na jednolitym rynku UE. Jednocześnie musimy nadal przyciągać umiejętności i talenty z całego świata”.
Unijna pula talentów
Głównie wnioski KE wskazują, że platforma talentów będzie skupiać się na zawodach deficytowych opracowywanych na podstawie Europejskiego Urzędu ds. Zatrudnienia, sieć EURES i danych krajowych Publicznych Służb Zatrudnienia. Jedynie pracodawcy zarejestrowani w państwach członkowskich uczestniczących w puli talentów będą mogli zamieszczać oferty pracy i wyszukiwać kandydatów. Unijna pula talentów będzie skupiona na 42 zawodach najczęściej występujących w wykazie niedoborów sieci EURES, a są to m.in.: inżynierowie budownictwa, inżynierowie przemysłowi i produkcyjni, inżynierowie elektrycy, lekarze medycyny ogólnej i specjaliści, personel pielęgniarski, programiści aplikacji i multimediów, technicy elektrotechniki, elektrycy, kucharze, kelnerzy, murarze, betoniarze, stolarze, dekarze, tynkarze, hydraulicy, mechanicy klimatyzacji i chłodnictwa, operatorzy obrabiarek do obróbki metalu, mechanicy samochodowi i przemysłowi, kierowcy autobusów i tramwajów, kierowcy samochodów ciężarowych, specjaliści ds. ochrony środowiska, inżynierowie chemicy i mechanicy, czy też technicy mechanicy.
Uznawanie umiejętności i kwalifikacji z państw trzecich
Ponadto, w obszarze uznawania umiejętności i kwalifikacji osób z państw trzecich opowiedziano się za większą elastycznością i zmniejszeniem obciążeń administracyjnych dla obywateli państw trzecich, tak aby mogli oni szybciej i skuteczniej uzyskać dostęp do możliwości zatrudnienia lub szkolnictwa wyższego w UE. Wytyczne mają także na celu usprawnienie procedur i pomoc państwom członkowskim w szybszym i skuteczniejszym uznawaniu kwalifikacji i umiejętności uzyskanych poza UE.
Inicjatywa ta ma na celu dalsze promowanie podejścia opartego na umiejętnościach, które zyskuje na znaczeniu także w Polsce. Rekrutacja międzynarodowa jest skomplikowana i kosztowna zarówno dla obywateli państw trzecich, jak i pracodawców. Brak zrozumienia i zaufania, co do umiejętności i kwalifikacji uzyskanych w państwach trzecich stanowi znaczącą barierę dla mobilności utalentowanych i wykwalifikowanych pracowników. Sytuacja ta nie tylko zmniejsza atrakcyjność UE, lecz prowadzi również do marnotrawienia kapitału ludzkiego, kiedy obywatele państw trzecich wykonują pracę poniżej swoich kwalifikacji.
Mobilność osób uczących się
Trzeci, ważny wniosek Komisji dotyczy zalecenia Rady UE w sprawie zwiększania mobilności osób uczących się. Wspieranie mobilności osób uczących się w UE, w tym na wszystkich ścieżkach edukacyjnych i w kontekście kształcenia dorosłych, a także promowanie mobilności osób uczących się z państw trzecich do UE – zdaniem KE – powinno zostać wzmocnione. Wniosek KE zawiera nowe cele w zakresie mobilności osób uczących się do 2030 r., zgodnie z którymi co najmniej 15% osób uczących się w ramach kształcenia i szkolenia zawodowego powinno korzystać z mobilności edukacyjnej za granicą.
Musimy zniwelować problem braku rąk do pracy
Środowisko pracodawców w Europie ocenia te proponowane zmiany pozytywnie. Wszelkie celowane działania, które mogą zniwelować problem braku rąk do pracy i lukę kompetencyjną, są obecnie na wagę złota. Szczególnie w Polsce, gdzie według wstępnych danych GUS stopa bezrobocia rejestrowanego w Polsce w październiku 2023 r. wyniosła 5,0 proc., a szanse aktywizacji zawodowej pozostałych grup są mocno ograniczone.
Choć udział w unijnej puli talentów, poprzez platformę internetową, będzie dobrowolny dla państw członkowskich, może ułatwić rekrutację osób poszukujących pracy z państw trzecich w zawodach, w których występuje niedobór pracowników w całej UE. Ważne jest jednak to, że w pierwszej kolejności, priorytetowo, powinno być zaspokajane zapotrzebowanie rynku pracy na umiejętności i kwalifikacje istotne z punktu widzenia cyfryzacji i celów zeroemisyjnej gospodarki.
Sławomir Szymczak, ekspert Konfederacji Lewiatan
Artykuł dla listopadowego wydania biuletynu Brussels Headlines
Konfederacja Lewiatan – projekt „Better Skilled”
W ramach projektu „Better Skilled” Konfederacja Lewiatan prowadzi również działania związane ze wsparciem członków KL w zakresie podnoszenia kompetencji i zmiany kwalifikacji pracowników. Więcej o projekcie można przeczytać tutaj:
Firmy i organizacje członkowskie KL zainteresowane przystąpieniem do Rady ds. Kompetencji i Kwalifikacji Konfederacji Lewiatan mogą przystąpić do Rady wyrażając chęć uczestniczenia w jej pracach via e-mail.
Główne obszary merytoryczne działalności Rady to: legislacja (polityki publiczne, dokumenty strategiczne), rynek pracy (prognozy zapotrzebowania na kompetencje i kwalifikacje), system edukacji formalnej (oświata i szkolnictwo wyższe), system nabywania kompetencji i kwalifikacji przez pracowników (głównie poprzez kursy i szkolenia) oraz systemy kwalifikacji w Polsce i w UE.
Ustępujący rząd na ostatnim posiedzeniu podjął decyzję, że w miejsce pracującej niedzieli przypadającej w tym roku w Wigilię Bożego Narodzenia tj. 24 grudnia, handlowa niedziela przypadać będzie na 10 grudnia, ale sklepy w tym dniu otwarte będą tylko do godziny 14.00.
handelzakazzakupy
Wysłuchaj komentarza eksperta:
Zdaniem prof. Jacka Męciny, doradcy zarządu Konfederacji Lewiatan, zakaz handlu w niedziele kolejny raz jest przedmiotem arbitralnych rozstrzygnięć rządu PiS, który narzuca, kiedy Polacy mogą zrobić świąteczne zakupy. Racjonalna jest zmiana niedzieli handlowej z 24 grudnia na 10 grudnia, ale wraz ze zwyczajowymi w placówkach handlowych godzinami pracy, czyli najczęściej do 20.00.
Rząd tłumaczy: „Rząd proponuje, aby Wigilia, która w tym roku przypada w niedzielę, 24 grudnia, była dniem objętym zakazem handlu. Rozwiązanie to jest uzasadnione szczególnym czasem, jakim jest Boże Narodzenie oraz spotkaniami rodzinnymi Polaków. Jednocześnie ustanowiona zostanie tzw. niedziela handlowa 10 grudnia 2023 r., co pozwoli na realizację zakupów. Przewiduje się jednak ograniczenie handlu w tym dniu do godz. 14.00 – tj. tak samo, jak miałoby to miejsce 24 grudnia 2023 r., zgodnie z obowiązującymi przepisami”.
Takie rozstrzygnięcie, zdaniem prof. Jacka Męciny, który kilkakrotnie interweniował w tej sprawie na forum Rady Dialogu Społecznego do resortu rodziny, jest sprzeczne nie tylko z logiką prowadzenia działalności przez placówki handlowe, ale przede wszystkim stoi w sprzeczności z interesami obywateli i konsumentów.
Polska Organizacja Handlu i Usług, zrzeszona w Konfederacji Lewiatan prowadziła w tej sprawie konsultacje ze stroną związkową, zwracając uwagę, że skrócenie godzin pracy placówek handlowych nie tylko jest nieracjonalne ekonomicznie, ale przede wszystkim uniemożliwi konsumentom zakupy w okresie przedświątecznym. Efektem takich rozwiązań forsowanych przez ustępujący rząd może być decyzja o nieotwieraniu placówek handlowych przez pracodawców, co spowoduje problemy nie tylko dla konsumentów, ale i pracowników handlu.
To złe rozwiązanie może jeszcze zostać poprawione w Sejmie i będzie sprawdzianem dla parlamentarzystów i prezydenta.
![Zakupy nie w wigilijną niedzielę, ale 10 grudnia. Dlaczego tylko do 14.00? [+MP3]](https://lewiatan.org/wp-content/uploads/2023/05/zakupy.jpg)
